Zatrucie pokarmowe u dziecka – jak szybko i skutecznie sobie z nim poradzić?
Anna Rutkowska

Zatrucie pokarmowe u dziecka – jak szybko i skutecznie sobie z nim poradzić?

U maluchów o zatrucie nietrudno. Niedojrzały układ pokarmowy dzieci często nie radzi sobie z tym, co strawi dorosły. Ponieważ zatrucie pokarmowe to częsty problem, każdy rodzic powinien wiedzieć, jak postępować w takiej sytuacji i kiedy wymagana jest pomoc lekarza.

Najczęstsze objawy zatrucia pokarmowego u dziecka to ból brzucha, wymioty i biegunka. O ile dorośli zwykle potrafią rozpoznać u siebie czy mają do czynienia z przejedzeniem, czy zatruciem nieświeżą kanapką na mieście – lub mdłościami spowodowanymi migreną albo ciążą – o tyle u maluchów jest to co najmniej problematyczne. Dlaczego? Po pierwsze, małym dzieciom trudno jest opisać, co im dolega.

Jeśli potrafią mówić, często wskazują jedynie bolący brzuszek bądź okolice szyi. Bywa, że nie mają jeszcze takiego zasobu słów, by określić, o jaki rodzaj bólu chodzi: mdłości i zbliżające się wymioty czy raczej ból gardła lub duszność. Jeszcze trudniej jest w przypadku niemowląt, które w takiej sytuacji mogą jedynie płakać.

Czy to zatrucie pokarmowe, czy coś innego?

Objawy świadczące o zatruciu pokarmowym u dzieci są podobne, przynajmniej początkowo, do objawów infekcji wirusowych (w tym grypy) oraz bakteryjnych. Jak je odróżnić? Jeśli u dziecka występują wymioty, biegunka i gorączka, może być to zarówno zatrucie pokarmowe (choć wtedy gorączka pojawia się zdecydowanie rzadziej), jak i tzw. grypa jelitowa, żołądkowa, wywołana najczęściej przez rotawirusy.

Przyczyny torsji u dziecka:

  • objawy infekcji wirusowych – przy katarze, kaszlu mogą towarzyszyć wymioty wynikające z nadmiaru wydzieliny spływającej do przewodu pokarmowego lub nasilonego kaszlu powodującego odruch wymiotny,
  • objaw urazu (szczególnie główki). Jeśli maluch uderzył się czy spadł z łóżka i wymiotuje lub jest mu niedobrze, natychmiast jedźmy do szpitala,
  • dziecko wymiotuje lub ma biegunkę (a nawet gorączkuje) na skutek stresu. Bywa to spowodowane zmianami w życiu malucha, koniecznością czasowego rozstania z rodzicami (a więc podczas adaptacji żłobkowej czy przedszkolnej), a nawet tremą przed recytacją wierszyka. Jeśli nasze dziecko jest na tyle wrażliwe, by reagować w taki sposób, warto rozważyć rezygnację z uczestnictwa w tego rodzaju wydarzeniach. Nie każdy musi je lubić, a niektórzy nawet w dorosłym życiu nie radzą sobie ze stresem podczas publicznych wystąpień. Na pewno pomoże też dziecku opóźnienie w czasie przedszkolnego debiutu, jeżeli mamy taką możliwość lub zmniejszenie liczby godzin przebywania w placówce, choćby przez kilka tygodni.

Wracając jednak do zatruć – wymiotów oraz biegunki o podłożu somatycznym, nie psychicznym – ważne jest odpowiednie postępowanie, by ulżyć dziecku i zapobiec potencjalnym skutkom przykrej dolegliwości.

Co zrobić, gdy dziecko boli brzuch i jest mu niedobrze?

Z pomocą przyjdą zioła. Najlepiej zaparzyć dziecku mięty, rumianku (mają właściwości przeciwbakteryjne), zawarte w nich flawonoidy działają łagodząco na śluzówkę żołądka oraz rozkurczowo na jelita. Ponieważ wspierają też trawienie, jest szansa, że organizm poradzi sobie z zatruciem.

Polecane dla Ciebie

Co podawać przy zatruciu pokarmowym?

W pierwszych chwilach nic. Wymiotujące dziecko nie ma ochoty na przyjmowanie żadnych płynów czy pokarmów. Jeśli mamy do czynienia z zatruciem pokarmowym, torsje oraz biegunka oczyszczają żołądek z niepożądanych substancji.

Maluch zwraca więc to, co zjadł i co prawdopodobnie mu zaszkodziło. Jest to oczywiście bardzo nieprzyjemne, ale nie należy po jednej czy dwóch seriach wymiotów od razu biec ze środkiem przeciwwymiotnym, na przykład przepisywanym przy chorobie lokomocyjnej. Wymioty przy zatruciu pokarmowym mają konkretny cel – pozbyć się z organizmu szkodliwych substancji. To naturalny, choć przykry mechanizm, któremu nie należy zapobiegać, gdy tylko się uruchomi.

Jak pomóc wymiotującemu dziecku?

Gdy maluch wymiotuje, należy przy nim być i wspierać najefektywniej, jak potrafimy. Przede wszystkim trzeba zapobiec zadławieniu się, podtrzymując dziecko nad toaletą czy miską. Kiedy zechce odpocząć, zadbajmy o to, by położyło się na boku. W przypadku nagłych torsji wypływająca treść żołądka nie dostanie się do dróg oddechowych. Możemy zaoferować maluchowi wodę, jeśli nie chce jej pić, jego komfort poprawi przepłukanie ust czy umycie buzi.

Jeżeli zabrudził ubranie, przebierzmy go, możliwie jak najszybciej. Nie róbmy jednak tego na siłę – dziecko musi czuć w tej przykrej chwili nasze wsparcie, nie doznając przy tym dodatkowego stresu. Proponujmy pomoc delikatnie oraz z wyczuciem. Może się zdarzyć, że maluch będzie chciał po prostu leżeć w spokoju i móc się wypłakać, nie dbając chwilowo o zmoczony rękawek. Absolutnie nie jest to czas, by w panice zmieniać zabrudzoną pościel, zostawiając dziecko – tę czynność możemy wykonać później, gdy sytuacja się nieco uspokoi.

Widząc, że maluchowi chce się wymiotować, wyjaśnijmy mu łagodnie i spokojnie, że jest bezpieczny, a nieprzyjemne objawy wkrótce miną.

Gdy biegunka i wymioty utrzymują się dłużej – postępowanie przy zatruciu pokarmowym

Większość zatruć pokarmowych u dzieci znika samoistnie. W przypadku zjedzenia czegoś nieświeżego lub brudnymi rękami, dolegliwość ustępuje po kilku wizytach w toalecie, a ból brzucha, mdłości i brak apetytu przechodzą maksymalnie po dwóch dniach. Nieco dłużej trwa „grypa jelitowa”, nawet do pięciu, siedmiu dni.

Najbardziej prawdopodobnym zagrożeniem podczas wymiotów bądź biegunki u dziecka jest odwodnienie – szczególnie niebezpieczne i nagle postępujące u niemowląt. Należy obserwować czy maluch regularnie moczy pieluszkę. Jeśli nie robi tego przez więcej niż cztery, sześć godzin, a co gorsza wymioty nadal występują, koniecznie należy się skonsultować z lekarzem. Drugim wskazaniem do natychmiastowego zgłoszenia się do pediatry to zmiana kształtu ciemiączka – w przypadku odwodnienia staje się ono wklęsłe. Jeżeli wizyta nie jest możliwa w ciągu godziny, jedźmy do szpitala.

Ważne jest, by umieć odróżnić u niemowlęcia wymioty od ulewania. Ulewanie jest zupełnie fizjologiczne, zwykle można poznać je po niewielkiej ilości zwróconego pokarmu. To mniej więcej łyżeczka, dwie płynu. W przypadku starszych dzieci trzeba zwrócić uwagę na regularność oddawania moczu oraz na wysuszone usta czy widoczne osłabienie.

Ze względu na zagrożenie odwodnieniem po każdej serii wymiotów spróbujmy napoić dziecko wodą (małe ilości płynów tak często, jak to możliwe), a najlepiej preparatem z elektrolitami (bez recepty kupimy je w aptece). Gdy wystąpiła biegunka i nie przechodzi po kilku godzinach, a dziecko zaczyna wypróżniać się niemal samą wodą, koniecznie podajmy mu środek przeciwbiegunkowy. Im młodsze dziecko, tym szybciej należy to zrobić.

Jeśli dziecko przez kilka godzin nie jest w stanie przyjąć nawet płynów, zwraca wszystko, co wypije, zgłośmy się do lekarza. Tylko on może podjąć decyzję o podaniu odpowiednich środków przeciwwymiotnych. Nie próbujmy w tym zakresie działać na własną rękę.

Pamiętajmy, by nasz maluch – bez względu na to czy biegunka i wymioty wynikają z zatrucia, czy „jelitówki” – przyjmował odpowiednie probiotyki, które pomogą odbudować prawidłową florę bakteryjną. Warto podać je nawet wtedy, gdy objawy trwały tylko kilka godzin.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Żółtaczka u noworodka – przyczyny, objawy, leczenie i hospitalizacja. Czy jest to groźna choroba?

    Żółtaczka u noworodka to stosunkowo często występujące zjawisko, gdyż dotyczy około 60% maluchów. Najbardziej charakterystycznym objawem żółtaczki noworodkowej jest zmiana koloru skóry i białek oczu na żółty lub pomarańczowy. Czy żółtaczka noworodkowa jest groźna dla zdrowia dziecka? Jak wygląda leczenie tego schorzenia w warunkach szpitalnych?

  • Pierwsze Święta z dzieckiem

    Boże Narodzenie to cudowny okres w roku. W przypadku świeżo upieczonych rodziców chwile te będą jeszcze bardziej magiczne - pierwsze święta z dzieckiem to niezapomniane przeżycie. Należy jednak pamiętać o tym, że w okresie świątecznym na naszego malca może czekać w domu wiele niebezpieczeństw. Dlatego musimy zadbać o jego bezpieczeństwo i sprawić, aby całe Święta upłynęły w spokoju i aby nie zakłócił ich żaden wypadek.

  • Pierwsza miesiączka – jak się przygotować?

    Pierwsza miesiączka to bardzo ważne wydarzenie dla dojrzewającej dziewczynki. Aby lepiej przygotować dziecko na czekające je zmiany, warto już od wczesnego dzieciństwa rozmawiać na tematy związane z cielesnością.

  • Jak rozpoznać krótkowzroczność u dziecka?

    Krótkowzroczności nie można cofnąć, natomiast jeśli już wystąpiła, można spowolnić jej rozwój, a nawet czasami jej zapobiec. Ta wada wzroku może mieć różne podłoże, np. genetyczne. Najczęściej postępuje wraz z wiekiem aż do momentu ustabilizowania się, co ma miejsce po zakończeniu wzrostu gałki ocznej. Jak rozpoznać wadę wzroku u dziecka? Na jakie objawy zwrócić uwagę?

  • USG ciąży – jak wygląda badanie? Ile razy należy je robić? Cena, wskazania

    Ultrasonografia (badanie ultrasonograficzne, USG) to badanie obrazowe, które jest całkowicie bezpieczne dla każdego pacjenta, a w przypadku kobiet ciężarnych również dla płodu. Pozwala monitorować prawidłowy przebieg ciąży i rozwój płodu na każdym etapie. Istnieje kilka rodzajów USG. Każde z nich wykonuje się na innym etapie ciąży. Czym różni się USG wczesnej ciąży od tego w późniejszych miesiącach, a także którą chorobę można diagnozować dzięki ultrasonografii?

  • Biały szum – czym jest i dlaczego uspokaja dzieci?

    Biały szum może być stosowany do maskowania innych dźwięków, takich jak hałas uliczny, co może pomóc chociażby w polepszeniu jakości snu. Może również pomóc w uspokojeniu niemowląt i dzieci, które mają trudności z zasypianiem, a także poprawić ich koncentrację. Jednak długotrwałe narażenie na głośny biały szum może prowadzić do uszkodzenia słuchu i pogorszenia zdolności postrzegania dźwięków. Ponadto nadmierna ekspozycja na biały szum może powodować zmęczenie, drażliwość i inne problemy zdrowotne związane z przemęczeniem, takie jak bóle głowy i bezsenność. Jak stosować biały szum, żeby przyniósł zmęczonym rodzicom chwilę wytchnienia i uspokoił dziecko, a jednocześnie nie pogorszył jakości słuchu domowników?

  • Dziecko ma gorączkę – jak podawać leki i obniżyć temperaturę?

    Gorączka u dziecka to powszechny objaw chorobowy, który zazwyczaj jest wynikiem infekcji wirusowej lub bakteryjnej. Może towarzyszyć wielu schorzeniom, takim jak grypa, zapalenie gardła, zapalenie ucha, zapalenie płuc, angina czy infekcje dróg moczowych. Gorączka u dziecka może wystąpić również w wyniku szczepienia lub innych czynników, także tych wynikających z autoimmunologii. Czy gorączkę trzeba zbijać od razu po tym, kiedy się pojawi? Jak obniżyć ją domowymi sposobami i czy nacieranie skóry dziecka alkoholem może okazać się pomocne?

  • Skala Brazeltona (NBAS) – co to jest? Do czego służy?

    Zrozumienie języka, w jakim komunikują się niemowlęta, jest dużą zagadką nie tylko dla rodziców, ale także dla pediatrów i badaczy. Skala Brazeltona (NBAS) powstała w 1973 roku i do dzisiaj stanowi przydatne narzędzie w ocenie indywidualnego charakteru niemowląt i dzieci aż do ukończenia 2 miesiąca życia.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij