Niestrawność u dzieci
Piotr Albrecht

Niestrawność u dzieci

Niestrawność to pojęcie bardzo często i powszechnie stosowane oraz niezwykle szerokie. Obejmuje zarówno objawy ściśle zdefiniowanych chorób, jak i banalnych dolegliwości związanych np. z przejedzeniem.

Z lekarskiego punktu widzenia niestrawność dzielimy na niestrawność organiczną, to znaczy taką w której możemy rozpoznać konkretne choroby (choroba wrzodowa, choroba refluksowa przełyku, zapalenie błony śluzowej żołądka, choroby trzustki lub dróg żółciowych, zakażenie Helicobacter pylori) oraz niestrawność czynnościową, tzn. taką w której nie udaje się wykazać choroby organicznej. U dzieci zdecydowanie przeważa niestrawność czynnościowa.

Niestrawność czynnościowa i jej objawy 

Objawami typowymi dla niestrawności czynnościowej w wąsko rozumianej definicji lekarskiej są: 

  • ból w nadbrzuszu w linii pośrodkowej
  • dyskomfort w nadbrzuszu
  • uczucie sytości nawet po niewielkim posiłku
  • uczucie pełności w żołądku
  • nudności
  • sporadyczne wymioty.

Co to jest niestrawność? 

W powszechnym odczuciu niestrawność to nudności, wymioty i biegunka pojawiające się nagle i zwykle stosunkowo szybko samoistnie ustępujące. Najczęstszymi przyczynami tego typu objawów u dzieci poza zwykłym przejedzeniem (słodyczami, chipsami, frytkami, owocami) mogą być:

  • alergia na ściśle zdefiniowane pokarmy (najczęściej mleko i jego przetwory, orzeszki, ryby, skorupiaki, pszenicę)
  • nietolerancje pokarmowe (np. niezwykle częsta nietolerancja cukru mlecznego czyli laktozy – blisko 35% dzieci powyżej 4 roku życia i dorosłych nie toleruje tego cukru)
  • zatrucia pokarmowe (toksyny bakteryjne lub zakażenia bakteryjne – gronkowce, salmonelle i wiele innych)
  • zakażenia wirusowe (rotawirusy, norowirusy, adenowirusy) o często łagodnym i krótkotrwałym przebiegu

Powiązane produkty

SOS dziecięcej niestrawności 

Postępowanie w tych powszechnych niestrawnościach u dzieci polega głównie na dość krótkotrwałej przerwie w jedzeniu (4 godz.), nawadnianiu, najlepiej dostępnymi w aptece bez recepty płynami do nawadniania doustnego. W okresie wymiotów dziecko należy poić często, małymi porcjami (5-10ml) i płynami zimnymi. Wraz z ustąpieniem lub zmniejszeniem się wymiotów można powoli, zdając się na instynkt wracać do diety jaką dziecko miało przed zachorowaniem, unikając długotrwałego głodzenia, stosowania tzw. lekkostrawnych diet. Dziecko zdrowiejące z niestrawności niezwykle rzadko sięgnie po bigos, grochówkę, czy kapustę kiszoną, pierogi z kapustą itp. ale swoje ulubione pokarmy z przed zachorowania zje w ilości na jaką ma ochotę bez problemów.

Powtarzające się tzw. niestrawności objawiające się głównie bolami brzucha, nudnościami, sporadycznie wymiotami, a głównie luźnymi stolcami pojawiającymi się okresowo lub przewlekle wymagają rozszerzenia diagnostyki.

Zanim zaczniemy rozszerzoną diagnostykę u dziecka, narażając je często niepotrzebnie na uciążliwe badania, warto pomyśleć, czy nie jest to zespół jelita drażliwego. Nie jest chorobą, a raczej niekiedy męczącą dolegliwością objawiającą się naprzemiennymi biegunkami lub zaparciem, bólami brzucha występującymi tylko w dzień, zwykle jedynie w tygodniu a nie w sobotę, niedzielę czy w wakacje, kruczeniami i przelewaniami w brzuchu, zwłaszcza zaraz po posiłku i nie wpływającymi na rozwój dziecka.

Nadmierna koncentracja całej rodziny na tych dolegliwościach tylko je nasila i uwrażliwia dziecko na odczuwanie wszelkich sygnałów płynących z jego wnętrza. Badania wykazują, że najlepszym lekarstwem jest zmniejszenie zainteresowania dolegliwościami i budzący zaufanie całej rodziny pediatra czy gastroenterolog. Mnożenie konsultacji i badań tylko pogarsza sytuację. W niektórych sytuacjach konieczne jest sięgnięcie po odpowiednie leki.

Choroby układu trawiennego u dzieci 

Przede wszystkim powinniśmy powiedzieć o lambliozie, chorobie pasożytniczej jelita cienkiego). Najprostszym sposobem jej potwierdzenia lub wykluczenia jest wykonanie testu na antygeny lamblii w kale (tzw. test ELISA). Jest to test najprostszy (wymaga w zasadzie jednorazowej analizy) i najbardziej miarodajny. W przypadku potwierdzenia, dziecku należy zaaplikować odpowiednie środki farmaceutyczne. Rola innych pasożytów jest trochę przeceniana, ale warto czasem i ich poszukać.

Częstą przyczyną bywa także nie rozpoznana celiakia (choroba trzewna; zdarza się obecnie często, gdyż pełnoobjawowe celiakie występują rzadko). Takie podejrzenie powinno być wyjaśnione (czyli wykonane odpowiednie badania) przed włączeniem diety bezglutenowej! Wstępnie jako badanie tzw. przesiewowe wystarczy oznaczenie przeciwciał przeciwendomyzialnych w klasie Iga i IgG lub/i wykazanie przeciwciał przeciw transglutaminazie tkankowej (także najlepiej w obu klasach przeciwciał). 

Biegunka – dolegliwość dziecka czy matki? 

Jeśli objawem tzw. niestrawności są określane tak powszechnie przez matki, brzydkie stolce, czyli kilka luźniejszych stolców, z niestrawionymi resztkami, występujące tylko w dzień u dziecka wyglądającego poza tym na zupełnie zdrowe i prawidłowo przybywającego na wadze, to należy myśleć o biegunce pędraków. Jest to bardziej „dolegliwość” matek i ich nie koniecznie udokumentowanego naukowo poglądu na to co jest dla dziecka zdrowe. Powszechnie uważają one, że tłuszcz jest niezdrowy (ta miażdżyca w przyszłości i hipercholesterolemia), natomiast dowodem zdrowego żywienia są soki i owoce w nieograniczonych ilościach (czyli ogólnie rzecz biorąc tzw. zdrowa dieta dla odchudzających się kobiet). 

Postępowanie w przypadku biegunki jest proste i przynosi cudowne, natychmiastowe efekty. Wystarczy nieco zmienić proporcje w diecie (więcej tłuszczu, mniej owoców i soków) i tzw. choroba znika.

Dokuczliwe zaparcia

Za objawy przypominające niestrawność – dyskomfort, niechęć do jedzenia, czasem nudności – może być odpowiedzialne zaparcie – jedna z najczęstszych przyczyn wizyt u gastroenterologa. Tak na prawdę dążyć należy, wszystkimi dostępnymi środkami (np. dietą bogatoresztkową, prawidłowym nawodnieniem, niekiedy lekami), do tego aby dziecko, ale także i my dorośli, oddawało stolec codziennie i o konsystencji pasty do zębów. Jeśli tak się nie dzieje i nie możemy tego uzyskać prawidłową dietą bogatoresztkową (pamiętać trzeba, że zawierająco działa gotowany ryż, czekolada, banany, tarte i pieczone jabłka, gotowana marchew) to konieczne jest wczesne włączenie odpowiednich środków farmaceutycznych, w dawkach pozwalających na oddawanie stolca o prawidłowej konsystencji.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Kiedy boli brzuch…

    Wrzody żołądka i dwunastnicy są jednymi z częstych chorób górnego odcinka przewodu pokarmowego. Owrzodzenie żołądka czy dwunastnicy, to po prostu głęboki ubytek w nabłonku wyścielającym te narządy, drażniony kwasem solnym i trawiony pepsyną (enzym, składnik soku żołądkowego).

  • Ból biodra – przyczyny, diagnostyka, leczenie bólu stawu biodrowego. Ćwiczenia na biodra

    Ból biodra może dotknąć osoby w każdym wieku, nie tylko seniorów. Przyczynami bólu stawu biodrowego mogą być zmiany zwyrodnieniowe, ale także urazy czy rwa kulszowa. Często bólom bioder towarzyszy uczucie trzaskania bądź przeskakiwania biodra (tzw. zespół trzaskającego biodra). Leczenie bolącego biodra opiera się przede wszystkim na fizjoterapii – odpowiednio dobranych zabiegach fizykoterapeutycznych i ćwiczeniach. Część z nich można wykonywać także w domu. Rzadziej stosuje się leczenie operacyjne w postaci wszczepienia endoprotezy stawu biodrowego.

  • Ból nadgarstka – przyczyny, objawy, leczenie, rehabilitacja bólu w nadgarstku

    Ból nadgarstka to przypadłość, która może pojawiać się u ludzi w każdym wieku. Względnie duża ruchomość oraz lokalizacja przebiegu nerwów i ścięgien sprawia, że bolący nadgarstek może często upośledzać pracę dystalnej części kończyny górnej. Co oznacza ból nadgarstka i kciuka czy ból nadgarstka i łokcia? Jak wygląda diagnostyka i leczenie?

  • Masaż Shantala – na czym polega? Jakie korzyści przynosi masowanie niemowląt?

    Masaż Shantala to technika masowania niemowląt i małych dzieci, która swoje korzenia ma w starożytnych Indiach, a do Europy trafiła za sprawą francuskiego położnika Frederique’a Leboyera. Ma ona pozytywny wpływ na rozwój psychoruchowy malucha, wycisza i relaksuje, poprawia jakość snu, reguluje trawienie. Masaż Shantala umożliwia nawiązanie bliskiej relacji z dzieckiem, zapewnia mu poczucie bezpieczeństwa. Mogą go wykonywać zarówno rodzice, jak i terapeuci.

  • Kapary – smak, właściwości i zastosowanie w kuchni

    Kapary to roślina krzewiasta naturalnie występująca w strefie tropikalnej i w basenie Morza Śródziemnego. Pąki kwiatowe kaparów są znane już od wielu lat ze względu na swój charakterystyczny smak oraz działanie wspomagające trawienie i leczenie infekcji górnych dróg oddechowych. Kapary są ważnym źródłem wielu różnych biologicznie aktywnych substancji chemicznych, których właściwości terapeutyczne były już dobrze znane i cenione przez starożytnych Rzymian.

  • Zespół jelita drażliwego (IBS) — przyczyny, objawy, dieta i leczenie

    Zespół jelita drażliwego (IBS, ang. irritable bowel syndrome) jest jednym z najczęstszych zaburzeń przewodu pokarmowego. Charakteryzuje się przewlekłymi bólami brzucha, wzdęciami, zaparciami lub biegunkami. Często występują również inne objawy, takie jak uczucie niepełnego wypróżnienia czy wodnisty stolec. Przyczyny zespołu jelita drażliwego nie są dokładnie znane. Jednym z czynników ryzyka jest stres, ale również dieta i styl życia. Leczenie IBS zależy od indywidualnych objawów i zwykle składa się z terapii farmakologicznej, zmiany stylu życia i diety.

  • Nowa przyczyna migreny i napięciowego bólu głowy odkryta

    Szacuje się, że w Polsce z powodu migreny cierpi około 8 milionów ludzi, a średnio co 3 człowiek na świecie po 35 r.ż. mierzy się z tzw. napięciowymi bólami głowy. Przyczyn obu typów pierwotnego bólu głowy wyróżnia się kilka – stres, obciążenie genetyczne lub czynniki środowiskowe. Właśnie znaleziono kolejną. O czym mowa?

  • Co niszczy kolagen w organizmie i jak go uzupełnić?

    Powyżej 25. roku życia produkcja kolagenu zaczyna się stopniowo obniżać. Dodatkowo narażenie na pewne czynniki może przyspieszyć ten niekorzystny proces. Stosowanie używek, takich jak palenie papierosów, spożywanie alkoholu, a także niedobór snu, zbyt długie opalanie oraz brak aktywności fizycznej mogą nasilić proces niszczenia kolagenu w organizmie.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij