Alergia pokarmowa – przyczyny, objawy, leczenie

Alergia pokarmowa to chorobliwa nadwrażliwość na spożywany pokarm, uwarunkowana swoistą odpowiedzią układu odpornościowego. Najczęściej objawia się ona u pacjenta objawami ogólnymi (np. dusznością) lub miejscowymi (np. wysypka skórna, bóle brzucha), aczkolwiek w przypadku swoistej tolerancji możemy mówić też o „uczuleniu bezobjawowym”. Wokół terminu alergii pokarmowej narosło wiele mitów oraz nieporozumień, często mylona jest z nietolerancją pokarmową lub traktowana jako synonim każdej reakcji nadwrażliwości na pokarmy. Tymczasem mamy z nią do czynienia tylko przy jednoznacznie udokumentowanym mechanizmie immunologicznym. Jakie objawy występują w przypadku alergii pokarmowej i jak się ją leczy? Jakie testy alergiczne wykonać? Co uczula?

Alergia (gr. allos – inny, ergos – praca) jest nabytą (następuje dopiero po ponownym kontakcie z alergenem), patologiczną (ten sam czynnik nie wywołuje reakcji u osoby bez alergii) reakcją układu odpornościowego, najczęściej związaną z komórkami tucznymi uwalniającymi immunoglobulinę IgE. Wyróżniamy różne rodzaje alergii – alergię wziewną (reakcja następuje po inhalacji alergenu np. pyłków traw), alergię kontaktową (odczyn występuje po kontakcie skóry z alergenem np. pierścionek z niklu) oraz alergię pokarmową (reakcja wywołana jest poprzez spożycie alergenu np. soi). Właśnie ta ostatnia jest uznawana za tzw. drugą falę alergii i występuje u coraz większej ilości osób.

Alergia pokarmowa – co to takiego?

Alergia pokarmowa jest zespołem objawów spowodowanych nieprawidłową reakcją organizmu na pokarm (u osoby bez alergii pokarmowej ten sam pokarm nie wywoła podobnej reakcji). Ze względu na nadwrażliwe mechanizmy odporności (swoistej) organizm rozpoznaje alergen i buduje przeciwko niemu odporność. Ponowny kontakt z alergenem wywołuje zapalenie i związane z nim objawy, za które odpowiadają miejscowe komórki odporności oraz komórki pamięci. Takie zapalenie może utrzymywać się w organizmie długo po kontakcie z alergenem.

W dorosłej populacji występuje ona u około 1–2% społeczeństwa, aczkolwiek liczby te będą rosnąć, gdyż od 50 lat notuje się wzrost zapadalności na alergię pokarmową. Można zauważyć pewną predyspozycję rodzinną – jeśli u obojga biologicznych rodziców zdiagnozowano alergię, dziecko ma 75% szans na jej wystąpienie, jeśli tylko jedno z nich, szansa na odziedziczenie alergii pokarmowej wynosi 50%.  

Alergia pokarmowa a nietolerancja

Mimo że potocznie oba terminy stosowane są wymiennie, to jednak alergia pokarmowa nie jest tym samym co nietolerancja. Alergia pokarmowa jest nadwrażliwością alergiczną, w której najważniejszą rolę odgrywa swoista reakcja układu odpornościowego (ma to miejsce np. w alergii na kiwi). Nietolerancja natomiast jest nadwrażliwością niealergiczną (nieimmunologiczną), która związana jest najczęściej z brakiem enzymu rozkładającego daną substancję w układzie pokarmowym, która to wywołuje niepożądane objawy np. niedobór lub całkowity brak laktazy (enzymu rozkładającego laktozę, cukier obecny w mleku) w nietolerancji laktozy, skutkuje wzdęciami oraz biegunkami.

Alergia pokarmowa u niemowląt i dzieci

Mimo że alergia pokarmowa dotyka całą populację bez względu na wiek, to u dzieci, a szczególnie u niemowląt, jest ona spotykana najczęściej. Mówi się nawet, że 4–8% dzieci cierpi na alergie pokarmowe. Najczęściej dotyczy ona alergii na soję oraz białka mleka. Ze względu na krzyżowość tych alergenów, niemowlęta z alergią na białka mleka nie powinny spożywać zamiennie mleka sojowego, gdyż ono również może wywołać reakcję alergiczną. W ich przypadku należy stosować specjalne mieszanki mleka hipoalergicznego, zawierające hydrolizaty (produkty rozkładu) białek mleka, które nie wywołają niepożądanej reakcji. Większość alergii pokarmowych mija z wiekiem (nawet u 80% dzieci do 5. roku życia), w związku z czym w populacji osób dorosłych występuje ona już z częstością 1–2%.

Jakie pokarmy uczulają?

Obserwując różnorodny przebieg i przyczyny alergii pokarmowej w populacji, możemy dojść do wniosku, że alergizować może właściwie wszystko, co zbudowane jest z białek – bo co warto podkreślić – tylko białka i ich pochodne (np. glikoproteiny) mogą być alergenem pokarmowym, nie mogą nim być tłuszcze, cukry czy konserwanty i dodatki dodawane do żywności.  

Warto skupić się przede wszystkim na najczęściej występujących alergenach, by móc je potencjalnie wykryć i wyeliminować z diety po konsultacji z lekarzem. Występowanie alergii pokarmowej wzrasta wraz z urozmaicaniem jadłospisu i spożywaniem większej ilości różnorodnej i przetworzonej żywności. Dlatego osoba dorosła reaguje na większe spektrum alergenów niż osoba młoda.

U niemowląt jako pierwsze alergizują:

• mleko krowie,
• soja.

U dzieci do najczęstszych alergenów dołączają:

• jajo kurze,
• pszenica,
• orzechy drzew,
• orzeszki ziemne.

U dorosłych – oprócz powyższych pokarmów – na liście pojawiają się:

• ryby,
• skorupiaki.

I tak np. w pyłkach brzozy zidentyfikowano i nazwano 4 alergeny (Bet v1 – najważniejsze, Bet v2, Bet v3, Bet v4). Jedno z nich (właśnie Bet v1) okazuje się podobne do alergenu jabłka (Mal d1), co powoduje że osoba uczulona na jeden z nich prawdopodobnie zareaguje także na ten drugi. Na szczęście nie jest to ślepy traf, w związku z czym udało się scharakteryzować najważniejsze reakcje krzyżowe między alergenami pokarmowymi oraz wziewnymi:

• pyłek brzozy - m.in. jabłka, gruszki, nektarynki, śliwki, wiśnie, orzechy (w tym migdały), seler (surowy i gotowany), marchew, ziemniaki, koper,
• pyłek bylicy pospolitej - m.in. seler, marchew, jabłko, kiwi,
• pyłek ambrozji - m.in. melony, banany, cukinia, ogórki,
• pyłek traw - m.in. melon, arbuz, pomidor, ziemniaki, pomarańcze, orzech ziemny,
• mleko krowie - m.in. mleko innych gatunków ssaków (kozy, owce), 
• jaja kurze - m.in. jaja innych gatunków ptaków (gęsi, indyki, kaczki),
• mięso dorsza - m.in. ryby (płastuga, makrela, śledź),
• orzech ziemny - m.in. soja, zielona fasolka,
• krewetka - m.in. pozostałe skorupiaki (kraby, langusty, homary),
• pszenica - m.in. inne zboża,
• lateks - m.in. banany, kiwi, awokado.  

Rodzaje alergii pokarmowych

Pod kątem działania układu odpornościowego alergie pokarmowe możemy podzielić według mechanizmu ich powstania:

• typ I – reakcje anafilaktyczno-atopowe (to znana reakcja anafilaktyczna),
• typ II – cytotoksyczny (reakcja ta ma związek też np. z nieprawidłowymi reakcjami na leki),  
• typ III – wywołany przez kompleksy immunologiczne (Arthusa) – kompleksy powodują m.in. kłębuszkowe zapalenie nerek,
• typ IV – komórkowy, który jest reakcją alergiczną opóźnioną (odpowiadającą za zapalenie alergiczne).

Jeśli jednak chcielibyśmy scharakteryzować alergię pokarmową, biorąc pod uwagę zespoły objawów lub miejsce alergicznego zapalenia, możemy zastosować poniższy podział:

• Zespół alergii jamy ustnej (OAS – ang. oral allergy syndrome) to świąd, obrzęk i mrowienie jamy ustnej (warg, języka podniebienia) po spożyciu niektórych owoców i warzyw. Najczęściej występuje ona w przypadku wspomnianych już alergenów krzyżowych, czyli osoby uczulone na pyłek brzozy mogą zareagować tak np. po zjedzeniu nektarynki.
• Alergiczne eozynofilowe zapalenie przełyku (AEE – ang. allergic eosinophilic esophagitis) jest przewlekłym stanem zapalnym przełyku, występującym najczęściej u dzieci do 3. roku życia. Objawia się nudnościami, wymiotami, bólami brzucha, pieczeniem oraz bólem w klatce piersiowej. Może minąć pod wpływem leczenia, aczkolwiek w niektórych przypadkach mija samoistnie.
• Zespoły zapalne jelit indukowane białkiem pokarmowym (FPIES – ang. food protein-induced enterocolitis syndrome) to alergiczna manifestacja u małych dzieci i niemowląt. Objawia się wymiotami, biegunką i nieprawidłowym wzrastaniem dziecka. Podstawową metodą leczenia jest eliminacja alergenu z diety, jego ponowne włączenie przywraca objawy.
• Alergiczne zapalenie jelita grubego występuje w pierwszych tygodniach życia dziecka u matki spożywającej mleko krowie. Objawia się śluzem i krwią w stolcu dziecka, ale w przeciwieństwie do powyższych nie zaburza jego wzrastania. Wyłączenie tego produktu z diety przez matkę powoduje ustąpienie objawów. Najczęściej ta forma alergii mija samoistnie do 2. roku życia.
• Anafilaksja pokarmowa indukowana wysiłkiem jest bardzo specyficzną przypadłością, w której reakcja na dany pokarm występuje tylko wtedy, gdy osoba chora przed spożyciem wykona jakiś wysiłek fizyczny. W takim wypadku po przyjęciu alergenu (najczęściej są to – seler, skorupiaki, gluten) dochodzi do pojawienia się pokrzywki, obrzęku (w tym obrzęku dróg oddechowych), a nawet wstrząsu. Leczenie samej anafilaksji przebiega tak samo jak przy każdym wstrząsie anafilaktycznym.

Przyczyny alergii pokarmowej

Jako podstawową przyczynę powstania alergii pokarmowej stawia się tzw. hipotezę higieniczną. Organizm człowieka przystosowany jest do walki z różnorodnymi patogenami już od wczesnych lat. Można powiedzieć, że ta walka jest wręcz niezbędna (szczególnie u niemowląt i małych dzieci) do rozwoju prawidłowych reakcji odpornościowych.

„Niewytrenowany” organizm nie tylko częściej rozwija infekcje, ale jest też podatny na choroby związane z nieprawidłowym działaniem mechanizmów obronnych, jak ma to miejsce właśnie w alergii pokarmowej. Na potwierdzenie tej tezy można przywołać kilkukrotnie częstsze występowanie alergii i astmy w krajach zachodnich względem krajów rozwijających się (np. Indii).

Proces wystąpienia alergii pokarmowej w naszym organizmie zaczyna się od zwiększonego wchłaniania immunogennych (uczulających) cząstek przez nabłonek jelit. Na zwiększoną przepuszczalność mają wpływ nie tylko alkohol, papierosy czy infekcje, ale też po prostu jego niedojrzałość (jak ma to miejsce u dzieci). Następny bastion stanowi układ GALT (ang. gut-associated lymphoid tissue) wraz z limfocytami, które starają się zapobiec wnikaniu alergenu do układu krążenia. W tym właśnie miejscu alergen ma kontakt z limfocytami T oraz wydzielniczym przeciwciałem IgA i w przypadku nieprawidłowej odpowiedzi organizmu dochodzi do produkcji przeciwciał IgE przeciwko alergenowi. Powstają również komórek pamięci immunologicznej (odpornościowej), które przy ponownym kontakcie z alergenem rozpoczynają całą kaskadę uwalniania czynników zapalnych, odpowiedzialnych za objawy alergii pokarmowej.

Alergia pokarmowa – objawy

Na alergię składają się liczne objawy z różnych ustrojów ludzkiego organizmu. Objawy mogą występować w grupach, aczkolwiek może się zdarzyć, że będą występowały pojedynczo.

Poniżej scharakteryzowane są objawy posegregowane według układów:

• Skóra: sucha skóra, zaczerwienienie skóry, grudki skórne, świąd, pokrzywka, obrzęk naczynioruchowy, rumień, wyprysk, wielopostaciowe zmiany wysiękowe atopowe zapalenie skóry, alergiczne kontaktowe zapalenie skóry.
• Oczy: świąd, łzawienie, zaczerwienie spojówek, alergiczne zapalenie spojówek, obrzęk powiek.
• Przewód pokarmowy: aftowe zapalenie jamy ustnej, pieczenie gardła, obrzęk naczynioruchowy śluzówek jamy ustnej, trudności w przełykaniu, refluks (u niemowląt – ulewanie), kolka, nudności, intensywne wymioty, kolkowe bóle brzucha, nadmierne gazy, przewlekła biegunka, zaparcia, obecność krwi w stolcu.
• Układ oddechowy: wyciek wodnistej wydzieliny z nosa, napadowe kichanie i świąd nosa, blokada nosa, chrypka, kaszel, sapka, astma, duszność, świszczący oddech, skurcz oskrzeli.
• Układ krążenia: tachykardia (przyspieszony rytm serca), bradykardia (zwolniony rytm serca), hipotensja (obniżone ciśnienie),  zawroty głowy,  omdlenie,  utrata przytomności (u niemowląt – bladość, uogólniona wiotkość).
• Układ nerwowy: ADHD, migrena, zaburzenia snu, rozdrażnienie, zespół przewlekłego zmęczenia.

Alergia pokarmowa a wstrząs anafilaktyczny

Najostrzejszym zespołem objawów w alergii pokarmowej jest wstrząs anafilaktyczny. Jest to natychmiastowa ogólnoustrojowa reakcja organizmu, która nieprzerwana prowadzi do zagrożenia życia i zdrowia, a nawet śmierci. Każda osoba, która po raz pierwszy doświadczyła tego stanu zagrożenia życia, musi być hospitalizowana celem ustabilizowana funkcji życiowych oraz obserwacji na okoliczność ponownego zaostrzenia anafilaksji.

Objawia się: spadkiem ciśnienia,przyspieszeniem tętna, bladą i spoconą skóra, narastającym obrzękiem całego ciała, nagłą biegunką i bólem brzucha, skróconym, płytkim i świszczącym oddechem wynikającym z zaciskania się dróg oddechowych, ostatecznie – zaburzeniami rytmu, narastającym wstrząsem i zgonem.

W przypadku wstrząsu anafilaktycznego należy jak najszybciej:

1. Wezwać Zespół Ratownictwa Medycznego (ZRM), dzwoniąc na numer 999 lub 112.
2. Pomóc osobie we wstrząsie w znalezieniu ampułkostrzykawki lub autowstrzykiwacza z adrenaliną (epinefryną), by mogła ona wbić igłę w duży mięsień (najczęściej mięsień czworoboczny uda).
3. Zadbać o komfort psychiczny i cieplny osoby poszkodowanej.
4. Pozostać z nią do czasu dotarcia pomocy.
5. W razie zatrzymania krążenia rozpocząć resuscytację krążeniowo-oddechową.

Dalsze procedury stabilizowania wstrząsu anafilaktycznego (takie jak monitorowanie funkcji życiowych czy płynoterapia) przejmą już wezwani na miejsce ratownicy medyczni.

Alergia pokarmowa – diagnostyka

Diagnostyka alergii pokarmowej jest niezwykle trudna i żmudna, a wiele z jej metod zostało wykluczonych ze względu na niską wartość diagnostyczną. Ze względu na podobieństwo wielu jej objawów z zespołem jelita drażliwego (IBS) czy objawów alergii pokarmowej na mąkę (ból brzucha, wzdęcia, luźne stolce, zaparcia) z celiakią (enteropatią glutenowrażliwą, chorobą trzewną) – nie można postawić diagnozy alergii „w ciemno”.

Podstawowym jej narzędziem jest wywiad lekarski, dzięki któremu można uzyskać informację o tym, jakie objawy wystąpiły, po jakim czasie i po spożyciu jakiego rodzaju pokarmu – najważniejsze jest, aby znaleźć tutaj korelację, bezpośredni związek przyczynowo-skutkowy. Często pomaga w tym dzienniczek, w którym dana osoba notuje datę i godzinę spożycia podejrzanego o alergię pokarmu i czas od wystąpienia oraz ustąpienia objawów. W ramach diagnostyki stosuje się również dietę prowokującą „zwiadowczą” (przyjmowanie pokarmu do chwili pojawienia się zgłaszanych objawów) oraz dietę eliminacyjną (odstawienie pokarmu i prowadzenie jej do chwili ustąpienia zgłaszanych objawów). Jednak ze względu na ryzyko niedoborów w żywieniu nie powinno się ich stosować dłużej niż 4–6 tygodni.

Oprócz wywiadu jedną z metod jest metoda oznaczania swoistych przeciwciał (asIgE) w krwi żylnej przeciwko konkretnemu rodzajowi pokarmu. Jednak wartość diagnostyczna tego badania jest ograniczona i nie może być interpretowana w oderwaniu od wywiadu i pozostałych badań. Najlepiej sprawdza się w przypadku białek mleka krowiego, ryb, jaja kurzego, orzeszków ziemnych i soi, aczkolwiek sam podwyższony parametr mówi nam tylko o obecności uczulenia, niekoniecznie o diagnozie alergii pokarmowej.

Punktowe testy skórne również wskazują tylko na obecność uczulenia, ale nie stanowią podstawy diagnozy alergii pokarmowej. Dodatni wynik nie potwierdza alergii pokarmowej na dany pokarm, a ujemny jej nie wyklucza. Rozbieżności wynikają z faktu, że alergia może być ograniczona tylko do przełyku czy jamy ustnej i to tam (a nie w skórze) komórki reagują reakcją nadwrażliwości. Zatem badanie to może stanowić tylko wskazówkę i powinno zostać potwierdzone testem prowokacyjnym. Ponadto w przypadku badania tym testem alergii na sezam, ryby czy orzechy, istnieje ryzyko wystąpienia wstrząsu anafilaktycznego u osoby badanej.

Złotym standardem w alergologii jest zdecydowanie test prowokacji pokarmowej z podwójnie ślepą próbą kontrolowaną placebo (DBPCFC). Polega ona na spożyciu próbki pokarmu (zamaskowanej pod kątem smaku, konsystencji, barwy, zapachu czy kształtu) pod ścisłą obserwacją personelu medycznego. Może być to próbka prawdziwa (VERA) i zawierać faktycznie badany pokarm albo może być próbką fałszywą (PLACEBO) z obojętną substancją np. cukrem. Wysoka czułość i swoistość tego testu zapewniona jest faktem, że ani osoba badana, ani osoba przeprowadzająca test nie wiedzą, jaka próbka jest przyjmowana (prawdziwa czy placebo), dzięki temu wyklucza się czynniki psychogenne, zasugerowanie osoby badanej lub pomyłkę. Dopiero po badaniu i zapisaniu obserwacji próbka jest rozkodowana i osoby biorące udział w badaniu dowiadują się, co w niej było. Dodatni test prowokacji jest jednoznacznym dowodem alergii pokarmowej. Niestety ma on swoje wady – wymaga przygotowań i większych nakładów niż inne testy, dodatkowo spożycie alergenu może u osoby badanej wywołać wstrząs anafilaktyczny, przez co może on się odbyć tylko w placówce medycznej z zestawem przeciwwstrząsowym.

W diagnostyce alergii pokarmowej nie powinny być stosowane:

• atopowe testy płatkowe,
• alergiczne testy śródskórne,
• oznaczenie całkowitego stężenia IgE w surowicy.

Leczenie alergii pokarmowej

Mimo dużego rozwoju technologicznego oraz nowych metod diagnostyczno-leczniczych w medycynie, wciąż najlepszym sposobem leczenie alergii pokarmowej jest unikanie alergenów (zarówno nam znanych, jak i tych krzyżowych). Niestety, średnio w ciągu 5 lat od poważnej reakcji po kontakcie z alergenem, około 50% osób ponownie (często w sposób nieświadomy) trafi na niebezpieczny dla niego alergen np. w restauracji, po spożyciu produktu bez zapoznania się ze składem.

Jak w przypadku każdej przypadłości, tak i w przypadku alergii pokarmowej konieczna jest wizyta w poradni – w tym przypadku poradni alergologicznej, w której lekarz specjalista alergologii przeprowadzi wywiad, pełną diagnostykę oraz zaleci odpowiednie leki. Do tego zapewni nam szeroką opiekę i adekwatne leczenie chorób towarzyszących alergii pokarmowej np. AZS (atopowego zapalenia skóry), zapalenia błony śluzowej układu pokarmowego czy astmy.

Jednak do tego czasu możemy złagodzić „atak” alergii pokarmowej lekami bez recepty (OTC), których asortyment stale się powiększa poprzez uwalnianie ich z listy leków na receptę (Rp). Oczywiście ważne jest, by przed ich zażyciem zapoznać się z ulotką, gdyż mogą mieć swoje przeciwwskazania i wchodzić w interakcje z innymi przyjmowanymi przez nas lekami.

Leki antyhistaminowe blokują receptory dla histaminy, czyli substancji odpowiedzialnej właśnie za objawy alergii – obrzęk, przekrwienie, katar etc. Obecnie stosowane leki II generacji nie wnikają do układu nerwowego, dzięki czemu nie „otumaniają” oraz nie ograniczają możliwości prowadzenia pojazdów jak leki I generacji. Możemy je stosować miejscowo do nosa (celem ograniczenia działania tam histaminy) albo doustnie. Do przykładowych przedstawicieli należą:

• azelastyna,
• loratadyna,
• cetyryzyna,
• feksofenadyna,
• desloratadyna,
• lewocetyryzyna,
• bilastyna.

Glikokortykosteroidy to leki przeciwzapalne, które nie maskują objawów zapalenia, a tłumią odpowiedź zapalną tkanek. Do niedawna wszystkie leki z tej grupy były dostępne na receptę, ale od niedawna wiele z nich trafiło do grupy leków OTC. Stosuje się je w formie aerozolu i kropli do nosa oraz miejscowo na wysypki i zmiany alergiczne na skórze w formie maści oraz kremów:

• mometazon,
• hydrokortyzon.

Kromony działają bezpośrednio na komórki tuczne i blokują ich degranulację (czyli wydzielanie z pęcherzyków histaminy). Są stosowane miejscowo do nosa. Żeby właściwie działały muszą być stosowane przez dłuższy czas, najlepiej jeszcze przed wystąpieniem objawów alergii jako prewencja:

• kromoglikan,
• ketotifen.

Sympatykomimetyki, mimo trudnej nazwy, wpływają po prostu na obkurczenie naczyń krwionośnych (rozszerzonych przez alergicznie uwolnione czynniki zapalne). Mogą być używane miejscowo lub doustnie:

• nafazolina,
• tetryzolina,
• ksylometazolina,
• oksymetazolina,
• pseudoefedryna.

Odczulania są szczególnie zalecane w przypadkach, gdy unikanie alergenu jest trudne lub niemożliwe. Jak każda terapia, ta też ma swoje minusy – długi czas trwania (gdyż immunoterapia może trwać nawet od 3 do 5 lat), możliwe powikłania oraz nieskuteczność w przypadku wielu alergenów.  
Do stosowanych obecnie metod zaliczamy:

• podskórną szczepionkę ze znanym alergenem (SCIT),
• próby odczulania mlekiem drogą doustną (SOTI),
• krople z alergenem podawane regularnie pod język (SLIT).

Nieleczona latami alergia staje się nie tylko uciążliwa, ale również niebezpieczna (także u dzieci). Ciągły stan walki z alergenem może przerodzić się w prawdziwy marsz alergiczny (skutkujący nie tylko kolejnymi uczuleniami, ale nawet nabyciem astmy oskrzelowej), większą skłonność do przeziębień oraz nawracające infekcje ucha. Ciągłe biegunki, pogarszające się wchłanianie oraz zmniejszenie apetytu w wyniku strachu przed spożywaniem pokarmów mogą prowadzić do niedożywienia i zaburzeń wzrastania. Zauważono również korelację pomiędzy alergią a infekcjami intymnymi (stanami zapalnymi sromu i pochwy). Badania pokazują też, że alergie pokarmowe nasilają poczucie niepokoju oraz lęku społecznego u dzieci. Z tego względu nie warto zwlekać czy ignorować objawów nieleczonej alergii.

Alergia pokarmowa – profilaktyka

Nie ma obecnie jednoznacznych dowodów na jakiekolwiek metody profilaktyki alergii pokarmowej. Przez wiele lat stawiano tezę, że odpowiednia dieta stosowana przez matki w ciąży może uchronić dzieci przed wystąpieniem alergii pokarmowej. Niestety, przekrojowe badania nie potwierdzają tego twierdzenia. Jedyna nieobalona dotychczas sugestia (jednak o małej wartości i niepotwierdzona szerokimi badaniami) zaleca unikanie przez ciężarną selera oraz owoców cytrusowych, które według badaczy mogłyby prowokować wywołanie alergii pokarmowych u potomka. Nie opracowano póki co żadnych metod profilaktyki farmakologicznej ani metod, które mogłyby przewidywać, czy u dziecka występuje alergia na dany pokarm (jeszcze przed niepożądaną reakcją alergiczną).