Xdenerwowana mała dziewczynka w żółtej koszulce
Justyna Piekara

Mikroorganizmy jelitowe mają wpływ na zdrowie psychiczne dzieci

Oś mózgowo-jelitowa jest siecią neuronów, które łączą centralny układ nerwowy z przewodem pokarmowym. Komunikacja między tymi dwoma układami następuje dwukierunkowo na drodze hormonalnej, nerwowej, metabolicznej i immunologicznej.  Jednym z kluczowych elementów tej współpracy jest mikroflora jelitowa, na której stan wpływa szereg czynników. Według najnowszych badań naukowych zaburzenia mikroflory jelitowej mogą być przyczyną problemów natury behawioralnej u dzieci.

 

Rodzimy się z własnym i unikalnym mikrobiomem (ogół bakterii żyjących w jednym siedlisku), który wraz z wiekiem rozwija się i za sprawą różnych czynników zarówno genetycznych, jak i związanych ze stylem życia – podlega przemianom. Do niedawna brakowało danych, które wyjaśniałyby jego rolę w okresie niemowlęcym. Niedawno opublikowane w czasopiśmie „Pediatric Research” wyniki badania wykazały, że istnieje związek bezpośredni i specyficzny dla płci, między składem flory jelitowej a zdrowiem psychicznym we wczesnym dzieciństwie.

Mikrobiom a behawioralne problemy zdrowotne u dzieci

Badania naukowe dowiodły, że mikroorganizmy bytujące w przewodzie pokarmowym wydzielają substancje chemiczne, takie jak serotonina, dopamina i kwas gamma-amino masłowy (GABA). Są to związku, które wpływają na samopoczucie. Potwierdzono również, że istnieje powiązanie między flora jelitową a występowaniem depresji, stanów lękowych i zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD).

Hannach Laue wraz z zespołem z Geisel School of Medicine w Dartmouth postanowili zbadać, czy mikrobiom może wpływać na zdrowie psychiczne dzieci. Rezultaty ich pracy stanowią preludium do dalszej części badań, które będą mogły posłużyć do opracowania różnych rodzajów działań interwencyjnych zapobiegających wystąpieniu problemów ze zdrowiem psychicznym w przyszłości. Przyjmuje się również, że przyczynią się do promowania istoty karmienia piersią.

Badacze z Dartmouth wykorzystali dane zebrane na potrzeby badania „New Hampshire Birth Cohort Study”, które miało na celu zbadanie wpływu czynników środowiskowych na rozwój ciąży.
Naukowcy, stosując metody inżynierii genetycznej, przeanalizowali próbki kału pobrane od 260 niemowląt i dzieci. Były pobierane w różnych punktach czasowych, tj. po sześciu tygodniach, roku i dwóch latach od urodzenia. Pozwoliło to  zarówno scharakteryzować gatunki drobnoustrojów obecnych w jelitach każdego uczestnika, jak i określić ich funkcje. Skorzystano także z Systemu Oceny Behawioralnej dla Dzieci (BASC, ang. Behavior Assessment System for Children), czyli narzędzia, które służy do monitorowania zmian w zachowaniu lub stanu emocjonalnego najmłodszych. BASC wypełniali rodzice dzieci biorących udział w badaniu, które ukończyły 3 lata.

Większa różnorodność flory jelitowej korzystna dla chłopców

Naukowcy dostrzegali już wcześniej różnice w zachowaniach społecznych osób, których mikroflora jelitowa była badana na późniejszych etapach życia. Skupienie się na okresie niemowlęcym, było związane z prowadzeniem obserwacji w tym specyficznym okresie, kiedy mózg może być szczególnie podatny na zmiany w mikrobiomie.

Badacze z Dartmouth ustalili, że zmiany zachodzące w mikrobiomie jelitowym, czyli w ogólnej populacji drobnoustrojów kolonizujących przewód pokarmowy w okresie wczesnego rozwoju dziecka, poprzedzają rozpoczęcie zmian behawioralnych. Potwierdzili również, że mają wpływ na rozwój problemowych zachowań, takich jak lęk, depresja czy nadpobudliwość. Okazuje się, że większa różnorodność drobnoustrojów jelitowych może być korzystna dla chłopców, ponieważ obniża u nich ryzyko zaburzeń behawioralnych.

Powiązane produkty

Jak zapewnić prawidłowy rozwój mikrobiomu dziecka?

Stan zdrowia matki jest bardzo istotny, dlatego kobieta, dbając o siebie, przygotowuje fundament pod prawidłowy rozwój mikrobiomu dziecka. Podczas porodu oraz w okresie karmienia piersią przekazuje potomkowi drobnoustroje, które przyczyniają się do prawidłowego rozwoju jego flory bakteryjnej i układu odpornościowego:

  1. Probiotyki.
    Kobietom w ciąży i matkom karmiącym piersią zaleca się spożywanie naturalnych probiotyków, takich jak jogurty, kefiry, maślanka czy kimchi. Im bogatszy jest ich mikrobiom, tym więcej pożytecznych drobnoustrojów mogą przekazać dziecku.
  2. Karmienie piersią.
    Jest najważniejszym sposobem wspierania mikrobiomu dziecka. Oprócz pożytecznych mikroorganizmów, mleko matki zawiera związki zwane oligosacharydami mleka ludzkiego (HMOs, ang. Human Milk Oligosaccharides), które mają wiele pożytecznych funkcji. W układzie pokarmowym noworodka większość oligosachardyów dociera w nienaruszonej postaci aż do jelita grubego, działając tam jak prebiotyk stymulujący wzrost korzystnych mikroorganizmów, do których zaliczono te z rodzaju Bifidobacterium i Bacteroides. Pomagają tym samym utrzymać korzystny skład mikroflory jelitowej, która to wpływa m.in. na rozwój układu odpornościowego dziecka.
  3. Ograniczenie stosowania antybiotyków.
    Noworodki poddane antybiotykoterapii wykazują zmieniony skład mikrobiomu jelitowego, co według najnowszych badań może rzutować na upośledzenie wzrost dziecka w ciągu pierwszych kilku lat życia, a w późniejszym dzieciństwie wiąże się częstszym występowaniem nadwagi i otyłości.
  1. H. E. Laue i in., Sex-spe­ci­fic rela­tion­ships of the infant micro­biome and early-chil­dhood beha­vio­ral out­co­mes, „Pedia­tric Rese­arch 2021" [online], https://www.nature.com/articles/s41390-021-01785-z#citeas, [dostęp:] 8.12.2021.
  2. P. G. Hough­te­ling i in., Why is ini­tial bac­te­rial colo­ni­za­tion of the inte­stine impor­tant to the infan­t’s and chil­d’s health?, „Jour­nal of Pedia­tric Gastro­en­te­ro­logy and Nutri­tion" 60 (3) 2015.
  3. New insi­ghts into how the infant micro­biome impacts early chil­dhood beha­vior in boys and girls, „www.scien­ce­da­ily.com” [online], https://www.scien­ce­da­ily.com/re­le­ase­s/2021/11/211104140826.html, [dostęp:] 8.12.2021.
  4. L. Mar­shall, Baby Micro­biome: Nur­tu­ring Your Baby’s Heal­thy Bac­te­ria, „WebMD" [online], https://www.webmd.com/pa­ren­tin­g/fe­atu­re­s/baby-micro­biome#1 [dostęp:] 8.12.2021.
  5. A. Uzan-Yul­zari i in., Neona­tal anti­bio­tic expo­sure impa­irs child growth during the first six years of life by per­tur­bing inte­sti­nal micro­bial colo­ni­za­tion, „Nature Com­mu­ni­ca­tion" [online], https://www.nature.com/articles/s41467-020-20495-4, [dostęp:] 8.12.2021. 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Gwałtowny wzrost zachorowań na cukrzycę typu 1 – Polska pierwsza w Europie

    Polska odnotowuje najszybszy wzrost zachorowań na cukrzycę typu 1 w Europie – alarmują eksperci. Choroba coraz częściej dotyka dzieci bez obciążeń rodzinnych. Specjaliści podkreślają znaczenie wczesnych badań przesiewowych, które mogą pomóc w wykryciu cukrzycy jeszcze przed wystąpieniem pierwszych objawów. Takie inicjatywy ruszyły już m.in. na Podlasiu i w Warszawie.

  • „Moje zdrowie”. Rusza nowy program profilaktyczny

    2 maja ruszył kompleksowy program bezpłatnych badań skierowany do wszystkich osób powyżej 20. roku życia. Jego celem jest wczesne wykrywanie chorób przewlekłych oraz promowanie zdrowego stylu życia poprzez regularne badania profilaktyczne i ocenę stanu zdrowia.

  • Badanie poziomu cholesterolu u 6-latków. Ważne zmiany w bilansie zdrowia dzieci

    Ministerstwo Zdrowia 5 maja 2025 roku wprowadziło nowe badanie w bilansie sześciolatka – lipidogram. To badanie przesiewowe ma na celu wczesne wykrycie hipercholesterolemii rodzinnej i pozwala zidentyfikować dzieci zagrożone tą dziedziczną chorobą, która może prowadzić do przedwczesnych chorób sercowo-naczyniowych już w wieku 20 lat.

  • Cukrzyca ciążowa u matki podnosi ryzyko ADHD u dzieci

    Rozregulowanie metaboliczne matki może wpływać na neurorozwój i zachowanie jej potomstwa – mówią naukowcy. Najnowsze wyniki badań wskazują na związek między cukrzycą ciążową a zwiększonym ryzykiem wystąpienia ADHD u dzieci.

  • Nowe normy żywieniowe dla Polaków. Zmiany dotyczą m.in. przyszłych matek

    „Normy żywienia dla populacji Polski” to dokument opracowywany przez ekspertów Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego PZH – Państwowego Instytutu Badawczego. Jest podstawowym źródłem wiedzy dla dietetyków i innych specjalistów zajmujących się prawidłowym żywieniem. W „Normach żywienia” znajdują się informacje na temat składników odżywczych i ich norm dla poszczególnych grup wiekowych w populacji Polski. Dokument ma szerokie zastosowanie w praktyce, ale stanowi także punkt wyjścia do dalszych badań, przez co zajmuje szczególne miejsce w nauce o żywieniu człowieka.

  • Niedobór witaminy D u noworodków zwiększa ryzyko ADHD, schizofrenii i autyzmu

    Noworodki z niedoborem witaminy D są bardziej narażone na rozwój zaburzeń psychicznych, takich jak ADHD, schizofrenia i autyzm – wykazało badanie przeprowadzone na grupie ponad 70 tys. osób. Jaką rolę odgrywa witamina D w rozwoju prenatalnym? Jakie powinny być normy witaminy D we krwi kobiet w ciąży?

  • Salmonella w mrożonych truskawkach. Pilne ostrzeżenie GIS

    Główny Inspektorat Sanitarny (GIS) 20 maja 2025 r. wydał ostrzeżenie dotyczące wykrycia bakterii Salmonella spp. w jednej z pięciu próbek mrożonych truskawek, które można było kupić w znanej sieci sklepów. Produkt został wycofany ze sprzedaży. Jego spożycie grozi rozwojem zatrucia pokarmowego.

  • Refundacja leczenia endometriozy od 1 lipca 2025 – przełom w opiece nad pacjentkami

    Już od 1 lipca 2025 roku kobiety w Polsce będą mogły skorzystać z refundowanego, wysokospecjalistycznego leczenia endometriozy. Minister zdrowia Izabela Leszczyna ogłosiła tę decyzję podczas obrad Sejmu. To pierwszy w Polsce tak kompleksowy krok w kierunku systemowego leczenia tej przewlekłej choroby, która dotyka nawet co trzecią kobietę w wieku rozrodczym.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl