Mikroorganizmy jelitowe mają wpływ na zdrowie psychiczne dzieci

Rodzimy się z własnym i unikalnym mikrobiomem (ogół bakterii żyjących w jednym siedlisku), który wraz z wiekiem rozwija się i za sprawą różnych czynników zarówno genetycznych, jak i związanych ze stylem życia – podlega przemianom. Do niedawna brakowało danych, które wyjaśniałyby jego rolę w okresie niemowlęcym. Niedawno opublikowane w czasopiśmie „Pediatric Research” wyniki badania wykazały, że istnieje związek bezpośredni i specyficzny dla płci, między składem flory jelitowej a zdrowiem psychicznym we wczesnym dzieciństwie.

Mikrobiom a behawioralne problemy zdrowotne u dzieci

Badania naukowe dowiodły, że mikroorganizmy bytujące w przewodzie pokarmowym wydzielają substancje chemiczne, takie jak serotonina, dopamina i kwas gamma-amino masłowy (GABA). Są to związku, które wpływają na samopoczucie. Potwierdzono również, że istnieje powiązanie między flora jelitową a występowaniem depresji, stanów lękowych i zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD).

Hannach Laue wraz z zespołem z Geisel School of Medicine w Dartmouth postanowili zbadać, czy mikrobiom może wpływać na zdrowie psychiczne dzieci. Rezultaty ich pracy stanowią preludium do dalszej części badań, które będą mogły posłużyć do opracowania różnych rodzajów działań interwencyjnych zapobiegających wystąpieniu problemów ze zdrowiem psychicznym w przyszłości. Przyjmuje się również, że przyczynią się do promowania istoty karmienia piersią.

Badacze z Dartmouth wykorzystali dane zebrane na potrzeby badania „New Hampshire Birth Cohort Study”, które miało na celu zbadanie wpływu czynników środowiskowych na rozwój ciąży.
Naukowcy, stosując metody inżynierii genetycznej, przeanalizowali próbki kału pobrane od 260 niemowląt i dzieci. Były pobierane w różnych punktach czasowych, tj. po sześciu tygodniach, roku i dwóch latach od urodzenia. Pozwoliło to  zarówno scharakteryzować gatunki drobnoustrojów obecnych w jelitach każdego uczestnika, jak i określić ich funkcje. Skorzystano także z Systemu Oceny Behawioralnej dla Dzieci (BASC, ang. Behavior Assessment System for Children), czyli narzędzia, które służy do monitorowania zmian w zachowaniu lub stanu emocjonalnego najmłodszych. BASC wypełniali rodzice dzieci biorących udział w badaniu, które ukończyły 3 lata.

Większa różnorodność flory jelitowej korzystna dla chłopców

Naukowcy dostrzegali już wcześniej różnice w zachowaniach społecznych osób, których mikroflora jelitowa była badana na późniejszych etapach życia. Skupienie się na okresie niemowlęcym, było związane z prowadzeniem obserwacji w tym specyficznym okresie, kiedy mózg może być szczególnie podatny na zmiany w mikrobiomie.

Jak zapewnić prawidłowy rozwój mikrobiomu dziecka?

Stan zdrowia matki jest bardzo istotny, dlatego kobieta, dbając o siebie, przygotowuje fundament pod prawidłowy rozwój mikrobiomu dziecka. Podczas porodu oraz w okresie karmienia piersią przekazuje potomkowi drobnoustroje, które przyczyniają się do prawidłowego rozwoju jego flory bakteryjnej i układu odpornościowego:

1. Probiotyki.
   Kobietom w ciąży i matkom karmiącym piersią zaleca się spożywanie naturalnych probiotyków, takich jak jogurty, kefiry, maślanka czy kimchi. Im bogatszy jest ich mikrobiom, tym więcej pożytecznych drobnoustrojów mogą przekazać dziecku.
2. Karmienie piersią.
   Jest najważniejszym sposobem wspierania mikrobiomu dziecka. Oprócz pożytecznych mikroorganizmów, mleko matki zawiera związki zwane oligosacharydami mleka ludzkiego (HMOs, ang. Human Milk Oligosaccharides), które mają wiele pożytecznych funkcji. W układzie pokarmowym noworodka większość oligosachardyów dociera w nienaruszonej postaci aż do jelita grubego, działając tam jak prebiotyk stymulujący wzrost korzystnych mikroorganizmów, do których zaliczono te z rodzaju Bifidobacterium i Bacteroides. Pomagają tym samym utrzymać korzystny skład mikroflory jelitowej, która to wpływa m.in. na rozwój układu odpornościowego dziecka.
3. Ograniczenie stosowania antybiotyków.
   Noworodki poddane antybiotykoterapii wykazują zmieniony skład mikrobiomu jelitowego, co według najnowszych badań może rzutować na upośledzenie wzrost dziecka w ciągu pierwszych kilku lat życia, a w późniejszym dzieciństwie wiąże się częstszym występowaniem nadwagi i otyłości.