Dializa nerek
Natalia Bień

Mocznica – objawy, przyczyny, leczenie

Mocznica to krańcowe stadium niewydolności nerek cechujące się dużymi stężeniami mocznika i kreatyniny we krwi, niewyrównaną kwasicą nieoddechową oraz powikłaniami przewlekłej choroby nerek (PChN). PChN jest bardzo częstym schorzeniem internistycznym, w którym dochodzi do stopniowego uszkodzenia nerek, a co za tym idzie – spadku ich wydolności.
  1. Co to jest mocznica?
  2. Mocznica – przyczyny
  3. Mocznica – objawy choroby
  4. Mocznica – jak wykryć?
  5. Mocznica – leczenie

W wyniku zaburzenia funkcji nerek we krwi gromadzą się szkodliwe metabolity (np. mocznika), co przekłada się na charakterystyczny obraz kliniczny. Niestety w schyłkowych stadiach niewydolności nerek jedyną metodą leczenia są hemodializy lub przeszczep nerki.

Co to jest mocznica?

Mocznica (uremia) to zespół objawów ostatniego stadium przewlekłej choroby nerek (PChN) – schyłkowej niewydolności nerek – charakteryzujący się podwyższonym stężeniem mocznika we krwi oraz spadkiem GFR <15 ml/min/1,73 m². GFR to wskaźnik filtracji kłębuszkowej przepływającej przez nerki krwi, określający wielkość przesączania kłębuszkowego w nerkach. W skrócie można powiedzieć, że jest on miarą wydolności oraz stanu klinicznego nerek.

Mocznik to jeden z głównych metabolitów przemiany materii, który wydalany jest przez nerki. Jeżeli nerki są uszkodzone i nie pracują prawidłowo, dochodzi do podwyższenia się jego stężenia we krwi. Niestety w schyłkowej niewydolności nerek poziom oczyszczania krwi ze szkodliwych produktów przemiany materii jest zmniejszony, co prowadzi do ich gromadzenia się w organizmie. W rezultacie dochodzi do zaburzenia równowagi elektrolitowej i hormonalnej oraz do zaburzeń metabolicznych w organizmie.

Mocznica – przyczyny

Nerki są bardzo istotnym organem produkującym i wydzielającym hormony, usuwającym toksyny, regulującym poziom elektrolitów i równowagę kwasowo-zasadową w organizmie. Niewydolność nerek niesie za sobą liczne niekorzystne konsekwencje dla organizmu, w tym między innymi powoduje wystąpienie mocznicy. Aby wyjaśnić jej przyczyny, trzeba wiedzieć, czym jest przewlekła choroba nerek (PChN). Definicja mówi, że są to nieprawidłowości w budowie lub funkcjonowaniu nerek, które trwają dłużej niż trzy miesiące.

Jeżeli zmiany chorobowe dotyczą działania wszystkich podstawowych składników nerek: kłębuszków, cewek, podścieliska i naczyń, mówimy wtedy o przewlekłej niewydolności nerek. Stopień zaawansowania choroby ocenia się za pomocą wskaźnika filtracji kłębuszkowej GFR. Na jego podstawie określa się stadium choroby. Wyróżniamy pięć stadiów choroby – od G1 do G5. Ostatnie stadium G5 jest najcięższą z postaci PChN. Przyczynami upośledzającymi funkcje nerek prowadzącymi do mocznicy są głównie wrodzone wady genetyczne nerek i układu moczowego, wielotorbielowate zwyrodnienie nerek, nefropatia cukrzycowa czy nadciśnieniowa oraz przebyte choroby nerek, np. kłębuszkowe zapalenie nerek, choroba śródmiąższowa nerek czy zapalenie pęcherza moczowego.

Szczególnie narażone na tę chorobę są osoby w podeszłym wieku, z przewlekłą chorobą nerek i bogatym wywiadem internistycznym. Niestety mocznica u seniorów ze schyłkową niewydolnością nerek w wielu przypadkach może prowadzić do zgonu.

Powiązane produkty

Mocznica – objawy choroby

Przewlekła choroba nerek jest trudna do zdiagnozowania, ponieważ często niewydolność nerek w początkowych stadiach nie daje widocznych objawów chorobowych. Na początku mogą występować symptomy, takie jak: zaburzenia układu pokarmowego (bóle brzucha, nudności i wymioty), ogólne zmęczenie, upośledzenie koncentracji, niedokrwistość czy problemy z nadciśnieniem. W miarę rozwoju choroby pojawiają się objawy i powikłania w układzie sercowo-naczyniowym (niewydolność serca, zaburzenia rytmu serca, rozległa miażdżyca naczyń krwionośnych) oraz oddechowym (obrzęk płuc, zapalenie opłucnej). W ostatnim stadium mocznicy objawy mogą dotyczyć każdego narządu, zwłaszcza układu nerwowego. Pojawiają się zaburzenia neurologiczne w postaci problemów z pamięcią, zaburzeń snu, drgawek czy śpiączki mocznicowej.

Mocznica – jak wykryć?

Do podstawowych badań pozwalających wykryć mocznicę zaliczamy oznaczenie wskaźnika GFR, ogólne badanie moczu oraz stężenie kreatyniny i mocznika w surowicy. Dodatkowo warto wykonać morfologię krwi, profil lipidowy oraz elektrolity. Najważniejsze badanie to badanie laboratoryjne poziomu GFR. Prawidłowy GFR u zdrowych osób powinien wynosić powyżej 90 ml/min/1,73 m². Wynik poniżej 15 ml/min/1,73 m² świadczy o schyłkowej niewydolności nerek i może wskazywać na to, że pacjent choruje na mocznicę.

Ważne jest też określenie poziomu mocznika we krwi, gdyż jego podwyższone stężenie (powyżej 200 mg/dl) wpływa toksycznie na nasz układ nerwowy i może prowadzić do zaburzeń oraz jego uszkodzenia. Badanie moczu pozwala określić, czy w moczu występuje białko, które jest charakterystycznym parametrem mogącym świadczyć o uszkodzeniu nerek. W diagnostyce mocznicy wykonuje się również badania obrazowe takie jak USG nerek czy też biopsję nerki pod kontrolą USG w celu wykrycia przyczyny uszkodzenia nerek.

Mocznica – leczenie

Jeśli objawy mocznicy są łagodne, wystarczy systematyczna opieka w poradni specjalistycznej (nefrologicznej), wykonywanie okresowych badań kontrolnych oraz odpowiednia dieta niskobiałkowa, niskosodowa i niskofosforanowa. Nie można zapominać również o odpowiednim leczeniu chorób współistniejących oraz unikaniu stosowania leków nefrotoksycznych.

W przypadku wystąpienia zaawansowanej mocznicy niezbędne jest zakwalifikowanie pacjenta do leczenia nerkozastępczego w postaci hemodializ lub dializy otrzewnowej. Dializa ma na celu oczyszczenie krwi chorego ze szkodliwych produktów przemiany materii, których nerki nie są w stanie usunąć z organizmu.

Dominującą metodą leczenia w Polsce jest hemodializa, która jest wykonywana w ośrodkach dializ. Sam zabieg trwa 3-5 godzin i jest powtarzany 3 razy w tygodniu. Jest to czasochłonny i bardzo uciążliwy dla pacjenta sposób leczenia, ale jest niestety jedyną opcją dla pacjentów niekwalifikujących się do przeszczepu nerek. Najlepszą i najskuteczniejszą metodą leczenia zaawansowanego stadium przewlekłej choroby nerek jest właśnie przeszczep nerki.

Niestety w Polsce istnieje ogromny problem związany z dawstwem organów, gdyż brakuje potencjalnych dawców. Dodatkowo dochodzi do tego aspekt immunologiczny, ponieważ aby nie doszło do odrzucenia przeszczepu, musi występować zgodność immunologiczna pomiędzy dawcą a biorcą. Z tych powodów przeszczep nerek zazwyczaj wykonuje się u młodych i najlepiej rokujących pacjentów ze schyłkową niewydolnością nerek.

Dowiedz się więcej na temat dializ nerek na DOZ.pl

Warto pamiętać, że właściwa dieta przy mocznicy ma ogromne znaczenie. Zbilansowana dieta umożliwia dostarczenie organizmowi odpowiedniej dawki witamin i minerałów. Dodatkowo w leczeniu PChN stosowana jest dieta niskobiałkowa – w rozwiniętym stadium choroby należy ograniczyć białko do 0,6-0,8 g/kg masy ciała. Wskazane jest również ograniczenie produktów o wysokiej zawartości potasu, fosforu i soli oraz ograniczenie używek w postaci alkoholu i papierosów.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Zatrucie pokarmowe – jak sobie pomóc? Co jeść i pić?

    Zatrucie pokarmowe i wynikające z niego objawy potrafią być bardzo uciążliwe i mogą przysporzyć wielu niedogodności. Z tego względu warto wiedzieć, jak sobie z nimi radzić. Ile trwa zatrucie pokarmowe oraz jak mu zapobiegać?

  • Kaszel palacza – objawy, co na niego stosować?

    Kaszel palacza powstaje w wyniku podrażnienia górnych dróg oddechowych przez substancje zawarte w dymie tytoniowym. Nikotynizm prowadzi do szeregu zmian zachodzących w drzewie oskrzelowym, które są reakcją na przewlekłą ekspozycję układu oddechowego na substancje toksyczne. Samo palenie jest również czynnikiem ryzyka rozwoju innych chorób takich jak nowotwory układu oddechowego czy przewlekła obturacyjna choroba płuc.

  • Wszawica łonowa – jak z nią walczyć?

    Wszawicą (łac. Pediculosis) nazywamy zmiany skórne wywołane przez stawonogi – wszy ludzkie. Wyróżniamy wszawicę głowową, odzieżową i łonową. O ile głowowa dotyczy przede wszystkim dzieci (zarażenie ma miejsce w szkole i innych placówkach edukacyjnych), o tyle odmiana łonowa spotykana jest wśród dorosłych i występuje w okolicach intymnych. Charakteryzuje ją uporczywy świąd skóry, który występuje między innymi w okolicach wzgórka łonowego.

  • Choroby tropikalne – objawy, diagnostyka, szczepienia

    Choroby tropikalne pochodzą z rejonów charakteryzujących się klimatem sprzyjającym rozwojowi drobnych organizmów, czyli ciepłym i wilgotnym. W takich warunkach łatwo namnażają się zarówno chorobotwórcze bakterie, jak i wirusy. Szerzenie się chorób tropikalnych jest szczególnie łatwe w krajach o niskim poziomie higieny i słabych warunkach socjoekonomicznych. Przed wyjazdem warto sprawdzić, jakie choroby występują w rejonie świata, do którego się wybieramy.

  • Narkolepsja – czym jest? Objawy, przyczyny

    Narkolepsja dotyka głównie ludzi młodych w wieku 15-20 oraz 30-35 lat, a napady snu w ciągu dnia z reguły występują pod wpływem silnych emocji: radości, lęku czy stresu. Leczeniem zajmują się psychiatrzy lub neurolodzy i polega ono głównie na łagodzeniu objawów. Wielu specjalistów twierdzi, że narkolepsja często jest błędnie diagnozowana przez fakt, że w obecnych czasach duża część zdrowego społeczeństwa skarży się na nadmierną senność w ciągu dnia – stąd wielkie znaczenie ma dogłębna diagnostyka i uświadamianie społeczeństwa na temat tego, czym jest narkolepsja.

  • Częste oddawanie moczu (częstomocz) – przyczyny, leczenie

    Częstomocz jest przykrym schorzeniem dotykającym zarówno mężczyzn, jak i kobiety najczęściej w podeszłym wieku, ale zdarzają się także przypadki dzieci i młodych dorosłych borykających się z tą dolegliwością. Częstomocz może się pojawić m.in. przy chorobach ginekologicznych, urologicznych, nefrologicznych, psychicznych czy nawet onkologicznych. Przez to, że wiąże się z przymusem patologicznie częstego oddawania moczu, może stać się udręką dla pacjentów i mieć negatywny wpływ na codzienne funkcjonowanie chorego w społeczeństwie. Mimo że nie zawsze jest oznaką poważnej choroby, to warto zwrócić się o pomoc do specjalisty, który pomoże rozwiązać ten problem.

  • Zespoły mielodysplastyczne (MDS) – objawy, przyczyny, leczenie

    DNA organizmów żywych – choć wspaniale zaprojektowane – jest bardzo podatne na działanie mutagennych czynników zewnętrznych. Narażenie na różnorodne substancje chemiczne (np. benzen), metale ciężkie, nawozy sztuczne, dym tytoniowy, promieniowanie jonizujące i fale X używane w radioterapii znacząco zwiększa ryzyko uszkodzenia materiału genetycznego i zachorowania na nowotwór. W obecnych czasach unikanie czynników mutagennych jest praktycznie niemożliwe, toteż odsetek chorych na zespoły mielodysplastyczne i inne choroby nowotworowe będzie niestety coraz większy.

  • Pacjenci z migreną przewlekłą skorzystają z nowoczesnej terapii

    Dzięki staraniom, które poczyniło Polskie Towarzystwo Bólów Głowy, pacjenci uzyskali dostęp do nowoczesnej terapii migreny przewlekłej z wykorzystaniem m.in. botoxu (toksyny botulinowej) i dwóch przeciwciał monoklonalnych (erenumab i fremanezumab). Leczenie tymi preparatami będzie refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ). Co trzeba zrobić i jakie warunki spełnić, aby wziąć udział w programie?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij