Swędzenie odbytu u dorosłych i dzieci – przyczyny, objawy, leczenie i domowe sposoby
Piotr Ziętek

Swędzenie odbytu u dorosłych i dzieci – przyczyny, objawy, leczenie i domowe sposoby

Swędzenie odbytu jest częstą dolegliwością. Świąd w okolicy odbytu bywa intensywny i towarzyszą mu skłonności do drapania. Jest to z pewnością wstydliwy i nieprzyjemny problem. Świąd może być spowodowany różnymi czynnikami takimi jak problemy skórne, podrażnienia, guzki krwawnicze odbytu lub zaniedbania higieniczne. Długo utrzymujący się i uporczywy świąd odbytu może wymagać pomocy lekarskiej. 

Najczęstsze przyczyny świądu odbytu 

Określenie przyczyny swędzenia odbytu bywa problematyczne. Ponieważ dla wielu osób jest to wstydliwy problem, zdarza się, że niektórzy zwlekają z zasięgnięciem fachowej pomocy. Źródłem dolegliwości mogą być różne czynniki. Niektóre z nich częściej powodują swędzenie odbytu u mężczyzn, inne u kobiet, a jeszcze inne są typowe dla wieku dziecięcego. 

Przyczyny swędzenia i pieczenia odbytu, które mogą wystąpić zarówno u dzieci, jak i u dorosłych, to np. podrażnienia. Zdarzają się one u osób z nietrzymaniem stolca lub długotrwałą biegunką. Podrażnienie może być też wywołane czynnikami mechanicznymi, takimi jak: używanie szorstkiego papieru toaletowego lub nieodpowiedniej bielizny.

Podłożem świądu odbytu w każdym wieku mogą być także choroby skóry oraz reakcje alergiczne, np. wyprysk kontaktowy. Istnienie reakcji alergicznej można podejrzewać, gdy świąd pojawił się np. po zastosowaniu nowego kosmetyku, bielizny lub zmianie środka piorącego. Świąd okolic odbytu może być wywołany także przez infekcje skóry takie jak kandydoza. 

Swędzenie odbytu u dzieci 

Swędzenie odbytu u dziecka zawsze powinno nasuwać podejrzenie choroby pasożytniczej. Najczęściej jest to dosyć powszechna owsica, czyli zakażenie owsikiem ludzkim. Nieco rzadziej mamy do czynienia z glistą ludzką. Często chorobom pasożytniczym u dzieci towarzyszą też objawy ogólne takie jak osłabienie, podkrążone oczy, zahamowanie wzrostu, problemy z zasypianiem itd. Skóra dziecka jest bardziej wrażliwa. Stosowanie nieodpowiednich kosmetyków i środków czystości tym bardziej może powodować podrażnienia i reakcje alergiczne. U dziewczynek możliwe jest także przejście infekcji intymnej na skórę wokół odbytu. 

Swędzenie odbytu u dorosłych 

W przypadku dorosłych swędzenie odbytu rzadziej jest spowodowane pasożytami, choć jak najbardziej jest to możliwe. Częściej natomiast dolegliwości związane są z występowaniem guzków krwawniczych zwanych również hemoroidami. Przyczyną swędzącego odbytu mogą być także infekcje przenoszone drogą płciową, takie jak chlamydia, opryszczka genitalna, kłykciny kończyste, rzęsistkowica czy rzeżączka. Zwłaszcza u kobiet mogą się one rozszerzyć z okolic krocza na skórę wokół odbytu. Ich przenoszeniu sprzyjają ryzykowne zachowania seksualne oraz nieodpowiednia higiena. Inną powszechnie występującą infekcją jest zakażenie drożdżakami z rodzaju Candida. Powodują one infekcję grzybiczą zarówno narządów płciowych, jak i okolic odbytu. Kandydozie odbytu sprzyjają m.in. zaburzenia odporności w przebiegu AIDS lub chociażby cukrzycy, otyłość i ryzykowne zachowania seksualne. 

Świąd odbytu – objawy 

Swędzenie przy odbycie ma różny przebieg. Może występować przez cały dzień, w nocy, wieczorem, po wypróżnieniu, w pozycji siedzącej itd. Czasami pojawiają się też objawy towarzyszące. Guzki krwawnicze mogą być wyczuwalne przy parciu na stolec i krwawić po użyciu papieru toaletowego. Swędzeniu może również towarzyszyć odczyn zapalny objawiający się obrzękiem, silnym bólem i podwyższoną temperaturą. Wszystkie informacje o charakterze dolegliwości i objawach towarzyszących są istotne i należy o nich poinformować lekarza. 

Pomocy lekarskiej należy zasięgnąć, gdy świąd jest tak nasilony, że utrudnia normalne funkcjonowanie, towarzyszy mu przewlekłe krwawienie z guzków krwawniczych lub okolica odbytu jest wyraźnie objęta stanem zapalnym.

Podczas diagnostyki świądu odbytu lekarz może zlecić dodatkowe badania w kierunku chorób pasożytniczych lub np. rektoskopię. Jeśli istnieje podejrzenie chorób skóry lub przenoszonych drogą płciową, może być konieczne zasięgnięcie porady dermatologa-wenerologa. 

Powiązane produkty

Swędzenie odbytu – leczenie oraz domowe sposoby, by złagodzić świąd 

W leczeniu swędzenia odbytu podstawowe znaczenie ma usunięcie przyczyny. Często nie wymaga to nawet pomocy lekarskiej. Wystarczają domowe sposoby takie jak zmiana kosmetyków, środków czystości czy poprawa higieny osobistej.

Ważne jest też, by kontrolować higienę osobistą u dzieci, które zaczynają albo już korzystają samodzielnie z toalety. Podczas mycia należy stosować możliwie delikatnych kosmetyków. Należy też powstrzymać się od drapania, aby nie uszkadzać dodatkowo naskórka. Chusteczki nawilżane i zapachowy papier toaletowy mogą zawierać substancje wysuszające skórę, np. alkohol. Zamiast nich lepiej pozostać przy zwykłym, delikatnym papierze toaletowym bez dodatków. Stosowanie naturalnej, bawełnianej i przewiewnej bielizny pomaga zmniejszyć wilgotność skóry w okolicy odbytu, a tym samym zapobiegać infekcjom grzybiczym. 

W leczeniu domowym świądu odbytu można także zastosować dostępne w aptekach preparaty bez recepty. Jest dostępnych wiele maści na swędzenie odbytu wywołane przez guzki krwawnicze. Zazwyczaj są to preparaty zawierające lidokainę jako środek przeciwbólowy oraz tribenozyd, który poprawia stan naczyń krwionośnych. Dostępne są także leki przeciwhistaminowe i sterydowe pomocne w przypadku odczynów zapalnych i alergicznych. W przypadku chorób pasożytniczych lub chorób skóry konieczne jest leczenie przyczynowe po zasięgnięciu porady lekarskiej. 

  1. W. Kawalec, R. Grenda, H. Ziółkowska (red.), Pediatria, Warszawa 2013. 
  2. W. Noszczyk, Chirurgia. Repetytorium, Warszawa 2012. 
  3. S. Jabłońska, S. Majewski, Choroby skóry i choroby przenoszone drogą płciową, Warszawa 2010. 
  4. P. Ansari, Pruritus ani, „Clinics in Colon and Rectal Surgery”, nr 38–42 (29) 2016. 
  5. R. Hanno, P. Murphy, Pruritus ani. Classification and management, „Dermatology Clinics”, nr 811-816 (5) 1987. 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Wiosenna depresja – jak ją rozpoznać i jak sobie pomóc?

    Depresja sezonowa, wcześniej znana jako sezonowe zaburzenie afektywne SAD (ang. Seasonal Affective Disorder), obejmuje objawy, które pojawiają się i znikają wraz ze zmianą pór roku. W najnowszej publikacji dotyczącej klasyfikacji zaburzeń psychicznych Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-5) oficjalnie uznaje się ten stan za zaburzenie depresyjne MDD (ang. Major Depressive Disorder), ale z tak zwaną sezonowością.

  • Grypa w ciąży – zagrożenia, objawy, leczenie i profilaktyka

    Grypa oraz inne infekcje wirusowe często wywołują niepokój u kobiet będących w ciąży. Zakażenie wirusem grypy u osób dorosłych przebiega zwykle dosyć łagodnie, jednakże w przypadku kobiet ciężarnych choroba może mieć cięższy przebieg oraz negatywnie wpływać na dziecko. Z tego względu w rekomendacjach lekarzy ginekologów kładzie się nacisk przede wszystkim na profilaktykę i ochronę przyszłych mam przed zakażeniem grypą, aby uniknąć poważnych powikłań.

  • Pluskwa domowa – jak wyleczyć jej ugryzienie? Jak zwalczać?

    Pluskwa domowa to niewielki owad pasożytniczy, który żywi się krwią ssaków, w tym przede wszystkim ludzi. Ze względu na swój tryb życia i sposób odżywiania owady te zyskały miano jednych z najbardziej uciążliwych pasożytów w środowisku domowym. Pozbycie się pluskiew jest niezwykle trudne, ponieważ owady te potrafią przetrwać w trudnych warunkach i mają zdolność do ukrywania się w najmniejszych szczelinach. Często problem pluskiew zostaje wykryty dopiero po pojawieniu się ugryzień, które mogą być źródłem silnego świądu oraz innych reakcji skórnych.

  • Grypa typu A – objawy, przebieg, leczenie, powikłania

    Grypa typu A to jedna z najczęściej występujących odmian wirusa grypy, która charakteryzuje się dużą zdolnością do mutacji i rozprzestrzeniania się w populacji. Jest to choroba sezonowa, która co roku dotyka miliony ludzi na całym świecie i niejednokrotnie wywołuje epidemie lub pandemie. Objawy grypy typu A często pojawiają się nagle i mogą mieć poważne konsekwencje dla zdrowia, zwłaszcza u osób starszych, dzieci oraz osób z obniżoną odpornością. W artykule przedstawiamy charakterystyczne objawy grypy typu A, jej przebieg, metody leczenia oraz możliwe powikłania, które mogą wystąpić w wyniku niewłaściwego lub opóźnionego leczenia. Dowiesz się także, jak zapobiegać tej chorobie i dlaczego szczepienia odgrywają kluczową rolę w ochronie przed wirusem.

  • Drgawki gorączkowe u dziecka – jak sobie z nimi radzić?

    Wystąpienie drgawek gorączkowych u dziecka jest sytuacją niezwykle trudną i wywołującą silny stres u rodziców. Z tego względu warto wiedzieć, jak sobie z nimi radzić i co zrobić, aby nie dopuścić do ich pojawienia się. Czym są drgawki gorączkowe oraz jakie są ich rodzaje?

  • Pielęgnacja skóry pacjenta onkologicznego. Jakie kosmetyki stosować przy chemioterapii i radioterapii?

    Chemioterapia, radioterapia i tak zwana terapia skojarzona (łącząca różne metody leczenia) to stosowane od lat metody leczenia nowotworów. Niestety, ich działanie nie ogranicza się jedynie do komórek nowotworowych – terapie onkologiczne wpływają również na zdrowe komórki, zwłaszcza te o wysokiej zdolności do podziału takie jak komórki skóry, włosów i paznokci. Dlatego w trakcie leczenia onkologicznego tak ważna jest odpowiednia pielęgnacja.

  • Jaka dieta przy odleżynach? Zalecenia żywieniowe dla pacjentów z odleżynami

    Odleżyny to częsty problem dotyczący przede wszystkim osób długotrwale leżących, nieprzytomnych, z cukrzycą czy chorobami naczyniowymi. Pojawiają się w wyniku przewlekłego ucisku lub tarcia skóry. Powstawaniu odleżyn sprzyja także nieprawidłowa pielęgnacja oraz zły stan odżywienia pacjentów. Jaką dietę stosować u pacjentów z odleżynami? O jakie składniki odżywcze szczególnie zadbać?

  • Alergeny w domu – objawy i skuteczne sposoby na usunięcie alergenów z otoczenia

    W każdym domu występują alergeny, które mogą niekorzystnie oddziaływać na zdrowie mieszkańców. Wśród domowych alergenów znajdują się: roztocza kurzu domowego, pleśnie, karaluchy i sierść zwierząt. Na jakie objawy zwrócić uwagę? Jak usunąć alergeny z domu?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl