Swędzenie odbytu u dorosłych i dzieci – przyczyny, objawy, leczenie i domowe sposoby
Piotr Ziętek

Swędzenie odbytu u dorosłych i dzieci – przyczyny, objawy, leczenie i domowe sposoby

Swędzenie odbytu jest częstą dolegliwością. Świąd w okolicy odbytu bywa intensywny i towarzyszą mu skłonności do drapania. Jest to z pewnością wstydliwy i nieprzyjemny problem. Świąd może być spowodowany różnymi czynnikami takimi jak problemy skórne, podrażnienia, guzki krwawnicze odbytu lub zaniedbania higieniczne. Długo utrzymujący się i uporczywy świąd odbytu może wymagać pomocy lekarskiej. 

Najczęstsze przyczyny świądu odbytu 

Określenie przyczyny swędzenia odbytu bywa problematyczne. Ponieważ dla wielu osób jest to wstydliwy problem, zdarza się, że niektórzy zwlekają z zasięgnięciem fachowej pomocy. Źródłem dolegliwości mogą być różne czynniki. Niektóre z nich częściej powodują swędzenie odbytu u mężczyzn, inne u kobiet, a jeszcze inne są typowe dla wieku dziecięcego. 

Przyczyny swędzenia i pieczenia odbytu, które mogą wystąpić zarówno u dzieci, jak i u dorosłych, to np. podrażnienia. Zdarzają się one u osób z nietrzymaniem stolca lub długotrwałą biegunką. Podrażnienie może być też wywołane czynnikami mechanicznymi, takimi jak: używanie szorstkiego papieru toaletowego lub nieodpowiedniej bielizny.

Podłożem świądu odbytu w każdym wieku mogą być także choroby skóry oraz reakcje alergiczne, np. wyprysk kontaktowy. Istnienie reakcji alergicznej można podejrzewać, gdy świąd pojawił się np. po zastosowaniu nowego kosmetyku, bielizny lub zmianie środka piorącego. Świąd okolic odbytu może być wywołany także przez infekcje skóry takie jak kandydoza. 

Swędzenie odbytu u dzieci 

Swędzenie odbytu u dziecka zawsze powinno nasuwać podejrzenie choroby pasożytniczej. Najczęściej jest to dosyć powszechna owsica, czyli zakażenie owsikiem ludzkim. Nieco rzadziej mamy do czynienia z glistą ludzką. Często chorobom pasożytniczym u dzieci towarzyszą też objawy ogólne takie jak osłabienie, podkrążone oczy, zahamowanie wzrostu, problemy z zasypianiem itd. Skóra dziecka jest bardziej wrażliwa. Stosowanie nieodpowiednich kosmetyków i środków czystości tym bardziej może powodować podrażnienia i reakcje alergiczne. U dziewczynek możliwe jest także przejście infekcji intymnej na skórę wokół odbytu. 

Swędzenie odbytu u dorosłych 

W przypadku dorosłych swędzenie odbytu rzadziej jest spowodowane pasożytami, choć jak najbardziej jest to możliwe. Częściej natomiast dolegliwości związane są z występowaniem guzków krwawniczych zwanych również hemoroidami. Przyczyną swędzącego odbytu mogą być także infekcje przenoszone drogą płciową, takie jak chlamydia, opryszczka genitalna, kłykciny kończyste, rzęsistkowica czy rzeżączka. Zwłaszcza u kobiet mogą się one rozszerzyć z okolic krocza na skórę wokół odbytu. Ich przenoszeniu sprzyjają ryzykowne zachowania seksualne oraz nieodpowiednia higiena. Inną powszechnie występującą infekcją jest zakażenie drożdżakami z rodzaju Candida. Powodują one infekcję grzybiczą zarówno narządów płciowych, jak i okolic odbytu. Kandydozie odbytu sprzyjają m.in. zaburzenia odporności w przebiegu AIDS lub chociażby cukrzycy, otyłość i ryzykowne zachowania seksualne. 

Świąd odbytu – objawy 

Swędzenie przy odbycie ma różny przebieg. Może występować przez cały dzień, w nocy, wieczorem, po wypróżnieniu, w pozycji siedzącej itd. Czasami pojawiają się też objawy towarzyszące. Guzki krwawnicze mogą być wyczuwalne przy parciu na stolec i krwawić po użyciu papieru toaletowego. Swędzeniu może również towarzyszyć odczyn zapalny objawiający się obrzękiem, silnym bólem i podwyższoną temperaturą. Wszystkie informacje o charakterze dolegliwości i objawach towarzyszących są istotne i należy o nich poinformować lekarza. 

Pomocy lekarskiej należy zasięgnąć, gdy świąd jest tak nasilony, że utrudnia normalne funkcjonowanie, towarzyszy mu przewlekłe krwawienie z guzków krwawniczych lub okolica odbytu jest wyraźnie objęta stanem zapalnym.

Podczas diagnostyki świądu odbytu lekarz może zlecić dodatkowe badania w kierunku chorób pasożytniczych lub np. rektoskopię. Jeśli istnieje podejrzenie chorób skóry lub przenoszonych drogą płciową, może być konieczne zasięgnięcie porady dermatologa-wenerologa. 

Powiązane produkty

Swędzenie odbytu – leczenie oraz domowe sposoby, by złagodzić świąd 

W leczeniu swędzenia odbytu podstawowe znaczenie ma usunięcie przyczyny. Często nie wymaga to nawet pomocy lekarskiej. Wystarczają domowe sposoby takie jak zmiana kosmetyków, środków czystości czy poprawa higieny osobistej.

Ważne jest też, by kontrolować higienę osobistą u dzieci, które zaczynają albo już korzystają samodzielnie z toalety. Podczas mycia należy stosować możliwie delikatnych kosmetyków. Należy też powstrzymać się od drapania, aby nie uszkadzać dodatkowo naskórka. Chusteczki nawilżane i zapachowy papier toaletowy mogą zawierać substancje wysuszające skórę, np. alkohol. Zamiast nich lepiej pozostać przy zwykłym, delikatnym papierze toaletowym bez dodatków. Stosowanie naturalnej, bawełnianej i przewiewnej bielizny pomaga zmniejszyć wilgotność skóry w okolicy odbytu, a tym samym zapobiegać infekcjom grzybiczym. 

W leczeniu domowym świądu odbytu można także zastosować dostępne w aptekach preparaty bez recepty. Jest dostępnych wiele maści na swędzenie odbytu wywołane przez guzki krwawnicze. Zazwyczaj są to preparaty zawierające lidokainę jako środek przeciwbólowy oraz tribenozyd, który poprawia stan naczyń krwionośnych. Dostępne są także leki przeciwhistaminowe i sterydowe pomocne w przypadku odczynów zapalnych i alergicznych. W przypadku chorób pasożytniczych lub chorób skóry konieczne jest leczenie przyczynowe po zasięgnięciu porady lekarskiej. 

  1. W. Kawalec, R. Grenda, H. Ziółkowska (red.), Pediatria, Warszawa 2013. 
  2. W. Noszczyk, Chirurgia. Repetytorium, Warszawa 2012. 
  3. S. Jabłońska, S. Majewski, Choroby skóry i choroby przenoszone drogą płciową, Warszawa 2010. 
  4. P. Ansari, Pruritus ani, „Clinics in Colon and Rectal Surgery”, nr 38–42 (29) 2016. 
  5. R. Hanno, P. Murphy, Pruritus ani. Classification and management, „Dermatology Clinics”, nr 811-816 (5) 1987. 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Krztusiec – przyczyny, objawy, leczenie kokluszu

    Krztusiec (koklusz) jest ostrą chorobą zakaźną dróg oddechowych wywołaną przez pałeczki krztuśca. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową. Na ciężki przebieg krztuśca narażone są zwłaszcza niemowlęta poniżej 6. miesiąca życia. Jak przebiega krztusiec i jak go rozpoznać? Jak wygląda leczenie kokluszu? W jaki sposób można się przed nim uchronić?

  • Łuszczyca paznokci – przyczyny, objawy, leczenie

    Łuszczyca jest przewlekłą zapalną chorobą skóry, przebiegającą z okresami remisji i zaostrzeń, na którą w Polsce choruje prawie milion osób. Choroba najczęściej występuje u rasy białej i w umiarkowanej strefie klimatycznej. Pierwsze objawy łuszczycy mogą wystąpić w dowolnym wieku, jednak zwykle pojawiają się we wczesnym okresie dorosłego życia lub później, około 50–60 roku życia. Łuszczyca charakteryzuje się występowaniem zmian chorobowych zarówno na skórze gładkiej, jak i na owłosionej skórze głowy, a także zmianami w obrębie płytek paznokciowych dłoni i stóp. W cięższych postaciach łuszczyca może również zająć stawy. Zmianom paznokciowym z reguły towarzyszą zmiany w obrębie skóry, chociaż zdarza się, że zmiany chorobowe obejmujące aparat paznokciowy wyprzedzają pojawienie się zmian skórnych nawet o dziesiątki lat.

  • Zakrzepica – przyczyny, objawy, profilaktyka zakrzepowego zapalenia żył powierzchniowych i głębokich

    Zakrzepica (zakrzepowe zapalenie żył) polega na powstaniu w naczyniu żylnym zakrzepu w wyniku zaburzonego przepływu krwi. Nieleczona prowadzi do groźnych powikłań, m.in. do zatorowości płucnej. Wyróżnia się zapalenie żył głębokich i powierzchniowych. Jakie objawy daje zakrzepica i w jaki sposób się ją leczy? Czy istnieją sposoby na to, by jej zapobiec?

  • HIV – charakterystyka, epidemiologia, transmisja

    Wirus HIV jest przyczyną jednej z najgroźniejszych i najbardziej uporczywych epidemii w dziejach ludzkości. Szacuje się, że 37 milionów osób na świecie jest nim zakażonych. Postęp, jaki dokonał się w leczeniu, sprawił, że ich jakość życia uległa poprawie. Jakie są nowoczesne metody leczenia zakażenia wirusem HIV?

  • Nadżerka szyjki macicy (ektopia) – przyczyny, objawy, metody leczenia

    Termin „nadżerka szyjki macicy” oznacza ubytek błony śluzowej. Często jest on nieprawidłowo stosowany na określenie ektopii, która jest zupełnie innym schorzeniem. Rzekoma nadżerka szyjki macicy (tak brzmi inna nazwa ektopii) to zastępowanie nabłonka płaskiego, który fizjologicznie pokrywa tarczę szyjki macicy, nabłonkiem gruczołowym. Zazwyczaj nie daje ona żadnych objawów, a kobieta dowiaduje się o jej istnieniu podczas rutynowego badania ginekologicznego. Kiedy ektopia wymaga szerszej diagnostyki i leczenia? Jakie metody usunięcia „nadżerki” szyjki macicy stosuje się najczęściej?

  • Gastrolog – czym się zajmuje? Jakie choroby leczy?

    Lekarz gastroenterolog jest specjalistą w zakresie chorób układu pokarmowego. Gastrolog diagnozuje i leczy pacjentów z problemami gastrycznymi. Jakimi konkretnie dolegliwościami się zajmuje? Kiedy warto się do niego udać? Czy do gastrologa jest potrzebne skierowanie? Odpowiadamy.

  • Atak paniki – jak wygląda? Co robić, gdy się pojawia?

    Ataki paniki są jednymi z najczęściej występujących zaburzeń lękowych, tuż po zespole lęku uogólnionego oraz fobii społecznej. Objawiają się nagłymi napadami silnego lęku, którym towarzyszą symptomy, takie jak: kołatanie serca, zawroty głowy, duszności, nadmierne pocenie się czy strach przed śmiercią. Dowiedz się, w jaki sposób można sobie poradzić, gdy pojawia się atak paniki.

  • Czego nie można robić przy nadżerce szyjki macicy ? Jak postępować po jej usunięciu?

    Nadżerka szyjki macicy jest rozpoznaniem, które może usłyszeć wiele kobiet w gabinecie ginekologicznym. Warto podkreślić jednak, że określenie „nadżerka” używane jest najczęściej w nieprawidłowy i potoczny sposób. Czym jest nadżerka oraz jak postępować po zabiegu jej usunięcia?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij