Objawy i przyczyny owsików. Jak się pozbyć owsików?
Karolina Twardowska-Zgorzałek

Owsiki – przyczyny, objawy i leczenie owsicy u dorosłych i dzieci

Owsica to choroba pasożytnicza, która może dotyczyć osób w każdym wieku. Dotyka głównie dzieci w wieku przedszkolnym, żlobkowym i szkolnym, natomiast wśród dorosłych największe ryzyko zachorowania występuje u osób przebywających i pracujących w domach opieki lub zakładach karnych oraz opiekujących się dziećmi. Leczenie polega na przyjmowaniu leków przeciwpasożytniczych oraz przestrzeganiu zasad higieny osobistej. 

Czym są owsiki? Owsiki to pasożyty, które atakują wyłącznie ludzi. Nie są więc przenoszone przez zwierzęta. Owsica to jedna z najczęstszych chorób zakaźnych występująca u dzieci w wieku żłobkowym i przedszkolnym, a objawy choroby obejmują przede wszystkim świąd w okolicach odbytu.

  1. Owsiki – przyczyny zakażenia
  2. Objawy zakażenia owsikiem u dzieci i dorosłych
  3. Jak rozpoznać owsiki u dzieci i owsiki u dorosłych?
  4. Jak pozbyć się owsików? Leczenie owsicy
  5. Domowe sposoby na owsiki

Owsiki – przyczyny zakażenia

Do zarażenia owsikiem ludzkim dochodzi najczęściej drogą fekalno-oralną. Jest to jedna z tzw. „chorób brudnych rąk”, co oznacza, że najlepszym sposobem na zapobieganie zakażeniu jest dbanie o codzienną higienę. Zazwyczaj jaja pasożyta dostają się do jamy ustnej i następnie, przez przewód pokarmowy, trafiają do jelita grubego.

Po około 4 tygodniach, gdy larwy owsika osiągną dojrzałe formy, samice wędrują na zewnątrz organizmu przez odbyt, by złożyć jaja w tej okolicy. Jaja owsika znajdujące się na skórze mogą zostać przeniesione na bieliznę lub pościel. Wystarczy, że następnie trafią na ręce zakażonej osoby, a później na kolejne przedmioty – ręcznik, naczynia, klamki itp. W ten sposób jaja owsika są rozprzestrzeniane na różnych powierzchniach, skąd mogą trafić na ręce kolejnych osób. W momencie gdy współlokator lub członek rodziny użyje tego samego ręcznika lub kubka, a następnie dotknie okolicy ust lub przygotuje posiłek, nie myjąc wcześniej rąk, może zostać zarażony owsicą drogą pokarmową.

Jaja owsika ludzkiego mogą trafić do organizmu człowieka również drogą wziewną. W jaki sposób? Jaja są bardzo małe, mogą być obecne w kurzu i unosić się razem z nim w powietrzu, dlatego czasem można zarazić się owsicą poprzez inhalację jaj, szczególnie w pomieszczeniach, które są rzadko sprzątane.

Objawy zakażenia owsikiem u dzieci i dorosłych

Najbardziej typowym i najczęstszym objawem owsicy jest pojawiający się w nocy świąd okolicy odbytu. Dlaczego akurat w nocy? Ponieważ wtedy samice owsika wędrują przez odbyt na zewnątrz, by złożyć jaja na skórze.

Swędzenie jest niezwykle uciążliwe, często prowadzi do niespokojnego snu, budzenia się w nocy, a w rezultacie do nerwowości i zmęczenia w ciągu dnia. Drapanie skóry może doprowadzić do jej podrażnienia, pojawienia się bólu, zaczerwienienia, a nawet do nadkażenia bakteryjnego.

Czasem na skórze wokół odbytu można zaobserwować malutkie twory przypominające kawałki białej nitki. To właśnie samice pasożyta. 

Wśród objawów owsicy mogą pojawić się również:

  • bóle brzucha,
  • dolegliwości ze strony układu moczowo-płciowego (u kobiet, jeżeli jaja zostały złożone w okolicy urogenitalnej).

Oczywiście znaczący wpływ na przebieg choroby ma ilość pasożytów oraz forma chorego, a w szczególności stan jego układu odpornościowego. U niektórych osób owsica może przebiegać bezobjawowo.

Jak wyglądają owsiki?
Jak wyglądają owsiki?

Powiązane produkty

Jak rozpoznać owsiki u dzieci i owsiki u dorosłych?

Rozpoznanie owsicy opiera się na wykryciu jaj lub dojrzałych form pasożyta na skórze zarażonej osoby. W tym celu należy pobrać wymaz z okolicy odbytu i wykonać badanie mikrobiologiczne. Niezwykle istotny jest sposób pobrania wymazu, ponieważ zarówno jaja, jak i dorosłe formy owsika łatwo zetrzeć lub zmyć ze skóry podczas porannej toalety lub pod prysznicem. Właśnie dlatego wymaz należy pobrać rano, najlepiej tuż po przebudzeniu, przed skorzystaniem z toalety i myciem.

Badanie przeprowadza się kilkukrotnie – najczęściej (w ok. 90% przypadków) do potwierdzenia owsicy wystarczy materiał pobrany w ciągu 3 dni. Jeżeli badanie wykonano aż 7 razy, a wyniki na obecność jaj lub dorosłych form owsika były ujemne za każdym razem, oznacza to, że badana osoba nie ma owsicy. Niestety, obecnie nie dysponujemy innymi badaniami, które mogłyby być przydatne w diagnostyce tej choroby. Nie ma możliwości wykonania testów serologicznych, a badanie parazytologiczne kału ma niewielką wartość diagnostyczną, ponieważ pasożyty są obecne w kale tylko w przypadku bardzo masywnej inwazji w jelicie.

Warto też podkreślić, że nocny świąd okolicy odbytu u osoby dorosłej może być spowodowany przez wiele innych schorzeń, jak np. żylaki odbytu, szczelina odbytu, alergia, niedobory witaminowe, zakażenia bakteryjne lub grzybicze, choroby autoimmunologiczne lub nowotworowe, dlatego nie należy ignorować tego objawu.

Jak pozbyć się owsików? Leczenie owsicy

W przypadku ustalenia rozpoznania, należy rozpocząć leczenie owsików oraz profilaktykę zarażenia. Leczenie farmakologiczne owsicy polega na terapii pyrantelem (bez recepty), mebendazolem lub albendazolem. Terapię powinno się przeprowadzić u wszystkich osób mieszkających z chorym. Dodatkowo warto zadbać o codzienne wypróżnienia, którym sprzyja dieta bogata w błonnik, a uboga w węglowodany oraz zwiększona podaż wody.

Opisane działania dotyczą nie tylko osoby chorej, ale wszystkich członków rodziny lub współlokatorów. Nie ma natomiast wskazań, by podawać leki na owsiki wszystkim dzieciom w grupie przedszkolnej lub w klasie, jeśli owsica wystąpi u jednego z nich. 

Domowe sposoby na owsiki

Chociaż domowe sposoby nie zastąpią leczenia farmakologicznego, ogromną rolę w terapii owsicy odgrywa higiena. Co więc warto robić w domu, aby szybciej pozbyć się owsików? Kluczowe jest częste mycie rąk, mycie ciała i zmienianie bielizny. Dodatkowo należy zadbać o czystość w mieszkaniu – odkurzać, zmieniać pościel i ręczniki (każdy domownik powinien mieć swój). Jeżeli chodzi o pranie, to zarówno w przypadku pościeli, ręczników, jak i ubrań, należy wybrać program z wysoką temperaturą, a następnie uprasować wszystkie rzeczy. Przydatna będzie także częsta dezynfekcja powierzchni takich jak krzesła czy deska klozetowa.

  1. J. Cianciara, J. Juszczyk, Choroby zakaźne i pasożytnicze, Lublin 2012.
  2. Pinworm infection, „www.cdc.gov” [online], https://www.cdc.gov/parasites/pinworm/index.html, [dostęp:] 03.12.2019.
  3. Threadworms, „www.nhs.uk” [online], https://www.nhs.uk/conditions/threadworms, [dostęp:] 03.12.2019.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Ból biodra – przyczyny, diagnostyka, leczenie bólu stawu biodrowego. Ćwiczenia na biodra

    Ból biodra może dotknąć osoby w każdym wieku, nie tylko seniorów. Przyczynami bólu stawu biodrowego mogą być zmiany zwyrodnieniowe, ale także urazy czy rwa kulszowa. Często bólom bioder towarzyszy uczucie trzaskania bądź przeskakiwania biodra (tzw. zespół trzaskającego biodra). Leczenie bolącego biodra opiera się przede wszystkim na fizjoterapii – odpowiednio dobranych zabiegach fizykoterapeutycznych i ćwiczeniach. Część z nich można wykonywać także w domu. Rzadziej stosuje się leczenie operacyjne w postaci wszczepienia endoprotezy stawu biodrowego.

  • Choroba Leśniowskiego-Crohna – przyczyny, objawy, leczenie

    Choroba Leśniowskiego-Crohna jest przewlekłą, nieuleczalną chorobą, powodującą znaczne pogorszenie jakości życia. Początek choroby ma charakter skryty i przebiega skąpoobjawowo, utrudniając postawienie prawidłowego rozpoznania. Chorzy w toku trwania choroby często wymagają interwencji chirurgicznej z powodu powikłań jelitowych. Jak wygląda diagnostyka i terapia osób z chorobą Leśniowskiego-Crohna? Zapraszamy do zapoznania się z treścią artykułu.

  • Ortoreksja – na czym polega? Skutki, objawy i leczenie obsesji na punkcie zdrowego żywienia

    Ortoreksja jest zaburzeniem odżywiania, które polega na obsesji na punkcie zdrowego żywienia. Osoba cierpiąca na ortoreksję stopniowo zmienia nawyki żywieniowe po to, by jej dieta była idealna dla zdrowia. Niestety, ortorektyk nigdy nie osiąga pożądanej poprawy menu, a przez ciągłą eliminację nawet całych grup produktów zaczyna chorować. Jak rozpoznać ortoreksję i w jaki sposób ją leczyć?

  • Ból nadgarstka – przyczyny, objawy, leczenie, rehabilitacja bólu w nadgarstku

    Ból nadgarstka to przypadłość, która może pojawiać się u ludzi w każdym wieku. Względnie duża ruchomość oraz lokalizacja przebiegu nerwów i ścięgien sprawia, że bolący nadgarstek może często upośledzać pracę dystalnej części kończyny górnej. Co oznacza ból nadgarstka i kciuka czy ból nadgarstka i łokcia? Jak wygląda diagnostyka i leczenie?

  • Reumatyzm – przyczyny, objawy, leczenie chorób reumatycznych. Fizjoterapia przy reumatyzmie

    Reumatyzm to potoczna nazwa grupy schorzeń o podłożu zapalnym, która obejmuje choroby mięśni, stawów i kości. Najczęściej występujące objawy chorób reumatycznych to ból i obrzęk stawów, sztywność, ograniczenie ich ruchomości. Nieleczony reumatyzm może doprowadzić do znacznego ograniczenia sprawności. Jak wygląda rehabilitacja w schorzeniach reumatoidalnych?

  • Osteoporoza – przyczyny, objawy, badania, leczenie, rehabilitacja, zapobieganie zmianom osteoporotycznym

    Osteoporoza to choroba metaboliczna kości, która polega na stopniowym zaniku masy kostnej. Na skutek obniżenia gęstości mineralnej kości dochodzi do osłabienia ich struktury, co objawia się zwiększoną podatnością na złamania. Na zachorowanie narażone są przede wszystkim osoby starsze, szczególnie kobiety w wieku okołomenopauzalnym, choć na osteoporozę mogą cierpieć także mężczyźni, a nawet dzieci. Jakie są czynniki ryzyka wystąpienia zmian osteoporotycznych?

  • Lobotomia – czym jest? Jak wyglądała? Dlaczego już się jej nie praktykuje?

    Lobotomia to jedna z najbardziej kontrowersyjnych technik chirurgicznych w historii medycyny. Chociaż z dzisiejszej perspektywy wydaje się to nie do uwierzenia, ten niezwykle inwazyjny i wiążący się z wielkim ryzykiem zabieg był swego czasu bardzo popularny.

  • Zespół jelita drażliwego (IBS) — przyczyny, objawy, dieta i leczenie

    Zespół jelita drażliwego (IBS, ang. irritable bowel syndrome) jest jednym z najczęstszych zaburzeń przewodu pokarmowego. Charakteryzuje się przewlekłymi bólami brzucha, wzdęciami, zaparciami lub biegunkami. Często występują również inne objawy, takie jak uczucie niepełnego wypróżnienia czy wodnisty stolec. Przyczyny zespołu jelita drażliwego nie są dokładnie znane. Jednym z czynników ryzyka jest stres, ale również dieta i styl życia. Leczenie IBS zależy od indywidualnych objawów i zwykle składa się z terapii farmakologicznej, zmiany stylu życia i diety.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij