Chlamydia — przyczyny, objawy, leczenie chlamydiozy
Objawy zakażenia chlamydią są bardzo charakterystyczne zarówno dla infekcji, która rozwija się w damskich, jak i męskich narządach płciowych. Podstawą zdiagnozowania chlamydiozy jest wizyta u lekarza pierwszego kontaktu lub ginekologa, który zaleci lub wykona szereg badań podmiotowych, jak i przedmiotowych. Skuteczne leczenie chlamydiozy opiera się na wdrożeniu antybiotykoterapii. Jakie mogą być powikłania zakażenia chlamydią i jak uniknąć chlamydiozy?
Chlamydiozą może wystąpić zarówno u kobiety, jak i mężczyzny, a objawy zakażenia chlamydią różnią się w zależności od płci. Podstawą leczenia zakażeń chlamydią jest odpowiednia antybiotykoterapia. Najczęściej stosuje się azytromycynę lub doksycyklinę, czyli leki, które można zażywać tylko po wcześniejszej konsultacji z lekarzem.
Czym jest chlamydia?
Chlamydia (łac. Chlamydia Trachomatis) razem z rzeżączką (łac. Neisseria Gonorrhoae), rzęsistkiem pochwowym (łac. Trichomonas Vaginalis) należy do grupy chorób przenoszonych drogą płciową, czyli tzw. STI (ang. Sexually Transmitted Infections). Najczęstszą infekcją dróg moczowych transmitowaną przez kontakty seksulane jest rzeżączka. Do kolejnej grupy zaliczono nierzeżączkowe zapalenia cewki moczowej, do których należy także chlamydia.
Istnieją różne rodzaje Chlamydii, które wywołują nie tylko zakażenia dróg rodnych:
- Chlamydia Trachomatis – odpowiedzialna za zakażenia cewki moczowej i spojówek; jest przenoszona drogą płciową.
- Chlamydia Psittaci – rodzaj występujący u ptactwa oraz zwierząt hodowlanych; u kobiet po kontakcie z chorymi zwierzętami może dojść do zakażeń dróg rodnych oraz poronień.
- Chlamydia Pneumoniae – wywołuje zapalenia górnych i dolnych dróg oddechowych.
Istnieją również podtypy Chlamydia Trachomatis L1, L2, L3, które wywołują ziarnicę weneryczną pachwin (łac. lymphogranuloma venerum).
Jak dochodzi do zakażenia chlamydią?
Czynnikami zwiększającymi prawdopodobieństwo zakażenia chlamydiozą są:
- kontakty seksualne bez zabezpieczenia mechanicznego;
- częste zmiany partnerów seksualnych;
- niski status socjoekonomiczny;
- obecność innej choroby przenoszonej drogą płciową;
- współżycie z partnerem seksualnym, który choruje na chlamydiozę.
Chlamydioza – objawy u kobiet i u mężczyzn
Chlamydiozą może wystąpić zarówno u kobiety, jak i mężczyzny. Objawy zakażenia chlamydią różnią się w zależności od płci. U mężczyzn jednym z objawów jest pojawienie się niepokojącej wydzieliny przy ujściu cewki moczowej o charakterze ropno-śluzowym. Kolejnym nieprzyjemnym objawem jest dysuria, czyli trudności w oddawaniu moczu. Mikcja może być bolesna, a strumień moczu bardzo mały bądź kroplowy. Może się także pojawić ból w okolicy jąder (jednostronny).
Nawet u 60% kobiet chlamydioza może przejść bezobjawowo lub skąpoobjawowo. Objawy towarzyszące zakażeniu Chlamydia Trachomatis są typowymi występującymi podczas zakażenia cewki moczowej. Kobietę zakażoną chlamydią zaniepokoi świąd okolicy cewki moczowej, problemy z oddawaniem moczu, ropny lub ropno-śluzowy wyciek. Pojawi się także nieprawidłowa wydzielina pochwowa.
Upławy należy różnicować ze względu na przyczynę zakażenia:
- chlamydia i rzeżączka – ropna lub ropno-śluzowa,
- rzęsistek pochwowy – żółtozielona, obfita, pienista wydzielina.
Dodatkowo obserwuje się ból w okolicy podbrzusza, krwawienia po stosunku płciowym i między miesiączkami. U wielu kobiet występują zaburzenia miesiączkowania. Często dochodzi do jednoczesnego zakażenia cewki moczowej i szyjki macicy. Szyjka macicy jest wtedy bolesna i obrzęknięta. Kolejną manifestacją zakażenia chlamydią jest ziarnica weneryczna pachwin, objawia się bolącym guzkiem w okolicy pachwiny. Rozpoznanie stawia się na podstawie wymazu z dróg płciowych, nieleczona prowadzi do wielu powikłań.
Diagnostyka chlamydiozy
Jeśli u kogoś występują któreś z objawów chlamydiozy, powinien udać się do lekarza pierwszego kontaktu lub ginekologa w celu przeprowadzenia pełnej diagnostyki. Podstawą jest badanie podmiotowe oraz przedmiotowe. Badanie ginekologiczne pozwoli na ocenę cewki moczowej i szyjki macicy. Z badań diagnostycznych należy wykonać badanie ogólne moczu oraz wymaz z cewki moczowej, kanału szyjki macicy czy z pochwy. Materiał uzyskany poddaje się badaniu mikroskopowemu, które pozwala na ustalenie diagnozy.
W przypadku podejrzenia zapalenia płuc wywołanego przez chlamydię należy wykonać RTG klatki piersiowej.
Chlamydioza – leczenie
Podstawą leczenia zakażeń chlamydią jest odpowiednia antybiotykoterapia. Stosuje się azytromycynę lub doksycyklinę. Są to leki dostępne wyłącznie na receptę.
W przypadku, gdy leczenie powyższymi antybiotykami nie przynosi dobrych efektów lub infekcja powraca, należy zmienić podawany wcześniej antybiotyk na inny. Jeśli podczas badań nie udało się ustalić, co jest przyczyną nieprzyjemnych objawów, należy zastosować leczenie, które będzie skutecznie nie tylko w przypadku Chlamydia Trachomatis, a także Neisseria Gonorrhoea (dwoinka rzeżączki).
Chlamydioza – powikłania nieleczonego zakażenia chlamydią
Każde zakażenie okolic płciowych powinno być skonsultowane z lekarzem, gdyż nieleczone może nieść za sobą wiele powikłań. U kobiet może dojść do zapalenia szyjki macicy, narządów miednicy mniejszej, odbytu, gardła, spojówek, a nawet ciąży pozamacicznej i niepłodności. Do zapalenia spojówek wywołanego przez chlamydię najczęściej dochodzi na drodze autoinfekcji – osoba chora przenosi chlamydię sama, np. na dłoniach do oka podczas drapania lub przecierania.
Wśród powikłań chlamydiozy u mężczyzn należy wymienić zapalenie jądęr, najądrzy, pęcherzyków nasiennych. U obu płci może dojść do wystąpienia chlamydiowego zapalenia spojówek oraz Zespołu Reitera – towarzyszy mu triada objawów: zapalenie cewki moczowej, zapalenie stawów, zapalenie spojówek. Obecność choroby przenoszonej drogą kontaktów seksualnych, a w tym chlamydii zwiększa ryzyko zakażenia wirusem HIV.
Chlamydioza – profilaktyka
Do profilaktyki zakażeń przenoszonych drogą płciową należy unikanie przygodnych kontaktów seksualnych oraz stosowanie antykoncepcji barierowej. Podczas trwającego oraz leczonego zakażenia należy unikać kontaktów seksualnych przez minimum 7 dni po ustaniu objawów. Niezbędna jest też odpowiednia higiena oraz częste mycie dłoni po to, aby zapobiec przeniesieniu infekcji na powierzchnię oka. Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników zaleca wykonywanie badań profilaktycznych w kierunku Chlanydia Trachomatis u kobiet w I i III trymestrze ciąży, natomiast u osób aktywnych seksualnie raz w roku.