Wino na zdrowie

Pisząc o walorach zdrowotnych wina, powołać się można na liczną rzeszę autorytetów, poczynając od starożytności aż po dzień dzisiejszy. Tym razem wspomnę jeszcze o człowieku, który w swoim czasie piętnował szerzące się w wielu środowiskach nadmierne picie wina i obżarstwo. Był nim bawarski bibliotekarz i kaznodzieja Aegidus Albertinus (1560-1620), autor traktatu „O żarciu i chlaniu", w którym krytykował uleganie rozkoszom stołu. Jednak na temat wina zamieścił wręcz pochwałę, widząc w nim dwanaście cnót: poprawia trawienie, pędzi mocz, bladym przywraca zdrowe kolory, daje dobry zapach, wzmacnia naturę rodzenia, raduje usposobienie i krew, gasi wrodzoną gorączkę i rozwiązuje języki milczkom, pozwala żywić nadzieję, człowieka w niebezpieczeństwie czyni śmiałym i zdecydowanym, pozwala zapomnieć o nędzy i rozpaczy, ujmuje ludziom skąpstwo i pozwala być hojnym, odmładza starych mężczyzn i kobiety. W sumie: dobre wino, to jak pół życia.

Składniki wina

Cenne właściwości lecznicze i zalety konsumpcyjne win związane są z wielkim bogactwem występujących w nim substancji. Stwierdzono w winach około 1000 różnych związków chemicznych, których obecność zależy głównie od szczepu winorośli, środowiska, w którym uprawiana jest winorośl, sposobu fermentacji i dojrzewania wina oraz jego wieku. Do najważniejszych należą:

• Woda 800-900 g/l
• Alkohol etylowy 80-150 g/l
• Cukry od 1-4 g/l (wina wytrawne) do > 40 g/l (wina słodkie)
• Glicerol 5-20 g/l
• Kwasy: jabłkowy (0,1-6 g/l), bursztynowy (0,5-2 g/l), mlekowy (1-5 g/l), winowy (1-5 g/l), cytrynowy (do 500 mg/l), octowy (0,2-0,9 mg/l)
• Fenole i garbniki: garbniki taniny (0,04-4 g/l), leukoantocyjany (0,1-0,3 g/l), antocyjany (0,1-0,5 g/l), związki polifenolowe (resweratrol, kwercytyna, katechina, epigallokatechina)
• Aldehydy (do 100mg/), estry (10-500 mg/l), aminokwasy, witaminy (A, B1, B2, B6, B12, C, H, PP)
• Mikroelementy (w 100 g wina): potas 80-100 mg, fosfor 10-30 mg, wapń 10-15 mg, magnez 5-10 mg, żelazo 0,5-1,0 mg, sód 3-5 mg.

Szczególnie cennymi dla zdrowia są związki fenolowe, wśród których największą rolę odgrywają resweratrol i kwercytyna. Występują w pestkach, skórkach i szypułkach czerwonych winogron, z których w trakcie fermentacji miazgi przechodzą do wina. Zalicza się je do bardzo skutecznych przeciwutleniaczy. Największą zawartość resweratrolu występuje w winach ze szczepów Pinot Noir (Burgundia), Cabernet Sauvignon i Merlot (Bordeaux), Syrah (Dolina Rodanu), Gamay (Beaujolais).

Resweratrolowi przypisuje się działanie przeciwzawałowe i przeciwmiażdżycowe, powstrzymywanie stanów zapalnych, hamowanie inicjacji, promocji i progresji raka. Działa przeciwbakteryjnie, przeciwgrzybiczo, wpływa na skład ilościowy i jakościowy mikroflory przewodu pokarmowego.

Antybakteryjne właściwości wina rosną wraz z jego wiekiem, a także z czasem dojrzewania w beczkach dębowych. Niestety, rośnie wtedy i cena wina.

Wina, które wspomagają leczenie

Poniżej przytoczę wina pomocne w zwalczaniu niektórych chorób. Nie zastąpią one leków zalecanych przez lekarza, ale mogą wspierać terapię.

• Kwasica: Pouilly-Fuisse - Sancere.
• Alergie: Corbieres, Medoc, Minervios, Ventoux, Grey Riesling, Monterey - Barbera, Napa, Santa Clara - Cabernet.
• Antybiotyki (likwidowanie skutków ubocznych): Medoc, Mercurey, Napa, Sonoma - Cabernet, Pinot Blanc.
• Anemia: Cahors, Cote de Nuit, Cote de Beaune, Graves, Pomerol, Madiran, Napa - Pinot Noir, Sonoma, Napa - Cabernet.
• Złogi w naczyniach krwionośnych: Szampany Brut, Morgon, Saint Emilion, Cabernet - Sonoma.
• Miażdżyca: Wytrawne szampany, wina korsykańskie (Ajaccio) Graves, Muscadet, wina prowansalskie, Sancerre, Saint Emilion, Napa, Sonoma, Mendocino.