Peptydy – czym są i jak działają na skórę? Właściwości kosmetyków z peptydami

Peptydy to związki organiczne często wykorzystywane w kosmetykach. Dzięki swoim właściwościom opóźniają proces starzenia się skóry, nawilżają ją i ujędrniają. Jakie są rodzaje peptydów i czym różnią się od siebie? Jakie efekty dają peptydy stosowane na twarz?

1. Peptydy – czym są?
2. Kosmetyki z peptydami a pielęgnacja skóry
3. Działanie peptydów – synteza kolagenu i elastyny. Rodzaje peptydów
4. W jakich produktach występują peptydy? Serum i krem z peptydami
5. Efekty stosowania peptydów na skórę  
6. Peptydy – czy mogą być szkodliwe?  

Peptydy – czym są?

Peptydy to małocząsteczkowe organiczne związki chemiczne. Stanowią cząsteczki aminokwasów połączonych ze sobą wiązaniem peptydowym. Są znacznie mniejsze niż białka (które mają podobną budowę chemiczną). Peptydy w swojej cząsteczce zawierają nie więcej niż sto fragmentów aminokwasowych.

W dużej mierze peptydy to substancje aktywne biologicznie. Wytwarzane są przez wiele organizmów, w tym również przez ludzi. Do peptydów zaliczają się: glutation, protaminy, niektóre hormony (np. oksytocyna, wazopresyna, adrenokortykotropina), niektóre antybiotyki (np. penicylina, gramicydyna) czy jady (np. falloidyna występująca w muchomorze sromotnikowym). Peptydy wytwarzane są również syntetycznie, więc na rynku dostępne są zarówno te pochodzenia roślinnego, jak i syntetycznego.

Kosmetyki z peptydami a pielęgnacja skóry

Peptydy w kosmetyce stosowane są od wielu lat. Swoją użyteczność zawdzięczają między innymi niewielkim rozmiarom cząsteczek. Dzięki temu mogą przenikać w głębsze warstwy skóry i tam efektywnie działać, co odróżnia je od wielu innych składników aktywnych, które nie mają tej zdolności. Przykładem może być kolagen, który ze względu na duże rozmiary cząsteczek działa wyłącznie przyjmowany doustnie lub w iniekcjach.

Działanie peptydów na skórę jest różne. W zależności od rodzaju składnika aktywnego z tej grupy spodziewanym efektem może być aktywacja fibroblastów, transport składników aktywnych czy blokada neuroprzekaźników. Pomimo różnego mechanizmu działania peptydy stosuje się w celu nawilżenia i ujędrnienia skóry. Stąd kosmetyki z peptydami używane regularnie dają efekt odmładzający lub opóźniający pojawienie się pierwszych oznak starzenia skóry, wspomagający procesy naprawcze naskórka oraz gojenie się ran.

Działanie peptydów – synteza kolagenu i elastyny. Rodzaje peptydów

Peptydy dzieli się na trzy grupy ze względu na ich mechanizm działania. Są to peptydy sygnałowe, peptydy transportujące, czyli nośnikowe, oraz neuropeptydy – peptydy biomimetyczne.

Peptydy sygnałowe

Ta grupa peptydów dociera do komórek skóry nazywanych fibroblastami i aktywuje je do produkcji białek – kolagenu i elastyny. To działanie przyczynia się do poprawy jędrności i nawilżenia skóry, spłycenia lub nawet redukcji zmarszczek. Do peptydów sygnałowych zalicza się przykładowe substancje o następujących nazwach zgodnych z nomenklaturą INCI: Palmitoyl Tripeptide-3, N-Prolyl Palmitoyl Tripeptide-56 Acetate.

Peptydy transportujące

Jak sama nazwa wskazuje, peptydy te są nośnikami – transportują niezbędne składniki w głąb skóry. Do tej grupy zalicza się szereg peptydów umożliwiających przenoszenie miedzi do odpowiednich warstw skóry, stąd nazywane są też peptydami miedziowymi. Działanie to stymuluje produkcję kolagenu i elastyny, dzięki czemu peptydy spowalniają proces starzenia skóry i zmniejszają widoczność zmarszczek.

Peptydy nośnikowe (transportujące) z jonami miedzi znajdziemy w składach pod następującymi nazwami zgodnymi z nomenklaturą INCI: Copper Tripeptide, Dipeptide-2, GHK, GHK-Cu, Copper Lysinate/Prolinate.

Neuropeptydy, czyli peptydy biomimetyczne a zmarszczki mimiczne

Neuropeptydy określane są inhibitorami neuroprzekaźników. Ich funkcja polega na blokowaniu działania substancji pobudzających mięśnie do skurczu. W przypadku działania kosmetycznego pożądany efekt to blokada skurczy mięśni mimicznych, np. tych wokół oczu (ich gwałtowne skurcze odpowiedzialne są np. za powstawanie zmarszczek mimicznych – tzw. kurzych łapek czy lwiej zmarszczki). Taki efekt nazywa się nierzadko botox-like, czyli podobny do działania botoksu (toksyny botulinowej), który wstrzyknięty w skórę całkowicie unieruchamia wybrane partie twarzy.

Odpowiednie kompozycje neuropeptydów ( peptydów biomimetycznych) pozwalają uzyskać delikatniejszy efekt niż terapia z użyciem toksyny botulinowej. Te peptydy znajdziemy w składzie kosmetyków na przykład pod takimi nazwami: Acetyl Hexapeptide, Acetyl Dipeptide, Acetyl Octapeptide. 

W jakich produktach występują peptydy? Serum i krem z peptydami

Dzięki swoim właściwościom peptydy mają szerokie zastosowanie w kosmetykach. Na drogeryjnych i aptecznych półkach znajdziemy serum peptydowe, maseczki na twarz, kremy pod oczy, toniki czy żele myjące, które zawierają peptydy. Peptydy działają nawilżająco i ujędrniająco, więc są składnikami kosmetyków przeznaczonych nie tylko do pielęgnacji cery, ale także  skóry całego ciała.    

Efekty stosowania peptydów na skórę  

Peptydy są składnikami aktywnymi, które warto włączyć do pielęgnacji zarówno  skóry dojrzałej, jak i młodej. Ich regularne stosowanie pomoże zachować młodzieńczy wygląd w przypadku młodych skór (np. 30-latków), a także stopniowo spłycać zmarszczki skór dojrzałych. 

Warto pamiętać, że peptydy działają długofalowo – nie dają spektakularnego efektu wow jak inne składniki – chociażby retinol. Podczas stosowania peptydów ważne są zarówno stężenie, jak i częstotliwość aplikacji. By uzyskać pożądane efekty, peptydy  powinny na stałe zagościć w naszej pielęgnacji.   

Jak stosować kosmetyki z peptydami?  

W celu uzyskania efektu działania peptydów  kosmetyk  powinien zostać na skórze przez dłuższy czas. Według specjalistów stosowanie peptydów w postaci serum aktywnego jest najbardziej efektywne. Przykładowo peptydowe serum do twarzy czy pod oczy aplikuje się podczas wieczornej pielęgnacji jako pierwszy krok po oczyszczeniu skóry, koniecznie z dodatkiem kremu okluzyjnego (np. z ceramidami).    

Peptydy można również wpleść w poranną pielęgnację (np. łącząc je z serum z witaminą C o właściwościach antyoksydacyjnych, ale też z kwasem hialuronowym). Należy jednak zwrócić uwagę, by nie łączyć peptydów miedziowych z antyoksydantami, gdyż mogą obniżyć działanie przeciwutleniające wybranego produktu.  

Peptydy – czy mogą być szkodliwe?  

Peptydy to bardzo dobrze przebadane składniki kosmetyczne. Nie mają działania uczulającego. Tym samym można je bezpiecznie stosować w pielęgnacji nawet w przypadku cery wrażliwej.  

Peptydy powinny być jednym z elementów codziennej pielęgnacji twarzy, ale nie jedynym. Mimo wielu zalet nie są bowiem remedium na wszystkie skórne problemy. Należy je dobrze wkomponować w codzienną rutynę i  nie zapominać o stosowaniu kremów okluzyjnych (barierowych) czy kremów z filtrem.    

Rutynowe i długofalowe użycie kosmetyków z peptydami jest więc  bez wątpienia dobrym wyborem. Składniki te stymulują komórki do produkcji oraz syntezy kolagenu i elastyny, które są dla naszej skóry niczym rusztowanie. Sprawiają,  że owal twarzy jest bardziej zarysowany, zmarszczki mimiczne mniej widoczne, a skóra jędrna i sprężysta.