10 postaci z bajek Disneya, które mają objawy zaburzeń psychicznych

Wiele osób dopatruje się zaburzeń psychicznych u postaci z filmów, seriali, a nawet bajek. Czy w Stumilowym Lesie Kłapouchy miałby depresję, Tygrys ADHD, a Kubuś Puchatek zaburzenia odżywiania? Na zaburzenia psychiczne u postaci z bajek warto jednak spojrzeć z przymrużeniem oka, bo choć niektóre z nich faktycznie przejawiają objawy natury psychicznej, to nie wiadomo, czy taki był zamysł ich twórców. Jakie problemy o podłożu psychicznym możemy zobaczyć u postaci z bajek Disneya?

1. Syndrom sztokholmski w bajkach Disneya
2. Król Lew i zaburzenia osobowości
3. Kapitan Hak i zespół stresu pourazowego
4. Elsa i zaburzenia lękowe
5. Pinokio i jego wieczne kłamstwa
6. Arielka i kompulsyjne zbieranie rzeczy
7. Depresja Kłapouchego
8. Syndrom Piotrusia Pana
9. Meg z Herkulesa z borderline

Syndrom sztokholmski w bajkach Disneya

Roszpunka z popularnej bajki pt. „Zaplątani” od samego początku boryka się z różnego rodzaju problemami. Jako dziecko została porwana przez swoją matkę, która zamknęła ją w wieży i odizolowała od świata zewnętrznego. Roszpunka nie wie, jak wygląda rzeczywistość, nie ma kontaktu z nikim innym oprócz matki. Takie zachowanie rodzica to wyrządzanie dziecku ogromnej krzywdy i w realnym świecie byłoby uznane za przemoc psychiczną.

Roszpunka natomiast nie widzi w tym nic złego, jest przekonana, że matka troszczy się o nią i nawet gdy ma możliwość „wyjść do świata”, waha się i nie wie, czy powinna to zrobić. Właśnie z tego powodu jej postać odzwierciedla osobę cierpiącą na syndrom sztokholmski, który polega m.in. na stworzeniu więzi ze swoimi porywaczami, na próbie rozumienia ich, uczucia empatii wobec nich, próbie zaprzyjaźnienia się z nimi czy nawet zakochania się.

Drugim przykładem postaci, która może przejawiać objawy syndromu sztokholmskiego, jest postać Belli z bajki „Piękna i Bestia”. Bella w zamian za uwolnienie swojego ojca zostaje zmuszona do zamieszkania w domu Bestii. Choć początkowo boi się Bestii, to z czasem zaczyna dostrzegać w nim ludzkie cechy, współczuć mu, troszczyć się o niego i zaprzyjaźniać z nim. Gdy Bestia pozwala Belli odwiedzić ojca, Bella zyskuje możliwość ucieczki, ale nie decyduje się na powrót do domu. Po odwiedzinach u ojca powraca do pałacu Bestii. To również typowy objaw syndromu sztokholmskiego – ofiary nawet jeśli mają możliwość ucieczki, nie decydują się na nią, ponieważ zaczynają odczuwać więź emocjonalną z porywaczem.

Król Lew i zaburzenia osobowości

W kultowej bajce „Król Lew” mamy z kolei do czynienia z zaburzeniami osobowości. Skaza cierpi na socjopatię i narcystyczne zaburzenie osobowości. W pogoni za władzą zabija swojego brata i usiłuje zamordować swojego bratanka.

Kapitan Hak i zespół stresu pourazowego

Kapitan Hak z bajki „Piotruś Pan” przedstawiony jest jako postać, która w przeszłości doświadczyła traumatycznego wydarzenia, jakim była utrata ręki. Nieustannie nawiedzają go nieprzyjemne wspomnienia, wywołują w nim lęki, stany nadpobudliwości i niepokoju. Zazwyczaj emocje te pojawiają się, gdy Kapitan Hak napotyka sytuacje przypominające traumatyczne wydarzenie.

Takie objawy mogą wskazywać na zespół stresu pourazowego u Kapitana Haka, czyli PTSD. To zaburzenie rozwija się na skutek jakiegoś traumatycznego doświadczenia i objawia się właśnie flashbackami, czyli nieustannym powracaniem do traumatycznej sytuacji i odczuwaniem tak silnych emocji, jakby wydarzenie to znowu miało miejsce.

Elsa i zaburzenia lękowe

Elsa, czyli postać z „Krainy Lodu”, urodziła się z magicznymi mocami, nad którymi nie potrafiła zapanować jako dziecko. Przez to całe swoje życie spędziła w odosobnieniu z obawy przed tym, że w wyniku utraty kontroli nad swoimi mocami skrzywdzi inne osoby. Izolowała się nawet od swojej siostry. Unikała sytuacji, w których ucieczka byłaby niemożliwa.

Z czasem Elsa zaczęła również przejawiać objawy nadmiernej podejrzliwości wobec innych. Obawiała się, że wszyscy są jej wrogami, że chcą skrzywdzić ją lub jej bliskich. Nie ufała innym i nie chciała angażować się w żadne relacje. Objawy te mogą wskazywać na agorafobię i paranoję.

Pinokio i jego wieczne kłamstwa

Pinokio i jego rosnący nos to humorystyczna postać znana prawie każdemu dziecku. Można jednak sądzić, że Pinokio był kompulsywnym kłamcą. Kłamstwo wykorzystywał do zaspokojenia swoich potrzeb czy też w celu uniknięcia kary. Kłamał impulsywnie i z czasem przestał panować nad tym, co mówi. To wszystko sprawia, że zdaniem niektórych psychologów mógłby zostać uznany za patologicznego kłamcę, który wymaga specjalistycznej pomocy.

Arielka i kompulsyjne zbieranie rzeczy

Ariel z „Małej Syrenki” była znana z kolekcjonowania ludzkich przedmiotów w swojej grocie. Cechowało ją silne pragnienie posiadania tych artefaktów. Jej obsesyjna fascynacja ludzkimi przedmiotami i kompulsywne zbieranie mogą wskazywać na brak możliwości kontrolowania myśli lub zachowań, co jest typowe dla zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych.

Depresja Kłapouchego

Postać Kłapouchego na pierwszy rzut oka przypomina melancholijnego i spokojnego osobnika. Kłapouchy wycofuje się z relacji z innymi, niechętnie podejmuje jakiekolwiek aktywności, nic nie sprawia mu radości, nie ma energii ani motywacji do działania, nic go nie interesuje, jest nieustannie smutny i ospały. Takie objawy obserwowane u ludzi to typowe symptomy depresji.

Mówiąc o zaburzeniach i chorobach psychicznych, można również przytoczyć postać Kubusia Puchatka, znanego z objadania się nawet pomimo uczucia sytości. Taki wzorzec zachowania jest objawem zaburzeń odżywiania z napadami objadania się.

Syndrom Piotrusia Pana

Syndrom Piotrusia Pana opisuje charakterystyczny typ osób, które – podobnie jak bajkowy Piotruś Pan – nie chcą dorosnąć. U ludzi z syndromem Piotrusia Pana zauważa się takie cechy, jak niechęć do bycia dorosłym, unikanie odpowiedzialności, brak stabilności życiowej, nadmierna potrzeba zabawy oraz przygód.

Meg z Herkulesa z borderline

W bajce „Herkules” mogliśmy poznać Meg, która przejawiała objawy zaburzenia osobowości typu borderline. Meg charakteryzowały niestabilne relacje z innymi osobami. Najpierw była lojalna wobec jednej osoby, niedługo później już wobec kogoś innego. Raz była radosna i pewna siebie, raz smutna i złośliwa. Meg podejmowała również szereg impulsywnych decyzji, nie przejmując się konsekwencjami swoich działań. Zachowywała się podobnie jak osoby z zaburzeniami osobowości borderline.