Mężczyzna z zaburzeniami lękowymi siedzi w ciemnej sypialni
Weronika Babiec

Zaburzenia lękowe – objawy, przyczyny, leczenie

Szacuje się, że na zaburzenia lękowe cierpi około 15-20 proc. osób – zarówno dorosłych, jak i dzieci oraz młodzieży. Ten rodzaj zaburzeń częściej dotyczy kobiet, niemniej jednak dotyka również mężczyzn. Jakie są objawy zaburzeń lękowych? Jak sobie z nimi radzić i jak wygląda leczenie?

  1. Jakie są rodzaje zaburzeń lękowych?
  2. Zaburzenia lękowe – objawy. Jak objawiają się stany lękowe?
  3. Zaburzenia lękowe – przyczyny. Co powoduje stany lękowe?
  4. Zaburzenia lękowe – leczenie
  5. Zaburzenia lękowe – test, diagnostyka
  6. Czy zaburzenia lękowe są uleczalne?
  7. Nieleczone zaburzenia lękowe – skutki
  8. Czy zaburzenia lękowe są dziedziczne?

Jakie są rodzaje zaburzeń lękowych?

Zgodnie z ICD-10 zaburzenia lękowe dzieli się na dwie grupy:

  1. Zaburzenia lękowe w postaci fobii, takie jak agorafobia, fobia społeczna lub specyficzne fobie przed konkretnymi przedmiotami, sytuacjami czy zwierzętami.
  2. Inne zaburzenia lękowe, do których można zaliczyć zaburzenia lękowe z napadami lęku, zaburzenia lękowe uogólnione, zaburzenia depresyjne i lękowe mieszane.

Zaburzenia lękowe – objawy. Jak objawiają się stany lękowe?

Objawy zaburzeń lękowych różnią się od siebie w zależności od tego, o jakim zaburzeniu konkretnie mówimy. W przypadku uogólnionych zaburzeń lękowych możemy zauważyć m.in. uczucie napięcia i niepokoju, które nieustannie towarzyszy osobie chorej.

Z kolei zespół lęku panicznego objawia się pod postacią ataków paniki. Napady paniki to stany ostrego napięcia, podczas których pacjent zmaga się m.in. z przyspieszonym biciem serca, bólem w klatce piersiowej, niepokojem, dusznościami. Wielu pacjentów w obliczu ataków paniki ma wrażenie, że traci kontrolę nad własnym ciałem, a nawet że umiera.

Objawem fobii specyficznych będzie natomiast irracjonalny, nieuzasadniony i nadmierny lęk przed jakimś bodźcem lękowym. Wówczas pacjenci również mogą odczuwać objawy ze strony ciała.

W przebiegu zaburzeń lękowych można więc zaobserwować grupę podobnych objawów, czyli:

  • trudności ze snem,
  • wewnętrzny niepokój i napięcie,
  • problemy z koncentracją uwagi,
  • nadmierne pocenie się,
  • drażliwość i zdenerwowanie,
  • bezradność,
  • bóle lub ucisk w klatce piersiowej,
  • wyolbrzymianie negatywnych aspektów,
  • tworzenie czarnych scenariuszy,
  • nadmierne reakcje.

Powiązane produkty

Zaburzenia lękowe – przyczyny. Co powoduje stany lękowe?

Zaburzenia lękowe mogą być wywołane przez szereg różnych czynników. Wśród nich wymienia się:

  • czynniki genetyczne – występowanie w rodzinie zaburzeń lękowych zwiększa prawdopodobieństwo rozwoju tego zaburzenia u dziecka,
  • stresujące wydarzenia – np. śmierć bliskiej osoby, rozwód, diagnoza choroby,
  • czynniki indywidualne/osobowościowe – zaburzenia lękowe częściej obserwowane są u osób o nadmiernej lękliwości, ze skłonnościami do perfekcjonizmu oraz o niskiej samoocenie,
  • czynniki zdrowotne – zaburzenia lękowe występują w przebiegu niektórych chorób, np. cukrzycy, problemów hormonalnych, zaburzeń układu oddechowego,
  • czynniki środowiskowe – traumatyczne doświadczenia z przeszłości, przemoc itp.,
  • czynniki biologiczne.

Zaburzenia lękowe – leczenie

Jak wyjść z zaburzeń lękowych? Leczenie zaburzeń lękowych zależne będzie od indywidualnego przypadku. Zazwyczaj obejmuje psychoterapię poznawczo-behawioralną, która polega m.in. na odzyskaniu kontroli nad swoim funkcjonowaniem, znalezieniu przyczyny lęku oraz nauczeniu się reagowania na pojawiające się objawy.

Leczenie farmakologiczne zaburzeń lękowych z kolei często stanowi element uzupełniający psychoterapię. Tzw. lek na zaburzenia lękowe to m.in. środek przeciwdepresyjny o działaniu przeciwlękowym.

Jak samodzielnie łagodzić stany lękowe? Próby samodzielnego poradzenia sobie z zaburzeniami lękowymi nie zastąpią profesjonalnej pomocy. Niemniej jednak możemy sami zadbać o naukę relaksowania się poprzez np. medytację, jogę czy ćwiczenia oddechowe. Ćwiczenia oddechowe mogą bowiem pomóc nam spowolnić oddech, który przyspiesza w sytuacji lękowej. Spokojny oddech sprawia, że jesteśmy w stanie zrelaksować się i uspokoić.

Ponadto warto również ograniczyć używki, takie jak alkohol czy kofeina, które nadmiernie pobudzają i mogą wyzwalać lęki. Nie bez znaczenia pozostaje także zdrowy styl życia: zbilansowana dieta i umiarkowana aktywność fizyczna w ciągu dnia.

Zaburzenia lękowe – test, diagnostyka

Rozpoznania zaburzeń lękowych dokonuje specjalista: psycholog lub psychiatra, który na podstawie odczuwanych objawów, ich nasilenia i częstotliwości, a także innych narzędzi psychologicznych, np. kwestionariuszy, postawi diagnozę i zaproponuje dalszą ścieżkę postępowania.

W Internecie możemy znaleźć testy online na różnego rodzaju zaburzenia lękowe. Trzeba jednak pamiętać, że nie stanowią one rzetelnej diagnozy, a są jedynie wskazówką, która może zasygnalizować nam o konieczności udania się do specjalisty.

Sprawdź preparaty na sen i stres na DOZ.pl

Czy zaburzenia lękowe są uleczalne?

Zaburzenia lękowe są jak najbardziej uleczalne, jeżeli zostaną objęte odpowiednim leczeniem: psychoterapią lub leczeniem farmakologicznym.

Nieleczone zaburzenia lękowe – skutki

Nieleczone zaburzenia lękowe niosą za sobą szereg negatywnych konsekwencji dla naszego zdrowia. Przede wszystkim mogą wyraźnie dezorganizować nasze codzienne funkcjonowanie. Wszystko to będzie przekładać się na gorsze funkcjonowanie w życiu prywatnym, w szkole czy w pracy. Nieleczone zaburzenia lękowe mogą także predysponować do rozwoju zaburzeń psychicznych, takich jak depresja, zaburzenia odżywiania czy zaburzenia snu. Ponadto mogą prowadzić do niskiej jakości życia, a w konsekwencji do prób samobójczych, które mogą zakończyć się tragicznie.

Czy zaburzenia lękowe są dziedziczne?

Nie ma jednego tzw. „genu lęku”, ale warto wiedzieć, że istnieje wiele genów, które mogą predysponować do rozwoju lęku. Badania wskazują na to, że niektóre z tych genów mogą być dziedziczone, ale to, czy dany gen zostanie „uruchomiony”, w dużym stopniu zależne będzie od czynników środowiskowych. Uważa się, że np. zaburzenia lękowe uogólnione są dziedziczone w ok. 30 proc.

  1. Kępiński, A. (2017). Psychopatologia nerwic. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
  2. Seligman, M., Walker, F. E., Rosenhan, L. D. (2003). Psychopatologia. Poznań: Zysk i S-ka.
  3. Butcher, N. J., Hooley, M, J. i in. (2020). Psychologia zaburzeń. Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
  4. Gottschalk, G. M. Genetics of generalized anxiety disorder and related traits. Dostęp online: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5573560/ [data dostępu: 18.07.2023].
  5. Does Anxiety Run in Families? Dostęp online: https://healthtalk.unchealthcare.org/does-anxiety-run-in-families/ [data dostępu: 18.07.2023].

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Czym jest pokrzywka stresowa? Objawy i metody leczenia wysypki na tle nerwowym

    Pokrzywka stresowa to specyficzna odmiana reakcji skórnej, która pojawia się w odpowiedzi na czynniki psychiczne, w szczególności silny stres, lęk czy napięcie emocjonalne. W odróżnieniu od klasycznych postaci pokrzywki, które mają podłoże alergiczne lub fizykalne, pokrzywka na tle nerwowym może być związana z funkcjonowaniem układu nerwowego i reakcjami organizmu na bodźce psychiczne. W literaturze medycznej określana jest pokrzywką idiopatyczną z komponentą psychogenną lub pokrzywką psychogenną. Pokrzywka stresowa stanowi wyraźny przykład tego, jak silne emocje mogą wpływać na funkcjonowanie różnych układów organizmu i prowadzić do powstawania charakterystycznych objawów dermatologicznych.

  • Szczepionka przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu. Dla kogo jest przeznaczona i kiedy najlepiej się szczepić?

    Kleszczowe zapalenie mózgu (KZM) to poważna choroba wirusowa, której głównym wektorem są kleszcze. W ostatnich latach obserwuje się wzrost liczby zachorowań, co wynika zarówno ze zmian klimatycznych, jak i zwiększonej aktywności ludzi na terenach zielonych. W związku z tym coraz więcej osób poszukuje skutecznych metod ochrony przed tą groźną infekcją. Jedną z najskuteczniejszych form profilaktyki jest szczepienie, które pozwala zminimalizować ryzyko zachorowania, a tym samym uniknąć poważnych powikłań neurologicznych.

  • Rośnie zagrożenie chorobami wenerycznymi w Polsce. Wykryto ponad 30% więcej przypadków rzeżączki

    Jedna na dziesięć osób w Polsce może być nosicielem choroby przenoszonej drogą płciową, nie zdając sobie z tego sprawy. Tylko w pierwszej połowie tego roku odnotowano 30-procentowy wzrost przypadków rzeżączki w porównaniu z 2024 rokiem. Niepokojący jest również ubiegłoroczny wzrost zakażeń HIV o 20%. Rosnąca liczba zachorowań na rzeżączkę, HIV czy chlamydiozę wymaga jak najszybszej reakcji, ponieważ niewykryte i nieleczone infekcje prowadzą do powikłań zdrowotnych oraz zwiększają ryzyko transmisji patogenów, co utrudnia kontrolę epidemiologiczną.

  • Grzybica penisa – objawy, przyczyny i leczenie grzybicy prącia

    Grzybica penisa to powszechna – choć często niedostatecznie rozpoznawana – infekcja grzybicza, która dotyka męskie narządy płciowe i jest wywoływana głównie przez drożdżaki z rodzaju Candida. Schorzenie to objawia się charakterystycznymi zmianami skórnymi, zaczerwienieniem, świądem czy bólem, które mogą znacznie obniżyć komfort życia i prowadzić do powikłań, jeśli infekcja nie zostanie odpowiednio zdiagnozowana i leczona. W artykule szczegółowo omówimy mechanizmy powstawania grzybicy penisa, czynniki ryzyka, typowe symptomy, metody diagnostyczne oraz skuteczne sposoby terapii, a także podpowiemy, jak zapobiegać nawrotom tej uciążliwej choroby.

  • Alergia skórna: objawy, przyczyny i metody leczenia uczulenia na skórze

    Alergia skórna to jedno z najczęstszych schorzeń dermatologicznych dotykających znaczny odsetek populacji w każdym wieku. Charakteryzuje się szerokim spektrum objawów manifestujących się na powierzchni skóry w odpowiedzi immunologicznej organizmu na kontakt z różnorodnymi alergenami. Reakcja alergiczna skóry może przybierać rozmaite formy.

  • Czerniak paznokcia – objawy, leczenie, rokowania

    Czerniak paznokcia, zwany również czerniakiem podpaznokciowym lub czerniakiem aparatu paznokciowego, to nowotwór złośliwy skóry rozwijający się w obrębie macierzy paznokcia oraz tkanek otaczających paznokieć. Może występować zarówno na palcach rąk, jak i stóp, choć częściej diagnozowany jest na kończynach dolnych. Jak wygląda diagnostyka i leczenie czerniaka paznokcia? Po czym poznać, że na paznokciu rozwija się czerniak?

  • Jakie zagrożenia zdrowotne niesie powódź? Na co uważać w razie kataklizmu

    Powódź to nie tylko dramatyczne obrazy zalanych domów i ulic. To także realne zagrożenie dla zdrowia – zarówno fizycznego, jak i psychicznego. Woda powodziowa niesie ze sobą nie tylko błoto czy gruz, ale także patogeny, toksyny, skażone ścieki i chemikalia. Jak się chronić? Na co zwrócić uwagę? Czy da się przygotować na powódź?

  • Mutacje BRCA – refundowane badania dostępne bez skierowania do szpitala

    Od 1 lipca 2025 r. weszły w życie kluczowe zmiany w dostępności do diagnostyki mutacji genetycznej BRCA1 i BRCA2. Ministerstwo Zdrowia umożliwiło przeprowadzanie refundowanych badań genetycznych w trybie ambulatoryjnym, dzięki czemu dotychczasowy obowiązek hospitalizacji został zniesiony. To istotny krok w kierunku skrócenia ścieżki diagnostycznej i zwiększenia dostępności terapii celowanych dla pacjentów onkologicznych.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl