Mężczyzna z zaburzeniami lękowymi siedzi w ciemnej sypialni
Weronika Babiec

Zaburzenia lękowe – objawy, przyczyny, leczenie

Szacuje się, że na zaburzenia lękowe cierpi około 15-20 proc. osób – zarówno dorosłych, jak i dzieci oraz młodzieży. Ten rodzaj zaburzeń częściej dotyczy kobiet, niemniej jednak dotyka również mężczyzn. Jakie są objawy zaburzeń lękowych? Jak sobie z nimi radzić i jak wygląda leczenie?

  1. Jakie są rodzaje zaburzeń lękowych?
  2. Zaburzenia lękowe – objawy. Jak objawiają się stany lękowe?
  3. Zaburzenia lękowe – przyczyny. Co powoduje stany lękowe?
  4. Zaburzenia lękowe – leczenie
  5. Zaburzenia lękowe – test, diagnostyka
  6. Czy zaburzenia lękowe są uleczalne?
  7. Nieleczone zaburzenia lękowe – skutki
  8. Czy zaburzenia lękowe są dziedziczne?

Jakie są rodzaje zaburzeń lękowych?

Zgodnie z ICD-10 zaburzenia lękowe dzieli się na dwie grupy:

  1. Zaburzenia lękowe w postaci fobii, takie jak agorafobia, fobia społeczna lub specyficzne fobie przed konkretnymi przedmiotami, sytuacjami czy zwierzętami.
  2. Inne zaburzenia lękowe, do których można zaliczyć zaburzenia lękowe z napadami lęku, zaburzenia lękowe uogólnione, zaburzenia depresyjne i lękowe mieszane.

Zaburzenia lękowe – objawy. Jak objawiają się stany lękowe?

Objawy zaburzeń lękowych różnią się od siebie w zależności od tego, o jakim zaburzeniu konkretnie mówimy. W przypadku uogólnionych zaburzeń lękowych możemy zauważyć m.in. uczucie napięcia i niepokoju, które nieustannie towarzyszy osobie chorej.

Z kolei zespół lęku panicznego objawia się pod postacią ataków paniki. Napady paniki to stany ostrego napięcia, podczas których pacjent zmaga się m.in. z przyspieszonym biciem serca, bólem w klatce piersiowej, niepokojem, dusznościami. Wielu pacjentów w obliczu ataków paniki ma wrażenie, że traci kontrolę nad własnym ciałem, a nawet że umiera.

Objawem fobii specyficznych będzie natomiast irracjonalny, nieuzasadniony i nadmierny lęk przed jakimś bodźcem lękowym. Wówczas pacjenci również mogą odczuwać objawy ze strony ciała.

W przebiegu zaburzeń lękowych można więc zaobserwować grupę podobnych objawów, czyli:

  • trudności ze snem,
  • wewnętrzny niepokój i napięcie,
  • problemy z koncentracją uwagi,
  • nadmierne pocenie się,
  • drażliwość i zdenerwowanie,
  • bezradność,
  • bóle lub ucisk w klatce piersiowej,
  • wyolbrzymianie negatywnych aspektów,
  • tworzenie czarnych scenariuszy,
  • nadmierne reakcje.

Powiązane produkty

Zaburzenia lękowe – przyczyny. Co powoduje stany lękowe?

Zaburzenia lękowe mogą być wywołane przez szereg różnych czynników. Wśród nich wymienia się:

  • czynniki genetyczne – występowanie w rodzinie zaburzeń lękowych zwiększa prawdopodobieństwo rozwoju tego zaburzenia u dziecka,
  • stresujące wydarzenia – np. śmierć bliskiej osoby, rozwód, diagnoza choroby,
  • czynniki indywidualne/osobowościowe – zaburzenia lękowe częściej obserwowane są u osób o nadmiernej lękliwości, ze skłonnościami do perfekcjonizmu oraz o niskiej samoocenie,
  • czynniki zdrowotne – zaburzenia lękowe występują w przebiegu niektórych chorób, np. cukrzycy, problemów hormonalnych, zaburzeń układu oddechowego,
  • czynniki środowiskowe – traumatyczne doświadczenia z przeszłości, przemoc itp.,
  • czynniki biologiczne.

Zaburzenia lękowe – leczenie

Jak wyjść z zaburzeń lękowych? Leczenie zaburzeń lękowych zależne będzie od indywidualnego przypadku. Zazwyczaj obejmuje psychoterapię poznawczo-behawioralną, która polega m.in. na odzyskaniu kontroli nad swoim funkcjonowaniem, znalezieniu przyczyny lęku oraz nauczeniu się reagowania na pojawiające się objawy.

Leczenie farmakologiczne zaburzeń lękowych z kolei często stanowi element uzupełniający psychoterapię. Tzw. lek na zaburzenia lękowe to m.in. środek przeciwdepresyjny o działaniu przeciwlękowym.

Jak samodzielnie łagodzić stany lękowe? Próby samodzielnego poradzenia sobie z zaburzeniami lękowymi nie zastąpią profesjonalnej pomocy. Niemniej jednak możemy sami zadbać o naukę relaksowania się poprzez np. medytację, jogę czy ćwiczenia oddechowe. Ćwiczenia oddechowe mogą bowiem pomóc nam spowolnić oddech, który przyspiesza w sytuacji lękowej. Spokojny oddech sprawia, że jesteśmy w stanie zrelaksować się i uspokoić.

Ponadto warto również ograniczyć używki, takie jak alkohol czy kofeina, które nadmiernie pobudzają i mogą wyzwalać lęki. Nie bez znaczenia pozostaje także zdrowy styl życia: zbilansowana dieta i umiarkowana aktywność fizyczna w ciągu dnia.

Zaburzenia lękowe – test, diagnostyka

Rozpoznania zaburzeń lękowych dokonuje specjalista: psycholog lub psychiatra, który na podstawie odczuwanych objawów, ich nasilenia i częstotliwości, a także innych narzędzi psychologicznych, np. kwestionariuszy, postawi diagnozę i zaproponuje dalszą ścieżkę postępowania.

W Internecie możemy znaleźć testy online na różnego rodzaju zaburzenia lękowe. Trzeba jednak pamiętać, że nie stanowią one rzetelnej diagnozy, a są jedynie wskazówką, która może zasygnalizować nam o konieczności udania się do specjalisty.

Sprawdź preparaty na sen i stres na DOZ.pl

Czy zaburzenia lękowe są uleczalne?

Zaburzenia lękowe są jak najbardziej uleczalne, jeżeli zostaną objęte odpowiednim leczeniem: psychoterapią lub leczeniem farmakologicznym.

Nieleczone zaburzenia lękowe – skutki

Nieleczone zaburzenia lękowe niosą za sobą szereg negatywnych konsekwencji dla naszego zdrowia. Przede wszystkim mogą wyraźnie dezorganizować nasze codzienne funkcjonowanie. Wszystko to będzie przekładać się na gorsze funkcjonowanie w życiu prywatnym, w szkole czy w pracy. Nieleczone zaburzenia lękowe mogą także predysponować do rozwoju zaburzeń psychicznych, takich jak depresja, zaburzenia odżywiania czy zaburzenia snu. Ponadto mogą prowadzić do niskiej jakości życia, a w konsekwencji do prób samobójczych, które mogą zakończyć się tragicznie.

Czy zaburzenia lękowe są dziedziczne?

Nie ma jednego tzw. „genu lęku”, ale warto wiedzieć, że istnieje wiele genów, które mogą predysponować do rozwoju lęku. Badania wskazują na to, że niektóre z tych genów mogą być dziedziczone, ale to, czy dany gen zostanie „uruchomiony”, w dużym stopniu zależne będzie od czynników środowiskowych. Uważa się, że np. zaburzenia lękowe uogólnione są dziedziczone w ok. 30 proc.

  1. Kępiński, A. (2017). Psychopatologia nerwic. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
  2. Seligman, M., Walker, F. E., Rosenhan, L. D. (2003). Psychopatologia. Poznań: Zysk i S-ka.
  3. Butcher, N. J., Hooley, M, J. i in. (2020). Psychologia zaburzeń. Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
  4. Gottschalk, G. M. Genetics of generalized anxiety disorder and related traits. Dostęp online: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5573560/ [data dostępu: 18.07.2023].
  5. Does Anxiety Run in Families? Dostęp online: https://healthtalk.unchealthcare.org/does-anxiety-run-in-families/ [data dostępu: 18.07.2023].

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Mykoplazma u dzieci i dorosłych – przyczyny, objawy, leczenie

    Mykoplazma to popularne określenie zakażenia wywołanego przez bakterię Mycoplasma pneumoniae, które dotyka głównie dzieci i młodzieży. Jego objawy dotyczą najczęściej górnych dróg oddechowych, ale infekcja może też mieć postać zapalenia płuc (mykoplazmatyczne zapalenie płuc).

  • Gradówka – co to jest i jak wygląda? Przyczyny, objawy, leczenie

    Gradówka jest jednym z najczęściej występujących schorzeń okulistycznych i dotyka osoby w różnym wieku. Jakie są przyczyny i objawy gradówki? Jakie mogą być konsekwencje dla zdrowia, jeśli nie jest odpowiednio leczona?

  • Grypa typu B – objawy, leczenie, możliwe powikłania

    Grypa typu B to sezonowa infekcja wirusowa, która często atakuje w miesiącach jesienno-zimowych. Charakteryzuje się nagłym początkiem, wysoką gorączką, bólem mięśni i osłabieniem, które mogą znacząco wpływać na codzienne funkcjonowanie. Chociaż większość przypadków przebiega łagodnie, nieleczona grypa typu B może prowadzić do groźnych powikłań, takich jak zapalenie płuc czy zaostrzenie chorób przewlekłych. Dowiedz się, jak rozpoznać objawy, skutecznie leczyć infekcję i minimalizować ryzyko komplikacji.

  • Ptasia grypa – przyczyny, objawy u ludzi, leczenie

    Ptasia grypa to zakaźna choroba wirusowa wywoływana przez różne szczepy wirusa grypy typu A, które naturalnie występują w populacjach ptaków. Wirusy te mogą przenosić się między ptakami, a w określonych przypadkach mogą zakażać także inne gatunki, w tym ludzi.

  • Grypa w ciąży – zagrożenia, objawy, leczenie i profilaktyka

    Grypa oraz inne infekcje wirusowe często wywołują niepokój u kobiet będących w ciąży. Zakażenie wirusem grypy u osób dorosłych przebiega zwykle dosyć łagodnie, jednakże w przypadku kobiet ciężarnych choroba może mieć cięższy przebieg oraz negatywnie wpływać na dziecko. Z tego względu w rekomendacjach lekarzy ginekologów kładzie się nacisk przede wszystkim na profilaktykę i ochronę przyszłych mam przed zakażeniem grypą, aby uniknąć poważnych powikłań.

  • Pluskwa domowa – jak wyleczyć jej ugryzienie? Jak zwalczać?

    Pluskwa domowa to niewielki owad pasożytniczy, który żywi się krwią ssaków, w tym przede wszystkim ludzi. Ze względu na swój tryb życia i sposób odżywiania owady te zyskały miano jednych z najbardziej uciążliwych pasożytów w środowisku domowym. Pozbycie się pluskiew jest niezwykle trudne, ponieważ owady te potrafią przetrwać w trudnych warunkach i mają zdolność do ukrywania się w najmniejszych szczelinach. Często problem pluskiew zostaje wykryty dopiero po pojawieniu się ugryzień, które mogą być źródłem silnego świądu oraz innych reakcji skórnych.

  • Grypa typu A – objawy, przebieg, leczenie, powikłania

    Grypa typu A to jedna z najczęściej występujących odmian wirusa grypy, która charakteryzuje się dużą zdolnością do mutacji i rozprzestrzeniania się w populacji. Jest to choroba sezonowa, która co roku dotyka miliony ludzi na całym świecie i niejednokrotnie wywołuje epidemie lub pandemie. Objawy grypy typu A często pojawiają się nagle i mogą mieć poważne konsekwencje dla zdrowia, zwłaszcza u osób starszych, dzieci oraz osób z obniżoną odpornością. W artykule przedstawiamy charakterystyczne objawy grypy typu A, jej przebieg, metody leczenia oraz możliwe powikłania, które mogą wystąpić w wyniku niewłaściwego lub opóźnionego leczenia. Dowiesz się także, jak zapobiegać tej chorobie i dlaczego szczepienia odgrywają kluczową rolę w ochronie przed wirusem.

  • Drgawki gorączkowe u dziecka – jak sobie z nimi radzić?

    Wystąpienie drgawek gorączkowych u dziecka jest sytuacją niezwykle trudną i wywołującą silny stres u rodziców. Z tego względu warto wiedzieć jak sobie z nimi radzić i co zrobić, aby nie dopuścić do ich pojawienia się. Czym są drgawki gorączkowe oraz jakie są ich rodzaje? 

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

logo Telemedi

Usługę zdalnej konsultacji z lekarzem świadczy Telemedi.
Regulamin świadczenia usługi dostępny jest tutaj.