Kobieta kompulsyjnie myje dłonie
Weronika Babiec

Nerwica natręctw (zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne OCD) – objawy, leczenie i przyczyny

Zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne, zwane potocznie nerwicą natręctw, dotyczą ok. 2-3 proc. całej populacji. Charakteryzują się uporczywymi i nawracającymi myślami oraz przymusem wykonywania określonych czynności. Wszelkie próby walki z obsesjami i kompulsjami kończą się natomiast dyskomfortem i napięciem. Czym są zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne? Jakie mają objawy i jak się je leczy?

  1. Nerwica natręctw (zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne) – co to jest?
  2. Nerwica natręctw – przyczyny
  3. Czym objawia się nerwica natręctw? Przykłady
  4. Czy nerwica natręctw to choroba psychiczna?
  5. Jak wygrać z nerwicą natręctw? Nerwica natręctw – leczenie
  6. Nerwica natręctw – test, rozpoznanie

Nerwica natręctw (zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne) – co to jest?

Zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne (OCD) to zaburzenia psychiczne, które objawiają się tzw. kompulsjami oraz obsesjami. Warto na tym etapie wspomnieć, że czasem możemy spotkać się z określeniem zaburzenia obsesyjno-kompulsywne”. Taka forma jest jednak błędna, ponieważ to właśnie od kompulsji bierze się prawidłowa nazwa zaburzenia obsesyjno-kompulsyjnego. 

Czym są kompulsje? To przymusowe i wielokrotne wykonywanie pewnych czynności. Chory czuje silną potrzebę wykonania określonej czynności, co ma za zadanie zmniejszyć napięcie w ciele lub zapobiec niebezpiecznym konsekwencjom (które zdaniem chorego mogłyby mieć miejsce). Obsesje zaś charakteryzują się irracjonalnymi i nawracającymi myślami, od których osoba chora nie jest w stanie się uwolnić.

Każda próba powstrzymywania się od uporczywych myśli lub od wykonania danej czynności będzie się wiązać ze wzrostem napięcia, które wyraźnie wpływa na codzienne funkcjonowanie.

Nerwica natręctw – przyczyny

Skąd się bierze nerwica natręctw? Przyczyny OCD są złożone i wśród nich wymienia się m.in.:

  • doświadczenia z dzieciństwa (wówczas obsesje i kompulsje traktowane są jako wyuczone zachowania),
  • nieprawidłowe funkcjonowanie mózgu (np. nadaktywność niektórych obszarów),
  • traumę po stracie bliskiej osoby,
  • stres związany z traumatycznym doświadczeniem,
  • czynniki genetyczne.

Badania naukowe wskazują również na związek OCD z zaburzeniami produkcji serotoniny.

Powiązane produkty

Czym objawia się nerwica natręctw? Przykłady

Jakie są objawy nerwicy natręctw? Kompulsje mogą objawiać się poprzez:

  • natrętne i wielokrotne sprawdzanie, czy np. drzwi są zamknięte, czy żelazko zostało wyłączone z kontaktu,
  • nawracające czyszczenie danych rzeczy,
  • nawracające sprzątanie,
  • nawracające i obsesyjne mycie rąk,
  • nawracające układanie rzeczy w określony sposób,
  • wykonywanie „dziwacznych rytuałów”,
  • gromadzenie przedmiotów.

Natomiast przykłady nerwicy natręctw myślowych to:

  • nieustanne myślenie o tym, czy zamknęliśmy drzwi, czy wyłączyliśmy żelazko z kontaktu,
  • ruminacje, czyli myślenie ciągle o jednym temacie,
  • przymus przywracania jakiejś myśli, np. o śmierci bliskich osób, o chorobie, o potencjalnym niebezpieczeństwie,
  • obsesyjne myślenie o przedmiotach, które są niesymetrycznie/nieprawidłowo ułożone,
  • obsesyjne myśli o zabrudzeniu, zanieczyszczeniu lub skażeniu,
  • natrętne myśli dotyczące zakazanych zachowań, np. rozebrania się w miejscu publicznym, obrażania innych,
  • odczuwanie przymusu liczenia np. przedmiotów w pomieszczeniu.
U dzieci zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne mogą z kolei objawiać się jedynie kompulsjami. Najczęściej w przebiegu OCD wśród najmłodszych pacjentów obserwuje się choroby współistniejące, takie jak ADHD, tiki, depresja lub zaburzenia rozwojowe. U dzieci najbardziej charakterystycznymi objawami nerwicy natręctw są myśli dotyczące śmierci lub utraty bliskich osób, lęk przed zabrudzeniem czy też chorobami.

Czy nerwica natręctw to choroba psychiczna?

Zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne zostały sklasyfikowane zarówno w ICD-10, jak i DSM-5, w związku z czym są uznawane za zaburzenie psychiczne, które wymaga leczenia. Co więcej, w zaburzeniach obsesyjno-kompulsyjnych obserwowane mogą być również objawy innych chorób psychicznych, m.in. zaburzeń odżywiania, depresji, depersonalizacji, fobii społecznej, PTSD, dysmorfofobii, zaburzeń lękowych czy zaburzeń osobowości.

Sprawdź leki na uspokojenie na DOZ.pl

Jak wygrać z nerwicą natręctw? Nerwica natręctw – leczenie

Wiele osób zadaje sobie pytanie, jak pozbyć się nerwicy natręctw. W przypadku jakichkolwiek objawów wskazujących na OCD warto jak najszybciej zasięgnąć pomocy specjalisty. Jak leczyć zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne? Leczenie OCD opiera się na farmakoterapii, psychoterapii lub połączeniu obu tych form.

Największą skuteczność wykazuje psychoterapia zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych w podejściu poznawczo-behawioralnym, która polega na ekspozycji z powstrzymywaniem reakcji. Taka terapia skupia się bowiem na celowej ekspozycji na lękowy bodziec, a następnie nauce powstrzymywania się od wykonania czynności natrętnych. W niektórych przypadkach specjalista może także zalecić wdrożenie farmakoterapii. Leki na nerwicę natręctw to z kolei głównie te, które oddziałują na serotoninę.

Do czego prowadzi nieleczone OCD? Skutki nieleczonej nerwicy natręctw będą miały negatywne konsekwencje dla niemal wszystkich sfer życia. OCD uprzykrza życie, ponieważ osoby chore mają trudności z uwolnieniem się od nawracających uporczywych myśli i natrętnych czynności. Każda próba uwolnienia się kończy się niepowodzeniem, co następnie zwiększa napięcie i powoduje znaczne cierpienie psychiczne.

Nerwica natręctw – test, rozpoznanie

Rozpoznanie zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych odbywa się pod okiem specjalisty – psychologa lub psychiatry. Diagnoza stawiana jest na podstawie wywiadu diagnostycznego i kwestionariuszy psychologicznych. Jeżeli zastanawiasz się, czy OCD może dotyczyć Ciebie, możesz również odpowiedzieć sobie na kilka poniższych pytań:

  1. Czy doświadczasz niechcianych, powtarzających się i uporczywych myśli, które powodują niepokój?
  2. Czy angażujesz się w powtarzające się czynności, ponieważ wiesz, że jeśli ich nie wykonasz, będziesz odczuwać napięcie?
  3. Czy odczuwasz potrzebę ciągłego sprawdzania czegoś?
  4. Czy angażujesz się w rytuały, które zapewniają Ci chwilową ulgę i zmniejszają napięcie?
  5. Czy Twoje obsesyjne myśli negatywnie wpływają na Twoje codzienne funkcjonowanie?

Należy jednak pamiętać, że żaden test dostępny online nie jest narzędziem diagnostycznym, a jedynie wskazówką. W przypadku odczuwania jakichkolwiek objawów, które mogą świadczyć o OCD, warto zgłosić się na konsultację do specjalisty.

  1. Wells, A. (2010). Terapia poznawcza zaburzeń lękowych. Kraków: WUJ.
  2. Bryńska, A. (2007). Zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne. Rozpoznawanie, etiologia, terapia poznawczo-behawioralna. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
  3. Rabe-Jabłońska, J. (2003). Zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne. Przewodnik Lekarza 6(3):121-126. 
  4. Rabe-Jabłońska, J. (2007). Diagnoza i leczenie zaburzenia obsesyjno-kompulsyjnego. Psychiatria 4(4):160-174.
  5. Rasmussen, S. A., Eisen, J. L. (1990). Epidemiology of obsessive compulsive disorder. The Journal of Clinical Psychiatry, 51 Suppl, 10-14.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Krztusiec – przyczyny, objawy, leczenie kokluszu

    Krztusiec (koklusz) jest ostrą chorobą zakaźną dróg oddechowych wywołaną przez pałeczki krztuśca. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową. Na ciężki przebieg krztuśca narażone są zwłaszcza niemowlęta poniżej 6. miesiąca życia. Jak przebiega krztusiec i jak go rozpoznać? Jak wygląda leczenie kokluszu? W jaki sposób można się przed nim uchronić?

  • Pneumocystoza – objawy, rozpoznanie i leczenie

    Pneumocystoza to zapalenie płuc spowodowane zakażeniem Pneumocystis jirovecii. Choroba występuje u osób z obniżoną odpornością m.in. z powodu AIDS lub przyjmowania leków immunosupresyjnych, dlatego zalicza się ją do zakażeń oportunistycznych. Pneumocystoza to poważna choroba objawiająca się dusznością i suchym kaszlem, która może prowadzić nawet do śmierci.

  • Przeziębienie, grypa, alergia czy COVID-19? Jak je od siebie odróżnić?

    Masz katar, kaszel i gorączkę? Czy to zwykłe przeziębienie, grypa czy może COVID-19? Objawy tych chorób mogą być bardzo podobne, co utrudnia samodzielne postawienie diagnozy. Dowiedz się, jakie są kluczowe różnice między tymi schorzeniami i kiedy warto skonsultować się z lekarzem.

  • Reumatoidalne zapalenie stawów – przyczyny, objawy i leczenie RZS

    Reumatoidalne zapalenie stawów (inaczej RZS lub gościec stawowy) to przewlekła choroba reumatyczna o podłożu autoimmunologicznym. Powszechnie określa się ją także jako reumatyzm. Początkowo atakuje najczęściej symetrycznie małe i średnie stawy rąk i nóg, ale w konsekwencji prowadzi do wielu zmian ogólnoustrojowych – jej najbardziej charakterystycznym objawem jest ból stawów, ich zaczerwienienie i obrzęk. Jak leczy się reumatoidalne zapalenie stawów? Czy istnieją domowe sposoby na RZS?

  • Monakolina K – co to jest? Właściwości, zastosowanie, przeciwwskazania

    Choroby układu sercowo-naczyniowego stanowią główną przyczynę zachorowalności i śmiertelności nie tylko w Polsce, lecz również na całym świecie. U podłoża większości z nich leży miażdżyca naczyń krwionośnych, która jest bezpośrednio związana z zaburzeniami lipidowymi. Jednym z proponowanych sposobów radzenia sobie z tym problemem jest stosowanie suplementacji w oparciu o monakolinę K.

  • Co zrobić, kiedy dziecko kaszle, a osłuchowo jest czyste?

    Kaszel dziecka bez innych objawów może być związany z przebytym niedawno zakażeniem układu oddechowego albo sygnalizować rozwijającą się w organizmie infekcję dróg oddechowych. Istnieją jednak inne przyczyny kaszlu u dzieci, które wymagają bardziej zaawansowanych badań. Jakie to przyczyny i jak je zdiagnozować?

  • Grypa i RSV – szczepionka, podobieństwa i różnice

    Grypa i RSV (ang. Respiratory Syncytial Virus) to dwie powszechne choroby wirusowe, które mają znaczący wpływ na zdrowie publiczne, szczególnie w okresie jesienno-zimowym. Obie mogą prowadzić do poważnych powikłań, zwłaszcza u osób starszych, niemowląt oraz osób z osłabionym układem odpornościowym. W tym artykule przyjrzymy się bliżej podobieństwom i różnicom między grypą a RSV, ze szczególnym uwzględnieniem dostępnych szczepień.

  • Dieta w zaburzeniach lękowych. Co jeść, a czego unikać przy stanach lękowych?

    Zaburzenia lękowe dotykają znaczny odsetek dorosłych i dzieci. Osoby z zaburzeniami zmagają się z przewlekłym lękiem i stresem, który często powoduje cierpienie psychiczne i znaczne upośledzenie funkcjonowania pacjentów w wielu sferach ich życia. Tymczasem odpowiednia dieta w zaburzeniach lękowych może korzystnie wpływać na zdrowie układu nerwowego i pomagać w łagodzeniu objawów zaburzeń lękowych.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

logo Telemedi

Usługę zdalnej konsultacji z lekarzem świadczy Telemedi.
Regulamin świadczenia usługi dostępny jest tutaj.