Mężczyzna w stroju Jokera siedzi przy stole w ciemmności i pokazuje kartę Joker
Weronika Babiec

Paranoja indukowana (Folie a deux) – na czym polega zaburzenie psychiczne znane z filmu „Joker 2”?

Wszystko wskazuje na to, że fabuła powstającego filmu Joker 2" zbudowana zostanie wokół zaburzenia zwanego paranoją indukowaną (folie a deux). Znajomość objawów i charakterystyki tej przypadłości pozwala przewidzieć, o czym będzie opowiadała kontynuacja kinowego przeboju z 2019 roku. 

Z pojęciem paranoi najczęściej spotykamy się w odniesieniu do osób, które są nadmiernie podejrzliwe i nieufne. Paranoja, a właściwie zaburzenia urojeniowe to zaburzenie psychiczne występujące u pewnej grupy osób. Zakłada się, że to właśnie z tym zaburzeniem zmaga się tytułowa postać Jokera. Czym jest paranoja indukowana, z którą spotkamy się w drugiej części znanego filmu Joker 2”?

Paranoja indukowana – czym jest?

Aby zrozumieć pojęcie paranoi indukowanej, warto na początku zadać sobie pytanie co to jest paranoja?”. Paranoja (zaburzenia urojeniowe) to zaburzenia myślenia cechujące się rozwojem jednego urojenia lub zespołu powiązanych ze sobą urojeń. Urojenia te mają różnorodną treść oraz odmienne nasilenie w zależności od indywidualnego przypadku pacjenta. Najczęściej zaburzenia urojeniowe będą dotyczyć urojeń prześladowczych, ksobnych, wielkościowych, hipochondrycznych itp.

Paranoja indukowana (paranoja udzielona, obłęd udzielony czy też psychoza indukowana) to z kolei stan, w którego przebiegu co najmniej dwie osoby podzielają to samo urojenie. Jedna z tych osób ma objawy zaburzenia urojeniowego, u drugiej zaś objawy paranoi są wzbudzane poprzez urojenia osoby pierwotnie chorej. W diagnozie indukowanych zaburzeniach urojeniowych znaczenie ma również to, że osoby cierpiące na to samo urojenie, pozostają w bliskim związku przez dłuższy czas.

Terminy indukowane zaburzenia urojeniowe” oraz obłęd udzielony, paranoja udzielona" stały się niezwykle popularny po oficjalnym potwierdzeniu powstania drugiej części filmu Joker”, którego podtytuł ma brzmieć Folie a deux”. Wówczas wiele osób zaczęło zastanawiać się, co oznacza obcobrzmiący termin folie a deux. Dosłownie, słownikowe tłumaczenie mówi nam o wspólnym szaleństwie” jako wyjaśnieniu tego terminu, jednak podstawowe znaczenie to obłęd udzielony, a więc po prostu paranoja indukowana.

Przykładem psychozy indukowanej jest sytuacja, w której małżonek dzieli” paranoję z chorą, ukochaną osobą. Sugeruje, że w kolejnej części Joker 2” pojawi się kolejna postać. Użycie pojęcia obłędu indukowanego Folie a deux” w tytule filmu może sugerować, że głównym tematem kolejnej części Jokera będzie relacja między głównym bohaterem a Harley Quinn. Jak wiedzą miłośnicy popkulturowej serii o Batmanie, Harley Quinn to szpitalny psychiatra, która na skutek znajomości z Jokerem popadła w szaleństwo, a następnie zostaje jego partnerką w zbrodniach.

Objawy folie a deux

Jakie są objawy paranoi? Osoba cierpiąca na zaburzenia urojeniowe zmaga się ze zniekształconym obrazem rzeczywistości. Chory doświadcza urojeń o różnym nasileniu i odmiennej tematyce, co może prowadzić do nietypowych dla danej osoby zachowań. Chory ma przekonanie, że jest obserwowany i/lub śledzony, że jego poczynania się nieustannie obserwowane przez osoby, które źle mu życzą. Paranoik inaczej interpretuje wydarzenia i zachowania innych, wyolbrzymia fakty, ma wrażenie, że jest przedmiotem nadmiernego zainteresowania innych, ma przekonanie, że żyje w ciągłym niebezpieczeństwie.

Osobie cierpiącej na zaburzenia urojeniowe towarzyszyć może również ciągły i nieustannie narastający lęk. Chory ma wrogie nastawienie do otaczającego go środowiska, cechuje się silnymi reakcjami emocjonalnymi lub/i agresją, nie akceptuje zdania innych. Ponadto paranoik może nie zdawać sobie sprawy z tego, że jest chory.

Jakie są natomiast objawy paranoi indukowanej? Osoba cierpiąca na obłęd udzielony doświadcza tych samych objawów psychotycznych, co paranoik. Zaczyna bezkrytycznie traktować paranoiczne myśli chorego. Najczęściej objawy te ustępują, gdy dana osoba zostanie oddzielona od osoby faktycznie cierpiącej na zaburzenia urojeniowe.

Powiązane produkty

Do czego prowadzi paranoja? Czy paranoik może być niebezpieczny?

Paranoicy mają silne przeświadczenie o tym, że są obserwowani i podsłuchiwani przez inne osoby, które chcą działać na ich niekorzyść. Są przekonani, że przypadkowe zdarzenia zostały zaplanowane, a ich celem było wyrządzeniem im krzywdy. Z tego powodu wiele osób zadaje sobie pytania: czy paranoja jest niebezpieczna”? i czy paranoik może być niebezpieczny?”. Z pewnością brak zaufania i nieufność paranoika może być powodem wielu konfliktów i kłótni. Osoby te mają również tendencję do silnych reakcji emocjonalnych, a nawet do agresji, dlatego ich zachowania są nieprzewidywalne, a tym samym mogą okazać się niebezpieczne. Wszystko jednak zależy od indywidualnego przypadku i stopnia nasilenia objawów.

Leczenie paranoi indukowanej – jak wyleczyć folie a deux?

Czy zaburzenia urojeniowe są uleczalne? Paranoja jest chorobą przewlekłą, w związku z czym zazwyczaj trwa ona do końca życia. Jej leczenie opiera się natomiast na farmakoterapii i stosowaniu leków psychotycznych, których celem jest zmniejszenie występowania uporczywych objawów. W leczeniu zaburzeń urojeniowych stosuje się także psychoterapię, ale jej skuteczność zależna jest od możliwości utrzymania kontaktu z chorym.

A czy da się wyleczyć paranoję indukowaną? Jak zostało wspomniane, najczęściej objawy obłędu indukowanego (folie a deux) ustępują, gdy dana osoba zostanie oddzielona od paranoika. W zależności od indywidualnego przypadku konieczne może jednak okazać się wdrożenie leczenia farmakologicznego i/lub psychoterapii.

  1. Gałecki, P., Szulc, A. (2018). Psychiatria.
  2. Prochwicz, K. (2009). Obłęd we dwoje. Objawy i psychospołeczne uwarunkowania indukowanych zaburzeń urojeniowych. Psychiatria Polska, st. 19-30.
  3. Suresh Kumar PN, Subramanyam N, Thomas B, Abraham A, Kumar K. Folie à deux. Indian J Psychiatry". 2005 Jul;47(3):164-6. doi: 10.4103/0019-5545.55942. PMID: 20814461; PMCID: PMC2919794.
  4. World Health Organization. (2019). ICD-11: International classification of diseases.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Mykoplazma u dzieci i dorosłych – przyczyny, objawy, leczenie

    Mykoplazma to popularne określenie zakażenia wywołanego przez bakterię Mycoplasma pneumoniae, które dotyka głównie dzieci i młodzieży. Jego objawy dotyczą najczęściej górnych dróg oddechowych, ale infekcja może też mieć postać zapalenia płuc (mykoplazmatyczne zapalenie płuc).

  • Gradówka – co to jest i jak wygląda? Przyczyny, objawy, leczenie

    Gradówka jest jednym z najczęściej występujących schorzeń okulistycznych i dotyka osoby w różnym wieku. Jakie są przyczyny i objawy gradówki? Jakie mogą być konsekwencje dla zdrowia, jeśli nie jest odpowiednio leczona?

  • Grypa typu B – objawy, leczenie, możliwe powikłania

    Grypa typu B to sezonowa infekcja wirusowa, która często atakuje w miesiącach jesienno-zimowych. Charakteryzuje się nagłym początkiem, wysoką gorączką, bólem mięśni i osłabieniem, które mogą znacząco wpływać na codzienne funkcjonowanie. Chociaż większość przypadków przebiega łagodnie, nieleczona grypa typu B może prowadzić do groźnych powikłań, takich jak zapalenie płuc czy zaostrzenie chorób przewlekłych. Dowiedz się, jak rozpoznać objawy, skutecznie leczyć infekcję i minimalizować ryzyko komplikacji.

  • Ptasia grypa – przyczyny, objawy u ludzi, leczenie

    Ptasia grypa to zakaźna choroba wirusowa wywoływana przez różne szczepy wirusa grypy typu A, które naturalnie występują w populacjach ptaków. Wirusy te mogą przenosić się między ptakami, a w określonych przypadkach mogą zakażać także inne gatunki, w tym ludzi.

  • Grypa w ciąży – zagrożenia, objawy, leczenie i profilaktyka

    Grypa oraz inne infekcje wirusowe często wywołują niepokój u kobiet będących w ciąży. Zakażenie wirusem grypy u osób dorosłych przebiega zwykle dosyć łagodnie, jednakże w przypadku kobiet ciężarnych choroba może mieć cięższy przebieg oraz negatywnie wpływać na dziecko. Z tego względu w rekomendacjach lekarzy ginekologów kładzie się nacisk przede wszystkim na profilaktykę i ochronę przyszłych mam przed zakażeniem grypą, aby uniknąć poważnych powikłań.

  • Pluskwa domowa – jak wyleczyć jej ugryzienie? Jak zwalczać?

    Pluskwa domowa to niewielki owad pasożytniczy, który żywi się krwią ssaków, w tym przede wszystkim ludzi. Ze względu na swój tryb życia i sposób odżywiania owady te zyskały miano jednych z najbardziej uciążliwych pasożytów w środowisku domowym. Pozbycie się pluskiew jest niezwykle trudne, ponieważ owady te potrafią przetrwać w trudnych warunkach i mają zdolność do ukrywania się w najmniejszych szczelinach. Często problem pluskiew zostaje wykryty dopiero po pojawieniu się ugryzień, które mogą być źródłem silnego świądu oraz innych reakcji skórnych.

  • Grypa typu A – objawy, przebieg, leczenie, powikłania

    Grypa typu A to jedna z najczęściej występujących odmian wirusa grypy, która charakteryzuje się dużą zdolnością do mutacji i rozprzestrzeniania się w populacji. Jest to choroba sezonowa, która co roku dotyka miliony ludzi na całym świecie i niejednokrotnie wywołuje epidemie lub pandemie. Objawy grypy typu A często pojawiają się nagle i mogą mieć poważne konsekwencje dla zdrowia, zwłaszcza u osób starszych, dzieci oraz osób z obniżoną odpornością. W artykule przedstawiamy charakterystyczne objawy grypy typu A, jej przebieg, metody leczenia oraz możliwe powikłania, które mogą wystąpić w wyniku niewłaściwego lub opóźnionego leczenia. Dowiesz się także, jak zapobiegać tej chorobie i dlaczego szczepienia odgrywają kluczową rolę w ochronie przed wirusem.

  • Drgawki gorączkowe u dziecka – jak sobie z nimi radzić?

    Wystąpienie drgawek gorączkowych u dziecka jest sytuacją niezwykle trudną i wywołującą silny stres u rodziców. Z tego względu warto wiedzieć jak sobie z nimi radzić i co zrobić, aby nie dopuścić do ich pojawienia się. Czym są drgawki gorączkowe oraz jakie są ich rodzaje? 

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

logo Telemedi

Usługę zdalnej konsultacji z lekarzem świadczy Telemedi.
Regulamin świadczenia usługi dostępny jest tutaj.