Mała dziewczynka kaszle
Maciej Toczek

Co zrobić, kiedy dziecko kaszle, a osłuchowo jest czyste?

Kaszel dziecka bez innych objawów może być związany z przebytym niedawno zakażeniem układu oddechowego albo sygnalizować rozwijającą się w organizmie infekcję dróg oddechowych. Istnieją jednak inne przyczyny kaszlu u dzieci, które wymagają bardziej zaawansowanych badań. Jakie to przyczyny i jak je zdiagnozować?

Kaszel u dziecka niemal zawsze niepokoi jego rodziców. Ze względu na nieswoistość tego objawu warto wiedzieć, jakie mogą być jego przyczyny. Jak zdiagnozować przyczynę uporczywego kaszlu u dziecka oraz jak wygląda jego leczenie?

  1. Kaszel u dziecka – najczęstsze przyczyny
  2. Przyczyny przewlekłego kaszlu u dziecka
  3. Kaszel jedynym objawem – co może być przyczyną? Choroby
  4. Jak zdiagnozować przyczynę uporczywego kaszlu u dziecka?
  5. Leczenie przewlekłego kaszlu u dziecka

Kaszel u dziecka – najczęstsze przyczyny

Kaszel jest odruchem obronnym organizmu pozwalającym na oczyszczenie dróg oddechowych nie tylko z potencjalnych patogenów, ale również z zalegającej wydzieliny czy zanieczyszczeń. Większość opracowań pediatrycznych dzieli go na kaszel ostry, trwający do 4 tygodni, którego przyczyną najczęściej jest infekcja, oraz kaszel przewlekły, trwający ponad 4 tygodnie. Kaszel u dziecka większości rodziców kojarzy się z infekcją. Jest to oczywiście prawda, gdyż znaczna część konsultacji w gabinecie lekarza rodzinnego lub pediatry związana jest z przeziębieniem dziecka, w którego przebiegu pojawia się tytułowy objaw.

Wśród najczęstszych przyczyn infekcyjnych wyróżnia się jednostki chorobowe, takie jak zakażenie górnych dróg oddechowych, ostre zapalenie oskrzeli, zapalenie krtani, zapalenie płuc czy też krztusiec, szczególnie często występujący u dzieci niezaszczepionych oraz niemowląt do 6. tygodnia życia.

Objawem sugerującym infekcyjne podłoże jest również obecność innych symptomów, takich jak gorączka lub stany podgorączkowe czy pogorszenie samopoczucia. Warto również podkreślić, że w przypadku infekcji górnych dróg oddechowych lekarz podczas osłuchiwania klatki piersiowej nie stwierdzi zmian charakterystycznych dla zapalenia płuc czy też oskrzeli. Uporczywy kaszel u dziecka o ostrym charakterze nie musi być jednak związany tylko i wyłącznie z przyczynami infekcyjnymi wywołanymi przez wirusy lub bakterie, a za jego wystąpienie odpowiedzialne mogą być również czynniki takie jak alergia wziewna czy ciało obce.

Przyczyny przewlekłego kaszlu u dziecka

Przewlekły kaszel u dziecka, znacznie rzadziej niż jego ostry przebieg, jest związany z różnego rodzaju infekcjami dróg oddechowych. W momencie, kiedy dziecko kaszle dłużej niż 4 tygodnie, konieczne jest pogłębienie diagnostyki. Przede wszystkim należy wykluczyć obecność tzw. czerwonych flag, a więc objawów sugerujących poważne choroby wymagające jak najszybszego wdrożenia odpowiedniego leczenia.

Wśród symptomów tych wymienia się m.in.:

  • spadek masy ciała oraz nocne poty, które sugerować mogą ciężkie przewlekłe choroby płuc, takie jak mukowiscydoza lub gruźlica,
  • kaszel występujący od okresu noworodkowego,
  • kaszel pojawiający się w trakcie karmienia, często towarzyszący przetoce tchawiczo-przełykowej czy też chorobie refluksowej,
  • nagły początek kaszlu, sugerujący aspirację ciała obcego, szczególnie w momencie, kiedy kaszel nie przechodzi po antybiotyku,
  • przewlekły mokry kaszel u dziecka, który może być objawem np. przewlekającego się zapalenia oskrzeli czy też ich rozstrzenia,
  • obecność krwi w odkrztuszanej wydzielinie,
  • przewlekłą duszność ze spadkami saturacji,
  • nawracające zapalenia płuc,
  • odkrztuszanie odlewów oskrzeli, charakterystyczne dla Bronchitis plastica.

Ponadto ważne jest także zebranie odpowiedniego wywiadu przez lekarza, gdyż przewlekłe pokasływanie dziecka może być związane z alergią wziewną czy też z kaszlem psychogennym.

Polecane dla Ciebie

Kaszel jedynym objawem – co może być przyczyną? Choroby

Kaszel bez innych objawów jest stosunkowo rzadkim zjawiskiem, gdyż w większości przypadków da się zauważyć współwystępujące symptomy, takie jak wodnisty katar, pogorszenie samopoczucia czy też gorączka lub stany podgorączkowe.

Z tego powodu ważne jest bardzo dokładne zebranie wywiadu i ustalenie chociażby tego:

  • od kiedy występują objawy,
  • co nasila objawy, a co je łagodzi,
  • czy w trakcie występowania objawów były stosowane leki,
  • czy w rodzinie występowały poważne i przewlekłe choroby płuc, jak np. mukowiscydoza.

Warto pamiętać również, że kaszel dziecka bez innych objawów może być związany z przebytym niedawno zakażeniem układu oddechowego. Ten rodzaj kaszlu określany jest jako kaszel poinfekcyjny. Mimo iż dziecko jest zdrowe, drogi oddechowe potrzebują czasu na regenerację, a kaszel po infekcji utrzymywać się może nawet kilka tygodni. Konieczna jest zatem obserwacja dziecka, aby stwierdzić, kiedy kaszel związany jest z przebytą infekcją, a kiedy doszło do kolejnego zakażenia.

Sprawdź, jakie syropy i preparaty na suchy i mokry kaszel dla dzieci znajdziesz na DOZ.pl

Jak zdiagnozować przyczynę uporczywego kaszlu u dziecka?

W większości przypadków pogłębienie diagnostyki kaszlu nie jest konieczne, gdyż jest to kaszel ostry o etiologii wirusowej. W przypadku przewlekającego się kaszlu, warto pogłębić diagnostykę o badania, takie jak:

  • RTG klatki piersiowej,
  • spirometrię,
  • oznaczenia krwi, takie jak morfologia oraz CRP,
  • testy w kierunku alergii, a więc panele alergiczne czy też testy skórne,
  • badania genetyczne w kierunku mukowiscydozy lub też pierwotnej dyskinezy rzęsek.

W momencie podejrzenia przez pediatrę choroby refluksowej, która również może stanowić przyczynę przewlekającego się kaszlu, konieczne może być skierowanie dziecka do poradni gastroenterologicznej.

Leczenie przewlekłego kaszlu u dziecka

Leczenie dziecka borykającego się z przewlekłym kaszlem uzależnione jest przede wszystkim od przyczyny jego występowania. Postawienie odpowiedniej diagnozy jest konieczne do podjęcia skutecznych działań terapeutycznych, które pomogą, a nie zaszkodzą dziecku. Nie istnieje zatem uniwersalny syrop na przewlekły kaszel u dzieci, który zwalczy wszelkie przyczyny powodujące jego występowanie. W przypadku przewlekłego suchego kaszlu u dziecka możliwe jest włączenie na maksymalnie 8 tygodni wziewnych glikokortykosteroidów, ponieważ zwykle powiązany jest on z lokalnym stanem zapalnym. Decyzję o ich zastosowaniu podejmuje jednak lekarz pediatra po zbadaniu dziecka. Jeżeli problemem jest natomiast przewlekły mokry kaszel u dziecka, należy znaleźć jego przyczynę, gdyż najczęściej związany jest on z przewlekłą infekcją bakteryjną. Konieczne zatem może być zastosowanie antybiotyku, a także wdrożenie diagnostyki w kierunku mukowiscydozy, pierwotnej dyskinezy rzęsek czy też niedoborów odporności.

  1. Anna Dobrzańska, Łukasz Obrycki, Piotr Socha, „Pediatria w praktyce lekarza POZ”, Warszawa 2022.
  2. Teresa Bielecka, Wojciech Feleszko, Jerzy Ziołkowski, „Przewlekły kaszel u dzieci – kiedy do specjalisty?”, Pediatr Dypl. 2012;16(6):46-51.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Rak żołądka – przyczyny, wczesne objawy, leczenie

    Podobnie jak większość nowotworów, rak żołądka rozwija się wiele lat, początkowo nie dając żadnych specyficznych objawów. Niestety, najczęściej rozpoznawany jest w stadium bardzo trudnym do wyleczenia, co w większości przypadków prowadzi do zgonu chorego. Kluczowa jest zatem szybka diagnostyka i wdrożenie skutecznej terapii. Jakie są wczesne objawy raka żołądka? Na co zwrócić uwagę?

  • Dializy – kiedy się je stosuje, jak długo, koszt, skutki uboczne

    Wprowadzenie terapii nerkozastępczej (potocznie dializ) było przełomowym osiągnięciem pozwalającym wydłużyć życie pacjentom z niewydolnością nerek. Najpowszechniej stosowana jest hemodializa, która wykorzystywana jest zarówno w przypadkach nagłego zachorowania, jak i w czasie leczenia przewlekłego.

  • HPV (wirus brodawczaka ludzkiego) – przyczyny, objawy, rozpoznanie, leczenie zakażenia wirusem HPV

    HPV, czyli wirus brodawczaka ludzkiego, ma ponad 120 typów, z czego część jest wysokoonkogenna. Human papilloma virus jest odpowiedzialny m.in. za raka szyjki macicy, gardła i krtani, prącia. HPV jest także przyczyną powstawania łagodnych zmian, takich jak kurzajki czy brodawki płciowe. Do zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego najczęściej dochodzi w trakcie stosunków seksualnych oraz przez kontakt z naskórkiem osoby zakażonej.

  • Aplazja szpiku kostnego – objawy, przyczyny, leczenie

    Aplazja szpiku kostnego, zwana również niedokrwistością aplastyczną lub anemią aplastyczną, to choroba, którą można podzielić na wrodzoną lub nabytą. Schorzenie może pojawić się nagle lub rozwijać się przez wiele miesięcy, nie dając przy tym żadnych specyficznych objawów.

  • Terapia dźwiękiem – na czym polega? Co leczy?

    Często mówi się o tym, że muzyka łagodzi obyczaje. Jest w tym wiele prawdy. Dźwięk od lat z powodzeniem wykorzystuje się w terapii osób dorosłych i dzieci. W Polsce terapia dźwiękiem zyskuje coraz większą popularność. Jak wpływa na organizm i psychikę? Co zrobić, aby zostać profesjonalnym terapeutą?

  • Felinoterapia, czyli… leczenie kotem

    Są puszyste, ciepłe i przyjemnie mruczą. Każdy, kto jest szczęśliwym posiadaczem kota, wie, że przebywanie w jego towarzystwie jest niczym balsam dla duszy – uspokaja zszargane nerwy, poprawia samopoczucie, a nawet pozytywnie wpływa na zdrowie. Nic w tym dziwnego, ponieważ zwierzęta te od lat wykorzystywane są w terapii wielu przypadłości.

  • Rak przełyku – przyczyny, objawy i leczenie

    Rak przełyku jest złośliwym nowotworem atakującym częściej mężczyzn niż kobiety. Lekarze są zgodni, że zdecydowana większość przypadków choroby wynika z prowadzenia niezdrowego stylu życia, w tym palenia papierosów i spożywania nadmiernej ilości alkoholu. Jakie są objawy raka przełyku i jak się go leczy?

  • Czym jest diastema i jak ją leczyć?

    Diastema popularnie określana jest jako przerwa między zębami. To nie tylko cecha szczególna, a dla niektórych defekt lub dodatkowy atrybut urody, to także możliwa przyczyna zaburzeń funkcjonalnych. Przyczyny tego defektu mogą być różne. Nie zawsze wymaga leczenia. Diastema fizjologiczna obserwowana u dzieci z czasem zanika. Diastemy zamyka się przy pomocy aparatów ortodontycznych lub odbudowy estetycznej, np. przy użyciu licówek.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij