Mężczyzna cierpiący na przewklekły kaszel
Julia Lisowska

Jak sobie poradzić z przewlekłym kaszlem?

Kaszel jest najczęstszym objawem chorób układu oddechowego. Stanowi obronny odruch bezwarunkowy, który ma na celu oczyszczenie dróg oddechowych z nadmiaru wydzieliny i ciał obcych, czynników mechanicznych (pyły, kurz, papierosy) lub zapalnych (infekcje wirusowe, bakteryjne), może też być wywołany świadomie. Krótkotrwały zazwyczaj nie jest powodem do niepokoju, natomiast długotrwały kaszel może być objawem alarmowym, stąd nie powinno się lekceważyć tego objawu i należy zasięgnąć opinii lekarza.
  1. Przewlekły kaszel – ile trwa zwykły kaszel?
  2. Przewlekły kaszel – przyczyny
  3. Jak pozbyć się przewlekłego kaszlu? Co zrobić, gdy kaszel nie ustępuje?
  4. Przewlekły kaszel u dziecka

Mechanizm powstawania kaszlu polega na nasilonym wdechu, a następnie wydechu przy początkowym zamknięciu głośni. Z reguły kaszel nie powoduje powikłań, jednakże w nasilonych ciągłych kaszlach może dojść do omdleń, odmy opłucnowej, złamań żeber, urazów mięśni oddechowych lub zniweczenia powodzenia zabiegów okulistycznych i neurochirurgicznych u niektórych pacjentów.

Przewlekły kaszel – ile trwa zwykły kaszel?

Na przewlekły kaszel narażone są osoby od około 50. roku życia. Kobiety są dwukrotnie bardziej podatne na jego występowanie niż mężczyźni.

Najważniejszą klasyfikacją kaszlu jest czas jego trwania, ponieważ na tej podstawie można wstępnie zadecydować, czy rozwija się poważny problem medyczny. Kryteria to:

  • ostry kaszel – trwa mniej niż 3 tygodnie,
  • podostry kaszel – trwa między 3 a 8 tygodni,
  • przewlekły kaszel – trwa ponad 8 tygodni.

Kolejnym krokiem do właściwej diagnozy jest określenie charakteru kaszlu. Dzieli się go na kaszel suchy (najczęściej przy infekcjach, astmie, chorobach śródmiąższowych płuc, niewydolności serca, w trakcie stosowania leków z grupy ACEI) i produktywny. W kaszlu mokrym dodatkowo wyróżnia się rodzaj wydzieliny – ropna (zakażenia zatok, oskrzeli lub płuc), śluzowa (przewlekła obturacyjna choroba płuc), przezroczysta i gęsta (astma, gruczolakoraki), grudki i czopy (mukowiscydoza, grzybice), krwista (nowotwór, zatorowość płucna) i zawierająca cząstki pokarmowe (z przetok tchawiczo-przełykowych).

Sprawdź, co wziąć na kaszel suchy na DOZ.pl

Przewlekły kaszel – przyczyny

Jak już zostało wspomniane, kaszel nie występuje tylko przy chorobach układu oddechowego, jednakże nadal pozostają one jego najczęstszą przyczyną. Chroniczny kaszel może być spowodowany przez:

  • refluks żołądkowo-przełykowy – kwas żołądkowy podrażnia struny głosowe i wywołuje odruch kaszlowy;
  • alergie;
  • palenie papierosów – tzw. kaszel palacza;
  • przewlekłą obturacyjną chorobę płuc (POChP) – cechuje się przewlekłym mokrym kaszlem u palących dorosłych, który nasila się rano, a chory odpluwa śluzową lepką wydzielinę;
  • przewlekłe zapalenie oskrzeli – ciężkie schorzenie, któremu towarzyszy kaszel z żółtą, ropną flegmą i które jest powikłaniem długoletnich infekcji dróg oddechowych lub narażenia na pyły;
  • astmę oskrzelową – współtowarzyszą jej świsty, napady suchego kaszlu sprowokowane wysiłkiem, alergenami i wieloma innymi czynnikami;
  • rozstrzenie oskrzeli – czyli pogrubienie ściany oskrzela wraz z poszerzeniem jego światła; kaszel jest męczący i długi, pacjenci wykrztuszają „pełnymi ustami” i stwierdza się obecność cuchnącego oddechu;
  • raka płuca – najgroźniejsza przyczyna przewlekłego kaszlu u dorosłych, której może towarzyszyć krwioplucie, ubytek masy ciała, niedokrwistość i stany podgorączkowe; w zaawansowanych stadiach dodatkowo występuje ból klatki piersiowej;
  • wady i choroby genetyczne układu oddechowego – np. mukowiscydoza, przetoki przełykowo-tchawicze, zespół Younga, pierwotna dyskineza rzęsek, dysplazja oskrzelowo-płucna;
  • leki z grupy inhibitorów konwertazy angiotensyny (ACEI) – stosowane w terapii nadciśnienia tętniczego, której efektem ubocznym jest kaszel;
  • przewlekłe zapalenie zatok – śluz z zatok może spływać po tylnej ścianie gardła i drażnić tamtejsze receptory, czego skutkiem jest odruchowy kaszel.

Powiązane produkty

Jak pozbyć się przewlekłego kaszlu? Co zrobić, gdy kaszel nie ustępuje?

Ponieważ przewlekły kaszel jest bardzo męczący, dużo pacjentów zastanawia się, jak go wyleczyć. Prawda jest taka, że wszystko zależy od przyczyny powstawania kaszlu, gdyż – jak wiadomo – jest on tylko objawem i leczenie będzie łagodziło symptomy, a nie eliminowało przyczynę. Zaleca się, aby szybko po jego wystąpieniu lekarz pierwszego kontaktu pokierował pacjenta do odpowiedniego specjalisty, który zajmie się dalszym leczeniem choroby.

W przypadku refluksu żołądkowo-przełykowego czy POChP prawdopodobnie zalecone będzie zintensyfikowanie przyjmowanych leków. Choroby genetyczne, alergie czy rozstrzenie oskrzeli objawiające się chronicznym kaszlem towarzyszą do końca życia, stąd leczenie będzie miało charakter objawowy. W przypadku raka płuc pacjent natychmiastowo powinien zostać zakwalifikowany do leczenia operacyjnego lub systemowego. Ważnym aspektem w zapobieganiu rozwinięcia się, ale też progresji uciążliwego przewlekłego kaszlu jest rzucenie palenia.

W zminimalizowaniu uciążliwego kaszlu można zastosować pewne domowe sposoby, takie jak inhalacje, syropy wykrztuśne, tabletki do ssania, nacieranie klatki piersiowej oraz fizykoterapia, czyli oklepywanie lub ćwiczenia oddechowe.

Należy jednak pamiętać, że nawet jeśli kaszel uległ zmniejszeniu, to przyczyna jego powstania prawdopodobnie nie zniknęła. Dlatego też każdy przypadek przewlekłego kaszlu powinien być konsultowany z lekarzem.

Przewlekły kaszel u dziecka

Najczęściej długotrwały kaszel u dziecka jest spowodowany chorobami typowymi dla wieku dziecięcego, czyli astmą, alergią, refluksem, chorobami genetycznymi (serca lub dróg oddechowych), w których wystarczy leczenie objawowe. Ponadto może być związany z tzw. paleniem biernym lub mieć tło psychogenne. Zdarza się, że przewlekły mokry kaszel u dziecka często ma charakter poinfekcyjny albo stanowi powikłanie źle leczonych zakażeń układu oddechowego (rozstrzenie i zapalenie oskrzeli). Istnieją jednak stany, które wymagają pilnej interwencji lekarskiej z powodu np. utknięcia ciała obcego w drogach oddechowych lub urazu klatki piersiowej i narastającej odmy.

  1. Interna Szczeklika, red. A. Szczeklik, P. Gajewski, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2022.
  2. W. Kawalec, Pediatria, PZWL, Warszawa 2018.
  3. Przewlekły kaszel, [online] https://europeanlung.org/pl/information-hub/factsheets/przewlekly-kaszel/ [dostęp: 31.07.2023].

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Zawał serca – objawy, przyczyny, rozpoznanie, zapobieganie

    Zawał serca to jedna z głównych przyczyn zgonów wśród Polaków. Najbardziej charakterystyczny objaw zawału serca – silny, narastający ból w klatce piersiowej, utrzymujący się dłużej niż 20 minut – jest pilnym wskazaniem do wezwania pomocy medycznej.

  • Choroba Leśniowskiego-Crohna – przyczyny, objawy, leczenie

    Choroba Leśniowskiego-Crohna jest przewlekłą, nieuleczalną chorobą, powodującą znaczne pogorszenie jakości życia. Początek choroby ma charakter skryty i przebiega skąpoobjawowo, utrudniając postawienie prawidłowego rozpoznania. Chorzy w toku trwania choroby często wymagają interwencji chirurgicznej z powodu powikłań jelitowych. Jak wygląda diagnostyka i terapia osób z chorobą Leśniowskiego-Crohna? Zapraszamy do zapoznania się z treścią artykułu.

  • Ortoreksja – na czym polega? Skutki, objawy i leczenie obsesji na punkcie zdrowego żywienia

    Ortoreksja jest jednym z zaburzeń odżywiania, które polega na obsesji na punkcie zdrowego żywienia. Osoba cierpiąca na ortoreksję stopniowo zmienia nawyki żywieniowe po to, by aktualna dieta była idealna dla zdrowia. Niestety, ortorektyk nigdy nie osiąga pożądanej poprawy menu, a przez ciągłą eliminację nawet całych grup produktów, zaczyna chorować. Jak rozpoznać ortoreksję i w jaki sposób ją leczyć?

  • Reumatyzm – przyczyny, objawy, leczenie chorób reumatycznych. Fizjoterapia przy reumatyzmie

    Reumatyzm to nazwa stosowana potocznie, określająca grupę schorzeń o podłożu zapalnym, obejmującą choroby mięśni, stawów i kości. Najczęściej występujące objawy chorób reumatycznych to ból i obrzęk stawów, sztywność, ograniczenie ich ruchomości. Nieleczony reumatyzm może doprowadzić do znacznego ograniczenia sprawności. Jak wygląda rehabilitacja w schorzeniach reumatoidalnych?

  • Osteoporoza – przyczyny, objawy, badania, leczenie, rehabilitacja, zapobieganie zmianom osteoporotycznym

    Osteoporoza to choroba metaboliczna kości, która polega na stopniowym zaniku masy kostnej. Na skutek obniżenia gęstości mineralnej kości dochodzi do osłabienia ich struktury, co objawia się zwiększoną podatnością na złamania. Na zachorowanie narażone są przede wszystkim osoby starsze, szczególnie kobiety w wieku okołomenopauzalnym, choć na osteoporozę mogą cierpieć także mężczyźni, a nawet dzieci. Jakie są czynniki ryzyka wystąpienia zmian osteoporotycznych?

  • Szpiczak mnogi – przyczyny, objawy, leczenie

    Szpiczak mnogi należy do chorób krwi i szpiku kostnego. Chociaż nie ustalono dotychczas konkretnych przyczyn tej dolegliwości, tak bez wątpienia można powiedzieć, że do jej rozwoju przyczyniają się długotrwałe infekcje bakteryjne lub wirusowe, promieniowanie jonizujące i narażenie na szkodliwe substancje chemiczne. Jak wyglądają nowoczesne sposoby leczenia szpiczaka, jakie są rokowania i czy podczas wizyty u lekarza pierwszego kontaktu można dokonać wstępnej diagnozy tej choroby?

  • Rak trzustki – przyczyny, objawy, diagnostyka, rokowania, leczenie

    Rak trzustki jest jednym z nowotworów, które przez długi czas nie dają żadnych dolegliwości, a pierwsze symptomy są niespecyficzne. Wśród początkowych objawów raka trzustki wymienia się m.in. ogólne osłabienie, nudności, szybkie uczucie sytości czy tłuszczowe stolce. Jak wygląda jego leczenie?

  • Lobotomia – czym jest? Jak wyglądała? Dlaczego już się jej nie praktykuje?

    Lobotomia to jedna z najbardziej kontrowersyjnych technik chirurgicznych w historii medycyny. Chociaż z dzisiejszej perspektywy wydaje się to nie do uwierzenia, ten niezwykle inwazyjny i wiążący się z wielkim ryzykiem zabieg był swego czasu bardzo popularny.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij