plucie krwią
Paulina Brożek

Plucie krwią – najczęstsze przyczyny i postępowanie

Krwioplucie to odkrztuszanie krwi lub plwociny zmieszanej z krwią z dróg oddechowych. Pojawienie się krwi w odkrztuszanej wydzielinie powinno być szybko zdiagnozowane, bowiem często jest zwiastunem poważnych chorób płuc (gruźlica, rak płuca). Co robić, gdy się pojawi?

  1. Plucie krwią – możliwe przyczyny krwioplucia
  2. Plucie krwią – diagnostyka
  3. Plucie krwią – leczenie

Plucie krwią – możliwe przyczyny krwioplucia

Według definicji, krwioplucie oznacza odkrztuszanie krwi lub plwociny zmieszanej z krwią pochodzącą z dróg oddechowych. Ze względu na ilość odkrztuszanej krwi w ciągu doby możemy wyróżnić następujące stany:

  • haemoptysis – gdy ilość odkrztuszanej krwi jest niewielka i nie przekracza 20 ml w ciągu doby,
  • haemoptoe (masywne krwioplucie) – odkrztuszanie 20–200 ml w ciągu doby,
  • haemorrhagia (krwotok płucny) – obfita ilość krwi przekraczająca 200 ml/dobę.
Masywne krwioplucia wiążą się z wysoką śmiertelnością i stanowią około 5–15 % przypadków.

Każde krwioplucie jest objawem, który wymaga pilnej konsultacji z lekarzem. Pomimo że najczęstszymi przyczynami krwioplucia są choroby płuc i oskrzeli, warto zaznaczyć, że krew obecna w plwocinie nie zawsze pochodzi z dróg oddechowych. Często sam pacjent ma wątpliwości, czy odpluwana krew pochodzi z dróg oddechowych, jamy ustnej, nosowej czy układu pokarmowego (tzw. krwioplucie rzekome). Obecnie w krajach rozwiniętych główna przyczyna krwioplucia to nowotwory płuc, zakażenia układu oddechowego czy rozstrzenie oskrzeli.

W krajach rozwijających się gruźlica nadal pozostaje najczęstszą przyczyna krwioplucia. Jak już wspomniano, nowotwory płuc są najczęstszą przyczyną krwioplucia. Źródłem krwawienia w tym przypadku może być rozrost nowotworu w świetle oskrzela prowadzący do uszkodzenia naczyń krwionośnych błony śluzowej lub bezpośrednio bogate unaczynienie guza. Następstwem szerzenia się nowotworu na okoliczne tkanki może być powstawanie przetoki oskrzelowo-przełykowej będącej przyczyną groźnych dla życia krwotoków.

Sam zabieg diagnostyczny polegający na pobraniu fragmentu guza do badania histopatologicznego może spowodować krwawienie. Dlatego krwioplucie lub krew w plwocinie bez kaszlu i innych objawów zawsze wymaga pilnej diagnostyki w celu wykluczenia raka płuc.

Drugą częstą przyczyną krwioplucia są procesy zapalne toczące się w drogach oddechowych głównie zapalenia płuc i oskrzeli. W czasie kaszlu w plwocinie widoczne mogą być ślady krwi. Jest to zwykle objaw dodatkowy towarzyszący ropnej plwocinie i gorączce.

Obfite odkrztuszanie plwociny podbarwionej z krwią, krwioplucie poranne mogą sugerować rozstrzenie oskrzeli. Choroba ta polega na nieodwracalnym poszerzeniu średnicy światła dróg oddechowych w wyniku uszkodzenia ich ściany. Może towarzyszyć chorobom wrodzonym (mukowiscydoza, pierwotna dyskineza rzęsek) lub być wynikiem ciężkich zakażeń bakteryjnych, chorób płuc prowadzących do włóknienia, działania toksycznych gazów, urazów termicznych.

Do umiarkowanie częstych przyczyn krwioplucia należą:

  • zatorowość płucna z towarzyszącą jej dusznością, bólem w klatce piersiowej i krwiopluciem,
  • niewydolność serca lewokomorowa – pienista, podbarwiona na różowo wydzielina,
  • nowotwory płuca inne niż rak (np. międzybłoniak opłucnej, przerzuty do płuc),
  • urazy płuc zarówno mechaniczne, jak i spowodowane procedurami medycznymi (bronchoskopia, biopsja płuca, cewnik Swana-Ganza, torakotomia).
Zaburzenia krzepnięcia, przyjmowane leki (przeciwkrzepliwe, fibrynolityczne, kwas acetylosalicylowy), narkotyki (kokaina), ciało obce w drogach oddechowych, hemosyderoza płuc, zakażenie pasożytami stanowią rzadkie przyczyny krwioplucia.

Plucie krwią – diagnostyka

Diagnostyka krwioplucia rozpoczyna się dokładnym zebraniem wywiadu od pacjenta. Lekarz powinien zapytać o rodzaj i ilość odkrztuszanej plwociny (krwista, ropna, różowa, pienista, sama krew). Istotne jest, czy pacjent pali papierosy, czy choruje przewlekle (nadciśnienie płucne, zaburzenia), jakie leki przyjmuje i czy obecne są dodatkowe objawy jak gorączka, spadek masy ciała. Podczas wstępnego etapu diagnostyki warto odróżnić rzeczywiste krwioplucie z dróg oddechowych od krwioplucia rzekomego (odkrztuszana krew pochodzi z nosa, z gardła, lub z górnego odcinka przewodu pokarmowego). W przypadkach wątpliwych należy wykonać badanie laryngologiczne i ewentualnie badanie endoskopowe górnego odcinka przewodu pokarmowego.

Badaniem obrazowym wykonywanym w pierwszej kolejności w diagnostyce krwioplucia jest RTG klatki piersiowej. Jest to badanie szybkie, ogólnodostępne, niewymagające specjalnego przygotowania ze strony pacjenta. Jeżeli krwioplucie jest nieznaczne, obraz RTG jest prawidłowy, a ryzyko nowotworu płuc niewielkie możliwe jest zakończenie diagnostyki na tym etapie. W indywidualnie rozpatrywanych przypadkach lub jeśli wynik RTG jest nieprawidłowy kolejnym krokiem w diagnostyce jest wykonanie tomografii komputerowej.

Jeżeli nie udało ustalić się pewnego rozpoznania na podstawie powyższych badań lub istnieje silne podejrzenie nowotworu, należy wykonać badanie bronchoskopowe. Bronchofiberoskopia pozwala na wykrycie drobnych zmian w oskrzelach i dlatego uważa się ją za złoty standard w diagnostyce krwioplucia. Badanie pozwala na ocenę wzrokową tchawicy, oskrzeli oraz strun głosowych. Przez nos lub usta pacjenta zostaje wprowadzony cienki, elastyczny bronchoskop. Pomimo znieczulenia miejscowego wprowadzanie aparatu przez nos jest nieprzyjemne. Podczas oglądania tchawicy i oskrzeli mogą wystąpić kaszel i duszność. W trakcie bronchoskopii możliwe jest wykonanie badań dodatkowych tj. badanie popłuczyn oskrzelowo-pęcherzykowych, biopsja błony śluzowej, węzłów chłonnych czy płuca ułatwiających ostateczne rozpoznanie.

U około 5–20% chorych z krwiopluciem nie udaje się ustalić jego przyczyny, określa się je wówczas mianem krwioplucia idiopatycznego.

Powiązane produkty

Plucie krwią – leczenie

Wszystkie przypadki krwawień z dróg oddechowych, niezależnie od zastosowanego postępowanie doraźnego, wymagają rozważenia leczenia przyczynowego. Wybór metody leczenia uwarunkowany jest m.in stanem chorego. U chorych w końcowej fazie chorób przewlekłych stan ogólny na ogół jest dość ciężki i nie pozwala na zastosowanie radykalnego leczenia np. leczenia operacyjnego. Alternatywą dla tych chorych jest wykonanie embolizacji krwawiącego naczynia bądź doraźne leczenie farmakologiczne.

Część chorób odpowiedzialna za krwioplucie reaguje na leki przeciwbakteryjne, przeciwprątkowe lub przeciwgrzybicze. Przykładowo krwawienie z dróg oddechowych w przebiegu zapalenia płuc wymaga zastosowania antybiotyku, a w przypadku gruźlicy – leków przeciwprątkowych.

Leki hemostatyczne, np. cyklonaminę, stosuje się wspomagająco w przewlekłym leczeniu krwioplucia. Uszczelnia ona naczynia krwionośne i skraca czas krwawienia. W krwotokach zagrażających życiu lub nawracających krwawieniach płucnych u chorych, u których operacja obarczona jest dużym ryzykiem, możliwe jest zamknięcie tętnic oskrzelowych, wprowadzanym przez prawą tętnicę udową cewnikiem, którym podaje się materiał embolizacyjny. U większości chorych embolizacja jest skutecznym zabiegiem i dochodzi do zahamowania krwawienia.

Radioterapia wiązką zewnętrzną i brachyterapia wewnątrzoskrzelowa są metodami leczenia krwioplucia w zaawansowanym, nieoperacyjnym raku płuca.

Pierwsza pomoc przy krwiopluciu

Masywne krwawienie jest stanem zagrożenia życia i wymaga podjęci niezwłocznych działań leczniczych. Konieczne jest pilne wezwanie pogotowia, jeśli ilość wykrztuszanej krwi jest duża lub jeśli krwiopluciu towarzyszy duszność i ból w klatce piersiowej.

  1. S. Niewiadomska, E. Szlenkier, Etiopatogeneza krwawień płucnych, Wiadomości Lekarskie, nr 22 1969.
  2. J. Kozielski, Leczenie krwawień z drzewa oskrzelowego [w:] Pulmonologia interwencyjna, pod red. K. Sładek, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2016.
  3. D. Ziora, Diagnostyka chorób płuc, [w:] Wielka Interna — Pulmonologia, pod red. A. Antczak , Wydawnictwo Medical Tribune, Warszawa 2010.
  4. A. T. Abal, P. C. Nair, J. Cherian, Haemoptysis: aetiology and outcome — a prospective study in a third-world country, „Respiratory Medicine”, nr 95 2001.
  5. E. M. Haro i in., Etiology of hemoptysis: Prospective analysis of 752 cases, „Revista Clínica Española”, nr 201 2001.  
  6. B. Hirshberg, I. Biran, M. Glazer i in., Hemoptysis: etiology, evaluation, and outcome in a tertiary referral hospital, „Chest”, nr 112 1997.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Zespół odstawienny (abstynencyjny) – objawy, czas trwania, leczenie

    Zespół odstawienny to reakcja organizmu na odstawienie substancji psychoaktywnych, takich jak alkohol, narkotyki oraz leki. Objawia się różnorodnymi dolegliwościami fizycznymi i psychicznymi, które mogą być intensywne i trudne do zniesienia. Jakie są najczęstsze symptomy? Jak długo trwa ten stan? Jakie metody leczenia pomagają złagodzić jego przebieg?

  • Komar tygrysi – czy jest groźny? Jak rozpoznać komara tygrysiego i jego ugryzienie?

    Komar tygrysi to jeden z najbardziej inwazyjnych gatunków komarów na świecie, którego obecność stwierdzono już na niemal wszystkich kontynentach – także w Europie. Jego ukłucia nie tylko wywołują silne reakcje skórne, ale mogą również prowadzić do przeniesienia niebezpiecznych wirusów tropikalnych. Wraz z postępującym ociepleniem klimatu oraz rozwojem globalizacji rośnie ryzyko, że komar tygrysi zadomowi się również w Polsce.

  • Neuropatia cukrzycowa – jedno z najczęstszych powikłań cukrzycy

    Neuropatia cukrzycowa jest najczęstszym powikłaniem diabetologicznym, z którym zmaga się znaczny odsetek osób chorych na cukrzycę. Patologia ta charakteryzuje się postępującym uszkodzeniem nerwów obwodowych, wywołanym długotrwale utrzymującym się podwyższonym stężeniem glukozy we krwi. Konsekwencje ignorowania wczesnych symptomów oraz niewłaściwej kontroli glikemii mogą okazać się dramatyczne – od przewlekłego bólu znacząco obniżającego jakość życia, przez owrzodzenia kończyn dolnych, aż po konieczność amputacji stopy czy zwiększone ryzyko powikłań sercowo-naczyniowych. W poniższym artykule przedstawiamy kompleksową analizę tego powikłania, jego mechanizmów rozwoju, objawów klinicznych oraz współczesnych możliwości terapeutycznych.

  • Bąblowica – objawy i leczenie zarażenia tasiemcem bąblowcowym

    Bąblowica jest chorobą odzwierzęcą, w której dochodzi do zakażenia człowieka tasiemcem bąblowcowym. Jedną z najczęstszych dróg zakażenia jest spożycie niemytych owoców leśnych. Głównymi nosicielami tasiemców są psy, koty i lisy. Objawy choroby są nieswoiste, a ze względu na rzadkość występowania mogą być często mylnie zinterpretowane lub przeoczone. Leczenie różni się w zależności od stadia zaawansowania choroby i narządów zajętych przez larwy tasiemca.

  • Opuchnięte oczy – przyczyny i sposoby leczenia opuchlizny powiek

    Powieki, jako niezwykle delikatna i cienka część skóry wokół oczu, są szczególnie podatne na różnego rodzaju obrzęki. Przyczyny tego stanu mogą być bardzo zróżnicowane, a ich rozpoznanie często wymaga dokładnej obserwacji i analizy towarzyszących objawów.

  • Hirsutyzm – nadmierne owłosienie u kobiet. Jakie badania wykonać i jak przebiega leczenie?

    Choć hirsutyzm to problem, który dotyka wiele kobiet, to rzadko się o nim mówi. Dla wielu pań jest on wstydliwym tematem i często bywa źródłem kompleksów, a nawet obniżonej samooceny. Hirsutyzm objawia się nadmiernym owłosieniem w miejscach typowych dla mężczyzn – na twarzy (wąsik, broda, policzki), brzuchu czy plecach. Najczęściej jest spowodowany łagodnymi przyczynami, ale niekiedy może być również sygnałem poważniejszych zaburzeń hormonalnych.

  • Czym jest pokrzywka stresowa? Objawy i metody leczenia wysypki na tle nerwowym

    Pokrzywka stresowa to specyficzna odmiana reakcji skórnej, która pojawia się w odpowiedzi na czynniki psychiczne, w szczególności silny stres, lęk czy napięcie emocjonalne. W odróżnieniu od klasycznych postaci pokrzywki, które mają podłoże alergiczne lub fizykalne, pokrzywka na tle nerwowym może być związana z funkcjonowaniem układu nerwowego i reakcjami organizmu na bodźce psychiczne. W literaturze medycznej określana jest pokrzywką idiopatyczną z komponentą psychogenną lub pokrzywką psychogenną. Pokrzywka stresowa stanowi wyraźny przykład tego, jak silne emocje mogą wpływać na funkcjonowanie różnych układów organizmu i prowadzić do powstawania charakterystycznych objawów dermatologicznych.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl