Podgłośniowe zapalenie krtani (krup wirusowy) u niemowląt i dzieci – przyczyny, objawy i leczenie
Katarzyna Gmachowska

Podgłośniowe zapalenie krtani (krup wirusowy) u niemowląt i dzieci – przyczyny, objawy i leczenie

Krup wirusowy (podgłośniowe zapalenie krtani) to jedna z chorób górnych dróg oddechowych u dzieci, która jest przenoszona drogą kropelkową. Jej przebieg jest zwykle łagodny, lecz nasilające się objawy czy brak poprawy w leczeniu są podstawą do hospitalizacji. Co wywołuje podgłośniowe zapalenie krtani u dzieci i jakie symptomy mu towarzyszą? W jaki sposób leczy się krup wirusowy u dziecka?

Podgłośniowe zapalenie krtani u dzieci, inaczej nazywane krupem wirusowym, wywoływane jest głównie przez wirusy. Najczęściej występuje u dzieci poniżej 6. roku życia. Zazwyczaj objawy krupu takie jak szczekający kaszel, świst krtaniowy (stridor), chrypka i duszność pojawiają się nagle, częściej w nocy lub nad ranem. Choć zdecydowana większość dzieci z podgłośniowym zapaleniem krtani ma łagodne objawy, to u niewielkiej części może wystąpić duża duszność prowadząca do niewydolności oddechowej wymagającej pilnej hospitalizacji.  

Podgłośniowe zapalenie krtani (krup wirusowy) – co to za choroba i jakie są jej przyczyny?

Podgłośniowe zapalenie krtani, nazywane też krupem wirusowym, występuje najczęściej u dzieci w wieku do 6. roku życia i zazwyczaj ma łagodny przebieg. Jest to choroba wirusowa i może być powodowana przez: wirus syncytialny (ang. respiratory syncytial virus, RSV), wirusy paragrypy, grypy i adenowirusy. Zakażenie wirusowe powoduje powstanie stanu zapalnego okolicy podgłośniowej krtani, co prowadzi do zwężenia jej światła i utrudnionego przepływu powietrza. Kompensując utrudnione oddychanie, dzieci zaczynają szybciej i głębiej oddychać, pojawiają się stridor (świst krtaniowy) oraz szczekający kaszel.  

Objawy krupu wirusowego rozwijają się nagle, zazwyczaj w nocy lub nad ranem, najczęściej w okresie jesienno-zimowym. 

Czy krup wirusowy u dzieci jest groźny?

Choć w większości przypadków podgłośniowe zapalenie krtani u dzieci ma łagodny przebieg, to może się zdarzyć, że wystąpią objawy, które będą wymagały leczenia w warunkach szpitalnych. Wskazaniami do hospitalizacji dziecka z objawami krupu wirusowego są: nasilające się cechy duszności lub brak ich ustępowania po zastosowanym leczeniu, wiek dziecka poniżej 6. miesiąca życia, zaburzenia oddychania i świadomości, podejrzenie zapalenia nagłośni czy zły stan ogólny dziecka.

Ciężka postać podgłośniowego zapalenia krtani charakteryzuje się występowaniem uporczywego, męczącego, szczekającego kaszlu, głośnym stridorem, niepokojem dziecka, obecnością duszności spoczynkowej i może prowadzić do niewydolności oddechowej i potrzeby intubacji. Do rzadkich powikłań krupu wirusowego należą: zapalenie płuc, bakteryjne zapalenie tchawicy i obrzęk płuc.

Polecane dla Ciebie

Objawy podgłośniowego zapalenia krtani u dzieci

Objawy podgłośniowego zaplenia krtani rozwijają się szybko i często są poprzedzone symptomami infekcji górnych dróg oddechowych takimi jak katar, kaszel lub stan podgorączkowy. Pierwsze przejawy krupu wirusowego oraz nasilające się oznaki występują najczęściej w nocy oraz nad ranem.

Do typowych objawów podgłośniowego zapalenia krtani u dzieci zaliczamy:
•    szczekający kaszel – bywa bardzo męczący, 
•    stridor (świst krtaniowy) – występuje podczas wdechu na skutek obrzęku i zwężonego światła podgłośnowej okolicy krtani,
•    chrypkę,
•    objawy duszności: wciąganie międzyżebrzy, przyspieszony oddech, bladość, niepokój,
•    stan podgorączkowy.

Symptomy krupu wirusowego zazwyczaj ustępują w ciągu 48 godzin, jednakże mogą trwać nawet kilka dni. Przebycie podgłośniowego zapalenia krtani nie pozostawia trwałej odporności, dlatego możliwe jest ponowne zachorowanie. 

Jak wygląda rozpoznanie i leczenie krupu dziecięcego?

Rozpoznanie podgłośniowego zapalenia krtani u dzieci stawia się na podstawie typowych oznak takich jak szczekający kaszel, stridor, a także występowania cech duszności. Objawy krupu wirusowego należy różnicować z zapaleniem nagłośni, ostrym zapaleniem krtani, obrzękiem naczynioruchowym, reakcją alergiczną, obecnością ciała obcego w drogach oddechowych lub przełyku, poparzeniem termicznym bądź chemicznym dróg oddechowych, a także ropniem okołomigdałkowym. 

W leczeniu krupu wirusowego stosuje się nebulizację (tj. podawanie płynnego leku w postaci rozpylonej mgiełki bezpośrednio do układu oddechowego, np. metodą inhalacji) z glikokortykostroidu (budezonidu). Jeśli dziecko nie współpracuje, można podać leki drogą doustną lub domięśniową. 

Według aktualnych wytycznych w przypadku umiarkowanego i ciężkiego przebiegu podgłośniowego zapalenia krtani u dzieci można wykonać inhalację z adrenaliny, która zmniejsza obrzęk dróg oddechowych ułatwiając oddychanie. Należy jednak pamiętać, że epinefryna (adrenalina) działa około 2 godziny, po tym czasie objawy mogą nawrócić, dlatego można ją stosować tylko pod nadzorem lekarza i niezbędna jest obserwacja dziecka przez co najmniej 4 godziny po inhalacji. Inhalacji z adrenaliny nie wolno stosować u dzieci z wadami serca (np. tetralogii Fallota). 

Jeśli saturacja krwi u dziecka z krupem jest poniżej 92%, stosuje się tlenoterapię. 

Ze względu na wirusowe podłoże choroby nie stosuje się antybiotyków w przebiegu krupu. 

Zalecenia dla rodziców przy podgłośniowym zapaleniu krtani u dziecka

Większość dzieci z podgłośniowym zapaleniem krtani prezentuje łagodne objawy choroby i może być leczona w domu. Oto kilka wskazówek dla rodziców:

  • jeśli występuje gorączka, należy podać leki przeciwgorączkowe dla dzieci (paracetamol, ibuprofen) w dawce odpowiedniej dla wagi i wieku,
  • ważne jest odpowiednie nawodnienie dziecka, niemowlęta należy często przystawiać do piersi,
  • u dziecka z objawami krupu nie jest zalecane stosowanie leków przeciwkaszlowych, wykrztuśnych czy uspakajających,
  • chłodniejsze powietrze może zmniejszać nasilenie objawów krupu,
  • płacz, wysiłek i niepokój dziecka nasilają objawy duszności i kaszel, dlatego należy zapewnić komfort psychiczny choremu dziecku. 
  1. O. Ortiz-Alvarez, Acute management of croup in the emergency department, “Paediatrics &Child Health”, nr 3 2017.
  2. A. Kawaguchi, A. Joffe, Evidence for clinicians: Nebulized epinephrine for croup in children, “Paediatrics & Child Health”, nr 3 2015. 
  3. H. Zielińska-Bliźniewska, J. Olszewski, Ostre podgłośniowe i nagłośniowe zapalenie krtani, „Medycyna po Dyplomie”, nr 12 2019.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Pierwsze Święta z dzieckiem

    Boże Narodzenie to cudowny okres w roku. W przypadku świeżo upieczonych rodziców chwile te będą jeszcze bardziej magiczne - pierwsze święta z dzieckiem to niezapomniane przeżycie. Należy jednak pamiętać o tym, że w okresie świątecznym na naszego malca może czekać w domu wiele niebezpieczeństw. Dlatego musimy zadbać o jego bezpieczeństwo i sprawić, aby całe Święta upłynęły w spokoju i aby nie zakłócił ich żaden wypadek.

  • Pierwsza miesiączka – jak się przygotować?

    Pierwsza miesiączka to bardzo ważne wydarzenie dla dojrzewającej dziewczynki. Aby lepiej przygotować dziecko na czekające je zmiany, warto już od wczesnego dzieciństwa rozmawiać na tematy związane z cielesnością.

  • Ból gardła u dziecka – co go powoduje? Co stosować na bolące gardło u dzieci?

    Ból gardła u dziecka może pojawić się kilka razy do roku. Jego przyczyną są zazwyczaj wirusy, a wśród objawów towarzyszących najczęściej wymienia się katar, chrypkę, gorączkę oraz kaszel. Jak złagodzić ból gardła u dziecka? Kiedy infekcja gardła u dzieci wymaga niezwłocznej wizyty u lekarza?

  • Przezierność karkowa – przebieg badania, skuteczność i cena

    Ocena przezierności karkowej to badanie, które pozwala lekarzowi na ocenę zbiorniczka płynu znajdującego się w karku każdego płodu. Dzięki niemu lekarz może zdiagnozować różne wady genetyczne dziecka, jak np. zespół Downa. Jest to badanie przesiewowe, które choć wykazuje bardzo wysoką czułość w wykrywaniu poważnych wad u płodu, tak nigdy nie osiąga 100% skuteczności. Jednak mimo to jest badaniem, które dostarcza wielu informacji na temat rozwoju dziecka i wykonuje się je na całym świecie.

  • Czego nie robić, kiedy dziecko ma gorączkę? Najczęstsze błędy

    Kiedy dziecko jest chore i ma gorączkę, rodzice próbują zbić ją za wszelką cenę. Gorączka u dzieci sama w sobie nie jest chorobą, a jedynie objawem. Jak sobie z nią poradzić? Które domowe sposoby na gorączkę u dziecka mogą wyrządzić mu więcej szkody niż korzyści?

  • Objawy chorób serca u dzieci

    Przyczyn wad serca u dzieci może być wiele. Zalicza się do nich czynniki genetyczne, środowiskowe, a także infekcje przebyte przez kobietę w okresie ciąży. Sposób leczenia dobierany jest w zależności od występującego schorzenia. Czy obserwując swojego malucha, należy przyjrzeć się niespecyficznym objawom, które mogłyby wskazywać na wadę serca dziecka?

  • Jak rozpoznać krótkowzroczność u dziecka?

    Krótkowzroczności nie można cofnąć, natomiast jeśli już wystąpiła, można spowolnić jej rozwój, a nawet czasami jej zapobiec. Ta wada wzroku może mieć różne podłoże, np. genetyczne. Najczęściej postępuje wraz z wiekiem aż do momentu ustabilizowania się, co ma miejsce po zakończeniu wzrostu gałki ocznej. Jak rozpoznać wadę wzroku u dziecka? Na jakie objawy zwrócić uwagę?

  • USG ciąży – jak wygląda badanie? Ile razy należy je robić? Cena, wskazania

    Ultrasonografia (badanie ultrasonograficzne, USG) to badanie obrazowe, które jest całkowicie bezpieczne dla każdego pacjenta, a w przypadku kobiet ciężarnych również dla płodu. Pozwala monitorować prawidłowy przebieg ciąży i rozwój płodu na każdym etapie. Istnieje kilka rodzajów USG. Każde z nich wykonuje się na innym etapie ciąży. Czym różni się USG wczesnej ciąży od tego w późniejszych miesiącach, a także którą chorobę można diagnozować dzięki ultrasonografii?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij