Podgłośniowe zapalenie krtani (krup wirusowy) u niemowląt i dzieci – przyczyny, objawy i leczenie
Katarzyna Gmachowska

Podgłośniowe zapalenie krtani (krup wirusowy) u niemowląt i dzieci – przyczyny, objawy i leczenie

Krup wirusowy (podgłośniowe zapalenie krtani) to jedna z chorób górnych dróg oddechowych u dzieci, która jest przenoszona drogą kropelkową. Jej przebieg jest zwykle łagodny, lecz nasilające się objawy czy brak poprawy w leczeniu są podstawą do hospitalizacji. Co wywołuje podgłośniowe zapalenie krtani u dzieci i jakie symptomy mu towarzyszą? W jaki sposób leczy się krup wirusowy u dziecka?

Podgłośniowe zapalenie krtani u dzieci, inaczej nazywane krupem wirusowym, wywoływane jest głównie przez wirusy. Najczęściej występuje u dzieci poniżej 6. roku życia. Zazwyczaj objawy krupu takie jak szczekający kaszel, świst krtaniowy (stridor), chrypka i duszność pojawiają się nagle, częściej w nocy lub nad ranem. Choć zdecydowana większość dzieci z podgłośniowym zapaleniem krtani ma łagodne objawy, to u niewielkiej części może wystąpić duża duszność prowadząca do niewydolności oddechowej wymagającej pilnej hospitalizacji.  

Podgłośniowe zapalenie krtani (krup wirusowy) – co to za choroba i jakie są jej przyczyny?

Podgłośniowe zapalenie krtani, nazywane też krupem wirusowym, występuje najczęściej u dzieci w wieku do 6. roku życia i zazwyczaj ma łagodny przebieg. Jest to choroba wirusowa i może być powodowana przez: wirus syncytialny (ang. respiratory syncytial virus, RSV), wirusy paragrypy, grypy i adenowirusy. Zakażenie wirusowe powoduje powstanie stanu zapalnego okolicy podgłośniowej krtani, co prowadzi do zwężenia jej światła i utrudnionego przepływu powietrza. Kompensując utrudnione oddychanie, dzieci zaczynają szybciej i głębiej oddychać, pojawiają się stridor (świst krtaniowy) oraz szczekający kaszel.  

Objawy krupu wirusowego rozwijają się nagle, zazwyczaj w nocy lub nad ranem, najczęściej w okresie jesienno-zimowym. 

Czy krup wirusowy u dzieci jest groźny?

Choć w większości przypadków podgłośniowe zapalenie krtani u dzieci ma łagodny przebieg, to może się zdarzyć, że wystąpią objawy, które będą wymagały leczenia w warunkach szpitalnych. Wskazaniami do hospitalizacji dziecka z objawami krupu wirusowego są: nasilające się cechy duszności lub brak ich ustępowania po zastosowanym leczeniu, wiek dziecka poniżej 6. miesiąca życia, zaburzenia oddychania i świadomości, podejrzenie zapalenia nagłośni czy zły stan ogólny dziecka.

Ciężka postać podgłośniowego zapalenia krtani charakteryzuje się występowaniem uporczywego, męczącego, szczekającego kaszlu, głośnym stridorem, niepokojem dziecka, obecnością duszności spoczynkowej i może prowadzić do niewydolności oddechowej i potrzeby intubacji. Do rzadkich powikłań krupu wirusowego należą: zapalenie płuc, bakteryjne zapalenie tchawicy i obrzęk płuc.

Powiązane produkty

Objawy podgłośniowego zapalenia krtani u dzieci

Objawy podgłośniowego zaplenia krtani rozwijają się szybko i często są poprzedzone symptomami infekcji górnych dróg oddechowych takimi jak katar, kaszel lub stan podgorączkowy. Pierwsze przejawy krupu wirusowego oraz nasilające się oznaki występują najczęściej w nocy oraz nad ranem.

Do typowych objawów podgłośniowego zapalenia krtani u dzieci zaliczamy:
•    szczekający kaszel – bywa bardzo męczący, 
•    stridor (świst krtaniowy) – występuje podczas wdechu na skutek obrzęku i zwężonego światła podgłośnowej okolicy krtani,
•    chrypkę,
•    objawy duszności: wciąganie międzyżebrzy, przyspieszony oddech, bladość, niepokój,
•    stan podgorączkowy.

Symptomy krupu wirusowego zazwyczaj ustępują w ciągu 48 godzin, jednakże mogą trwać nawet kilka dni. Przebycie podgłośniowego zapalenia krtani nie pozostawia trwałej odporności, dlatego możliwe jest ponowne zachorowanie. 

Jak wygląda rozpoznanie i leczenie krupu dziecięcego?

Rozpoznanie podgłośniowego zapalenia krtani u dzieci stawia się na podstawie typowych oznak takich jak szczekający kaszel, stridor, a także występowania cech duszności. Objawy krupu wirusowego należy różnicować z zapaleniem nagłośni, ostrym zapaleniem krtani, obrzękiem naczynioruchowym, reakcją alergiczną, obecnością ciała obcego w drogach oddechowych lub przełyku, poparzeniem termicznym bądź chemicznym dróg oddechowych, a także ropniem okołomigdałkowym. 

W leczeniu krupu wirusowego stosuje się nebulizację (tj. podawanie płynnego leku w postaci rozpylonej mgiełki bezpośrednio do układu oddechowego, np. metodą inhalacji) z glikokortykostroidu (budezonidu). Jeśli dziecko nie współpracuje, można podać leki drogą doustną lub domięśniową. 

Według aktualnych wytycznych w przypadku umiarkowanego i ciężkiego przebiegu podgłośniowego zapalenia krtani u dzieci można wykonać inhalację z adrenaliny, która zmniejsza obrzęk dróg oddechowych ułatwiając oddychanie. Należy jednak pamiętać, że epinefryna (adrenalina) działa około 2 godziny, po tym czasie objawy mogą nawrócić, dlatego można ją stosować tylko pod nadzorem lekarza i niezbędna jest obserwacja dziecka przez co najmniej 4 godziny po inhalacji. Inhalacji z adrenaliny nie wolno stosować u dzieci z wadami serca (np. tetralogii Fallota). 

Jeśli saturacja krwi u dziecka z krupem jest poniżej 92%, stosuje się tlenoterapię. 

Ze względu na wirusowe podłoże choroby nie stosuje się antybiotyków w przebiegu krupu. 

Zalecenia dla rodziców przy podgłośniowym zapaleniu krtani u dziecka

Większość dzieci z podgłośniowym zapaleniem krtani prezentuje łagodne objawy choroby i może być leczona w domu. Oto kilka wskazówek dla rodziców:

  • jeśli występuje gorączka, należy podać leki przeciwgorączkowe dla dzieci (paracetamol, ibuprofen) w dawce odpowiedniej dla wagi i wieku,
  • ważne jest odpowiednie nawodnienie dziecka, niemowlęta należy często przystawiać do piersi,
  • u dziecka z objawami krupu nie jest zalecane stosowanie leków przeciwkaszlowych, wykrztuśnych czy uspakajających,
  • chłodniejsze powietrze może zmniejszać nasilenie objawów krupu,
  • płacz, wysiłek i niepokój dziecka nasilają objawy duszności i kaszel, dlatego należy zapewnić komfort psychiczny choremu dziecku. 
  1. O. Ortiz-Alvarez, Acute management of croup in the emergency department, “Paediatrics &Child Health”, nr 3 2017.
  2. A. Kawaguchi, A. Joffe, Evidence for clinicians: Nebulized epinephrine for croup in children, “Paediatrics & Child Health”, nr 3 2015. 
  3. H. Zielińska-Bliźniewska, J. Olszewski, Ostre podgłośniowe i nagłośniowe zapalenie krtani, „Medycyna po Dyplomie”, nr 12 2019.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Paracetamol czy ibuprofen — który lek na gorączkę wybrać dla dziecka i jak go prawidłowo dawkować?

    Gorączka u dzieci bardzo często przysparza ogromnego problemu rodzicom. Część z nich boi się dawać dzieciom leki przeciwgorączkowe, ponieważ nie wiedzą dokładnie, w jaki sposób należy je dawkować i jakie odstępy czasu należy zachować pomiędzy poszczególnymi dawkami leków. Który lek w walce z infekcją podawać dzieciom? Jaka jest bezpieczna dawka ibuprofenu lub paracetamolu, którą można podać maluchowi? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Biegunka u niemowlaka i dziecka – co robić? Kiedy należy zgłosić się do lekarza?

    Biegunka to jedna z najczęstszych dolegliwości u dzieci oraz przyczyna wizyt lekarskich. Wbrew pozorom postępowanie jest bardzo proste i w części przypadków dziecko może być z powodzeniem leczone w domu. Jak radzić sobie z biegunką u noworodka, niemowlęcia lub starszego dziecka? Jak zapobiegać rozwolnieniu i kiedy zgłosić się do lekarza?

  • Grypa u dzieci i niemowląt – objawy, przebieg i leczenie

    Grypa to choroba zakaźna, występująca każdego roku, głównie w sezonie jesienno-zimowym i wczesną wiosną. Grypa jest ostrą infekcją dróg oddechowych. Czynnikiem etiologicznym sezonowych zachorowań są dwa typy wirusów grypy – A i B. Choć zarazić się może każdy, wyróżnia się grupy ryzyka, które są szczególnie podatne na zakażenie tym wirusem. Należą do nich m.in. niemowlęta i dzieci do 2. roku życia, co związane jest z niedojrzałością ich układu immunologicznego oraz większą skłonnością do powikłań.

  • Dlaczego magnez jest tak ważny dla prawidłowego rozwoju i funkcjonowania Twojego dziecka?

    Jak doskonale wszyscy wiemy, prawidłowy rozwój i funkcjonowanie organizmu dziecka zależy od wielu czynników. Kluczowe jest tutaj dostarczanie wraz z dietą, odpowiednich składników odżywczych, witamin i składników mineralnych. Na szczególną uwagę zasługuje magnez, którego rola i znaczenie dla organizmu dziecka jest zasadnicze i kluczowe. Dlaczego?  

  • Jak magnez może wspierać aktywne dzieci?

    Okres dzieciństwa i szkoły to czas wielu wyzwań dla aktywnego dziecka. Dziecku potrzeba wówczas energii, spokoju, skupienia oraz wsparcia, aby chętnie i aktywnie podejmowało różne wyzwania i dawało radę im sprostać. Aby pomóc dziecku w tym wszystkim, warto dostarczać mu odpowiednie składniki odżywcze, witaminy i minerały. I jednym z takich składników jest magnez, kluczowy pierwiastek dla rozwoju i funkcjonowania organizmu dziecka. A w czym dokładnie magnez pomaga i jak wspiera aktywne dzieci? 

  • Zespół Dravet – objawy, diagnostyka, leczenie

    Zespół Dravet to rzadkie genetyczne schorzenie neurologiczne, które manifestuje się już we wczesnym dzieciństwie i znacząco wpływa na funkcjonowanie pacjentów przez całe życie. Charakteryzuje się opornymi na leczenie napadami padaczkowymi, które mogą prowadzić do licznych komplikacji, w tym do opóźnienia rozwoju i deficytów poznawczych.

  • Jak pomóc niemowlętom cierpiącym na kolki, ulewania i zaparcia?

    Pierwszy rok życia dziecka to okres największych i najszybciej zachodzących zmian w życiu człowieka. Dotyczą one każdego układu czy narządu, w tym także przewodu pokarmowego. Osiągnięcie pełnej funkcji trawienia i wchłaniania to długotrwały i dynamiczny proces, a w jego przebiegu mogą wystąpić u niemowlęcia różne dolegliwości. W pierwszym roku życia nawet u 50% niemowląt mogą pojawić się: kolka niemowlęca, refluks żołądkowo-przełykowy i zaparcia.

  • Mleko modyfikowane kozie. Jakie ma właściwości i kiedy je podawać?

    Mleko modyfikowane na bazie mleka koziego zyskuje w ostatnich latach coraz większą popularność jako alternatywa dla tradycyjnych preparatów opartych na mleku krowim. Rodzice poszukujący innych rozwiązań żywieniowych dla swoich dzieci coraz częściej sięgają po produkty kozie, które cechują się lepszą przyswajalnością i nieco innym profilem białkowo-tłuszczowym. Choć nie jest to produkt hipoalergiczny, wielu specjalistów zwraca uwagę na jego potencjalne korzyści w diecie niemowląt i małych dzieci.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl