Kaszel krtaniowy – objawy i leczenie szczekającego kaszlu u dzieci i dorosłych

W sezonie jesienno–zimowym zdecydowanie zwiększa się ilość infekcji, choroby układu oddechowego w tym czasie dotykają zarówno dzieci, jak i dorosłych. W poradniach podstawowej opieki zdrowotnej jest mnóstwo pacjentów, którzy skarżą się z powodu kataru, bólu gardła oraz kaszlu. Trzeba pamiętać o tym, że kaszel może mieć różny charakter: czasami jest to kaszel wilgotny, produktywny, w przebiegu którego pacjent odpluwa dużą ilość wydzieliny pochodzącej z dróg oddechowych, czasami zaś pacjenci cierpią z powodu kaszlu krtaniowego.

Kaszel krtaniowy – jaki to rodzaj kaszlu? 

Kaszel krtaniowy u dziecka  zwykle pojawia się w godzinach wczesnoporannych (około godziny 2–4 w nocy). Często zdarza się tak, że dziecko kładzie się spać zupełnie zdrowe, a nad ranem rodziców budzi uporczywy, szczekający kaszel. Niestety bywa także tak, że u dziecka w przebiegu zapalenia krtani, poza szczekającym kaszlem, obecna jest znacznego stopnia duszność wdechowa – wówczas mówi się, że u malucha obserwuje się tzw. zespół krupu. W przebiegu tego zespołu bardzo charakterystyczny jest również tzw. świst krtaniowy, czyli stridor, dziecko może mieć również chrypkę. Zazwyczaj zatem zapalenie krtani i kaszel krtaniowy u dziecka to ostra choroba, która wymaga interwencji lekarskiej. Kaszel krtaniowy może też być obecny u niemowląt – wówczas przebieg zapalenia krtani może być jeszcze cięższy.

Niestety rodzice dzieci, u których dojdzie do rozwoju zapalenia krtani, muszą liczyć się z tym, że choroba ta będzie powtarzać się w podobnym okresie (czyli przeważnie jesienią i zimą) mniej więcej do momentu ukończenia przez dziecko szóstego roku życia. Kaszel krtaniowy u dorosłych zazwyczaj jest mniej nasilony, bardzo często towarzyszy mu także chrypka i ból gardła.

Jakie mogą być przyczyny szczekającego kaszlu?

Przyczyny kaszlu krtaniowego mogą być następujące:

• U dzieci najczęstszą przyczyną szczekającego kaszlu są choroby krtani: przede wszystkim jest to zapalenie krtani, któremu może towarzyszyć zespół krupu (inna nazwa to podgłośniowe zapalenie krtani). Jest to choroba wirusowa, która wywoływana jest zazwyczaj przez adenowirusy, wirusy grypy czy też wirusy paragrypy. Czasami zdarza się też, że za rozwój szczekającego kaszlu u dzieci odpowiedzialna jest bakteria Haemophilus influenzae (HiB) – wywołuje ona bakteryjne zapalenie krtani, które obecnie zdarza się rzadko, ponieważ Kalendarz szczepień obejmuje szczepienie przeciwko HiB. 
• Kaszel krtaniowy u dorosłych również może mieć związek z zapaleniem krtani, które miewa u nich podłoże zarówno wirusowe, jak i bakteryjne. Najczęściej pojawia się on w godzinach porannych. Kaszel krtaniowy rano pojawia się także w sytuacji, kiedy dorosły boryka się z problemem bolącego i podrażnionego gardła w przebiegu infekcji górnych dróg oddechowych. Zdarza się również, że u ludzi dorosłych w przebiegu infekcji krtani dochodzi do rozwoju infekcji tchawicy – pojawia się wówczas kaszel tchawiczy, który jest kaszlem bardzo uporczywym, który dodatkowo posiada dudniący charakter.

Domowe sposoby i leki bez recepty na kaszel krtaniowy

Kaszel krtaniowy – jak leczyć? Co na kaszel krtaniowy? Są to pytania, które zadają sobie wszyscy pacjenci, których dotknął problem zapalenia krtani. Przede wszystkim w sytuacji, kiedy pacjent boryka się z problemem szczekającego kaszlu, bardzo ważne jest właściwe nawilżenie powietrza w domu, jak również zapewnienie w pomieszczeniach właściwej temperatury. Zaleca się, aby temperatura nie przekraczała 20 st. C, ważne jest też częste wietrzenie pomieszczeń. Poza tym istotne jest, aby nawilżać śluzówki dróg oddechowych – warto popijać przez cały czas wodę, która będzie likwidowała uczucie suchości w gardle. Domowym sposobem na kaszel krtaniowy może też być picie mleka z masłem i miodem – z jednej strony taka mikstura będzie nawilżała drogi oddechowe, z drugiej zaś strony miód będzie miał działanie przeciwzapalne.

Inhalacja na kaszel krtaniowy także bywa bardzo skuteczna. Domowym sposobem można wykonać ją, siedząc nad miską z gorącą wodą i nakrywając głowę ręcznikiem. Do wody można dodać olejków eterycznych oraz ewentualnie soli – takie postępowanie sprawi, że drogi oddechowe nie tylko będą nawilżane, ale także będzie na nie wywierane działanie przeciwzapalne. Jeśli jesteśmy w posiadaniu nebulizatora, wtedy można wykonać inhalację z roztworu izotonicznej soli fizjologicznej lub soli fizjologicznej z domieszką kwasu hialuronowego – obydwa te preparaty są dostępne bez recepty. 

Pomocny może być także syrop na kaszel krtaniowy. Można kupić go w aptece bez recepty. Jaki preparat wybrać? Przede wszystkim należy kupić syrop na kaszel suchy, bowiem taki preparat będzie tłumił odruch kaszlu. Warto też kupić syrop lub pastylki do ssania zawierające w swym składzie wyciąg z porostu islandzkiego, który będzie nawilżał drogi oddechowe i łagodził uczucie drapania oraz odruch kaszlowy.

Kiedy iść do lekarza ze szczekającym kaszlem?

W przypadku ludzi dorosłych wizyta u lekarza ze szczekającym kaszlem jest wskazana, jeśli po 3–4 dniach stosowania domowych metod leczenia nie widać poprawy lub też jeśli objawy zaczynają się nasilać. 

Lekarz najprawdopodobniej zleci inhalację z glikokortykosteroidów, chodzi tu o preparat zawierający w swym składzie budezonid i/lub przepisze antybiotyk.