kaszląca nastolatka jest badana przez lekarkę
Maciej Toczek

Kaszel na tle nerwowym – jakie są jego przyczyny i jak można go wyleczyć?

Przyczyną kaszlu jest najczęściej infekcja górnych lub dolnych dróg oddechowych. Jeśli jednak nie diagnozuje się takiej przypadłości, a kaszel przechodzi w formę przewlekłą i występuje najczęściej w stresujących sytuacjach, można podejrzewać, że pacjent cierpi z powodu kaszlu psychogennego. Czym jest kaszel na tle nerwowym? Jak diagnozuje się i leczy kaszel psychogenny?

Przyczyn przewlekłego kaszlu u dziecka jest wiele. Jedną z nich jest tzw. kaszel psychogenny, wymagający wdrożenia odpowiedniego postępowania oraz opieki. Jakie są najczęstsze przyczyny kaszlu na tle nerwowym oraz jak wygląda jego diagnostyka?

  1. Kaszel psychogenny – co to jest?
  2. Jakie są najczęstsze przyczyny kaszlu na tle nerwowym?
  3. Jak wygląda diagnostyka problemu kaszlu na tle nerwowym?
  4. Leczenie kaszlu na tle nerwowym

Kaszel psychogenny – co to jest?

Kaszel psychogenny, określany niekiedy jako kaszel stresogenny, to jeden z rodzajów kaszlu przewlekłego. Charakteryzuje się brakiem występowania uchwytnej patologii, która wyjaśniać by mogła przyczyny jego występowania. Do postawienia tego typu diagnozy potrzebne jest jednak przeprowadzenie badań mających na celu wykluczenie chorobowego podłoża tego typu dolegliwości. Kaszel ze stresu pojawia się najczęściej u dzieci w wieku szkolnym, poddanym dużej presji i będących ambitnymi uczniami. Stanowi on swego rodzaju odzwierciedlenie lęku oraz stresu jakiemu poddawane jest dziecko. Kaszel ten może być niezwykle męczący dla dziecka, gdyż czuje ono usilną potrzebę odkrztuszania nawet co kilka sekund. Dziecko opisuje bardzo często dolegliwości, takie jak drapanie czy łaskotanie w gardle, które ustępują chwilowo po odkaszlnięciu.

Jakie są najczęstsze przyczyny kaszlu na tle nerwowym?

Jak sama nazwa wskazuje, kaszel psychogenny to w pewnym sensie kaszel idiopatyczny, którego diagnoza stawiana jest w momencie niestwierdzenia odchyleń w innych wykonanych badaniach. Najczęściej kaszel psychogenny związany jest ze stresem, który przeżywa dziecko, a także poważniejszymi stanami natury psychiatrycznej, takimi jak zaburzenia lękowe czy depresja. Nie bez powodu nie obserwuje się go w przypadku dzieci małych, a raczej wśród młodzieży szkolnej, która nierzadko musi sprostać wielu stawianym wymaganiom będącym niekiedy ponad ich siły i możliwości.

Powiązane produkty

Jak wygląda diagnostyka problemu kaszlu na tle nerwowym?

Aby możliwe było postawienie diagnozy w postaci kaszlu psychogennego, konieczne jest pogłębienie diagnostyki pod kątem ewentualnych przyczyn przewlekłego kaszlu.

Tok diagnostyczny w przypadku kaszlu psychogennego najczęściej polega na wykluczeniu:

  • nadreaktywności oskrzeli po przebytej w ostatnim czasie infekcji – należy pamiętać, że pomimo ustąpienia choroby i braku obecności patogenu w drogach oddechowych nabłonek w trakcie jej trwania zostaje uszkodzony; powoduje to odsłonięcie receptorów kaszlowych, a tym samym skłonności do kaszlu utrzymujące się jeszcze przez kolejne tygodnie;
  • spływania wydzieliny po tylnej ścianie gardła – często zjawisko to jest spowodowane przez zapalenie zatok czy też przerost migdałków podniebiennych; w celu potwierdzenia bądź też wykluczenia tego typu dolegliwości jako przyczyny kaszlu psychogennego konieczne jest badanie laryngologiczne oraz wykonanie tomografii komputerowej tego obszaru;
  • astmy oskrzelowej – objawy towarzyszące tej jednostce chorobowej bardzo nasilają się w nocy;
  • refluksu żołądkowo-przełykowego – może powodować przewlekłe podrażnienie śluzówki dróg oddechowych, a tym samym wywoływać odruch obronny, jakim jest kaszel;
  • zespołu pierwotnej dyskinezy rzęsek – schorzeniu towarzyszy także przewlekłe zapalenie zatok oraz obecny od momentu urodzenia dziecka katar;
  • wad wrodzonych serca oraz układu oddechowego.

W tym celu konieczne jest wykonanie badań, takich jak tomografia komputerowa klatki piersiowej, RTG klatki piersiowej, spirometria, testy w kierunku alergii, a także próba wysiłkowa. Charakterystyczny dla kaszlu psychogennego jest również wywiad. Zauważa się, że objawy nie pojawiają się w nocy, a także nie ulegają redukcji mimo podania leków. Co więcej, kaszel nasila się w momencie zwrócenia uwagi na dziecko i ma niejednokrotnie bardzo specyficzny charakter opisywany jako metaliczny, nieprzyjemny, nienaturalny i dudniący. Kaszel psychogenny u dziecka jest również wskazaniem do konsultacji psychiatrycznej.

Dowiedz się więcej o tym, jak wygląda tomografia komputerowa klatki piersiowej i jak należy się przygotować do badania.

Leczenie kaszlu na tle nerwowym

Leczenie kaszlu stresogennego jest trudne i czasochłonne. Jest to związane z faktem, że nie istnieją domowe sposoby na kaszel psychogenny.

Jedyną metodą walki z tego typu objawami jest wdrożenie postępowania mającego na celu łagodzenie współwystępującego stresu, lęku czy też zaburzeń depresyjnych. W przypadku dzieci jedną z podstawowych metod terapeutycznych są zajęcia z psychoterapeutą, które mają na celu stwierdzenie, co jest powodem obecności zaburzeń lękowych czy też depresyjnych. Jest to również najskuteczniejsza metoda w przypadku nie tylko osób młodych, ale również dorosłych zmagających się z tego rodzaju chorobami psychicznymi. W terapii dzieci konieczne jest bardzo często zaangażowanie najbliższego środowiska w postaci rodziny czy też nauczycieli w szkole, aby terapia mogła przynieść zamierzone skutki. W niektórych sytuacjach, zwłaszcza w przypadku nastolatków, konieczne może być podjęcie okresowego leczenia farmakologicznego mającego na celu łagodzenie towarzyszących dziecku stanów lękowych. Niezwykle ważna jest także rozmowa dziecka z rodzicami, aby czuło ono niezbędne w takiej sytuacji wsparcie płynące ze strony otoczenia.

Warto pamiętać również, że objawy sugerujące kaszel psychogenny nie wykluczają okresowo występujących infekcji powodujących dolegliwości w postaci nasilonego kaszlu. W takiej sytuacji towarzyszą im najczęściej inne objawy, takie jak podwyższona temperatura ciała, pogorszenie samopoczucia czy też nieżyt nosa. Konieczna jest zatem pilna obserwacja dziecka, aby nie zbagatelizować objawów związanych z infekcją wirusową bądź bakteryjną, która wymaga wdrożenia odpowiedniego leczenia. W razie wątpliwości zawsze warto skonsultować się z lekarzem pediatrą, który w oparciu o posiadaną wiedzę odpowie, czy występujące objawy związane są z przeziębieniem czy też kaszlem psychogennym.

  1. Iwona Witkiewicz, „Kaszel psychogenny u dziecka w wieku szkolnym”, Medycyna Praktyczna [online] https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/lista/98038,kaszel-psychogenny-u-dziecka-w-wieku-szkolnym
  2. Teresa Bielecka, Wojciech Feleszko, Jerzy Ziołkowski, „Przewlekły kaszel u dziecka – kiedy do specjalisty?”, Pediatr Dypl. 2012;16(6):46-51.
  3. Zbigniew Doniec, Agnieszka Mastalerz-Migas, Katarzyna Krenke, Henryk Mazurek, Przemysław Bieńkowski, „Rekomendacje postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w kaszlu u dzieci dla lekarzy POZ”, Lekarz POZ 4/2016.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Zatrucie pokarmowe – jak sobie pomóc? Co jeść i pić?

    Zatrucie pokarmowe i wynikające z niego objawy potrafią być bardzo uciążliwe i mogą przysporzyć wielu niedogodności. Z tego względu warto wiedzieć, jak sobie z nimi radzić. Ile trwa zatrucie pokarmowe oraz jak mu zapobiegać?

  • Kaszel palacza – objawy, co na niego stosować?

    Kaszel palacza powstaje w wyniku podrażnienia górnych dróg oddechowych przez substancje zawarte w dymie tytoniowym. Nikotynizm prowadzi do szeregu zmian zachodzących w drzewie oskrzelowym, które są reakcją na przewlekłą ekspozycję układu oddechowego na substancje toksyczne. Samo palenie jest również czynnikiem ryzyka rozwoju innych chorób takich jak nowotwory układu oddechowego czy przewlekła obturacyjna choroba płuc.

  • Wszawica łonowa – jak z nią walczyć?

    Wszawicą (łac. Pediculosis) nazywamy zmiany skórne wywołane przez stawonogi – wszy ludzkie. Wyróżniamy wszawicę głowową, odzieżową i łonową. O ile głowowa dotyczy przede wszystkim dzieci (zarażenie ma miejsce w szkole i innych placówkach edukacyjnych), o tyle odmiana łonowa spotykana jest wśród dorosłych i występuje w okolicach intymnych. Charakteryzuje ją uporczywy świąd skóry, który występuje między innymi w okolicach wzgórka łonowego.

  • Choroby tropikalne – objawy, diagnostyka, szczepienia

    Choroby tropikalne pochodzą z rejonów charakteryzujących się klimatem sprzyjającym rozwojowi drobnych organizmów, czyli ciepłym i wilgotnym. W takich warunkach łatwo namnażają się zarówno chorobotwórcze bakterie, jak i wirusy. Szerzenie się chorób tropikalnych jest szczególnie łatwe w krajach o niskim poziomie higieny i słabych warunkach socjoekonomicznych. Przed wyjazdem warto sprawdzić, jakie choroby występują w rejonie świata, do którego się wybieramy.

  • Narkolepsja – czym jest? Objawy, przyczyny

    Narkolepsja dotyka głównie ludzi młodych w wieku 15-20 oraz 30-35 lat, a napady snu w ciągu dnia z reguły występują pod wpływem silnych emocji: radości, lęku czy stresu. Leczeniem zajmują się psychiatrzy lub neurolodzy i polega ono głównie na łagodzeniu objawów. Wielu specjalistów twierdzi, że narkolepsja często jest błędnie diagnozowana przez fakt, że w obecnych czasach duża część zdrowego społeczeństwa skarży się na nadmierną senność w ciągu dnia – stąd wielkie znaczenie ma dogłębna diagnostyka i uświadamianie społeczeństwa na temat tego, czym jest narkolepsja.

  • Częste oddawanie moczu (częstomocz) – przyczyny, leczenie

    Częstomocz jest przykrym schorzeniem dotykającym zarówno mężczyzn jak i kobiety najczęściej w podeszłym wieku, ale zdarzają się także przypadki dzieci i młodych dorosłych borykających się z tą dolegliwością. Może się pojawić na bazie m.in. chorób ginekologicznych, urologicznych, nefrologicznych, psychicznych czy nawet onkologicznych. Przez to, że wiąże się z przymusem patologicznie częstego oddawania moczu, może stać się udręką dla pacjentów i mieć negatywny wpływ na codzienne funkcjonowanie chorego w społeczeństwie. Mimo, że nie zawsze jest oznaką poważnej choroby, to warto jest się zwrócić o pomoc do specjalisty, który pomoże rozwiązać problem.

  • Zespoły mielodysplastyczne (MDS) – objawy, przyczyny, leczenie

    DNA organizmów żywych – choć wspaniale zaprojektowane – jest bardzo podatne na działanie mutagennych czynników zewnętrznych. Narażenie na różnorodne substancje chemiczne (np. benzen), metale ciężkie, nawozy sztuczne, dym tytoniowy, promieniowanie jonizujące i fale X używane w radioterapii znacząco zwiększa ryzyko uszkodzenia materiału genetycznego i zachorowania na nowotwór. W obecnych czasach unikanie czynników mutagennych jest praktycznie niemożliwe, toteż odsetek chorych na zespoły mielodysplastyczne i inne choroby nowotworowe będzie niestety coraz większy.

  • Pacjenci z migreną przewlekłą skorzystają z nowoczesnej terapii

    Dzięki staraniom, które poczyniło Polskie Towarzystwo Bólów Głowy, pacjenci uzyskali dostęp do nowoczesnej terapii migreny przewlekłej z wykorzystaniem m.in. botoxu (toksyny botulinowej) i dwóch przeciwciał monoklonalnych (erenumab i fremanezumab). Leczenie tymi preparatami będzie refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ). Co trzeba zrobić i jakie warunki spełnić, aby wziąć udział w programie?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij