Stymulacja nerwów wzrokowych nadzieją dla niewidomych

Ten efekt można uzyskać także za pomocą implantów siatkówkowych, jednak jedynie część niewidomych jest w stanie skorzystać z tej metody, ze względu na liczne obostrzenia zdrowotne związane z jej stosowaniem.

W przeszłości ten sam rezultat starano się osiągnąć dzięki wszczepianiu implantu mózgowego, jednak ta metoda jest ryzykowna. Stymulacja nerwów metodą nieinwazyjną ma więc potencjał, by sprawdzić się na możliwie największej grupie pacjentów.

Rewolucyjna stymulacja wewnątrzczaszkowa

Pierwsze próby tego typu były podejmowane przed trzema dekadami i nie przyniosły dobrych rezultatów, ponieważ elektrody dołączone do nerwów okazały się niestabilne i zaburzały obraz. Elektrody opracowane przez szwajcarsko–włoski zespół w założeniu mają znaleźć się wewnątrz czaszki, co minimalizuje ryzyko ich mobilności i zaburzeń w obrazie. Za ich pośrednictwem do nerwów optycznych dociera sygnał elektryczny, który je stymuluje, tworząc iluzję obrazu w korze wzrokowej. By uzyskanie pożądanego efektu było możliwe, stymulacja musi odbywać się za pomocą co najmniej 48 elektrod. Każda z nich stymuluje nerw w inny sposób, tylko ich współdziałanie pozwala uzyskać pożądany efekt.

Jak na razie wspomniana metoda została przetestowana na królikach, dlatego szczegółowe potwierdzenie jej skuteczności, a konkretnie ocena wizualnej jakości obrazu, nie jest wykonalne. Wiadomo, że nerwy reagują na stymulację, ale obserwacja jej efektów będzie możliwa dopiero, gdy badania wejdą w fazę kliniczną, co zdaniem naukowców wydarzy się niebawem.

Nowe metody poprawy wzroku

Elektrostymulacja to jedna z wielu strategii stworzonych w ostatnich latach w celu pomocy osobom dotkniętym utratą wzroku. Instytut Okulistyki Molekularnej i Klinicznej z Bazylei (Institute of Molecular and Clinical Ophthalmology Basel) dokonał podsumowania dotychczasowych osiągnięć w tym temacie. We wspomnianym omówieniu jest mowa między innymi o modyfikacjach genetycznych mogących odwrócić utratę wzroku, jeśli zostaną wprowadzone we wczesnym stadium degeneracji siatkówki oka. Na ten moment na świecie przeprowadzono około 30 eksperymentalnych operacji tego typu, na których efekty trzeba jeszcze poczekać. Gdy natomiast pogorszenie wzroku znajduje się na bardziej zaawansowanym poziomie, możliwe jest wdrożenie strategii pozwalających pacjentom częściowo odzyskać widzenie. Mowa między innymi o terapii komórkami macierzystymi, terapii ontogenetycznej oraz o protezach siatkówki.

Komórki macierzyste stosowane w tym celu to zupełnie nowa, na ten moment w pełni eksperymentalna, terapia, stosowana w poważnych stadiach zniszczenia siatkówki. Optogenetyka odnosi się do wcześniej omawianych metod elektrycznej stymulacji kory wzrokowej, przy całkowitym pominięciu konieczności dokonywania jakichkolwiek modyfikacji w samym oku. Protezy siatkówki służą natomiast odbudowie jej obwodów i stymulacji jej wrażliwości na światło, by przywrócić częściowe widzenie u osób dotkniętych ślepotą.

Odzyskać wzrok

Oko jest stosunkowo wdzięcznym przedmiotem badań i modyfikacji, ponieważ łatwo do niego dotrzeć, jest niewielkie, a jego elementy są od siebie wyraźnie oddzielone, co pozwala na oddzielną pracę nad każdym z nich. Również dzięki temu, efekty terapii można dostrzec stosunkowo łatwo i szybko. Te fakty decydują o dużej popularności badań koncentrujących się na przywróceniu wzroku osobom go pozbawionym.