
Odporni na infekcję! Mniej i bardziej znane preparaty podnoszące odporność
Czym jest odporność organizmu?
Odporność to zdolność organizmu do walki z bakteriami, wirusami i innymi czynnikami wywołującymi choroby. Jeżeli nie zbudujemy odpowiedniej bariery, zarazki wnikną do naszego organizmu i zaczną się namnażać. Pojawią się charakterystyczne objawy przeziębienia takie jak katar, kaszel, ból głowy, gorączka.
Jak wzmocnić odporność?
Wszyscy znamy stare i popularne sposoby na wzmocnienie organizmu – herbatkę z miodem i cytryną, sok z cebuli, czosnek, tran lub olej z wątroby rekina, rutynę czy witaminę C. Jednak nie każdy z nas wie, że niektóre przyprawy i zioła, które występują w naszej kuchni – np. oregano, kurkuma, papryczka chili, czarny kmin (bardziej znany pod nazwą „czarnuszka”) – również posiadają dobroczynne właściwości i możemy je zastosować jako naturalną siłę do obrony przed infekcją.
Co kryje się w naszej kuchni?
Bardzo popularną przyprawą w naszych kuchniach oraz kuchni śródziemnomorskiej jest oregano (lebiodka pospolita), często kojarzona w Polsce z przyprawą do pizzy. Z łodygi i liści tej rośliny pozyskuje się olejek, który zawiera tymol i karwakrol. Te dwa związki działają antybakteryjnie (skutecznie zwalczają bakterie Staphylococcus) i przeciwgrzybiczo, a obecne w olejku przeciwutleniacze mogą nas ochronić przed wieloma rodzajami wirusów. Bezpieczna dawka to najczęściej dwie krople olejku na szklankę wody.
Dla podkreślenia smaku potraw i nadania im pikantności stosujemy papryczkę chili. Przyprawa pochodzi z regionu Ameryki Środkowej i jest stosowana jako główny składnik w kuchni meksykańskiej. Zawiera dużo beta karotenu, który przekształca się w organizmie w witaminę A, ta z kolei przyczynia się do utrzymania zdrowych błon śluzowych, chroni organizm przed atakami mikroorganizmów. Przyprawa bogata jest również w witaminę C, a regularne spożywanie pokarmów bogatych w witaminę C rozwija odporność na czynniki infekcyjne.
Rzadziej w naszej kuchni możemy znaleźć kurkumę (ostryż długi). Jest to przyprawa, która pochodzi z Indii. Zawiera kurkuminę, która chroni nasz organizm przed zainfekowaniem. Dla lepszej przyswajalności kurkumy należy ją zastosować razem z czarnym pieprzem (piperydyną) i tłuszczem, np. olejem kokosowym.
Co możemy znaleźć w zielnikach aptecznych?
W aptekach można znaleźć również naturalne soki np. sok z aloesu, ziele żyworódki pierzastej, czystek czy wiesiołek dwuletni. Zawierają one substancje immunostymulujące takie jak flawonoidy, antocyjany, polifenole, fitosterole. Związki te naturalnie wpływają na odporność i można je znaleźć w poniższych roślinach:
Żyworódka pierzasta (Kalanchoe pinnata) jest bogata we flawonoidy, garbniki, kwasy organiczne i duże ilości witaminy C. Zawiera cynk, selen, miedź, wapń. Roślina ta ma działanie wirusobójcze, grzybobójcze i bakteriobójcze (paciorkowce i gronkowce). Działa przeciwzapalnie, ponieważ niszczy toksyny drobnoustrojów wywołujących stan zapalny.
Aloes prawdziwy (Aloe vera) zawiera witaminy z grupy B, witaminy A, C, E, K, kwas foliowy oraz pierwiastki, m.in. cynk, selen, magnez, a także sterole roślinne, np. działający przeciwzapalnie kampesterol. Posiada również polisacharyd – acemannan, który aktywuje w naszym organizmie makrofagi odpowiedzialne za walkę z patogenami. Sok z aloesu wskazany jest dla osób skarżących się na częste przeziębienia i osłabienie organizmu.
Wiesiołek dwuletni – z nasion tej rośliny wytwarzany jest olej wiesiołkowy, który zawiera kwas gamma-linolenowy i kwasy z grupy Omega-6. Ich wysoki poziom w organizmie chroni nas przed wieloma chorobami, np. zapaleniem płuc, oskrzeli i gardła.
Czystek (Cistus incanus) – zawiera polifenole, które powodują aglutynację białek wirusowych, przez co hamuje rozprzestrzenianie się wirusów i wpływa pobudzająco na układ immunologiczny. Przyjmowany w regularny sposób zapobiega grypie i przeziębieniu. Może być stosowany już u dzieci powyżej 3 miesiąca życia. Dostępny jest w postaci suszonego ziela, tabletek i herbatek ekspresowych.
Odporność z apteki. Nie tylko zioła
W aptece dostępne są również inne – nie tylko ziołowe – preparaty. Co wzmacnia odporność?
Laktoferyna – to białko multipotencjalne z grupy transferryn, wykazujące duże powinowactwo do żelaza. Dzięki zdolności wiązania tego pierwiastka, uniemożliwia drobnoustrojom chorobotwórczym rozmnażanie się, dlatego często mówi się o niej, że jest idealnym stymulatorem odporności. Buduje i wzmacnia układ immunologiczny – zarówno u dzieci, jak i u osób dorosłych. W aptekach występuję w postaci proszku do sporządzenia zawiesiny doustnej (w saszetkach), kropli doustnych oraz kapsułek.
Beta-glukan – jest związkiem chemicznym stanowiącym budulec ścian komórkowych zbóż, drożdży i grzybów. Otrzymuje się go głównie z grzyba – boczniaka ostrogowatego (Pleurotus ostreatus). Mechanizm działania tego polisacharydu polega na wychwytywaniu przez makrofagi (posiadające na swojej powierzchni receptory) beta-glukanu i pochłanianiu komórek bakterii i grzybów. W preparatach aptecznych najczęściej wchodzi w skład syropów dla dzieci stosowanych powyżej 3 roku życia.
Szczep ten wytwarza unikalne lantybiotyki BLIS – ich zadaniem jest hamowanie rozwoju bakterii chorobotwórczych w obrębie jamy ustnej i ucha środkowego. Można go znaleźć w aptece – w pastylkach do ssania o smaku truskawkowym oraz miętowym; przeznaczony jest do stosowania u dzieci powyżej 3. roku życia. U dzieci powyżej 6. miesiąca życia stosuje się saszetki o smaku bananowym lub neutralnym. Producent zaleca przyjmowanie tych preparatów codziennie przez 3 miesiące.
Tak naprawdę nie ma idealnego preparatu, który pomoże nam uniknąć infekcji. To my sami musimy dbać o nasz organizm i nie możemy zapominać, że odpowiednio zbilansowania dieta bogata w witaminy i minerały również przyczynia się do wzmocnienia naszej odporności.