Biały nalot na języku - leczenie, przyczyny i co to oznacza

Dzięki językowi jesteśmy w stanie mówić, jak również rzuć i rozdrabniać kęsy pokarmu, a dzięki kubkom smakowym rozmieszczonym na jego powierzchni możemy odczuwać różne smaki. U zdrowego człowieka śluzówka pokrywająca język jest różowa i wilgotna, zwykle nie stwierdza się na niej żadnego  nalotu. Zdarzają się jednak sytuacje, w których na języku można stwierdzić obecność "nieprawidłowych tworów", jedną z częstszych nieprawidłowości jest obecność na języku białego nalotu.

Przyczyny białego nalotu na języku i ich leczenie

Biały nalot na języku nie zawsze musi świadczyć o chorobie. Najczęstszą przyczyną obecności białego nalotu na języku są po prostu błędy higieniczne. Należy pamiętać o tym, że myjąc zęby zawsze należy "szczotkować" również język. Warto zaopatrzyć się w specjalną szczoteczkę do zębów, która przystosowana jest właśnie do czyszczenia języka. W niektórych specjalistycznych sklepach ze sprzętem medycznym można również kupić specjalną skrobaczkę do czyszczenia języka, która swoim wyglądem przypomina maszynkę do golenia, a używać jej można już u dzieci od szóstego roku życia. Aby dobrze wyczyścić język, powinno sie "przejechać" skrobaczką lub szczoteczką do zębów kilka razy po powierzchni języka od jego nasady aż po sam koniec, dzięki czemu z powierzchni języka zostanie usunięta większa cześć nalotu. Następnie takie same ruchy należy powtórzyć w bok - od jednego boku języka do drugiego. Na koniec należy natomiast dokładnie przepłukać usta wodą. Dzięki takim regularnym zabiegom, na języku nie będzie gromadził się biały nalot, a język będzie cały czas różowy, gładki i lśniący. 

Inną przyczyną białego nalotu na języku może być też odwodnienie. W sytuacji, kiedy cierpimy z powodu biegunki lub wymiotów, często nasz język zaczyna się robić biały, suchy. Mówi się wówczas, że jest "obłożony". Wtedy taki biały nalot na języku może oznaczać, że nasz organizm zaczyna domagać się większej ilości płynów, bowiem może być to pierwszy sygnał świadczący o rozpoczynającym sie odwodnieniu. 

Zdarza się jednak, że biały nalot na języku może być związany z jakąś chorobą. Przede wszystkim obecność białego nalotu na języku może mięć związek z zakażeniem grzybiczym i grzybicą jamy ustnej. W takiej sytuacji zwykle nalot na języku jest dość gruby, czasami mówi się, że jest to nalot kożuchowaty. Do grzybicy jamy ustnej dość często dochodzi u osób, które są często z rożnych powodów poddawane antybiotykoterapii (np. często cierpią z powodu nawracających infekcji dróg oddechowych). Ponadto, z powodu grzybicy jamy ustnej stosunkowo często cierpią też osoby, które noszą protezy zębowe, jak również pacjenci, którzy z rożnych przyczyn muszą stosować w sposób przewlekły glikokortykosteroidy wziewne. Niekiedy z białym nalotem na języku w przebiegu grzybicy jamy ustnej mamy do czynienia u osób cierpiących z powodu nowotworów, AIDS oraz u pacjentów poddawanych leczeniu immunosupresyjnemu.  Zwykle czynnikiem etiologicznym odpowiedzialnym za rozwój grzybicy jamy ustnej są grzyby z rodzaju Candida, zazwyczaj jest to Candida albicans. W sytuacji, kiedy biały nalot na języku ma związek z grzybicą jamy ustnej, zachodzi konieczność zastosowania leków mających działanie przeciwgrzybicze: są to zarówno leki do stosowania miejscowego i pędzlowania jamy ustnej, jak również leki doustne, działające  ogólnoustrojowo. Są one dostępne na receptę i muszą zostać zalecone osobiście przez lekarza prowadzącego. 

Biały nalot na języku może też pojawić się na skutek infekcji bakteryjnej. Zazwyczaj obecny jest on u pacjentów cierpiących z powodu anginy oraz płonicy, czyli szkarlatyny. W przebiegu anginy białemu nalotowi na języku towarzyszą też ropne nacieki zlokalizowane na migdałkach. W przypadku zaś szkarlatyny biały nalot na języku z czasem ustępuje, a język staje sie wygładzony, malinowy - jest to bardzo charakterystyczny objaw w przebiegu tej bakteryjnej choroby. W sytuacji, kiedy lekarz rozpozna anginę lub szkarlatynę, pacjent wymaga bezwzględnie włączenia właściwej antybiotykoterapii, bowiem tylko dzięki niej objawy choroby ustępują, a pacjent wróci do zdrowia. 

Jeszcze inną przyczyną białego nalotu na języku może być palenie papierosów. Bardzo często zdarza się, że u palaczy język pokrywa się dość grubym, białym i kleistym nalotem, w którym mogą gromadzić się wszelkiego rodzaju zanieczyszczenia i bakterie. To z kolei powoduje, że palacze bardzo często budząc się rano odczuwają nieprzyjemny, gorzki smak w jamie ustnej, któremu często też towarzyszy nieprzyjemny zapach z ust, który może utrzymać się nawet przez cały dzień pomimo właściwej higieny jamy ustnej. Jedyna metoda zaś na pozbycie się tego rodzaju nalotu jest zaprzestanie palenia papierosów, co z korzyścią odbije się przecież na całym zdrowiu palacza. 

Zdarza się też, że biały nalot na języku ma związek z leukoplakią. Cóż to takiego? Leukoplakia to inaczej rogowacenie białe, jest to niestety zmiana przedrakowa powstająca w obrębie błony śluzowej jamy ustnej, która charakteryzuje się powstawaniem białych plam lub smug na powierzchni błony śluzowej. Zmiany te są wynikiem nieprawidłowego rogowacenia  nabłonka błony śluzowej jamy ustnej oraz zgrubienia jego warstwy kolczystej. Jakie są przyczyny powstawania leukoplakii? Przede wszystkim powstaje ona na skutek palenia tytoniu, zwłaszcza w postaci fajki, oraz używania tabaki, zdarza się też, że rozwija się ona na skutek długotrwałego drażnienia wywołanego miedzy innymi źle dopasowaną protezą zębową. Do rozwoju leukoplakii może też przyczynić się alkohol oraz nadużywanie bardzo ostrych przypraw. Leukoplakia może niestety przekształcić się w raka płaskonabłonkowego. 

Widać zatem, że biały nalot na języku nie zawsze jest wywołany błahą przyczyną. Czasami może on okazać się groźny i jego obecność wymaga stałej opieki lekarza prowadzącego. Dlatego też, jeśli pomimo właściwej higieny jamy ustnej nalot na języku długo się utrzymuje i nie możemy się go pozbyć, powinniśmy udać się do naszego lekarza prowadzącego, który po badaniu stwierdzi czy istnieje powód  do niepokoju i zaleci właściwe dalsze postępowanie.