Kandydoza – objawy, diagnostyka i leczenie zakażenia drożdżakami Candida
Marcin Setlak

Kandydoza – objawy, diagnostyka i leczenie zakażenia drożdżakami Candida

Kandydoza, czyli drożdżyca, to stan chorobowy wywołany przez drożdżaki (grzyby) z rodzaju Candidia i stanowi obecnie coraz częstszy problem. Kandydoza może rozwijać się w obrębie skóry, paznokci i błon śluzowych. Objawy drożdżycy zależą od miejsca, w którym doszło do kolonizacji grzyba. W zapobieganiu i leczeniu kandydozy dużą rolę odgrywa właściwa dieta i rozsądne stosowanie leków.

Co to jest Candidia? 

Candidia to grzyb drożdżopodobny. Najlepiej poznanym i mającym największe znaczenie dla zdrowia człowieka jest grzyb Candida albicans. Uważa się, że stanowi on część fizjologicznej flory przewodu pokarmowego nawet u 80% osób. Grzyby z rodzaju Candidia można też znaleźć na skórze, w kobiecych drogach rodnych oraz w dolnych odcinkach układu moczowego. 

W normalnych warunkach grzyby te nie powodują problemów zdrowotnych, jednak w niektórych przypadkach dochodzi do ich nadmiernego namnożenia się i wystąpienia uporczywych objawów. 

Kandydoza – przyczyny 

Nadmierny rozrost kolonii grzybów z rodzaju Candidia może być spowodowany różnymi przyczynami, najczęstsze z nich to: 

  1. Antybiotykoterapia prowadzona przez długi czas – antybiotyki powodują niszczenie korzystnej flory bakteryjnej, która hamuje rozwój grzybów.   
  2. Antykoncepcja hormonalna – może przyczynić się do powstawania kandydozy pochwy. Hormony stanowiące główny składnik tabletek antykoncepcyjnych wpływają na ograniczenie populacji bakterii z rodzaju Lactobacillus, które odpowiadają za utrzymanie niskiego pH w pochwie. Spadek ilości bakterii wpływa na wzrost pH, co umożliwia grzybom nadmierne namnażanie się. 
  3. Chemioterapia – w wyniku stosowania chemioterapii dochodzi do niszczenia komórek nowotworowych, jak i zdrowych komórek organizmu, w tym komórek nabłonka stanowiących barierę chroniącą przed nadmierną kolonizacją organizmu grzybami. Chemioterapia negatywnie wpływa także na mechanizmy immunologiczne. 
  4. Osłabiona odporność – może być spowodowana licznymi stanami chorobowymi, w tym przez: pierwotne i wtórne zaburzenia odporności, zabiegi operacyjne, rozległe oparzenia i urazy.

Ponadto możliwe przyczyny kandydozy obejmują:

  • zaburzenia hormonalne występujące w trakcie trwania ciąży,  
  • żywienie pozajelitowe, 
  • niewyrównaną cukrzycę,
  • choroby nowotworowe,
  • radioterapię,
  • nadużywanie alkoholu i narkotyków, 
  • nieodpowiednią higienę. 

Powiązane produkty

Kandydoza – objawy 

Objawy kandydozy będą różniły się w zależności od miejsca, w którym doszło do nadmiernego rozrostu populacji grzyba Candidia lub jego obecności w narządach, które w normalnych warunkach pozbawione są flory fizjologicznej.  

Drożdżyca jamy ustnej – objawy obecności Candida albicans i innych grzybów z rodzaju Candidia w jamie ustnej obejmują: naloty barwy białej na podniebieniu, wewnętrznej stronie policzków, języku oraz na dziąsłach. 

Grzybica gardła i przełyku – przy grzybicy przełyku mogą występować problemy z przełykaniem kęsów pokarmu, ból w trakcie przełykania, uczucie pieczenia za mostkiem. Problemy z przyswajaniem pokarmu mogą skutkować utratą masy ciała. 

Grzybica układu pokarmowego (żołądka i jelit) – ból żołądka, utrata masy ciała, odbijanie treścią pokarmową, zgaga, biegunki lub zaparcia, podwyższona temperatura ciała. Grzybica żołądka i jelit występuje znacznie rzadziej niż grzybica dotycząca jamy ustnej czy gardła.

Grzybica dróg rodnych – pieczenie i świąd w okolicy pochwy lub sromu, ból podczas oddawania moczu, obrzęk miejsc intymnych, serowata wydzielina z pochwy.

Grzybica męskich narządów rozrodczych – świąd żołędzi, białe grudki pod napletkiem, zmiany dotyczące żołędzi pod postacią plam lub grudek.

Kandydoza dróg moczowych – ból podczas mikcji, częste oddawanie niewielkich ilości moczu, kandyduria – jest to obecność grzybów w moczu, nie zawsze świadczy o zakażeniu, gdyż Candidia często stanowi florę fizjologiczną dolnych dróg moczowych.

Kandydoza skóry – najczęstszym miejscem nadmiernego namnażania się grzybów na skórze są okolice fałdów skórnych. Zmiany grzybicze przyjmują w tym przypadku charakter rumieniowy przekształcający się w grudkowe wykwity na obrzeżach zmiany. Objawy grzybicy skóry często obejmują świąd, zaczerwienienie i łuszczenie się skóry w obrębie zmiany. 

Grzybica paznokci i wałów okołopaznokciowych – objawami obecności kolonii grzyba w obrębie paznokcia najczęściej są: zaczerwienienie wału okołopaznokciowego, erozja płytki paznokcia, jej matowienie i przerastanie 

Grzybica występuje nie tylko u osób dorosłych i starszych. Drożdżaki Candidia mogą być odpowiedzialne za rozwój pieluszkowego zapalenia skóry u dzieci.  

Grzyby Candidia powodują w organizmie szczególnie negatywne efekty, jeśli rozwijają się w narządach wewnętrznych, które w normalnych warunkach całkowicie pozbawione są flory fizjologicznej. 

Zapalenie płuc wywołane grzybami z rodzaju Candidia – objawia się silnym kaszlem, gorączką, postępującą dusznością oraz charakterystycznymi zmianami w obrazie RTG. 

Infekcyjne zapalenie wsierdzia – do zakażenia grzybami w obrębie worka osierdziowego predysponują: niedawno przebyty zabieg kardiochirurgiczny, obecność sztucznej zastawki oraz współwystępowanie innych schorzeń.
Grzybicze zapalenie stawów – zapalenie stawów na tle grzybiczym występuje stosunkowo rzadko, lecz może mieć groźne powikłania, niekiedy wymagające wykonania endoprotezy w miejscu zniszczonych tkanek. 

Grzybicze zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych – charakteryzuje się złymi rokowaniami i występowaniem objawów oponowych. 

Candida albicans może rozwijać się także w innych narządach, czasem zakażenie tym grzybem przyjmuje szczególnie niebezpieczną postać, w której komórki patogenu przedostają się do krwioobiegu pacjenta. Taki stan wiąże się z bardzo niekorzystnymi rokowaniami. 

Kandydoza – jak wykryć? Badania na candidię 

Ze względu na różnorodny obraz kandydozy, diagnostyka w jej kierunku uzależniona jest od miejsca, w którym doszło do nadmiernego rozrostu kolonii.  

Próbkę do badania laboratoryjnego powinno się pobrać przed włączeniem leczenia przeciwgrzybiczego. Powinna być ona pobrana do sterylnego pojemnika i dostarczona do laboratorium w ciągu dwóch godzin od pobrania. 

Jakie badania służą wykrywaniu grzybów? 

Istnieją liczne metody diagnostyczne pozwalające wykryć obecność grzybów w organizmie. Badanie na kandydozę może polegać na mikroskopowej ocenie preparatu, badaniach mikrobiologicznych, serologicznych oraz genetycznych. To, jakie badania na grzybicę powinny zostać przeprowadzone, zależy od rodzaju infekcji. 

W przypadku grzybic układowych, dotyczących narządów wewnętrznych, najczęściej stosuje się test z krwi. Badanie krwi na grzyby z rodzaju Candidia polega na serologicznej metodzie, która wykrywa w surowicy antygen krążący mannozy, enolazy i innych charakterystycznych dla tego rodzaju drobnoustrojów cząsteczek. 

Test na kandydozę układu pokarmowego obejmuje pobranie i badanie próbki kału. Po odpowiednim przygotowaniu, próbkę umieszcza się na specjalnym podłożu umożliwiającym wzrost grzyba. Należy jednak pamiętać, że wynik pozytywny tego badania nie musi świadczyć o chorobie, gdyż grzyby drożdżopodobne w kale mogą być spowodowane obecnością fizjologicznej flory w jelicie. 
W przypadku zakażeń grzybiczych innych części ciała znaczenie diagnostyczne mają badania mikroskopowe i genetyczne. 

Badanie na Candidię – cena 

Cena badania w kierunku grzybów z rodzaju Candidia zależy od typu badania, cena badania krwi czy kału na grzyby to około 300 zł. Tańsze testy apteczne również mogą być przydatne w diagnostyce zakażeń grzybiczych, jednak ich czułość i swoistość jest niższa w porównaniu do badań laboratoryjnych. 

Candida albicans – interpretacja wyników 

Interpretacja wyników badań laboratoryjnych zawsze musi być powiązana z oceną stanu pacjenta i zgłaszanych przez niego dolegliwości, gdyż wyniki dodatnie testów nie muszą oznaczać stanu chorobowego. 

Kandydoza – leczenie 

Leczenie Candida albicans polega na stosowaniu preparatów dobranych pod kątem miejsca, w którym rozwija się grzyb, a także nasilenia problemu. W przypadku grzybicy paznokci stosuje się lakiery, w grzybicy jamy ustnej środki do płukania ust, w zakażeniach skóry kremy, a jeśli problem dotyczy pochwy używa się globulek. 

Substancjami czynnymi leków najczęściej są antybiotyki z grupy antybiotyków polienowych (nystatyna), echinokandin (kapsofungina) oraz azoli (klotrimazol). Należy pamiętać, że decyzja o tym, jak leczyć dane zakażenie grzybicze, powinna być podjęta przez lekarza. 

Dieta przy kandydyozie 

Dla zwalczania zakażeń grzybiczych znaczenie ma odpowiednia dieta. Oto kilka wskazówek: 

  • należy ograniczyć przyjmowanie cukrów prostych, 
  • powinno się zaprzestać picia alkoholu, 
  • do diety należy włączyć jogurty zawierające bakterie z rodzaju Lactobacillus
  • należy przyjmować probiotyki,
  • z diety należy wyeliminować produkty o wysokim indeksie glikemicznym.

Dowiedz się więcej na temat tego, jak powinna wyglądać dieta przy kandydozie.

Kandydoza – zapobieganie 

W zapobieganiu rozwojowi kandydozy znaczenie może mieć wiele czynników. Odpowiednia dieta bogata w warzywa, wystrzeganie się alkoholu i nikotyny w znacznym stopniu pomogą zmniejszyć ryzyko zachorowania na kandydozę przewodu pokarmowego. W profilaktyce kandydozy skóry i błon śluzowych duże znaczenie ma odpowiednia higiena.  

  1. P. Gajewski, A. Szczeklik, Interna Szczeklika 2017, MP, Kraków 2017.
  2. A. Boroń-Kaczmarska, Choroby zakaźne i pasożytnicze, PZWL, Warszawa 2017.
  3. D. S. Paauw, L. R. Burkholder, M. B. Migeon, Choroby wewnętrzne: praktyczny przewodnik kliniczny, t. 1, Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2009
  4. W. Karges, S. Al Dahouk, Interna w 5 dni, PZWL, Warszawa 2013.
  5. A. Doboszyńska, Objawy chorób wewnętrznych. Podręcznik dla studentów, PZWL, Warszawa 2013.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Gradówka – co to jest i jak wygląda? Przyczyny, objawy, leczenie

    Gradówka jest jednym z najczęściej występujących schorzeń okulistycznych i dotyka osoby w różnym wieku. Jakie są przyczyny i objawy gradówki? Jakie mogą być konsekwencje dla zdrowia, jeśli nie jest odpowiednio leczona?

  • Grypa typu B – objawy, leczenie, możliwe powikłania

    Grypa typu B to sezonowa infekcja wirusowa, która często atakuje w miesiącach jesienno-zimowych. Charakteryzuje się nagłym początkiem, wysoką gorączką, bólem mięśni i osłabieniem, które mogą znacząco wpływać na codzienne funkcjonowanie. Chociaż większość przypadków przebiega łagodnie, nieleczona grypa typu B może prowadzić do groźnych powikłań, takich jak zapalenie płuc czy zaostrzenie chorób przewlekłych. Dowiedz się, jak rozpoznać objawy, skutecznie leczyć infekcję i minimalizować ryzyko komplikacji.

  • Ptasia grypa – przyczyny, objawy u ludzi, leczenie

    Ptasia grypa to zakaźna choroba wirusowa wywoływana przez różne szczepy wirusa grypy typu A, które naturalnie występują w populacjach ptaków. Wirusy te mogą przenosić się między ptakami, a w określonych przypadkach mogą zakażać także inne gatunki, w tym ludzi.

  • Grypa w ciąży – zagrożenia, objawy, leczenie i profilaktyka

    Grypa oraz inne infekcje wirusowe często wywołują niepokój u kobiet będących w ciąży. Zakażenie wirusem grypy u osób dorosłych przebiega zwykle dosyć łagodnie, jednakże w przypadku kobiet ciężarnych choroba może mieć cięższy przebieg oraz negatywnie wpływać na dziecko. Z tego względu w rekomendacjach lekarzy ginekologów kładzie się nacisk przede wszystkim na profilaktykę i ochronę przyszłych mam przed zakażeniem grypą, aby uniknąć poważnych powikłań.

  • Pluskwa domowa – jak wyleczyć jej ugryzienie? Jak zwalczać?

    Pluskwa domowa to niewielki owad pasożytniczy, który żywi się krwią ssaków, w tym przede wszystkim ludzi. Ze względu na swój tryb życia i sposób odżywiania owady te zyskały miano jednych z najbardziej uciążliwych pasożytów w środowisku domowym. Pozbycie się pluskiew jest niezwykle trudne, ponieważ owady te potrafią przetrwać w trudnych warunkach i mają zdolność do ukrywania się w najmniejszych szczelinach. Często problem pluskiew zostaje wykryty dopiero po pojawieniu się ugryzień, które mogą być źródłem silnego świądu oraz innych reakcji skórnych.

  • Grypa typu A – objawy, przebieg, leczenie, powikłania

    Grypa typu A to jedna z najczęściej występujących odmian wirusa grypy, która charakteryzuje się dużą zdolnością do mutacji i rozprzestrzeniania się w populacji. Jest to choroba sezonowa, która co roku dotyka miliony ludzi na całym świecie i niejednokrotnie wywołuje epidemie lub pandemie. Objawy grypy typu A często pojawiają się nagle i mogą mieć poważne konsekwencje dla zdrowia, zwłaszcza u osób starszych, dzieci oraz osób z obniżoną odpornością. W artykule przedstawiamy charakterystyczne objawy grypy typu A, jej przebieg, metody leczenia oraz możliwe powikłania, które mogą wystąpić w wyniku niewłaściwego lub opóźnionego leczenia. Dowiesz się także, jak zapobiegać tej chorobie i dlaczego szczepienia odgrywają kluczową rolę w ochronie przed wirusem.

  • Drgawki gorączkowe u dziecka – jak sobie z nimi radzić?

    Wystąpienie drgawek gorączkowych u dziecka jest sytuacją niezwykle trudną i wywołującą silny stres u rodziców. Z tego względu warto wiedzieć, jak sobie z nimi radzić i co zrobić, aby nie dopuścić do ich pojawienia się. Czym są drgawki gorączkowe oraz jakie są ich rodzaje?

  • Pielęgnacja skóry pacjenta onkologicznego. Jakie kosmetyki stosować przy chemioterapii i radioterapii?

    Chemioterapia, radioterapia i tak zwana terapia skojarzona (łącząca różne metody leczenia) to stosowane od lat metody leczenia nowotworów. Niestety, ich działanie nie ogranicza się jedynie do komórek nowotworowych – terapie onkologiczne wpływają również na zdrowe komórki, zwłaszcza te o wysokiej zdolności do podziału, takie jak komórki skóry, włosów i paznokci. Dlatego w trakcie leczenia onkologicznego tak ważna jest odpowiednia pielęgnacja.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

logo Telemedi

Usługę zdalnej konsultacji z lekarzem świadczy Telemedi.
Regulamin świadczenia usługi dostępny jest tutaj.