Język geograficzny – czym jest? Przyczyny i leczenie

Język geograficzny to zjawisko spotykane zarówno wśród dorosłych, jak i dzieci. Choć jego pochodzenie wciąż jest dość tajemnicze, warto dowiedzieć się, jakie są możliwe przyczyny występowania rumienia wędrującego języka i czy należy go leczyć.

Język geograficzny (lingua geographica) to łagodny stan zapalny dotyczący górnej i bocznych powierzchni języka. W jego wyniku dochodzi do lokalnego zaniku brodawek nitkowatych (atrofia) i powstawania zmian o charakterze plam. Proces dotyczy tylko brodawek nitkowatych, brodawki grzybowate pozostają bez zmian, a niekiedy przerastają. Może pojawić się u dorosłych i u dzieci. Nie posiada etologi bakteryjnej ani grzybiczej.

Jak wygląda język geograficzny?

Plamy zanikowe mają kolor różowy bądź czerwony; są gładkie, nieregularne, a Ich kształt opisywany jest jako obrączkowaty, okrągławy. Mogą być otoczone uwypuklonym białym, żółtawym bądź szarawym rąbkiem, który zbudowany jest z regenerujących się brodawek nitkowatych.

Wyróżnia się trzy typy języka geograficznego: plamy, plamy z białym obrzeżem i plamy z czerwonym, zapalnym rąbkiem. Mogą też występować postacie mieszane.

Plamy zmieniają w czasie swój charakter, kształt, wielkość, lokalizację. Zanikają i pojawiają się w innym miejscu na przestrzeni dni czy nawet godzin. Na powierzchni języka powstaje rysunek, przypominający zarysy kontynentów i wysp, stad nazwa język geograficzny (łagodne wędrujące zapalenie języka, rumień wędrujący). Czasami proces zapalny obejmuje inne obszary jamy ustnej: wargi, policzki, podniebienie. Powstają wówczas czerwone plamy o charakterze nadżerek. Mamy wtedy do czynienia z geograficznym zapaleniem jamy ustnej.

Język geograficzny u dziecka

Język geograficzny ma charakter nawrotowy – samoistne zanika i powraca. Może pojawić się nagle i utrzymywać wiele miesięcy a nawet lat. U dzieci pojawia się zwykle ok. 3–6 roku życia. Występuje u około 6 procent dzieci. Często towarzyszy wadom serca, atopii, chorobom endokrynologicznym i skazie wysiękowej.

Powiązane produkty

Chlorhexil Extra, płyn do płukania jamy ustnej, 250 ml

płyn, nieświeży oddech, próchnica, stan zapalny, parodontoza, bez fluoru

25,49 zł
Do koszyka
Bestseller

Elgydium Anti Plaque, pasta do zębów, 75 ml

pasta, nieświeży oddech, próchnica, kamień

24,19 zł
Do koszyka
Elmex, 12,5 mg fluoru/g, żel, 25 g

fluor, żel, próchnica, nadwrażliwość

33,29 zł
Do koszyka
Bestseller

Ajona Stomaticum, koncentrat pasty do zębów, 25 ml

pasta, krwawienie, nieświeży oddech, parodontoza, próchnica, stan zapalny, bez fluoru

9,39 zł
Do koszyka
Alfa Med, płyn do płukania jamy ustnej, 200 ml

płyn, afta, ból, stan zapalny, infekcja, bez parabenów

34,99 zł
Do koszyka
Meridol Ochrona dziąseł, pasta do zębów, 75 ml

pasta, próchnica, kamień, bez parabenów

13,39 zł
Do koszyka
Ziaja Mintperfekt Szałwia, pasta stomatologiczna bez fluoru, 75 ml

pasta, podrażnienie, próchnica, nieświeży oddech, bez fluoru, bez parabenów

8,99 zł
Do koszyka
Elgydium Dental Floss, nici dentystyczne, pęczniejące, miętowe, 25 m

środki higieniczne, akcesoria, nić

14,69 zł
Do koszyka

Przyczyny języka geograficznego

Etiologia języka geograficznego nie jest znana. Zapalenie dotyka 1–2,5 procent ogólnej populacji. Wśród możliwych przyczyn wymienia:

czynniki genetyczne (rodzinne występowanie)
niektóre choroby, np. łuszczyca (język geograficzny występuje u kilkunastu procent chorych), choroby alergiczne, cukrzyca, choroby psychiczne, choroba Leśniowskiego-Crohna, schorzenia nerek
zaburzenia hormonalne
stres
niedobory pokarmowe
atopia
anemia
zakażenie Helicobacter pylori
zaburzenia odporności
ciąża
zespół Downa
stosowanie miejscowych glikokortykosteroidów

Ciekawostką jest fakt, że obraz mikroskopowy plam w języku geograficznym przedstawia takie same cechy histopatologiczne co łuszczyca.

Język geograficzny a język probruzdowany

Język geograficzny często występuje razem z językiem probruzdowanym. Na jego górnej powierzchni widoczne są wówczas bruzdy i rowki o różnej długości, szerokości i głębokości. Często można zauważyć szczelinę biegnącą centralnie oraz liczne boczne. Pomiędzy nimi znajdują się pola zaniku brodawek nitkowatych, charakterystyczne dla rumienia wędrującego.

Zmiana ma charakter łagodny. Wymaga utrzymywania dobrej higieny języka, ze względu na zwiększoną retencję płytki bakteryjnej i resztek pokarmowych w szczelinach. Językowi probruzdowanemu często współtowarzyszy kserostomia (suchość jamy ustnej). Mogą ją powodować między innymi niektóre leki, np. przeciwdepresyjne, obniżające ciśnienie krwi, nasercowe. Konieczne może być wówczas stosowanie substytutów śliny.

Dowiedz się, jakie są przyczyny białego nalotu na języku i jak sobie z nim radzić.

Język geograficzny a Covid-19

Wirus SARS-CoV-2 wykazuje powinowactwo do receptorów enzymu konwertującego angiotensynę, obecnych w dużej ilości m.in. na powierzchni języka. W przebiegu infekcji Covid-19 odnotowywano, oprócz wielu innych zmian w całej jamie ustnej, zaburzenia dotyczące języka, w tym język geograficzny. Objawy wewnątrzustne pojawić się jako pierwsze, przed wystąpieniem objawów ogólnych.

Czy język geograficzny się leczy?

Język geograficzny zazwyczaj nie powoduje żadnych dolegliwości i nie wymaga leczenia. W przypadku pojawienia się bólu czy pieczenia (dotyczy głównie postaci z zaczerwienionym rąbkiem wokół plam) należy:

unikać gorących, kwaśnych, pikantnych potraw i napojów
wyeliminować czynniki drażniące mechanicznie, np. ostre brzegi ubytków próchnicowych, ostre krawędzie wypełnień czy protez zębowych
utrzymywać dobrą higienę jamy ustnej, w tym języka

Lekarz dentysta może zlecić stosowanie płukanek, środków miejscowo znieczulających, powlekających i osłaniających błonę śluzową.

Data publikacji: 25.04.2022

Data aktualizacji: 25.04.2022

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi

Polecane artykuły

Jak pozbyć się blizn po trądziku? Pielęgnacja twarzy i leczenie blizn

Blizny potrądzikowe należą do najczęstszych następstw trądziku pospolitego. Szacuje się, że dotyczą nawet do 95% pacjentów zmagających się z trądzikiem, co świadczy o skali problemu i potrzebie odpowiedniej wiedzy na jego temat. Zmiany te mogą powodować znaczny dyskomfort psychiczny i obniżenie poczucia własnej wartości. Na szczęście współczesna kosmetologia i medycyna estetyczna oferują szereg skutecznych rozwiązań, które pozwalają na znaczną redukcję widoczności blizn potrądzikowych.

Czytaj dalej
Makijaż u pacjentek onkologicznych. Jak malować się w trakcie i po chemioterapii?

Leczenie onkologiczne zmienia nie tylko funkcjonowanie organizmu, ale także wygląd – skóra staje się bardziej wrażliwa, często przesuszona, mogą pojawić się przebarwienia czy utrata brwi i rzęs. Dla wielu kobiet makijaż nie jest wyłącznie kwestią estetyki, ale również sposobem na zachowanie poczucia kobiecości i odzyskiwanie kontroli nad codziennością. Czy w trakcie chemioterapii można się malować? Jakie kosmetyki są bezpieczne, a których lepiej unikać?

Czytaj dalej
Rodzaje trądziku – jakie są, czym się charakteryzują i różnią?

Trądzik to jedno z najczęstszych schorzeń skórnych, które stanowi duży problem terapeutyczny, psychologiczny i społeczny. Trądzik pospolity dotyka niemal 80% osób w wieku 12–19 lat, z kolei trądzik różowaty występuje u około 10% populacji. Kluczem do skutecznej terapii i pielęgnacji zmian trądzikowych jest zrozumienie, że trądzik nie jest jedną, homogeniczną jednostką chorobową. Istnieje wiele jego odmian i postaci klinicznych, które różnią się przyczyną powstawania, wyglądem zmian skórnych oraz metodami leczenia. Prawidłowe rozpoznanie rodzaju trądziku jest pierwszym i najważniejszym krokiem na drodze do zdrowej cery.

Czytaj dalej
Leczenie onkologiczne a zabiegi medycyny estetycznej. Czy można je wykonywać w trakcie terapii?

Leczenie onkologiczne to ogromne wyzwanie nie tylko dla zdrowia fizycznego, ale także psychicznego, m.in. ze względu na jego wpływ na wygląd pacjenta. Terapia onkologiczna często wywołuje skutki uboczne widoczne na skórze, włosach czy paznokciach. Nic zatem dziwnego, że pacjenci w trakcie lub po zakończeniu leczenia przeciwnowotworowego zastanawiają się, czy mogą korzystać z zabiegów medycyny estetycznej.

Czytaj dalej
Kwas ferulowy – właściwości i zastosowanie. Jak go stosować do pielęgnacji skóry?

Kwas ferulowy w ostatnich latach zyskał status jednego z najbardziej cenionych składników pielęgnacyjnych. Jego pochodzenie jest w pełni naturalne, a działanie niezwykle wszechstronne. Jest wykorzystywany w kosmetologii, dermatologii i farmacji głównie ze względu na silne właściwości przeciwutleniające i rozjaśniające. Pomaga spowolnić procesy starzenia skóry, chroni ją przed promieniowaniem UV i wspiera proces regeneracji komórek. Nic dziwnego, że kwas ferulowy na twarz to jeden z hitów nowoczesnej pielęgnacji – stosowany zarówno samodzielnie, jak i w połączeniu z witaminami C i E.

Czytaj dalej
Trądzik zaskórnikowy – przyczyny, objawy, leczenie i domowe sposoby

Trądzik zaskórnikowy to najłagodniejsza, niezapalna postać trądziku pospolitego, która często jest pierwszym sygnałem problemów z cerą w okresie dojrzewania. Choć nie towarzyszą mu bolesne zmiany ropne, potrafi być równie uciążliwy i – co ważne – stanowi punkt wyjścia dla rozwoju bardziej zaawansowanych form trądziku. Charakteryzuje się występowaniem zaskórników, potocznie nazywanych wągrami, które pojawiają się w wyniku zablokowania ujść mieszków włosowych. Zrozumienie mechanizmu ich powstawania oraz wdrożenie odpowiedniej pielęgnacji i leczenia jest kluczowe dla utrzymania zdrowej skóry i zapobiegania powstawaniu blizn czy przebarwień.

Czytaj dalej
Zabiegi kosmetyczne na jesień – jak zadbać o skórę o tej porze roku?

Po lecie skóra często wymaga regeneracji – jest przesuszona, nadreaktywna i ma nierównomierny koloryt. Jesień to idealny moment, by przywrócić skórze równowagę, ujednolicić jej odcień i przygotować na zimę. W gabinetach kosmetologicznych i klinikach medycyny estetycznej królują wówczas zabiegi regenerujące, złuszczające i nawilżające. Na co się zdecydować?

Czytaj dalej
Rozszerzone pory na twarzy. Skąd się biorą i jak je zwalczać?

Rozszerzone pory to częsty problem dermatologiczny, który dotyczy zarówno kobiet, jak i mężczyzn – niezależnie od wieku. Choć nie stanowią choroby skóry, mogą wpływać na jej wygląd, teksturę i podatność na niedoskonałości. Za ich powstawanie odpowiada szereg czynników. Odpowiednio dobrane kosmetyki i zabiegi kosmetologiczne pozwalają skutecznie poprawić wygląd skóry i zmniejszyć widoczność porów.

Czytaj dalej