Strefa okazji
Nowości
Krótkie daty
Jak rozpoznać wodobrzusze? Przyczyny, objawy i leczenie wodobrzusza
Wodobrzusze (inaczej puchlina brzuszna) jest to nadmierne nagromadzenie wolnego płynu w jamie otrzewnej (prawidłowa ilość płynu w jamie otrzewnej, która ma za zadanie amortyzować narządy, nie przekracza 150 ml).
- Wodobrzusze - jak może do niego dojść?
- W jaki sposób można podzielić wodobrzusze?
- W przebiegu jakich chorób może dojść do rozwoju wodobrzusza?
- Jakie są objawy wodobrzusza?
- Jak rozpoznać wodobrzusze?
- Jak wygląda leczenie wodobrzusza?
Wodobrzusze - jak może do niego dojść?
Przede wszystkim do powstania wodobrzusza może dojść na skutek zwiększonego ciśnienia w układzie żyły wrotnej, mówi się wtedy o tzw. nadciśnieniu wrotnym. Ponadto, do powstania wodobrzusza przyczynia się też hipoalbuminemia, czyli zbyt mała ilość albumin, które są rodzajem białek (ich mała ilość może być efektem między innymi ich nadmiernej utraty lub zbyt małej produkcji). Do rozwoju wodobrzusza może też dojść na skutek upośledzonego krążenia w naczyniach limfatycznych - pojawia się wtedy utrudniony odpływ limfy (chłonki). Kolejną przyczyną powstawania wodobrzusza może również być nadmierna produkcja płynu przez komórki w organizmie, np. w przebiegu nowotworów.
W jaki sposób można podzielić wodobrzusze?
Wodobrzusze można podzielić w zależności od objętości płynu, który gromadzi się w jamie otrzewnej.
- Wyróżnia się zatem wodobrzusze łagodne (czyli stopień pierwszy wodobrzusza) - można je stwierdzić tylko za pomocą badania usg jamy brzusznej.
- Stopień drugi wodobrzusza to tzw. wodobrzusze umiarkowane - lekarz może je stwierdzić w czasie badania fizykalnego pacjenta, ilość płynu w jamie otrzewnej przekracza 500 ml.
- W stopniu trzecim wodobrzusza (inaczej to wodobrzusze zaawansowane) brzuch pacjenta jest napięty, dochodzi do wygładzenia pępka lub pojawia się przepuklina pępkowa, może też pojawić się duszność, co oznacza, że w jamie otrzewnej zgromadziło się około 15 litrów płynu.
Powiązane produkty
-
ostropest, drażetki, trawienie
16,19 złDo koszyka -
kapsułki, trawienie, niestrawność, toksyny
19,99 złDo koszyka -
tabletka, trawienie
12,99 złDo koszyka
W przebiegu jakich chorób może dojść do rozwoju wodobrzusza?
- marskość wątroby a wodobrzusze
Najczęściej do rozwoju wodobrzusza (jest to aż 80%) dochodzi w przebiegu marskości wątroby. Czym jest marskość wątroby? Jest to choroba, w przebiegu której występuje przewlekły stan zapalny, co z kolei doprowadza do przebudowy miąższu wątroby, pojawia się jego włóknienie, co pociąga za sobą konsekwencje pod postacią zaburzenia czynności wątroby. Marskość wątroby ma niestety charakter postępujący, a coraz większe włóknienie miąższu wątroby nie tylko upośledza jej funkcje, ale również zaczyna upośledzać przepływ krwi w krążeniu wrotnym - dochodzi do rozwoju nadciśnienia wrotnego i następnie wodobrzusza. Ponadto, do rozwoju wodobrzusza dochodzi dość często również w przebiegu chorób nowotworowych.
- wodobrzusze w przypadku niewydolności układu krążenia i innych chorób
Także niewydolność układu krążenia, choroby trzustki oraz gruźlica mogą doprowadzić do rozwoju wodobrzusza. Wodobrzusze może też pojawić się u pacjentów z zespołem nerczycowym, toczniem rumieniowatym układowym czy też u chorych na niedoczynność tarczycy i pacjentów cierpiących z powodu zakrzepicy żyły wrotnej. Do rozwoju wodobrzusza dochodzi też w przypadku enteropatii z utratą białka. Zdarza się też wodobrzusze idiopatyczne - u pacjentów leczonych hemodializami. Wodobrzusze może być też pierwszym objawem raka jajnika u kobiet.
Jakie są objawy wodobrzusza?
- Pierwszym objawem rozwijającego się wodobrzusza jest powiększanie się obwodu brzucha.
- Dodatkowo, pacjent odczuwa dyskomfort w jamie brzusznej, pobolewanie, doskwierają mu nudności, a czasem także wymioty.
- W sytuacji, kiedy wodobrzusze ma związek z niewydolnoscią krążenia, u pacjenta obecne są również dodatkowo obrzęki kończyn dolnych, duszność, częstsze oddawanie moczu w nocy, jak również upośledzona tolerancja wysiłku.
- W przebiegu marskości wątroby bardzo często objawami towarzyszącymi wodobrzuszu jest poszerzenie żył powłok brzucha na skutek rozwiniętego krążenia obocznego wrotno-systemowego i powiększenie śledziony, ponadto dodatkowo może pojawić się świąd skóry, żółtaczka, obrzęki kończyn dolnych, objawy upośledzonego krzepnięcia krwi, a u mężczyzn ginekomastia.
- Należy pamiętać też o tym, że pacjenci z zaawansowanym wodobrzuszem mają charakterystyczny wygląd "kasztanowego ludzika" - mają duży brzuch, a kończyny dolne i górne są krótkie i bardzo chude.
Jak rozpoznać wodobrzusze?
- Lekarz może podejrzewać wodobrzusze po palpacyjnym badaniu brzucha pacjenta - w czasie dotykania brzucha obecny jest tzw.objaw chełbotania.
- Opukując brzuch pacjenta, lekarz stwierdza również zmianę odgłosu opukowego na stłumiony. Jeśli po badaniu lekarz podejrzewa wodobrzusze, należy wykonać badania dodatkowe, które mogą potwierdzić wstępne rozpoznanie.
- Można zatem wykonać badania obrazowe - usg jamy brzusznej oraz tomografię komputerową jamy brzusznej. Dzięki tym badaniom można z dużą dokładnością stwierdzić, jaka ilość płynu zgromadziła się w jamie otrzewnej, ponadto można ocenić, jak wygląda wątroba i inne narządy jamy brzusznej oraz czy doszło do rozwoju nadciśnienia wrotnego.
- W przypadku potwierdzenia wodobrzusza, należy wykonać badanie płynu puchlinowego. Wykonuje się w tym celu nakłucie jamy otrzewnej. Po pobraniu w płynie ocenia się między innymi stężenie albumin, analizuje się rodzaj i liczbę zawartych w nim komórek (na tej podstawie można odróżnić płyn powstały w wyniku gruźlicy, choroby nowotworowej czy też bakteryjnego zapalenia otrzewnej).
- Ponadto, w pobranym płynie można ocenić też aktywność dehydrogenazy mleczanowej (LDH), amylazy, poziom białka całkowitego oraz bilirubiny.
Jak wygląda leczenie wodobrzusza?
Leczenie wodobrzusza jest uzależnione od tego, jaką chorobą zostało ono spowodowane (leczenie przyczynowe). W przypadku marskości wątroby, pacjent musi znajdować się pod stałą opieką lekarza specjalisty chorób wątroby, który będzie kierował właściwym postępowaniem. W przypadku choroby nowotworowej leczenie będzie prowadził onkolog, zaś w przypadku niewydolności układu krążenia pacjentem będzie musiał zajmować się kardiolog. Dodatkowo, poza leczeniem przyczynowym, w przebiegu leczenia wodobrzusza konieczne jest również leczenie objawowe. W tym celu wykorzystuje się leki moczopędne, które pacjent może otrzymywać drogą doustną, a w razie konieczności też drogą dożylną.
Szybko powiększający się obwód brzucha wymaga pilnej konsultacji z lekarzem. Może zdarzyć się bowiem, że w jamie otrzewnej zacznie gromadzić się płyn, który doprowadzi do rozwoju wodobrzusza. Lekarz będzie musiał wtedy stwierdzić, co jest przyczyną takiego stanu rzeczy i zaleci dalsze postępowanie.
