Bulgotanie w jelitach - przyczyny, objawy, leczenie
Anna Rutkowska

Bulgotanie w jelitach - przyczyny, objawy, leczenie

Zapewne każdy z nas choć raz doświadczył uczucia, że jego brzuch żyje własnym życiem. Bulgotanie w jelitach, przelewanie, dziwne odgłosy, a nawet wyraźnie wyczuwalne ruchy w okolicach jelit – zupełnie jakby zamieszkał w nas obcy... Czy te objawy powinny nas niepokoić?

Co powoduje bulgotanie w jelitach?

Dźwięki, które wydaje nasz brzuch, pochodzą z przewodu pokarmowego, w którym to, co z radością zjedliśmy i wypiliśmy, miesza się z enzymami trawiennymi. Skurcze jelit powodujące przesuwanie się treści pokarmowej nie byłyby dla nas słyszalne, gdyby nasze jelita wypełnione były wyłącznie płynem. Jednak trawienie to proces, któremu towarzyszy również obecność gazów – zarówno powietrza, połkniętego podczas jedzenia i picia, jak i produktów zachodzącej w jelicie grubym fermentacji niestrawionych resztek. I to właśnie gazy, współwystępujące z płynną treścią, słyszymy jako burczenie czy bulgotanie w jelitach. Najgłośniej słyszalne są one wtedy, gdy od posiłku minęło już sporo czasu i nasz brzuch pustoszeje. 

Bulgotanie, przelewanie w jelitach – jestem znów głodny!

To właśnie wtedy nasz żołądek i jelita rozpoczynają ważny proces zwany wędrującym kompleksem motorycznym (z ang. migrating motor complex, MMC). Jest on inicjowany przez produkowany przez tkanki jelita cienkiego hormon zwany motyliną. Proces ten, który polega na skurczach jelit, służy opróżnieniu układu pokarmowego z resztek jedzenia, śluzu, bakterii i innych produktów trawienia – dlatego bulgotanie w jelitach słyszymy nawet wtedy – a raczej szczególnie wtedy – gdy jesteśmy znów głodni. Zaburzenia MMC mogą być przyczyną wiązanych właśnie z uczuciem głodu dolegliwości, takich jak bóle brzucha, mdłości, a nawet wymioty.

Bulgotanie w niemal pustych jelitach świadczy więc o zupełnie prawidłowym MMC, ale jeśli czujemy ból lub nas mdli, to znak, że coś tu nie gra i warto zgłosić się do lekarza. 

Co ciekawe, naukowcy zaczęli w ostatnich latach badać związek motyliny, odpowiedzialnej za MMC, z takimi problemami jak nagłe spadki wagi czy otyłość. Prof. Jan Tack z Uniwersytetu Leuven w Belgii podejrzewa, że to właśnie nieprawidłowy poziom tego hormonu może być jedną z ich przyczyn. Przypuszcza również, iż to m.in. motylina odpowiada za odczucie przyjemności po jedzeniu czy poczucie nagrody, co oznacza, że możliwość farmakologicznego regulowania jej poziomu mogłaby być nadzieją dla otyłych lub zbyt szczupłych pacjentów. 

Polecane dla Ciebie

Bulgotanie w jelitach – świąteczna niestrawność

Zostawmy jednak głód. Często bywa, że niepokojące odgłosy, takie jak bulgotanie w jelitach, pojawiają się właśnie po posiłku. Mogą towarzyszyć im inne dolegliwości: ból brzucha, uczucie napięcia, wzdęcia czy zgaga

Jeśli te problemy pojawiają się sporadycznie, nie ma raczej powodów do niepokoju. Najczęściej tego typu sytuacje przytrafiają nam się przy okazji świąt czy innych imprez, spędzanych przy bogato zastawionym stole. Kusi nas wtedy, by spróbować wszystkiego, co podano, więc zapominamy o umiarze, zasadach prawidłowego łączenia produktów i jedzenia ich we właściwej kolejności. Przez to do naszych jelit trafia więcej niestrawionych cząstek, które fermentują, powodując powstawanie dużej ilości gazów. Nawet jeśli wydaje nam się, że nie pochłonęliśmy zbyt dużo, nasz brzuch szybko zamienia się w balon i głośno domaga się ratunku. Aby temu zapobiec, warto pamiętać o kilku mądrych zasadach ucztowania: 

  1. Żujmy powoli i dokładnie – ograniczymy połykanie powietrza i sprawimy, że do naszego żołądka dostanie się mniej dużych, trudnych do strawienia kęsów, co z kolei zmniejszy ryzyko nadmiernej fermentacji i produkcji gazów w jelitach.
  2. Ograniczmy produkty uważane za wzdymające.
  3. Do gotowania, używajmy ziół wspomagających trawienie.
Z reguły dolegliwości wynikające z przejedzenia przechodzą samoczynnie, jednak warto wesprzeć swój brzuch w walce z niestrawnością i sięgnąć po napary z ziół, takich jak kminek, mięta, koper włoski, szałwia czy anyż, ewentualnie pomóc sobie dostępnymi bez recepty środkami z apteki, które ułatwią pozbycie się nadmiaru gazów z jelit (np. preparaty z symetykonem). 

Gdy bulgotanie w jelitach lub ból nie mijają

Przyczyną utrzymujących się przez więcej niż dobę dolegliwości może być poważniejsze zatrucie pokarmowe. Jeśli mimo upływu czasu i kolejnych wizyt w toalecie nasze jelita wciąż szaleją, należy udać się do lekarza, który może zalecić antybiotykoterapię lub inne leki. Warto pamiętać jednak, że antybiotyki usuną nie tylko szkodliwe drobnoustroje, ale również te potrzebne. Dlatego już w trakcie leczenia pacjent powinien przyjmować suplementy pomagające odbudować naturalną florę bakteryjną jelit, czyli probiotyki.

Bulgotanie w jelitach – alergia i nietolerancje pokarmowe

Jeśli po kilku czy kilkunastu dniach wciąż czujemy się źle, możliwe, że dopadła nas jedna z przewlekłych chorób układu pokarmowego. Statystyki pokazują, że coraz częściej cierpimy na alergie i nietolerancje pokarmowe. Wbrew pozorom to nie to samo, jakkolwiek objawy mogą być podobne. Należą do nich biegunki, silne bóle brzucha, wzdęcia czy bulgotanie w jelitach. Alergie pokarmowe często wiążą się też z problemami skórnymi, jak wysypki, afty czy atopowe zapalenie skóry. W przypadku obu typów schorzeń powinniśmy regularnie odwiedzać lekarza. Najczęściej stosowaną metodą leczenia jest dieta eliminacyjna (a w przypadku alergii również leki przeciwalergiczne czy odczulanie), zaś zignorowanie objawów może wpędzić nas w dalsze kłopoty – stany zapalne, zniszczenie tkanek jelit czy złą pracę innych układów naszego organizmu.

Bulgotanie w jelitach a nieswoiste zapalenie jelit

To wspólne miano dla dwóch jednostek chorobowych – wrzodziejącego zapalenia jelita grubego i choroba Leśniowskiego-Crohna, zawsze wymagających stałej pomocy lekarza. Chorzy mogą skarżyć się na bulgotanie w jelitach, ale prawie na pewno będą odczuwać także inne, znacznie bardziej uciążliwe dolegliwości. Należą do nich przewlekłe biegunki, nudności i wymioty, obecność krwi w stolcu, bóle brzucha różnego typu, problemy z wypróżnianiem, gorączka. Takich objawów nigdy nie wolno bagatelizować! Kierunek? Gastroenterolog.

Bulgotanie w jelitach – to mogą być bakterie

Coraz częściej mówi się też o schorzeniu zwanym SIBO (z ang. small intestinal bacterial overgrowth) oznaczającym nadmiernie rozrośniętą florę bakteryjną jelit. Ta może wystąpić, gdy do jelita cienkiego dostaną się bakterie specyficzne dla jelita grubego, co dzieje się często w wyniku zaburzeń wyżej opisanego procesu MMC. Jeśli w jego trakcie nie dojdzie do skutecznego oczyszczenia jelit z resztek pokarmu i bakterii, te namnażają się, powodując nie tylko bulgotanie w jelitach, ale też bóle brzucha, biegunki czy mdłości. Uważa się nawet, że SIBO może być przyczyną większości przypadków popularnej już niestety dolegliwości znanej jako zespół jelita drażliwego1.

Bulgotanie w jelitach a celiakia

Celiakia to poważna choroba, w której na skutek kontaktu z glutenem, białkiem występującym w większości hodowanych przez człowieka zbóż, dochodzi do zniszczenia kosmków jelitowych. Do jej objawów zaliczamy nie tylko bóle brzucha, wzdęcia, wymioty, biegunki, bulgotanie w jelitach, ale też m.in. anemię, bóle mięśni i stawów czy przewlekłe zmęczenie. Nieleczona może prowadzić do wyniszczenia organizmu. 

Wprowadzenie ścisłej, bezglutenowej diety to na razie jedyny skuteczny sposób zapobiegania objawów celiakii. Pewne nadzieje można też wiązać z opracowaniem przez amerykańskich farmaceutów2 nowego leku na tę chorobę, nad którym badania przechodzą właśnie do trzeciej – klinicznej – fazy. 

Bulgotanie w jelitach a stres 

To właśnie brzuch jest zazwyczaj jedną z pierwszych ofiar nierównej walki ze stresem. Egzaminy, trudności w pracy, ważne spotkanie – zapewne każdy z nas ma na koncie związane z nimi szybkie biegi do toalety, mdłości, ściśnięty żołądek, bulgotanie w jelitach, brak apetytu (lub odwrotnie – kompulsywne wrzucanie w siebie dużych ilości jedzenia). Pewną pomocą mogą być wtedy zioła działające rozkurczowo i uspokajająco, takie jak melisa czy mniej znane szyszki chmielu. Jeśli stresogenne czynniki występują dłużej, mogą dopaść nas wszelkiego typu bóle brzucha, przewlekła niestrawność, bezsenność, stany zapalne żołądka czy jelit, a w konsekwencji wiele poważniejszych chorób. Warto znaleźć więc swój własny sposób walki ze stresem. Może w tym pomóc sport (dziś już na pewno wiadomo, że to niezbędny element w naszej piramidzie zdrowia), hobby i zachowanie równowagi między odpoczynkiem a obowiązkami. 

  1. http://www.naczyniapolaczone.pl/sibo-small-intestinal-bacterial-overgrowth-cz-i/
  2. https://www.beyondceliac.org/research-news/View-Research-News/1394/postid--100526/ 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Jak powstaje nowotwór?

    Nowotwory są główną przyczyną zgonów na świecie. Szacuje się, że w Polsce choruje na nie ponad milion osób, a ok. 100 tys. umiera. Niestety, statystyki te z roku na rok są coraz mniej optymistyczne. Jak powstaje nowotwór? Czy da się zapobiec jego rozwojowi?

  • Przeziębienie, grypa, alergia czy COVID-19? Jak je od siebie odróżnić?

    Swędzenie w gardle, gorączka, katar – w dobie pandemii koronawirusa i  COVID-19 te symptomy wzbudzają niepokój. Czy słusznie? Jak odróżnić objawy alergii, przeziębienia i grypy od choroby koronawirusowej? Dowiedz się z poniższego artykułu. 

  • WZW C – przyczyny, objawy, czynniki ryzyka wirusowego zapalenia wątroby typu C

    Wirusowe zapalenie wątroby typu C (HCV) to choroba wywołana przez wirusa zapalenia wątroby typu C. Choroba ta jest często nazywana „cichym zabójcą”, ponieważ wczesne stadium infekcji często nie daje objawów, a osoba zakażona może przez wiele lat nie wiedzieć, że jest chora. Wirusowe zapalenie wątroby typu C może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak marskość wątroby, rak wątrobowokomórkowy i niewydolność wątroby, jeśli nie zostanie zdiagnozowane i leczone na czas. Objawy wirusowego zapalenia wątroby typu C mogą obejmować zmęczenie, utratę apetytu, nudności i wymioty, bóle brzucha, ciemny mocz, żółtaczkę, świąd skóry czy bóle stawów.

  • Perforacja jelita – przyczyny, objawy, leczenie

    Perforacja jelita to bardzo poważne schorzenie, które wymaga natychmiastowej interwencji lekarskiej. Nieleczone może doprowadzić do śmierci. Jak rozpoznać przedziurawione jelito i co jest jego przyczyną? Jak wygląda leczenie i czy może się objeść bez interwencji chirurga?

  • Chłoniak – objawy, leczenie, rokowania i rodzaje nowotworu układu chłonnego

    Chłoniakiem określa się nieprawidłowy rozrost tkanki limfatycznej. Jednoznaczne wyjaśnienie pochodzenia chłoniaków i przyczyn ich występowania nadal pozostaje wyzwaniem dla współczesnej medycyny. Podstawą leczenia wszystkich rodzajów chłoniaków jest chemioterapia.

  • By-passy, czyli pomostowanie aortalno-wieńcowe – na czym polega ten zabieg?

    Pojęcie by-passów, używane często w środowisku medycznym, nadal nie jest do końca jasne dla reszty społeczeństwa. Pomostowanie aortalno-wieńcowe umożliwia doprowadzenie krwi do serca, co jest szczególnie istotne w przypadku m.in. zablokowania tętnic wieńcowych przez blaszki miażdżycowe.

  • Jak odchudzić dziecko? Praktyczne porady dietetyka

    Statystyki w kwestii nadwagi i otyłości u dzieci i młodzieży pogarszają się z roku na rok. Coraz więcej dzieci w Polsce boryka się ze zbyt wysoką masą ciała. Jako rodzice chcemy jak najlepiej dla swoich pociech, dlatego zaczynamy wyszukiwać informacje dotyczące odchudzania dzieci. Jak poradzić sobie z nadwagą lub otyłością dziecka? Jakie kroki warto podjąć w tym kierunku? I ostatnie – czy dzieci powinno się odchudzać?

  • Jak wyleczyć nużeńca? Leki, suplementy, domowe sposoby na nużycę

    Nużeniec jest pasożytem należącym do roztoczy. Jest niewidoczny gołym okiem, ponieważ ma bardzo niewielkie rozmiary. Gatunki bytujące na człowieku to: nużeniec ludzki oraz nużeniec krótki. Liczba osób zarażonych wzrasta wraz z wiekiem. Nawet ponad 80% osób powyżej 70. roku życia może być zarażonych nużeńcem.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij