Jak nauczyć nasze ciało zmieniać nastrój?

Większość z nas zdaje sobie sprawę z tego, że przeżywanie emocji wpływa na ciało. Emocje pociągają za sobą reakcje somatyczne, np. napięcie/zwiotczenie mięśni, przyspieszenie/zwolnienie akcji serca, rozszerzenie/zwężenie źrenic. Przeżywając emocje prezentujemy je za pomocą mimiki (uśmiech, marszczenie czoła) oraz ekspresji w ciele (przygarbienie/zesztywnienie), którym towarzyszą określone myśli.

Czy jednak możliwa jest sytuacja odwrotna? Czy mamy możliwość odpowiednio sterując naszym ciałem – wywołać u siebie bądź zmienić przeżywane właśnie emocje? 

Teoria mimicznego sprzężenia zwrotnego

Fritz Strack i jego współpracownicy przeprowadzili w 1988 roku ciekawy eksperyment.
Osoby biorące w nim udział podzielono na dwie grupy – pierwsza z nich w trakcie wykonywania zadania trzymała ołówki w ustach (usta oraz szczęki pozostawały wówczas zaciśnięte), zaś druga - w zębach (dawało to wrażenie „uśmiechania się”). Zadaniem uczestników eksperymentu było ocenienie w jakim stopniu, prezentowane materiały, ich śmieszą.

Okazało się, że druga grupa oceniała rysunki jako znacznie zabawniejsze. Trzymany w zębach ołówek pobudził do pracy określone mięśnie, co zostało zinterpretowane jako wyrażanie radości.  Natomiast osoby, które trzymały ołówek wargami napięcie mięśni twarzy zinterpretowały przeciwnie – rysunki im się nie podobały.

Istnieje zatem związek miedzy napięciem mięśni a stanem emocjonalnym.
Zgodnie z teorią mimicznego sprzężenia zwrotnego mózg interpretuje wysyłane przez mięśnie informacje, do których następnie dostraja między innymi ilość i rodzaj wydzielanych hormonów, które z kolei wpływają na nastrój.

Okazuje się zatem, że związek ciało-emocje działa w obie strony. Przykładowo, nie tylko strach powoduje, że mięśnie się napinają, ale także rozluźnienie mięśni powoduje ustępowanie napięcia emocjonalnego.

Wnioski płynące z przedstawionej teorii wykorzystywane są między innymi w metodach relaksacji, których zadaniem jest za pomocą równomiernego oddechu, napinania/rozluźniania mięśni,  odpowiedniego myślenia – wywołanie w nas rozluźnienia i pozbawienie napięcia powstałego wskutek przeżywania stresu oraz związanych z nim emocji.

Jak zatem zmieniać swój nastrój?

Już samo przybranie pewnego wyrazu mimicznego jest w stanie wpłynąć na pojawienie się pożądanej emocji. Pamiętajmy również o informacjach zwrotnych płynących z naszego otoczenia. 

Mamy możliwość wpływu na nasz nastrój i operujemy narzędziami umożliwiającymi, przynajmniej do pewnego stopnia, jego modyfikację.