Woda termalna – co to jest i jakie ma właściwości?

Woda termalna to surowiec wykorzystywany w dermatologii i kosmetologii głównie ze względu na swoje właściwości łagodzące i wspomagające regenerację skóry. Choć nie jest składnikiem aktywnym w sensie farmakologicznym, jej bogaty skład mineralny może pozytywnie wpływać na kondycję skóry wrażliwej, podrażnionej czy reaktywnej.

1. Czym jest woda termalna?
2. Właściwości wody termalnej
3. Jak używać wody termalnej na twarz i skórę?
4. Czy wodę termalną można używać na włosy?
5. Woda termalna – efekty
6. Podsumowanie – woda termalna

Czym jest woda termalna?

Woda termalna to naturalna woda podziemna czerpana z głębokich warstw geologicznych, często o temperaturze wyższej niż temperatura powierzchniowa (choć nie jest to warunek konieczny). Jej charakterystycznymi cechami są wysoka czystość mikrobiologiczna oraz specyficzny skład mineralny, który może obejmować:

• krzemionkę,
• wodorowęglany,
• siarczany,
• wapń, magnez, sód, potas,
• pierwiastki śladowe (np. selen, mangan, lit, cynk, bor, żelazo).

Specyficzny skład mineralny oznacza, że wody termalne, pozyskiwane z głębokich warstw geologicznych, zawierają charakterystyczną dla konkretnego źródła mieszankę soli mineralnych. Skład wody jest odzwierciedleniem unikalnych warunków geochemicznych danego regionu. Poszczególne wody termalne mogą różnić się zarówno rodzajem obecnych minerałów, jak i ich stężeniem, co przekłada się na odmienne właściwości pielęgnacyjne. Źródła wód termalnych znajdują się w wielu miejscach na świecie, np. we Francji (Avène, Vichy, La Roche-Posay), USA, Nowej Zelandii, Niemczech, a także w Polsce (m.in. okolice Podhala, Jeleniej Góry czy województwa świętokrzyskiego).

Właściwości wody termalnej

Z punktu widzenia chemii kosmetycznej woda termalna nie jest klasycznym składnikiem aktywnym – nie wykazuje specyficznego, ukierunkowanego działania biologicznego na poziomie komórkowym. Może jednak pełnić istotną funkcję substancji wspomagającej, szczególnie w pielęgnacji skóry wrażliwej, nadreaktywnej i narażonej na działanie czynników drażniących.

Potencjalne właściwości wody termalnej (uzależnione od jej składu chemicznego):

• działanie łagodzące i przeciwzapalne – szczególnie w przypadku wód bogatych w krzemionkę i wodorowęglany;
• redukcja rumienia i podrażnień – działanie wynikające głównie z obecności krzemionki oraz wodorowęglanów, a w niektórych przypadkach także wapnia i magnezu;
• działanie antyoksydacyjne – przypisywane obecności pierwiastków śladowych, takich jak selen, mangan i cynk;
• mineralizacja skóry – uzupełnianie mikroelementów wspierających funkcjonowanie bariery naskórkowej.

Woda termalna nie działa immunomodulująco ani nie wpływa bezpośrednio na mikrobiom skóry. Pewne źródła (np. La Roche-Posay, Avène) sugerują korzystny wpływ na równowagę mikrobiologiczną, ale są to efekty pośrednie i zależne od konkretnego typu wody. Oznacza to, że woda nie działa bezpośrednio na bakterie, ale poprawia warunki (np. zmniejsza stan zapalny) i stwarza lepsze środowisko mikrobiomu.

Jak używać wody termalnej na twarz i skórę?

Woda termalna do twarzy może być stosowana na różne sposoby, w zależności od potrzeb i rodzaju skóry:

• jako tonik – po oczyszczeniu skóry, przed nałożeniem serum lub kremu;
• w ciągu dnia – w celu odświeżenia i ukojenia skóry, np. podczas pracy w klimatyzowanych pomieszczeniach;
• kojąco po zabiegach kosmetycznych – np. po peelingach chemicznych, mezoterapii mikroigłowej, mikrodermabrazji, depilacji;
• w pielęgnacji skóry nadreaktywnej i alergicznej – szczególnie w stanach zaostrzenia, np. zaczerwienienia czy podrażnienia.

Woda termalna najczęściej występuje w formie mgiełki, dlatego aby zaaplikować ją na skórę, należy rozpylić ją z odległości 20–30 cm i odczekać około 1–2 minut. Kolejnym krokiem będzie nałożenie serum i kremu. Jeśli jednak używamy wody termalnej tylko do odświeżenia i nie planujemy nakładania kolejnych kosmetyków (okluzja), resztki niewchłoniętej wody należy delikatnie osuszyć (np. chusteczką), aby uniknąć transepidermalnej utraty wody (TEWL).

Czy wodę termalną można używać na włosy?

Wodę termalną można stosować także w pielęgnacji włosów. Może mieć korzystne działanie na:

• skórę głowy – koi podrażnienia, redukuje uczucie świądu, wspiera pielęgnację skóry z łupieżem lub łojotokowym zapaleniem;
• włosy – ułatwia nieco rozczesywanie, może poprawiać elastyczność i miękkość (szczególnie w przypadku wód bogatych w krzemionkę).

Woda termalna – efekty

Regularne stosowanie wody termalnej może przynieść zauważalne korzyści:

• redukcja podrażnień i uczucia pieczenia,
• poprawa komfortu skóry suchej i napiętej,
• wspomaganie gojenia mikrouszkodzeń naskórka,
• delikatne działanie antyoksydacyjne,
• wzmocnienie działania innych kosmetyków (poprzez optymalne nawilżenie naskórka, co może poprawić wchłanianie substancji aktywnych).

Należy pamiętać, że efekty stosowania wody termalnej nie będą spektakularne i natychmiastowe – ma ona działanie pomocnicze, ale może odegrać istotną rolę w pielęgnacji skóry wrażliwej, z AZS, trądzikiem różowatym czy łuszczycą.

Podsumowanie – woda termalna

• Woda termalna to naturalna woda mineralna wydobywana z głębokich źródeł, która dzięki wysokiej czystości i zawartości składników mineralnych wspiera regenerację i łagodzi skórę wrażliwą.
• Zawiera cenne minerały, takie jak krzemionka, wapń, magnez, selen czy cynk, które mogą działać przeciwzapalnie i antyoksydacyjnie oraz wspierać funkcjonowanie bariery naskórkowej.
• Aby zapobiec transepidermalnej utracie wody (TEWL), po aplikacji wody termalnej należy zastosować krem lub serum, a w przypadku użycia odświeżającego – delikatnie osuszyć skórę.
• Stosowanie wody termalnej na włosy i skórę głowy nie zastąpi użycia produktów stworzonych do pielęgnacji włosów i skalpu.