Łupież – skąd się to bierze?
Anna Rutkowska

Łupież – skąd się to bierze?

Jest jedną z najczęściej występujących u ludzi dolegliwości. O łupieżu napisano i powiedziano już chyba wszystko – jak się go pozbyć, jak zapobiegać jego występowaniu, jakie szampony działają na niego najskuteczniej. Mimo wszystko łupież wciąż dopada wielu z nas. Dlaczego?

Łupież – problem globalny

Według naukowców przypadłość ta dotyka niemal połowę populacji (nie licząc dzieci) i dotyczy wszystkich ras oraz płci. Jest problemem nie tylko estetycznym, ale też nieprzyjemnym, ponieważ powoduje swędzenie, a drapanie może prowadzić do podrażnień skóry. Wiadomo też, że problem z reguły nasila się w okresie zimowym.

Nieleczony łupież może prowadzić do stanów zapalnych, grzybicy czy wypadania włosów, a także zaostrzyć łysienie androgenne czy telogenowe. Białe płatki sypiące się z głowy powinny więc martwić nie tylko osoby noszące ciemne ubrania – na tle których łupież jest doskonale widoczny – ale wszystkich, których ta przypadłość dotknęła.

Dlaczego mamy łupież? 

Łupież nie zawsze jest tą samą jednostką chorobową. Wyróżnia się kilka jego rodzajów, w zależności od przyczyny powstawania.

Pierwszym typem jest łupież zwykły – in. suchy. Jego przyczyną jest przesuszenie skóry, które może być spowodowane przez rozmaite jednostki chorobowe, zaburzenia hormonalne (np. przy problemach z tarczycą), jak również nadużywanie kosmetyków czy zbyt częste mycie, które zwykle nasila problem suchej skóry. Często zdarza się też, że drogeryjne kosmetyki podrażniają skórę głowy, zwłaszcza jeśli zawierają:

  • SLS (Sodium Lauryl Sulfate) – dzięki niemu szampon dobrze się pieni, ale pozbawia skórę warstwy lipidowej;
  • PEG (glikole polietylenowe) i PPG (glikole polipropylenowe) – również wykazują niepożądane działanie na warstwę lipidową;
  • lanolina – może być przyczyną alergii i podrażnień.

Podobnie może działać nadmierna ekspozycja na słońce, która wysusza nie tylko odsłoniętą skórę, ale również tę na głowie.

Łupież zwykły to raczej drobne, białe, suche płatki, przypominające częściej cząstki mąki niż duże łuski. Jeśli towarzyszy mu swędzenie, wynika ono właśnie z przesuszenia skóry, a nie samej obecności łupieżu.

Drugi najczęstszy typ łupieżu to łupież tłusty, wiązany z łojotokowym zapaleniem skóry – niektórzy specjaliści uważają, że łupież jest jego łagodną odmianą, inni traktują oba schorzenia jako odrębne jednostki chorobowe.

Publikacje naukowe wskazują na różne przyczyny łojotokowego zapalenia skóry. Często mówi się, że ma on związek z naturalnym występowaniem w ludzkiej skórze drożdżaków z rodzaju Malassezia globosa, a także z tak zwanymi korneocytami, czyli martwymi komórkami zrogowaciałego naskórka. W przypadku nasilonej kolonizacji korneocytów przez drożdżaki może dojść do zwiększonego uwalniania mediatorów prozapalnych skutkujących łojotokowym zapaleniem skóry.

Za przyczyny występowania łojotokowego zapalenia skóry uważa się też czynniki immunologiczne, zaburzenia funkcji wydzielniczych gruczołów łojowych oraz nieprawidłowy skład produkowanego łoju; podkreśla się również wpływ nieodpowiedniej diety oraz higieny osobistej, zanieczyszczenie środowiska, brak ekspozycji na światło słoneczne oraz stres. Do wystąpienia lub nasilenia objawów ŁZS może także dojść w przebiegu różnych chorób przewlekłych, na przykład w schorzeniach neurologicznych (chorobie Parkinsona), zaburzeniach psychicznych (depresji), alkoholizmie, chorobach nowotworowych przewodu pokarmowego i układu oddechowego czy infekcjach wirusem HIV.

Łupież tłusty objawia się zwykle większymi tłustymi łuskami, mającymi często żółtawą barwę. W nasilonej postaci powoduje powstawanie żółtawych strupów i – przede wszystkim – silne swędzenie. Nieodparta potrzeba drapania się po chorej skórze może niestety jeszcze bardziej pogłębić stany zapalne i podrażnienie skóry.

Medycyna wyróżnia jeszcze kilka innych rodzajów łupieżu. Należą do nich:

  • łupież biały, występujący najczęściej u dzieci, głównie na kończynach i twarzy;
  • łupież pstry – za jego przyczynę również odpowiedzialne są grzyby; przybiera postać różowych, beżowych, żółtawych, a nawet białych plam występujących na całym ciele, przez co często bywa mylony z bielactwem;
  • łupież różowy – również dotyka przede wszystkim dzieci i młodzież, objawia się powstawaniem różowych plamek na ciele i kończynach; zwykle przechodzi samoistnie.
Zobacz preparaty na łupież na DOZ.pl

Powiązane produkty

Łupież a higiena

Pojawienie się łupieżu tłustego mylnie wiązano kiedyś z – mówiąc wprost – brudem. Jednak nie ma dowodów na to, że łupież może być spowodowany zbyt rzadkim myciem głowy. Jeśli już – u osób, które nie przyjaźnią się z wodą, szamponem i grzebieniem, nieusuwany na bieżąco łupież będzie po prostu bardziej widoczny. Co więcej, nieleczony problem może się po prostu nasilać. W tym sensie osoby niedbające o higienę mogą być bardziej narażone na rozwój choroby, ponieważ rzadziej decydują się na sięgnięcie po odpowiedni specyfik.

Ale złe są wszelkie skrajności – zbyt częste sięganie po kosmetyki do pielęgnacji głowy, używanie wielu różnych preparatów, żeli, pianek, kosmetyków do stylizacji i innych tego rodzaju wynalazków dawkowanych w ilościach hurtowych może być jeszcze gorsze dla skóry niż parę leniwych dni, kiedy nie chce nam się myć głowy. Na niektórych poradnikowych anglojęzycznych stronach powstało nawet specjalne określenie na ten kolejny (choć nieuznany oficjalnie przez naukowy świat) rodzaj łupieżu – tzw. product buildup. Można to przetłumaczyć jako „nawarstwienie kosmetyków”, gdyż chodzi tu o sytuację, gdy w wyniku stosowania zbyt dużej ich liczby, włosy stają się przesuszone, pozbawione połysku, a kręcone dodatkowo puszą się i łamią. Co gorsza, nie reagują nawet na kolejne odżywki czy inne specyfiki, które mają je nawilżyć i poprawić ich stan. Osoby dotknięte problemem zwykle starają się go rozwiązać przez kupno następnych szamponów, maseczek czy balsamów. Efekt? Włosy wyglądają jeszcze gorzej, w dodatku mogą pojawiać się na nich płatki przypominające łupież lub po prostu drobinki brudu.

Jak leczyć łupież?

Nie ma uniwersalnej metody leczenia łupieżu. Jeśli jest on spowodowany przesuszeniem lub nadmiarem higieny, często wystarczy zmienić łazienkowe nawyki – kupić delikatny organiczny szampon, który nie będzie zawierał wymienionych powyżej składników będących przyczyną podrażnień. Warto pamiętać też o właściwym nawodnieniu organizmu.

Jeśli mimo to łupież nie ustąpi, można sięgnąć po specjalistyczne szampony przeciwłupieżowe. W przypadku łupieżu tłustego pomocne będą te zawierające substancje przeciwdrożdżakowe (ketokonazol, siarczek selenu, kwas salicylowy, cyklopiroksolamina) lub – w ostateczności, jeśli nie pomogło nic innego – sterydy, ale te można stosować wyłącznie po konsultacji z lekarzem. Lecznicze szampony stosuje się zwykle nie częściej niż dwa razy w tygodniu. Jeśli włosy wymagają częstszego mycia – a zwykle tak jest – należy używać zwykłego, nieleczniczego szamponu.

Jeśli i to wszystko nie pomoże, nie pozostaje nam nic innego niż wizyta u dermatologa, który może poszerzyć leczenie o przeciwgrzybicze leki doustne.

Źródła:

  1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18489295/
  2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2887514/

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Naukowcy pracują nad szczepionką na Alzheimera. Na czym polega przełomowy pomysł?

    Naukowcy opracowali eksperymentalną szczepionkę przeciwko białku tau – kluczowemu czynnikowi neurodegeneracji w chorobie Alzheimera. Pierwsze badania z udziałem ludzi ruszą już w 2026 roku. Na czym będą polegać?

  • Zastrzyk z adrenaliny. Kto powinien mieć przy sobie EpiPen i jak prawidłowo podać lek?

    Adrenalina, znana również jako epinefryna, odgrywa kluczową rolę w ratowaniu życia w sytuacjach nagłego zagrożenia zdrowia – szczególnie podczas reakcji anafilaktycznych. Współczesna medycyna oferuje wygodne i bezpieczne formy podania tego leku, z których najpopularniejszą jest automatyczny wstrzykiwacz, powszechnie określany jako EpiPen. Wiedza na temat wskazań do stosowania adrenaliny oraz umiejętność jej prawidłowego podania mogą okazać się bezcenne w krytycznych momentach.

  • Co na wzdęcia i gazy? Ranking preparatów wspomagających przy wzdęciach brzucha 2025

    Wzdęcia i gazy to nieprzyjemne dolegliwości trawienne, które mogą znacznie uprzykrzyć życie. Po jakie środki sięgnąć, by się ich pozbyć? Sprawdź ranking preparatów na wzdęcia i gazy i wybierz produkt dla siebie.

  • Furagina i alkohol. Dlaczego to groźne połączenie i jakie są jego skutki uboczne?

    Zakażenia układu moczowego to częsta dolegliwość, która dotyczy szczególnie kobiet. Infekcje mogą pojawiać się o każdej porze roku, jednak latem ich ryzyko rośnie. Sprzyjają im m.in. kąpiele w basenie lub jeziorze, noszenie wilgotnych strojów kąpielowych, a także częstsze podróże i zmiany klimatu. Lato i wakacje to nie tylko czas większego narażenia na infekcje, ale też okres, w którym chętniej sięgamy po alkohol – lampkę wina do kolacji, orzeźwiające piwo czy kolorowego drinka na plaży. Jeśli w tym samym czasie pojawi się zakażenie dróg moczowych, lekarz często zaleca furaginę (furazydynę) jako skuteczny lek przeciwbakteryjny, który jest również dostępny bez recepty. Niestety, łączenie furaginy z alkoholem jest niebezpieczne i może prowadzić do poważnych działań niepożądanych, w tym reakcji disulfiramowej.

  • Czym jest glutaminian sodu i gdzie występuje? Czy E621 jest szkodliwy dla zdrowia?

    Glutaminian sodu to dodatek do żywności, który od lat wzbudza sporo emocji. Choć kojarzy się głównie z przemysłem spożywczym, występuje również w naturze – znajdziemy go m.in. w pomidorach, serach czy grzybach. Wielu kucharzy, zarówno zawodowych, jak i amatorów gotowania, nie wyobraża sobie kuchni bez tego składnika. W krajach Azji Wschodniej glutaminian sodu, znany także jako MSG (od ang. monosodium glutamate), jest tak powszechny jak sos sojowy czy sól i stanowi ważny element lokalnej tradycji kulinarnej. W artykule przedstawiamy aktualny stan wiedzy, poparty badaniami naukowymi, na temat glutaminianu sodu.

  • Rodzaje kolagenu a suplementacja. Na co zwrócić uwagę przy wyborze produktu?

    Kolagen to białko odgrywające kluczową rolę w organizmie człowieka. Jest głównym składnikiem tkanki łącznej, z której zbudowane są skóra, kości, stawy, ścięgna, więzadła, naczynia krwionośne, a także zęby i rogówka oka. Stanowi około 30% wszystkich białek w ciele człowieka i odpowiada za utrzymanie struktury oraz elastyczności wielu tkanek. Z wiekiem naturalna produkcja kolagenu w organizmie maleje, co może prowadzić do widocznych zmian, takich jak zmarszczki, utrata jędrności skóry czy dolegliwości stawowe. W związku z tym suplementacja kolagenu zyskuje na popularności, a znajomość różnych typów kolagenu oraz ich funkcji jest istotna przy wyborze odpowiedniego preparatu.

  • Co jest dobre na zatrucie alkoholem? Ranking środków wspomagających

    Jak dojść do siebie, gdy poprzedniego dnia przesadziło się z alkoholem? Niektóre preparaty dostępne na rynku mogą pomóc złagodzić nieprzyjemne objawy kaca. Co jest najlepsze na zatrucie alkoholowe?

  • Jaka jest najlepsza witamina D3 dla dzieci? Ranking 2025

    Witamina D pełni kluczową rolę w prawidłowym rozwoju dzieci. Wspomaga wchłanianie wapnia i fosforu, co jest niezbędne dla budowy mocnych kości i zębów. Jej niedobór w okresie wzrostu może prowadzić do krzywicy – choroby powodującej deformacje układu kostnego i opóźnienie rozwoju motorycznego. Witamina D3 wpływa także na funkcjonowanie układu odpornościowego i może zmniejszać podatność na infekcje. Bierze udział w regulacji odpowiedzi immunologicznej, dzięki czemu prawdopodobnie chroni przed rozwojem chorób autoimmunologicznych takich jak cukrzyca typu 1 czy Hashimoto. Jak wybrać najlepszy preparat do suplementacji witaminy D dla dziecka?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl