Łupież – skąd się to bierze?
Anna Rutkowska

Łupież – skąd się to bierze?

Jest jedną z najczęściej występujących u ludzi dolegliwości. O łupieżu napisano i powiedziano już chyba wszystko – jak się go pozbyć, jak zapobiegać jego występowaniu, jakie szampony działają na niego najskuteczniej. Mimo wszystko łupież wciąż dopada wielu z nas. Dlaczego?

Łupież – problem globalny

Według naukowców przypadłość ta dotyka niemal połowę populacji (nie licząc dzieci) i dotyczy wszystkich ras oraz płci. Jest problemem nie tylko estetycznym, ale też nieprzyjemnym, ponieważ powoduje swędzenie, a drapanie może prowadzić do podrażnień skóry. Wiadomo też, że problem z reguły nasila się w okresie zimowym.

Nieleczony łupież może prowadzić do stanów zapalnych, grzybicy czy wypadania włosów, a także zaostrzyć łysienie androgenne czy telogenowe. Białe płatki sypiące się z głowy powinny więc martwić nie tylko osoby noszące ciemne ubrania – na tle których łupież jest doskonale widoczny – ale wszystkich, których ta przypadłość dotknęła.

Dlaczego mamy łupież? 

Łupież nie zawsze jest tą samą jednostką chorobową. Wyróżnia się kilka jego rodzajów, w zależności od przyczyny powstawania.

Pierwszym typem jest łupież zwykły – in. suchy. Jego przyczyną jest przesuszenie skóry, które może być spowodowane przez rozmaite jednostki chorobowe, zaburzenia hormonalne (np. przy problemach z tarczycą), jak również nadużywanie kosmetyków czy zbyt częste mycie, które zwykle nasila problem suchej skóry. Często zdarza się też, że drogeryjne kosmetyki podrażniają skórę głowy, zwłaszcza jeśli zawierają:

  • SLS (Sodium Lauryl Sulfate) – dzięki niemu szampon dobrze się pieni, ale pozbawia skórę warstwy lipidowej;
  • PEG (glikole polietylenowe) i PPG (glikole polipropylenowe) – również wykazują niepożądane działanie na warstwę lipidową;
  • lanolina – może być przyczyną alergii i podrażnień.

Podobnie może działać nadmierna ekspozycja na słońce, która wysusza nie tylko odsłoniętą skórę, ale również tę na głowie.

Łupież zwykły to raczej drobne, białe, suche płatki, przypominające częściej cząstki mąki niż duże łuski. Jeśli towarzyszy mu swędzenie, wynika ono właśnie z przesuszenia skóry, a nie samej obecności łupieżu.

Drugi najczęstszy typ łupieżu to łupież tłusty, wiązany z łojotokowym zapaleniem skóry – niektórzy specjaliści uważają, że łupież jest jego łagodną odmianą, inni traktują oba schorzenia jako odrębne jednostki chorobowe.

Publikacje naukowe wskazują na różne przyczyny łojotokowego zapalenia skóry. Często mówi się, że ma on związek z naturalnym występowaniem w ludzkiej skórze drożdżaków z rodzaju Malassezia globosa, a także z tak zwanymi korneocytami, czyli martwymi komórkami zrogowaciałego naskórka. W przypadku nasilonej kolonizacji korneocytów przez drożdżaki może dojść do zwiększonego uwalniania mediatorów prozapalnych skutkujących łojotokowym zapaleniem skóry.

Za przyczyny występowania łojotokowego zapalenia skóry uważa się też czynniki immunologiczne, zaburzenia funkcji wydzielniczych gruczołów łojowych oraz nieprawidłowy skład produkowanego łoju; podkreśla się również wpływ nieodpowiedniej diety oraz higieny osobistej, zanieczyszczenie środowiska, brak ekspozycji na światło słoneczne oraz stres. Do wystąpienia lub nasilenia objawów ŁZS może także dojść w przebiegu różnych chorób przewlekłych, na przykład w schorzeniach neurologicznych (chorobie Parkinsona), zaburzeniach psychicznych (depresji), alkoholizmie, chorobach nowotworowych przewodu pokarmowego i układu oddechowego czy infekcjach wirusem HIV.

Łupież tłusty objawia się zwykle większymi tłustymi łuskami, mającymi często żółtawą barwę. W nasilonej postaci powoduje powstawanie żółtawych strupów i – przede wszystkim – silne swędzenie. Nieodparta potrzeba drapania się po chorej skórze może niestety jeszcze bardziej pogłębić stany zapalne i podrażnienie skóry.

Medycyna wyróżnia jeszcze kilka innych rodzajów łupieżu. Należą do nich:

  • łupież biały, występujący najczęściej u dzieci, głównie na kończynach i twarzy;
  • łupież pstry – za jego przyczynę również odpowiedzialne są grzyby; przybiera postać różowych, beżowych, żółtawych, a nawet białych plam występujących na całym ciele, przez co często bywa mylony z bielactwem;
  • łupież różowy – również dotyka przede wszystkim dzieci i młodzież, objawia się powstawaniem różowych plamek na ciele i kończynach; zwykle przechodzi samoistnie.
Zobacz preparaty na łupież na DOZ.pl

Powiązane produkty

Łupież a higiena

Pojawienie się łupieżu tłustego mylnie wiązano kiedyś z – mówiąc wprost – brudem. Jednak nie ma dowodów na to, że łupież może być spowodowany zbyt rzadkim myciem głowy. Jeśli już – u osób, które nie przyjaźnią się z wodą, szamponem i grzebieniem, nieusuwany na bieżąco łupież będzie po prostu bardziej widoczny. Co więcej, nieleczony problem może się po prostu nasilać. W tym sensie osoby niedbające o higienę mogą być bardziej narażone na rozwój choroby, ponieważ rzadziej decydują się na sięgnięcie po odpowiedni specyfik.

Ale złe są wszelkie skrajności – zbyt częste sięganie po kosmetyki do pielęgnacji głowy, używanie wielu różnych preparatów, żeli, pianek, kosmetyków do stylizacji i innych tego rodzaju wynalazków dawkowanych w ilościach hurtowych może być jeszcze gorsze dla skóry niż parę leniwych dni, kiedy nie chce nam się myć głowy. Na niektórych poradnikowych anglojęzycznych stronach powstało nawet specjalne określenie na ten kolejny (choć nieuznany oficjalnie przez naukowy świat) rodzaj łupieżu – tzw. product buildup. Można to przetłumaczyć jako „nawarstwienie kosmetyków”, gdyż chodzi tu o sytuację, gdy w wyniku stosowania zbyt dużej ich liczby, włosy stają się przesuszone, pozbawione połysku, a kręcone dodatkowo puszą się i łamią. Co gorsza, nie reagują nawet na kolejne odżywki czy inne specyfiki, które mają je nawilżyć i poprawić ich stan. Osoby dotknięte problemem zwykle starają się go rozwiązać przez kupno następnych szamponów, maseczek czy balsamów. Efekt? Włosy wyglądają jeszcze gorzej, w dodatku mogą pojawiać się na nich płatki przypominające łupież lub po prostu drobinki brudu.

Jak leczyć łupież?

Nie ma uniwersalnej metody leczenia łupieżu. Jeśli jest on spowodowany przesuszeniem lub nadmiarem higieny, często wystarczy zmienić łazienkowe nawyki – kupić delikatny organiczny szampon, który nie będzie zawierał wymienionych powyżej składników będących przyczyną podrażnień. Warto pamiętać też o właściwym nawodnieniu organizmu.

Jeśli mimo to łupież nie ustąpi, można sięgnąć po specjalistyczne szampony przeciwłupieżowe. W przypadku łupieżu tłustego pomocne będą te zawierające substancje przeciwdrożdżakowe (ketokonazol, siarczek selenu, kwas salicylowy, cyklopiroksolamina) lub – w ostateczności, jeśli nie pomogło nic innego – sterydy, ale te można stosować wyłącznie po konsultacji z lekarzem. Lecznicze szampony stosuje się zwykle nie częściej niż dwa razy w tygodniu. Jeśli włosy wymagają częstszego mycia – a zwykle tak jest – należy używać zwykłego, nieleczniczego szamponu.

Jeśli i to wszystko nie pomoże, nie pozostaje nam nic innego niż wizyta u dermatologa, który może poszerzyć leczenie o przeciwgrzybicze leki doustne.

Źródła:

  1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18489295/
  2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2887514/

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Jak poprawnie suplementować witaminę D?

    Witamina D3 odgrywa kluczową rolę w funkcjonowaniu organizmu, a jej prawidłowy poziom jest niezbędny dla zachowania zdrowia. Witamina D3 jest przede wszystkim znana z regulowania poziomu wapnia i fosforu, co warunkuje zachowanie zdrowych kości oraz zapobiega osteoporozie i krzywicy. Jest kluczowa dla prawidłowego funkcjonowania układu immunologicznego, krążenia i zachowania zdrowia psychicznego. Może być również pomocna w terapiach chorób skórnych. Pomimo że witamina D może być wytwarzana naturalnie w organizmie ludzkim poprzez syntezę skórną, często okazuje się to niewystarczające – wówczas należy rozpocząć jej suplementację.

  • Arginina – działanie, właściwości i efekty stosowania

    Arginina to aminokwas endogenny, którego najważniejszą rolą jest udział w syntezie tlenku azotu. Ma właściwości rozszerzające naczynia krwionośne i usprawniające przepływ krwi. Z tego względu korzystnie wpływa na funkcjonowanie serca i układu krążenia. Chętnie sięgają po nią również sportowcy oraz pacjenci z zaburzeniami erekcji. W jakich pokarmach znajduje się arginina? Kto powinien rozważyć jej suplementację i z jakimi potencjalnymi skutkami ubocznymi wiąże się przyjmowanie argininy?

  • Synbiotyki – kiedy je stosować? Czym się różnią od probiotyków i prebiotyków?

    Wielu ekspertów wskazuje, że stosowanie probiotyku i prebiotyku w postaci jednego produktu, czyli synbiotyku, przynosi większe korzyści niż stosowanie samego probiotyku. Synbiotyki regenerują florę jelitową oraz wzmacniają odporność, a także przynoszą dodatkowe korzyści dla organizmu, ponieważ wspomagają leczenie licznych chorób. Kiedy należy stosować synbiotyki? Jak dobrać odpowiednią dawkę?

  • Uprawnienia farmaceuty – recepty na szczepienia, dostęp do Internetowego Konta Pacjenta

    Od 14 lutego 2025 roku farmaceuci w Polsce mogą wystawiać recepty na refundowane szczepionki. Szczepienie musi odbyć się w aptece, w której została wystawiona recepta. Pacjent może również udostępnić farmaceucie lub aptece swoje IKP. Wprowadzone zmiany zapewnią szybszy i lepszy dostęp do refundowanych szczepień.

  • Do 250 zł miesięcznie na leki. Kto może otrzymać pomoc?

    Gminy i miasta w Polsce prowadzą tzw. programy osłonowe, dzięki którym można otrzymać do 250 zł miesięcznie na zakup leków. Mogą z nich korzystać wybrane grupy pacjentów. Kto może przystąpić do pomocy lekowej w 2025 roku?

  • Dlaczego magnez jest tak ważny dla prawidłowego rozwoju i funkcjonowania Twojego dziecka?

    Jak doskonale wszyscy wiemy, prawidłowy rozwój i funkcjonowanie organizmu dziecka zależy od wielu czynników. Kluczowe jest tutaj dostarczanie wraz z dietą, odpowiednich składników odżywczych, witamin i składników mineralnych. Na szczególną uwagę zasługuje magnez, którego rola i znaczenie dla organizmu dziecka jest zasadnicze i kluczowe. Dlaczego?  

  • Jak magnez może wspierać aktywne dzieci?

    Okres dzieciństwa i szkoły to czas wielu wyzwań dla aktywnego dziecka. Dziecku potrzeba wówczas energii, spokoju, skupienia oraz wsparcia, aby chętnie i aktywnie podejmowało różne wyzwania i dawało radę im sprostać. Aby pomóc dziecku w tym wszystkim, warto dostarczać mu odpowiednie składniki odżywcze, witaminy i minerały. I jednym z takich składników jest magnez, kluczowy pierwiastek dla rozwoju i funkcjonowania organizmu dziecka. A w czym dokładnie magnez pomaga i jak wspiera aktywne dzieci? 

  • Zaszczep się w aptece. Lista chorób zakaźnych, przeciw którym zaszczepi farmaceuta

    Od 2025 roku farmaceuci w aptekach mogą wykonywać szczepienia ochronne dla osób dorosłych (powyżej 18. roku życia) przeciwko wybranym chorobom. Program szczepień w aptekach obejmuje zarówno szczepienia bezpłatne dla określonych grup, jak i odpłatne w całości lub częściowo dla pozostałych pacjentów.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl