Astenia – objawy, przyczyny, leczenie

Astenia – czym jest? Objawy

Objawy astenii na pierwszy rzut oka przypominają niejako symptomy chronicznego zmęczenia. Osoba chora nie ma motywacji do podejmowania żadnych aktywności. Już o poranku budzi się zmęczona i nie ma chęci do działania. Nawet jeśli chory niedawno odpoczywał, nadal skarży się na zmęczenie i brak sił oraz motywacji.

W przebiegu astenii obserwowane są także objawy somatyczne, m.in. bezsenność, utrata masy ciała, wymioty, kołatanie serca, spadek libido, bóle głowy, zmniejszenie apetytu czy nadmierna potliwość.

Warto również wspomnieć o specyficznym rodzaju astenii, mianowicie astenii nerwowo-krążeniowej, inaczej zespole Da Costy. Jest to zaburzenie psychosomatyczne zaklasyfikowane w ICD-10, które objawia się m.in. bólem w klatce piersiowej, uczuciem niepokoju, dusznościami, zawrotami głowy czy hiperwentylacją. Astenia nerwowo-krążeniowa nie jest jednak powiązana z chorobami kardiologicznymi. Naukowcy wskazują bowiem na to, że ma ona podłoże psychogenne.

Astenia – przyczyny

Przyczyny astenii są zróżnicowane, niemniej jednak poznanie źródła problemu stanowi klucz do skutecznego leczenia. Astenia może pojawiać się w przebiegu depresji, psychozy, zaburzeń lękowych czy schizofrenii. Wśród pozostałych przyczyn astenii wymienia się m.in.:

• anoreksję,
• choroby metaboliczne,
• niedoczynność tarczycy,
• choroby układu sercowo-naczyniowego,
• choroby układu oddechowego,
• niewydolność nerek,
• choroby neurologiczne,
• zaburzenia hormonalne,
• nadużywanie narkotyków lub/i alkoholu.

Astenia może rozwinąć się na skutek niedoborów substancji odżywczych i mikroelementów, z czym mamy do czynienia najczęściej w przypadku niedożywienia spowodowanego zaburzeniami odżywiania. Do rozwoju astenii może także predysponować przewlekła ekspozycja na gorąco, wysoki poziom stresu w życiu codziennym czy też kryzysy życiowe, takie jak rozwód, śmierć bliskiej osoby. Astenia może się pojawić również po lekach, dlatego jakiekolwiek objawy wskazujące na astenię należy skonsultować z lekarzem, który zalecił nam leczenie farmakologiczne.

Astenia może również wystąpić w przebiegu choroby nowotworowej. Wtedy mówimy o zespole kacheksja-anoreksja-astenia, czyli tzw. zespół wyniszczenia nowotworowego. Spowodowany jest on przede wszystkim leczeniem onkologicznym. Wówczas ma miejsce utrata masy ciała, osłabienie i uczucie znużenia, obniżenie odporności i ogólne osłabienie.

Astenia – leczenie

Leczenie astenii w pierwszej kolejności powinno rozpocząć się od znalezienia przyczyny problemu. W tym celu należy udać się do lekarza, który przeprowadzi szczegółowy wywiad oraz zleci wszelkie niezbędne badania, które pozwolą rozpoznać przyczynę choroby. Kluczową rolę odgrywa wówczas wyeliminowanie czynników predysponujących do astenii i podtrzymujących ją. Dużym wyzwaniem może być także rozróżnienie astenii od przewlekłego zmęczenia spowodowanego np. przemęczeniem.

Leczenie astenii z kolei będzie zależeć od przyczyny problemu. W niektórych przypadkach konieczne może być wdrożenie leków, których celem będzie poprawa nastroju. W leczeniu wykorzystywana jest dodatkowo psychoterapia, która pozwala ustalić priorytety, nowe cele oraz wprowadzić zmiany w codziennym życiu, których zadaniem jest odzyskanie satysfakcji z życia. Kluczową rolę w terapii odgrywają także techniki relaksacyjne, które pozwalają wyciszyć umysł i odprężyć się.