Kobiece dziąsła
Barbara Chmielewska

Zapalenie i ból dziąseł w ciąży – jakie są przyczyny, jak leczyć?

Ciążowe zapalenie dziąseł to problem, którego nie można bagatelizować  zaawansowana forma tej choroby może bowiem doprowadzić nawet do przedwczesnego porodu. Warto zatem wiedzieć jak leczyć tę przypadłość oraz jakie są najlepsze domowe sposoby, aby jej zapobiegać. 

W okresie ciąży w organizmie kobiety dochodzi do wielu zmian, mających na celu utrzymanie oraz prawidłowy rozwój płodu. Z puntu widzenia zdrowia jamy ustnej szczególne znaczenie ma wzrost poziomu hormonów płciowych – estrogenu i progesteronu. Swoiste receptory estrogenowe znajdują się nie tylko w jajnikach, macicy, pochwie czy gruczołach sutkowych, ale również w dziąsłach. W obrębie jamy ustnej hormony te działają prozapalnie, dlatego ich podwyższone miano znajdzie swoje odbicie w kondycji dziąseł.

Przyczyny ciążowego zapalenia dziąseł

Ciążowe zapalenie dziąseł dotyka około 35 proc. ciężarnych. Należy ono do tzw. chorób związanych z płytką bakteryjną, modyfikowanych przez czynniki ogólne. W tym wypadku są nimi przede wszystkim zmiany hormonalne, ale również inne, m.in. immunologiczne, związane ze zmianą składu śliny oraz flory bakteryjnej.  Stężenie progesteronu w ciąży wzrasta do ok. 8 miesiąca, a estrogenu narasta do końca ciąży. Prowadzą one do rozpulchnienia, przekrwienia i zapalenia dziąseł. W takiej sytuacji nawet niewielka ilość zalegającej płytki nazębnej, z którą w normalnych warunkach układ immunologiczny dałby sobie radę,  może prowadzić do zainicjowania stanu zapalnego dziąseł.

Jakie są objawy zapalenia dziąseł w ciąży? 

Pierwszym objawem stanu zapalnego dziąseł jest krwawienie podczas szczotkowania zębów. Następnie dochodzi do ich zaczerwienia, obrzęku, bólu i rozrostu. Może on dotyczyć pojedynczych brodawek dziąsłowych, przedniego odcinka łuku zębowego, albo przyjąć uogólnioną postać. Czasami rozrost jest tak masywny, że niemal zasłania korony zębowe. Szczególną postacią rozrostu dziąsła jest guz ciążowy (nadziąślak naczyniakowaty). Jest to łagodna, szybko rosnąca zmiana, zlokalizowana głównie w szczęce. Łatwo krwawi samoistnie lub pod wpływem niewielkiego urazu. Może przybrać rozmiary zaburzające normalne funkcjonowanie.

Największe nasilenie ciążowych zmian zapalnych w obrębie dziąseł występuje pomiędzy 14 a 30 tygodniem ciąży. Ze względu na wyrównywanie poziomu hormonów, zmiany częściowo zanikają przed samym porodem, a niemal całkowicie w kilka tygodni po porodzie.

Zapalenie dziąseł w ciąży a przedwczesny poród i niska masa urodzeniowa

Liczne badania wykazały związek pomiędzy zaawansowanym stanem zapalnym przyzębia a porodem przedwczesnym i niską masą urodzeniową dziecka (PLBW). W około 18 proc. przypadków przyczyną PLBW są periodontopatie. Bakterie odpowiedzialne za stan zapalny dziąseł prowokują uwalnianie mediatorów prozapalnych, które aktywują czynność skurczową macicy. Mogą one również zaburzać wchłanianie składników odżywczych na poziomie łożyska, a przez to odpowiadać za niską masę urodzeniową. Aby temu zapobiec, należy objąć kobiety ciężarne profilaktyką i leczeniem periodontologicznym. W przypadku podjęcia właściwego leczenia przed 28 tygodniem ciąży, ryzyko porodu przedwczesnego jest 4,7-krotnie mniejsze.

Powiązane produkty

Zapalenie dziąseł w ciąży –  leczenie

Ciężarna z zapaleniem przyzębia powinna pozostawać pod opieką periodontologa. Leczenie przeprowadza się w 2 trymestrze. Polega m.in. na wykonywaniu skalingów ręcznych lub ultradźwiękowych wraz z polerowaniem korzeni. W razie potrzeby przeprowadza się leczenie farmakologiczne oraz chirurgiczne.

W przypadku pojawienia się nadziąślaka postępowanie zależne jest od wielkości guza i generowanych przez niego dolegliwości. Jeśli zmiana jest mała, bezbolesna i nie krwawi to można pozostawić ją do obserwacji. W większości przypadków guzy ciążowe ulegają wygojeniu po urodzeniu dziecka. Należy jednak usunąć czynniki drażniące, np. nawisające wypełnienia i wdrożyć rygor higieniczny. W przypadku dużych zmian powodujących dolegliwości, konieczne może być ich chirurgiczne usunięcie.

Sprawdź leki na choroby dziąseł na DOZ.pl

Domowe sposoby na ból dziąseł w ciąży

Czynnikiem etiologicznym ciążowego zapalenia dziąseł jest płytka bakteryjna, a więc najważniejsze jest utrzymanie doskonałej higieny jamy ustnej. Zaleca się:

  1. Obowiązkowe szczotkowanie zębów dwa razy dziennie przy użyciu pasty z fluorem. Stężenie fluoru w paście powinno wynosić 1450 ppm. Zalecane jest szczotkowanie zębów po każdym posiłku. W przypadku wystąpienia wymiotów należy przepłukać jamę ustną wodą i umyć zęby za około pół godziny. Jest to czas potrzebny na neutralizację kwasów, które mają potencjał erozyjny w stosunku do szkliwa.
  2. Oczyszczanie przestrzeni między zębami za pomocą nitki dentystycznej lub szczoteczek międzyzębowych (ich rozmiar powinien być dobrany przez higienistkę stomatologiczną).
  3. Codzienne płukanie jamy ustnej bezalkoholową płukanką z fluorem: 0,02 proc. NaF-2 razy dziennie lub 0,05 proc. NaF-1 raz dziennie.
  4. Oczyszczanie powierzchni języka z płytki nazębnej za pomocą skrobaczek lub szczoteczek.
Dowiedz się czym jest recesja dziąseł i z jakich powodów się rozwija.

Bolące dziąsła w ciąży – zapobieganie

Polskie Towarzystwo Stomatologii Dziecięcej rekomenduje kobietom ciężarnym co najmniej dwie wizyty kontrolne w gabinecie dentystycznym (przy braku potrzeb leczniczych). Pierwsza powinna mieć miejsce w 3–4 miesiącu ciąży, a druga w 8 miesiącu. Można wówczas dokonać oceny stanu zdrowia jamy ustnej pacjentki, wdrożyć działania profilaktyczne i higienizacyjne, a także zaplanować niezbędne leczenie. Ciężarna powinna uzyskać instruktaż higieny jamy ustnej wraz z doborem akcesoriów do mycia zębów. W przypadku konieczności przeprowadzenia leczenia najlepiej jest zaplanować je na drugi trymestr.

  1. T. Konopka, M. Rutkowska, Zapalenie przyzębia jako czynnik ryzyka porodu przedwczesnego, Dent. Med. Probl.", nr 39 2002.
  2. E. Pels, A. Kobylińska, M. Kukurba-Setkowicz, A. Szulik, R. Chałas, Profilaktyka stomatologiczna i postępowanie lecznicze u kobiet w ciąży. Stanowisko grupy roboczej ds. profilaktyki stomatologicznej u kobiet w ciąży Polskiego Oddziału Sojuszu dla Przyszłości Wolnej od Próchnicy, Nowa Stomatol", nr 23(4) 2018.
  3. G. Podsiadła-Urban, M. Kiernicka, J. Wysokińska-Miszczuk, Wpływ estrogenów i progesteronu na stan przyzębia w poszczególnych okresach życia kobiety-przegląd piśmiennictwa, Dent. Med. Probl.", nr 47 2010.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Czym jest pokrzywka stresowa? Objawy i metody leczenia wysypki na tle nerwowym

    Pokrzywka stresowa to specyficzna odmiana reakcji skórnej, która pojawia się w odpowiedzi na czynniki psychiczne, w szczególności silny stres, lęk czy napięcie emocjonalne. W odróżnieniu od klasycznych postaci pokrzywki, które mają podłoże alergiczne lub fizykalne, pokrzywka na tle nerwowym może być związana z funkcjonowaniem układu nerwowego i reakcjami organizmu na bodźce psychiczne. W literaturze medycznej określana jest pokrzywką idiopatyczną z komponentą psychogenną lub pokrzywką psychogenną. Pokrzywka stresowa stanowi wyraźny przykład tego, jak silne emocje mogą wpływać na funkcjonowanie różnych układów organizmu i prowadzić do powstawania charakterystycznych objawów dermatologicznych.

  • Szczepionka przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu. Dla kogo jest przeznaczona i kiedy najlepiej się szczepić?

    Kleszczowe zapalenie mózgu (KZM) to poważna choroba wirusowa, której głównym wektorem są kleszcze. W ostatnich latach obserwuje się wzrost liczby zachorowań, co wynika zarówno ze zmian klimatycznych, jak i zwiększonej aktywności ludzi na terenach zielonych. W związku z tym coraz więcej osób poszukuje skutecznych metod ochrony przed tą groźną infekcją. Jedną z najskuteczniejszych form profilaktyki jest szczepienie, które pozwala zminimalizować ryzyko zachorowania, a tym samym uniknąć poważnych powikłań neurologicznych.

  • Rośnie zagrożenie chorobami wenerycznymi w Polsce. Wykryto ponad 30% więcej przypadków rzeżączki

    Jedna na dziesięć osób w Polsce może być nosicielem choroby przenoszonej drogą płciową, nie zdając sobie z tego sprawy. Tylko w pierwszej połowie tego roku odnotowano 30-procentowy wzrost przypadków rzeżączki w porównaniu z 2024 rokiem. Niepokojący jest również ubiegłoroczny wzrost zakażeń HIV o 20%. Rosnąca liczba zachorowań na rzeżączkę, HIV czy chlamydiozę wymaga jak najszybszej reakcji, ponieważ niewykryte i nieleczone infekcje prowadzą do powikłań zdrowotnych oraz zwiększają ryzyko transmisji patogenów, co utrudnia kontrolę epidemiologiczną.

  • Grzybica penisa – objawy, przyczyny i leczenie grzybicy prącia

    Grzybica penisa to powszechna – choć często niedostatecznie rozpoznawana – infekcja grzybicza, która dotyka męskie narządy płciowe i jest wywoływana głównie przez drożdżaki z rodzaju Candida. Schorzenie to objawia się charakterystycznymi zmianami skórnymi, zaczerwienieniem, świądem czy bólem, które mogą znacznie obniżyć komfort życia i prowadzić do powikłań, jeśli infekcja nie zostanie odpowiednio zdiagnozowana i leczona. W artykule szczegółowo omówimy mechanizmy powstawania grzybicy penisa, czynniki ryzyka, typowe symptomy, metody diagnostyczne oraz skuteczne sposoby terapii, a także podpowiemy, jak zapobiegać nawrotom tej uciążliwej choroby.

  • Alergia skórna: objawy, przyczyny i metody leczenia uczulenia na skórze

    Alergia skórna to jedno z najczęstszych schorzeń dermatologicznych dotykających znaczny odsetek populacji w każdym wieku. Charakteryzuje się szerokim spektrum objawów manifestujących się na powierzchni skóry w odpowiedzi immunologicznej organizmu na kontakt z różnorodnymi alergenami. Reakcja alergiczna skóry może przybierać rozmaite formy.

  • Czerniak paznokcia – objawy, leczenie, rokowania

    Czerniak paznokcia, zwany również czerniakiem podpaznokciowym lub czerniakiem aparatu paznokciowego, to nowotwór złośliwy skóry rozwijający się w obrębie macierzy paznokcia oraz tkanek otaczających paznokieć. Może występować zarówno na palcach rąk, jak i stóp, choć częściej diagnozowany jest na kończynach dolnych. Jak wygląda diagnostyka i leczenie czerniaka paznokcia? Po czym poznać, że na paznokciu rozwija się czerniak?

  • Jakie zagrożenia zdrowotne niesie powódź? Na co uważać w razie kataklizmu

    Powódź to nie tylko dramatyczne obrazy zalanych domów i ulic. To także realne zagrożenie dla zdrowia – zarówno fizycznego, jak i psychicznego. Woda powodziowa niesie ze sobą nie tylko błoto czy gruz, ale także patogeny, toksyny, skażone ścieki i chemikalia. Jak się chronić? Na co zwrócić uwagę? Czy da się przygotować na powódź?

  • Mutacje BRCA – refundowane badania dostępne bez skierowania do szpitala

    Od 1 lipca 2025 r. weszły w życie kluczowe zmiany w dostępności do diagnostyki mutacji genetycznej BRCA1 i BRCA2. Ministerstwo Zdrowia umożliwiło przeprowadzanie refundowanych badań genetycznych w trybie ambulatoryjnym, dzięki czemu dotychczasowy obowiązek hospitalizacji został zniesiony. To istotny krok w kierunku skrócenia ścieżki diagnostycznej i zwiększenia dostępności terapii celowanych dla pacjentów onkologicznych.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl