Grafika przedstawiająca wizualizację zakrzepu
Karolina Dereń

Dieta przy lekach przeciwzakrzepowych – co warto wiedzieć? Na co uważać?

Jeżeli stosujemy leki przeciwzakrzepowe, warto jest wiedzieć, jakie produkty można jeść, a jakich należy unikać, aby nie doszło do niepożądanych interakcji. To szczególnie ważne, bo nieprawidłowa dieta może znacząco osłabić działanie leków, czy wręcz w ogóle zniwelować skutki terapii. 

Doustne leki przeciwzakrzepowe (antykoagulanty) takie jak warfaryna i acenocumarol są antagonistami witaminy K. Witamina ta odgrywa istotną rolę w procesie krzepnięcia krwi. Dieta przy lekach przeciwzakrzepowych opiera się na ograniczeniu niektórych składników pokarmowych, a w szczególności źródeł witaminy K, która wchodzi w interakcję z zażywanymi lekami. Co warto wiedzieć i na co uważać komponując posiłki przy lekach przeciwzakrzepowych? Co można jeść, a czego unikać?  

Dieta przy lekach przeciwzakrzepowych – cel i zasady

W przypadku przyjmowania leków przeciwzakrzepowych, takich jak warfaryna i acenocumarol, podstawowym zaleceniem dietetycznym jest unikanie wysokiej podaży produktów bogatych w witaminę K.  Zarówno leki przeciwzakrzepowe będące antagonistami witaminy K, jak i sama witamina K wpływają na wartość współczynnika INR (International Normalized Ratio). INR (Międzynarodowy współczynnik znormalizowany) to wystandaryzowany współczynnik czasu protrombinowego, który informuje o zdolności krwi do krzepnięcia. W przypadku osób zdrowych, które nie stosują leków przeciwzakrzepowych, INR wynosi około 1,0, natomiast u osób przyjmujących leki, lekarz dobiera dawki tak, aby INR wynosił 2,0-3,0, a w niektórych przypadkach nieco więcej.

Antykoagulanty, takie jak acenokumarol czy warfaryna, powodują podwyższenie wartości wskaźnika INR, zaś zwiększenie ilości witaminy K w organizmie powoduje jego obniżenie. Dlatego każdy pacjent, który otrzymuje leki przeciwkrzepliwe, powinien być informowany o zaleceniu dotyczącym ograniczenia spożycia produktów bogatych w witaminę K. Produkty te spożywane w dużych ilościach mogą osłabić lub całkowicie znieść działanie doustnych antykoagulantów. Ważne, aby pacjenci unikali również suplementów zawierających tę witaminę, gdyż zażywanie ich również może powodować nieskuteczność terapii antykoagulantami.

Planując dietę przy lekach na rozrzedzenie krwi, należy również wziąć pod uwagę inne współwystępujące jednostki chorobowe; ważne zatem, aby pacjent był pod stałą opieką zarówno lekarza, jak i dietetyka.  

Dieta przy lekach przeciwzakrzepowych – jakich produktów należy unikać?

Na skutek interakcji witaminy K oraz leków przeciwzakrzepowych dochodzi do zmniejszenia skuteczności leczenia, co związane jest ze zwiększeniem ryzyka powstania zakrzepów. Dieta pacjentów przyjmujących tego typu leki powinna zawierać stałą, względnie małą ilość witaminy K. Zaleca się unikanie dużych wahań ilości spożytej witaminy K wraz z dietą, co mogłoby zakłócić działanie stosowanej dawki leku przeciwzakrzepowego.

Dieta przy lekach przeciwzakrzepowych zakłada unikanie spożywania dużych ilości produktów bogatych w witaminę K. Z tego względu ograniczeniu powinny ulec produkty takie jak: kapusta, sałata (np. rzymska, masłowa), brukselka, szpinak, szparagi, awokado, kalafior, brokuły, rukola, szczypiorek, rzeżucha, bazylia, jarmuż, natka pietruszki, kiwi, rabarbar. Ograniczeniu powinny ulec również tłuste produkty pochodzenia zwierzęcego, np. tłuste rodzaje mięs, wątróbki, nabiał pełnotłusty.  

Warto również wspomnieć, że wysokie dawki witaminy E mogą wpływać na wydłużenie czasu krzepnięcia i zwiększać ryzyko krwawień. Oprócz tego, składniki roślinne takie jak na przykład miłorząb  (Ginkgo biloba), czosnek (Allium sativum) czy szałwia (Salvia miltiorrhiza), mogą wpływać na nasilenie działania leków przeciwzakrzepowych. Natomiast inne preparaty ziołowe, np. dziurawiec oraz żeń-szeń, mogą z kolei zmniejszać aktywność tych leków.

Powiązane produkty

Dieta przy lekach przeciwzakrzepowych – jakie produkty można jeść?

Dieta przy lekach przeciwzakrzepowych powinna być dobrze zaplanowana i poparta wiedzą na temat składników diety, które mogą wchodzić w interakcje z lekami.

W diecie tej można bazować przede wszystkim na produktach, które nie zawierają witaminy K lub zawierają małe jej ilości. Należą do nich m.in.: buraki, bakłażan, ziemniaki, bataty, kukurydza, dynia, pomidor, marchew, papryka czerwona, kalarepa, seler korzeniowy, rzodkiewka, grzyby, pomarańcza, brzoskwinia, morela, mandarynka, banan, arbuz, ananas, wiśnie, truskawki, maliny.  

Można spożywać również kasze, pieczywo, ryż, makarony, chude rodzaje mięs, jaja, mleko i chude produkty mleczne.

Przykładowy jadłospis wraz z przepisami w diecie przy lekach przeciwzakrzepowych

Śniadanie  

Rzodkiewkowy twarożek: 3 plastry chudego twarogu rozdrobnić, wymieszać z dwoma łyżkami jogurtu naturalnego. Rzodkiewki (4-6 sztuk) umyć, zetrzeć na tarce lub drobno pokroić. Do twarogu dodać rzodkiewki, doprawić pieprzem. Wymieszać. Podawać z pieczywem.

Drugie śniadanie  

Kolorowa sałatka owocowa: 0,5 sztuki lub jednego całego banana obrać, garść truskawek umyć, odszypułkować, z moreli (1-2 sztuk) usunąć pestki. Owoce pokroić na mniejsze kawałki, zalać dwoma łyżkami jogurtu naturalnego, posypać pestkami/ orzechami.  

Obiad

Bakłażan faszerowany indykiem, papryką i kukurydzą: Bakłażana umyć i przekroić na pół, oprószyć odrobiną soli i odstawić na 30 minut. Na patelni rozgrzać łyżeczkę oliwy z oliwek, podsmażyć 0,5-1 szklankę mięsa mielonego z indyka. Przyprawić pieprzem. Dodać pokrojone w kostkę (obrane wcześniej ze skórki) 2 pomidory, 0,5 sztuki papryki czerwonej, 5 łyżek kukurydzy i wydrążony miąższ z bakłażana. Chwilkę podsmażyć. Bakłażana opłukać, osuszyć ręcznikiem papierowym i wypełnić farszem z patelni. Piec w nagrzanym do 180 stopni piekarniku przez około 25 minut. Podawać z kaszą lub ryżem.

Kolacja

Krem z marchewki (4 porcje): 0,5 kg marchewki i 300g ziemniaków obrać. W garnku rozgrzać dwie łyżki oliwy, po czym dodać pokrojone w kostkę warzywa. Smażyć, co chwilę mieszając. Dodać 500 ml gorącej wody. Gotować, aż warzywa będą miękkie. Doprawić odrobiną soli i pieprzem. Dodać szklankę mleka, a następnie zupę zblendować na krem. Podawać grzankami.

  1. D. Baranowska, Interakcje leków z żywnością, Wałbrzych 2020.
  2. M. Frołow, Poradnik dla osób przyjmujących doustne leki przeciwkrzepliwe, Medycyna praktyczna", [online], https://www.mp.pl/pacjent/zakrzepica/wszystkoozakrzepicy/zakrzepicazylna/61049,poradnik-dla-osob-przyjmujacych-doustne-leki-przeciwkrzepliwe, [dostęp: 11.04.2022].
  3. M. Jarosz, Normy żywienia dla populacji Polski ich zastosowanie, Warszawa 2020.
  4. M. Jarosz, Uważaj co jesz, gdy zażywasz leki, Warszawa 2007.
  5. P. Paśko, Z. Zachwieja, Interakcje witaminy K z pożywieniem i lekami, Bromat. Chem. Toksykol.”, nr 3 2009.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Zdrowe żywienie ucznia, czyli dieta pomocna w nauce

    Wrzesień jest miesiącem, kiedy dla ucznia wszystko zaczyna się od nowa. Nowe podręczniki, obowiązki, czasami nowe przedmioty i nauczyciele, zajęcia dodatkowe. Czy pamiętamy o wszystkich jego potrzebach, w tym żywieniowych? Dowiedz się więcej!

  • Peskatarianizm – na czym polega?

    Obecnie coraz więcej osób postanawia zmienić swój sposób żywienia, decydując się na przejście na wegetarianizm i wykluczenie mięsa z diety. Modelem żywieniowym bazującym na diecie wegetariańskiej jest peskatarianizm, który zakłada wykluczenie mięsa czerwonego i białego, ale pozostawienie w menu ryb oraz owoców morza. Jakie są zasady diety peskatariańskiej i dla kogo będzie ona dobrym wyborem?

  • Co zabrać ze sobą na wakacje?

    Wakacje to wyjątkowy czas, na który czekamy przez cały rok. Aby jednak nasz urlop przebiegł tak, jak sobie wymarzyliśmy, konieczne jest podjęcie odpowiednich przygotowań. Sprawdź filmowy poradnik DOZ.pl dotyczący najpotrzebniejszych rzeczy, które należy zabrać ze sobą w podróż, aby wypoczynek upłynął nam bezpiecznie i spokojnie.

  • Dieta kapuściana (prezydencka) – na czym polega? Czy działa?

    Stale rosnąca liczba osób z nadwagą i otyłością sprawia, że diety odchudzające cieszą się nadal dużym zainteresowaniem wśród społeczeństwa. Jednym ze skutecznych sposobów na szybką utratę masy ciała jest dieta kapuściana, zwana również dietą prezydencką. Pomimo że przynosi szybkie efekty, to nie jest zalecana przez wykwalifikowanych dietetyków i lekarzy.

  • Skurczowe bóle menstruacyjne: czym są i jak sobie z nimi radzić?

    Bóle menstruacyjne, czyli skurczowe bóle w trakcie okresu (miesiączki), to dolegliwość, której doświadczyła większość kobiet1. Bóle menstruacyjne mogą pojawić się już przed miesiączką i mogą mieć duże natężenie. Zazwyczaj występują w podbrzuszu, ale mogą też rozprzestrzeniać się na górną część ud, nogi i plecy2,3. Mogą im również towarzyszyć nudności, wymioty, wzdęcia i biegunka3. Wszystko to, w połączeniu z utratą krwi i bólem, może powodować naprawdę kiepskie samopoczucie.

  • Maślanka – właściwości zdrowotne i przeciwwskazania. Czy maślanka jest zdrowa?

    Mleko oraz przetwory mleczne to ważna grupa produktów w żywieniu zarówno dzieci, jak i osób dorosłych. Produkty te zawierają duże ilości dobrze przyswajalnego wapnia, pełnowartościowe białko, witaminy oraz składniki mineralne. Jednym z najważniejszych wyrobów przemysłu mleczarskiego jest maślanka. Na co jest dobra maślanka? Jakie ma właściwości oraz kto powinien unikać jej spożywania?

  • Czy proteinowa dieta Dukana działa? Fazy diety i skutki uboczne

    Dieta Dukana jest znana inaczej jako dieta proteinowa, białkowa oraz Protal (z jęz. fr. protéines alternatives). Pomysłodawcą tej słynnej diety jest były francuski dietetyk Pierre Dukan, który w 2013 roku otrzymał zakaz wykonywania zawodu lekarza na terenie Francji. Mimo to dieta Dukana zyskała w ostatnich latach miano jednej z najpopularniejszych diet odchudzających na całym świecie i stanowi model żywienia dla wielu osób.

  • Kiwi – właściwości odżywcze, wartości

    Kiwi jest niezwykle popularnym owocem, który nazywany bywa również chińskim agrestem. Owoce kiwi są jagodami, a ich miąższ jest soczysty, galaretowaty i zasobny w brązowe lub czarne nasiona. Kiwi zawiera wiele różnych składników bioaktywnych (m.in. witamin, składników mineralnych, karotenoidów i polifenoli), dzięki czemu wywiera pozytywny wpływ na organizm człowieka.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij