Zmęczone oczy – przyczyny astenopii. Co stosować na zmęczony wzrok?

Zmęczone oczy są przypadłością, która z roku na rok dotyka coraz więcej osób. Sprzyjają temu szybkie tempo życia, większa ilość czasu spędzanego przed komputerem bądź ekranem telefonu, brak lub nieprawidłowa higiena oczu, a także nieprzespane noce. Jak złagodzić objawy astenopii?

Jeśli coraz częściej towarzyszą Ci łzawienie, nadwrażliwość na światło, ból i pieczenie oczu, a także obrzęk powiek tuż po przebudzeniu, to niestety, ale problem zmęczonych oczu dotyka również i Ciebie. Jak sobie z tym radzić? Czy istnieją domowe sposoby na zmęczony wzrok? 

Zmęczone oczy – przyczyny  

Astenopia, czyli medyczna nazwa dla zmęczonych oczu, najczęściej jest efektem nadwyrężenia mięśni oka, odpowiedzialnych za jego akomodację – dostosowanie soczewki do oglądania obiektów w różnych odległościach tak, aby były dobrze widoczne. Do wyczerpania mięśni oka dochodzi w sytuacji, gdy dość długo wytężamy wzrok, na przykład podczas:

• czytania książki drobnym drukiem,
• zbyt długiego korzystania z telefonu,
• wielogodzinnej jazdy samochodem,
• całodziennej pracy przy komputerze z zachowaniem niewłaściwej higieny pracy dla oczu,  
• długotrwałego przebywania w pomieszczeniach ze sztucznym światłem (zwłaszcza jesteśmy na to narażeni w sezonie jesienno-zimowym),
• pracy w półmroku lub ciemności.

Na odczuwanie zmęczenia oczu wpływają również inne czynniki jak: długotrwałe przebywanie w pomieszczeniach klimatyzowanych, ekspozycja na dym tytoniowy, kurz, pył itp., niewystarczająca ilość snu, najczęściej spowodowana intensywnym trybem życia (dużo obowiązków, mało czasu w ciągu doby), a także niewykryte lub źle skorygowane wady wzroku. Wszystko to oddziałuje na osłabienie wzroku, co z kolei przekłada się na nasze samopoczucie, efektywność i wydajność pracy, a także na stan zdrowia naszego organizmu. 

Zmęczone oczy – objawy  

Do objawów zmęczonych oczu zaliczamy:  

• ból,
• zaczerwienienie spojówek,
• obrzęk powiek,
• uczucie swędzenia i pieczenia,
• uczucie suchego oka,
• wrażenie obecności piasku pod powiekami,
• brak ostrości obrazu,  
• podwójne widzenie,
• rozmyty obraz,  
• zamglenie,  
• nadwrażliwość na światło.

Pojawienie się powyższych objawów świadczy o długotrwałej i wytężonej pracy oczu, dzięki której w ciągu dnia mieliśmy zapewniony prawidłowy odbiór bodźców wzrokowych. W rewanżu – pomimo zdolności oka do samoistnej regeneracji – powinniśmy zapewnić im ulgę i wparcie w odpoczynku, zwłaszcza po dość intensywnym czasie pracy. Dlaczego? Dość częste występowanie zmęczonych oczu przyczynia się do spadku koncentracji, trudności z czytaniem, drażliwością, a także bólem i zawrotami głowy, zmęczeniem, a nawet nudnościami i wymiotami. 

Zmęczone oczy – sposoby na zmęczony wzrok

Zmęczony wzrok oraz nieprawidłowa higiena oczu mogą przyczynić się do rozwoju stanów zapalnych oka, a w skrajnych przypadkach prowadzić do zaburzeń widzenia. Żeby zapobiec temu i jak najdłużej cieszyć się prawidłowym wzrokiem, warto sięgnąć po wsparcie dla oczu w postaci kropli nawilżających, okładów czy też preparatów zawierających luteinę.  

Krople na zmęczone oczy – kiedy i jak je stosować?

Najpopularniejszym sposobem na zmęczone oczy jest stosowanie kropli, dostępnych bez recepty w każdej aptece. Sprawdzają się one zwłaszcza u osób spędzających długie godziny przed komputerem, w pomieszczeniach klimatyzowanych lub narażonych na długotrwały kurz i pył. Ich zaletą jest niewielkie opakowanie i łatwość użycia, co sprawia, że można je mieć zawsze przy sobie, gotowe do użycia w każdych warunkach. Zadaniem kropli do oczu jest nie tylko ochrona oka przed czynnikami zewnętrznymi, ale przede wszystkim przywrócenie mu odpowiedniego poziomu nawilżenia oraz przyśpieszenie regeneracji. Chcąc zapewnić zmęczonym oczom intensywne nawilżenie, zaleca się sięgać po tzw. sztuczne łzy zawierające w swoim składzie hialuronian sodu, ektoinę lub trehalozę. Dla wyjątkowo wrażliwych oczu można szukać kropli z pantenolem (prowitamina B5) lub wyciągami z ziół – świetlik, nagietek lekarski czy chaber bławatek.      

Jak poprawnie używać kropli do oczu? Przede wszystkim przed podaniem należy dokładnie umyć ręce. Następnie za pomocą palca wskazującego należy odciągnąć dolną powiekę i zakroplić do środka 1–2 krople, po czym zamknąć oko i delikatnie ucisnąć drogi łzowe (kącik oka), aby preparat nie odpłynął nimi do nosa i gardła.

Okłady na zmęczone oczy  

Sprawdzonym, domowym sposobem na zmęczone oczy są okłady. Któż z nas na samą myśl o nich nie odczuwa ulgi? Kojące, łagodzące i lekko ściągające, takie właśnie właściwości można przypisać okładom wykonanym z herbaty, rumianku lub świetlika. Wystarczy przygotować napar ze wspomnianych ziół, a gdy wystygnie zamoczyć w nim gazę lub płatek kosmetyczny i położyć na spuchnięte, zaczerwienie i bolące oczy. Również świetnie sprawdzą się okłady z plastrów ogórka (nawilżają skórę, łagodzą podrażnienia oraz niwelują worki pod oczami) czy schłodzonych (niezmrożonych!) kompresów żelowych. Dodatkowo stosowanie okładów wymaga zamknięcia oczu, co zapewnienia im chwilę odpoczynku, dając czas na regenerację i nawilżenie.   

Zmęczone oczy a preparaty z luteiną

Luteina jest popularną substancją zawartą w wielu preparatach wspomagających prawidłowe widzenie. Razem z zeaksantyną są barwnikami zaliczanymi do grupy karotenoidów i  naturalnie występują w siatkówce i soczewce oka, jako żółty pigment. Dlaczego mowa o zeaksantynie? Ponieważ w połączeniu z luteiną tworzą synergizm hiperaddycyjny, co oznacza, że razem wykazują silniejsze działanie niż suma działań pojedynczych składników. Ich rolą jest ochrona oka przed promieniowaniem słonecznym oraz działanie antyoksydacyjne względem wolnych rodników, odpowiedzialnych za proces starzenia. Dodatkowo mogą być wzbogacone o kwasy omega-3, cynk, selen, witaminę A, witaminę E oraz witaminę C. Regularne stosowanie preparatów z luteiną zwiększa wydajność widzenia oraz zmniejsza efekt zmęczonych oczu. 

Zmęczone oczy – higiena wzroku. Jak zadbać o zdrowe oczy?

Żeby móc jak najdłużej cieszyć się dobrym wzrokiem i jednocześnie uniknąć nieprzyjemnych objawów związanych ze zmęczonymi oczami, warto zadbać o higienę wzroku. Nasze oczy będą nam wdzięczne, jeśli będziemy pamiętać o kilku podstawowych zasadach:  

• zapewnienie oczom regularnych przerw podczas długiej pracy przy komputerze,  
• proste ćwiczenia dla oczu (przykładowo: powolne ruchy gałki ocznej w górę, w dół i na boki),
• częste mruganie zapewniające gałkom ocznym ciągłe nawilżenie (podczas długotrwałej pracy przed ekranem komputera lub telefonu, dochodzi do mniejszej ilości mrugnięć, przez co oczy stają się suche),
• odpowiednie naświetlenie pomieszczeniach, w których spędzamy czas,
• wzbogacenie diety w produkty spożywcze sprzyjające regeneracji oczu,
• noszenie okularów przeciwsłonecznych, zwłaszcza w słoneczne dni,
• dbałość o niczym niezakłócony sen, zapewniający odpoczynek zmęczonym oczom,   
• regularne badanie wzroku, pozwalające kontrolować prawidłowe dobranie soczewek korekcyjnych lub okularów do występującej wady wzroku.