Zakażenia pneumokokowe u dorosłych — szczepienie może zapobiec chorobie o ciężkim przebiegu

Co to są pneumokoki? Jakie choroby wywołują?

Pneumokoki to bakterie Streptococcus pneumoniae znane również jako dwoinki zapalenia płuc. Różnorodność ich budowy pozwoliła na wyróżnienie około 90 serotypów. Są jednym z najbardziej niebezpiecznych patogenów bakteryjnych człowieka. Najczęściej infekują niemowlęta i małe dzieci, ale mogą być zagrożeniem także dla dorosłych.

Pneumokoki mogą wywołać choroby, takie jak: 

• zapalenie ucha środkowego, 
• zapalenie zatok przynosowych,
• zapalenie płuc,
• zapalenie wsierdzia,
• zapalenie osierdzia,
• zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych,
• zapalenie kości,
• zapalenie stawów
• sepsa.

Wyniki najnowszego raportu

Z raportu „Pneumokokowe zapalenie płuc u osób dorosłych – sytuacja w Polsce. Epidemiologia, konsekwencje, profilaktyka” przygotowanego przez firmę HealthQuest na zlecenie koncernu farmaceutycznego Pfizer, wynika, że pozaszpitalne zapalenia płuc są jedną z najczęstszych przyczyn hospitalizacji osób dorosłych. Autorzy pracy zwracają także uwagę, że „w obliczu szybko starzejącego się społeczeństwa zakażenia pneumokokowe i związane z nimi powikłania będą̨ coraz częstszym problemem zdrowotnym w Polsce i w Europie”.

Kto powinien się zaszczepić przeciw pneumokokom?

Profilaktyka chorób układu oddechowego jest istotna szczególnie w dobie pandemii COVID-19. Szczepienia ochronne dorosłych przeciw pneumokokom są rekomendowane przez liczne towarzystwa naukowe i są priorytetowe w grupach szczególnie podatnych na zachorowanie, a mianowicie:

• osoby po 50. roku życia,
• osoby z nabytymi i wrodzonymi zaburzeniami układu odpornościowego,
• osoby posiadające implant ślimakowy,
• osoby, u których doszło do wycieku płynu mózgowo-rdzeniowego,
• osoby, które przejawiają niezdrowe zachowania, np. nałogowi palacze.

Kosztowne leczenie

Leczenie pneumokokowych zakażeń u osób dorosłych generuje duże koszty. W Polsce ocenia się je na około 170 mln zł rocznie, a w skali Europy są to wydatki wynoszące około 2,5 mld euro. Obecnie szczepienia przeciw pneumokokom u dorosłych są refundowane w 45 państwach na świecie, w tym w 21 państwach europejskich. Liczne analizy ekonomiczne wskazują, że jest to bardzo opłacalne ekonomiczne. 

Zapoznaj się z kalendarzem szczepień na DOZ.pl

Szczepienia przeciwpneumokokowe – rodzaje

Znane są dwa rodzaje szczepionek przeciw pneumokokom. Są to szczepionki zawierająca oczyszczone polisacharydy otoczkowe pneumokoków, połączone z białkowym nośnikiem oraz jednodawkowowe szczepionki skoniugowane. Preparaty są bezpieczne i zwykle dobrze tolerowane. Niekiedy po ich podaniu mogą wystąpić łagodne odczyny poszczepienne, takie jak zaczerwienienie, obrzęk czy ból w miejscu wstrzyknięcia. Szczepienia skutecznie chronią przed sepsą, bakteriemią, zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych, zapaleniem płuc oraz zapaleniem ucha wywoływanym przez serotypy pneumokoków.