Dieta przy nadczynności tarczycy – o czym warto pamiętać? Zasady, produkty, przepisy, jadłospis
Karolina Dereń

Dieta przy nadczynności tarczycy – o czym warto pamiętać? Zasady, produkty, przepisy, jadłospis

Nadczynność tarczycy jest chorobą, która wiąże się z występowaniem wielu uciążliwych dolegliwości, a nieleczona może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Jednym z bardzo ważnych czynników wspomagających leczenie tej choroby jest odpowiednia dieta. Jakie są najważniejsze zalecenia w diecie przy nadczynności tarczycy, co powinno się w niej znaleźć, a czego należy unikać?  

Nadczynność tarczycy a dieta – rola żywienia w hipertyreozie

Choroby tarczycy stanowią ważny problem zdrowotny XXI wieku. Nieprawidłowe funkcjonowanie tego narządu dotyka około 22% społeczeństwa. Nadczynność tarczycy (inaczej hipertyreoza) jest chorobą spowodowaną nadmierną produkcją hormonów tarczycy. Występuje u około 2–3% społeczeństwa, większość chorych stanowią kobiety.  

Do przyczyn powstania nadczynności tarczycy należą m.in.: choroba Gravesa-Basedowa, obecność wola guzkowego toksycznego, leczenie nadmiernymi dawkami hormonów tarczycy. 

Po zdiagnozowaniu tej choroby niezbędne są leczenie farmakologiczne oraz odpowiednia edukacja żywieniowa pacjenta. Chorobie tej towarzyszy zwiększone tempo przemian metabolicznych, co skutkuje u pacjentów nadmierną uratą masy ciała oraz wiąże się z ryzykiem powstawania niedoborów składników odżywczych. Dlatego też odpowiednio zbilansowana dieta przy nadczynności tarczycy pełni ważną rolę we wspomaganiu leczenia. Ma ona za zadanie zapobiec wyniszczeniu organizmu przez nadmierną utratę masy ciała, która towarzyszy tej chorobie, dostarczyć odpowiednią ilość energii i kluczowych składników odżywczych. 

Dieta przy nadczynności tarczycy – zasady 

Ze względu na wpływ tego zaburzenia na tempo przemian metabolicznych, przed wyrównaniem hormonalnym, zalecane jest zwiększenie podaży przyjmowanej energii o około 15–25% niż wynosi zwyczajowe zapotrzebowanie danej osoby. W przypadkach znacznej nadczynności podaż należy zwiększyć nawet o około 50–80%. Z tego względu warto wzbogać posiłki o produkty wysokoenergetyczne, takie jak na przykład orzechy, oleje, awokado, nasiona czy suszone owoce. Do diety normokalorycznej należy wrócić po wyrównaniu hormonalnym.  Zwiększeniu powinno również ulec spożycie białka do około 110–130 g na dobę.  

Przyśpieszenie metabolizmu będzie prowadziło również do zwiększenia ilości niekorzystnych dla zdrowia reaktywnych form tlenu, dlatego też dieta ta powinna szczególnie obfitować w antyoksydanty. Nadczynność tarczycy może wpływać także na przyśpieszenie obrotu kostnego i tym samym przyczyniać się do rozwoju osteoporozy wtórnej. Z tego względu pacjent powinien mieć zapewnioną odpowiednią podaż wapnia oraz witaminy D3. W diecie osób z nadczynnością tarczycy bardzo ważną rolę pełnią również kwasy omega-3, ze względu na ich działanie przeciwzapalne. W przypadku nadmiernej perystaltyki jelit i występowania biegunek zalecane jest stosowanie diety łatwostrawnej.  

Polecane dla Ciebie

Co można jeść przy nadczynności tarczycy? 

Lista produktów dozwolonych w diecie przy nadczynności tarczycy (hipertyreozie):

  • chude mięsa, jaja, suche nasiona roślin strączkowych (jeżeli są dobrze tolerowane) oraz ryby w ilości umiarkowanej (maksymalnie 2–3 razy w tygodniu, ze względu na zawartość jodu, który nie powinien przekraczać 150 μg dziennie),
  • tłuszcze głównie pochodzenia roślinnego, aby dostarczyć odpowiednią ilość kwasów omega-3: olej lniany, oliwa z oliwek, olej rzepakowy, orzechy, pestki, awokado,
  • pełnoziarniste produkty zbożowe: pieczywo, kasze, makarony,
  • warzywa i owoce bogate w antyoksydanty, np. pietruszka, papryka, pomidory, marchew, szpinak, porzeczki, wiśnie, morele, brzoskwinie,
  • produkty bogate w wapń: mleko i produkty mleczne, oprócz tego zielone warzywa liściaste, mak, sezam, pestki dyni, sardynki.

Czego unikać przy nadczynności tarczycy? 

Ograniczeniu powinno ulec spożycie napojów energetyzujących, mocnej kawy i herbaty. Zaleca się unikanie produktów wysoko przetworzonych, takich jak słone i słodkie przekąski oraz dania typu fast food.  

Należy unikać zbyt częstego spożycia produktów bogatych w jod (np. alg morskich, wodorostów, ryb w ilości większej niż 2–3 razy w tygodniu), pamiętając o zalecanym spożyciu jodu w ilości około 150 μg dziennie. Jod jest pierwiastkiem bardzo ważnym dla prawidłowej pracy tarczycy, jednakże jego nadmiar w diecie może przyczyniać się do rozwoju nadczynności.  

W przypadku znacznego nasilenia perystaltyki jelit zalecane jest stosowanie diety lekkostrawnej, gdzie ograniczeniu powinny ulec między innymi produkty wysokobłonnikowe.

Przykładowy jadłospis dla osób z nadczynnością tarczycy 

Jadłospis osoby cierpiącej na nadczynność tarczycy powinien być dobrany indywidualnie, uwzględniać zapotrzebowanie na energię oraz składniki odżywcze danej osoby, a także współwystępujące inne jednostki chorobowe czy dolegliwości. Poniższy przykład może stanowić inspirację do tworzenia jadłospisu przy nadczynności tarczycy. Wykorzystano w nim różnorodne produkty stanowiące m.in. źródło białka, wapnia, antyoksydantów oraz kwasów tłuszczowych omega-3. W przypadku nasilonej perystaltyki jelit jadłospis musi zostać zmodyfikowany o zalecenia zgodne z dietą łatwostrawną. 

Śniadanie: 

Owsianka na mleku z bananem, borówkami oraz z dodatkiem siemienia lnianego i drobno posiekanych orzechów włoskich.

II śniadanie: 

Serek wiejski z warzywami (pomidorem, rzodkiewką, szczypiorkiem), pestkami słonecznika oraz pieczywem razowym.

Obiad:     

Pieczona pierś z indyka z suszonymi morelami, surówka z marchewki z dodatkiem oleju lnianego, gotowane ziemniaki posypane koperkiem. 

Podwieczorek: 

Jogurt z brzoskwinią i pestkami dyni. 

Kolacja: 

Kanapki z bułki grahamki, z awokado, gotowanym jajkiem i natką pietruszki.

Przepisy w diecie na nadczynność tarczycy 

Pasta twarogowa z awokado  

Składniki: 

  • 1 stuka awokado
  • 4 plastry twarogu, 
  • 1 łyżeczka oliwy z oliwek,
  • 2 łyżki jogurtu naturalnego,
  • sól, pieprz wedle uznania. 

Przygotowanie: awokado przekroić na pół, a następnie wydrążyć miąższ Do awokado dodać twaróg, oliwę, jogurt i przyprawy, po czym zmiksować na gładką pastę. Gotową pastą posmarować pieczywo, przed podaniem posypać natką pietruszki.

Sałatka ze szpinakiem, truskawkami,  kurczakiem, z dodatkiem orzechów włoskich i migdałów 

Składniki: 

  • ¼–½ opakowania młodego szpinaku,
  • 150 g piersi z kurczaka, 
  • kilka (5–6 sztuk) truskawek,
  • 2 łyżki oliwy z oliwek,
  • 5 sztuk orzechów włoskich, 
  • 1 łyżka migdałów, 
  • sól, pieprz.   

Sos:

  • 2 łyżki oliwy z oliwek,
  • 4 łyżki soku wyciśniętego z cytryny,
  • 1 łyżeczka miodu,
  • 1 łyżeczka maku. 

Przygotowanie: szpinak i truskawki umyć i osuszyć. Truskawki pokroić w ćwiartki. Pierś z kurczaka oprószyć solą i pieprzem, natrzeć oliwą, a następnie piec w piekarniku nagrzanym do 220°C przez 15–20 minut. Po upieczeniu pokroić ją w plastry. Orzechy włoskie i migdały drobno posiekać. Do soku z cytryny dodać oliwę, dokładnie wymieszać, a następnie dodać pozostałe składniki sosu i ponownie wymieszać. Na talerzu ułożyć szpinak, truskawki, przygotowaną pierś z kurczaka, posypać orzechami i migdałami oraz skropić sosem. Można spożywać bez dodatków lub z grzankami. 

  1. K. Pastusiak, J. Michałowska, P. Bogdański, Postępowanie dietetyczne w chorobach tarczycy, "Forum Zaburzeń Metabolicznych", nr 4 (8) 2017. 
  2. M. Rabijewski, Pierwsze kroki diagnostyczne i terapeutyczne przy objawowej nadczynności tarczycy, "Medycyna po Dyplomie" 2017. 
  3. P. Tuchendler, Z. Zdrojewicz, Dieta w chorobach tarczycy, "Medycyna Rodzinna", nr 20 (4) 2017. 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Tłusty Czwartek na zdrowo. Co zamiast pączków?

    Pączek średniej wielkości dostarcza ok. 300 kalorii. W Tłusty Czwartek najczęściej zjadamy więcej niż jeden, często przy tej okazji kosztujemy również popularnych faworków, co w sumie daje bardzo dużą ilość dostarczanych kalorii. Niestety po zjedzeniu tłustych pączków możemy odczuwać nieprzyjemną zgagę lub niestrawność.

  • W Tłusty Czwartek nie zapomnij o zdrowiu

    Zjedzenie przynajmniej pączka w Tłusty Czwartek ma gwarantować pomyślność przez cały nadchodzący rok. W imię tradycji i zdrowia z ich liczbą lepiej nie przesadzać, bo obżarstwo nie przysporzy nam szczęścia, a tylko problemów z wątrobą bądź trzustką.

  • ABC biegania. Od czego zacząć przygodę z bieganiem?

    Bieganie wyszczupla sylwetkę, wzmacnia mięśnie, pozwala na trening w zasadzie w każdych warunkach i okolicznościach. Można biegać zarówno na siłowni – na bieżni, jak i pod gołym niebem. Na początku bieganie wymaga chwili przygotowania i dostosowania swojego organizmu do nowych warunków, jednak w miarę zdobywania doświadczenia i wiedzy, staje się codziennym nawykiem. Od czego zacząć, aby nie zrobić sobie krzywdy?

  • Dlaczego warto biegać? Korzysci wynikające z treniongów biegowych

    Do zalet biegania poprawiających nasze zdrowie i możliwości fizyczne chyba nie trzeba nikogo przekonywać. Regularnie wykonywana aktywność fizyczna przyczynia się do poprawy parametrów krwi, obniżenia odkładającej się w naczyniach ilości cholesterolu, uregulowania glikemii i uwrażliwienia tkanek na insulinę. To zapobiega rozwijaniu się chorób, takich jak cukrzyca, miażdżyca tętnic, choroby serca i układu krążenia. Jeśli należysz do osób, które bardziej, niż zasadę „lepiej zapobiegać niż leczyć” cenią efektywność w pracy – tutaj również bieganie może okazać się czynnikiem wpływającym na Twoje lepsze wyniki. Dlaczego warto uwzględnić biegową terapię antystresową w naszym planie dnia?

  • Blue Monday – co to jest? Kiedy wypada? Czy Blue Monday to mit?

    Blue Monday to termin określający najbardziej depresyjny dzień w roku. Według wyliczeń twórcy tej teorii przypada on na trzeci poniedziałek stycznia. To właśnie w tym dniu we wszystkich mediach słyszymy o niebieskim poniedziałku. Wiele osób zastanawia się wówczas, ile jest prawdy w teorii Blue Monday.

  • Posiłek potreningowy – czy trzeba go jeść? Co najlepiej jeść po treningu?

    Posiłek potreningowy to jedzenie, które zazwyczaj jest spożywane po to, aby zapewnić organizmowi odpowiednie zasoby energetyczne i składniki odżywcze do prawidłowej regeneracji i rozwoju mięśni. Mogą to być na przykład jogurty, batony energetyczne lub specjalne suplementy diety. Co jeść po treningu na masę, a co podczas redukcji? Kto powinien uzupełniać „węgle” w trakcie treningu?  

  • Nunchi – na czym polega koreański przepis na relacje międzyludzkie?

    Czym jest tajemnicze nunchi – element koreańskiej kultury, który ma zapewnić zdrowe relacje międzyludzkie, a co za tym idzie również dobrostan psychiczny. Czy taka strategia ma szansę sprawdzić się także w Polsce?  

  • Jak się przygotować do maratonu?

    Przygotowania do maratonu należy rozpocząć jak najwcześniej. Specjaliści zalecają, aby stopniowo zwiększać dystans treningów biegowych. Poprawę wydolności organizmu można uzyskać również poprzez inne formy aktywności – pływanie czy jazdę na rowerze. W czasie treningów ważna jest także regeneracja i wykonywanie przerw w cyklach ćwiczeń. Dostępnych jest szereg zabiegów sprzyjających regeneracji powysiłkowej, np. pole magnetyczne i masaż pneumatyczny.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij