Natka pietruszki – wartości odżywcze, właściwości, zastosowanie, przechowywanie. Zdrowe przepisy z nacią pietruszki

Natka pietruszki to nie tylko zioło, które urozmaica – zarówno wyglądem, jak i smakiem – wiele dań. To także roślina o wysokiej zawartości witaminy C oraz źródło folianów i betakarotenu. Nać pietruszki odświeża oddech, pomaga zapobiegać niedokrwistości i pozytywnie wpływa na stan naskórka oraz narząd wzroku. Jakie inne właściwości przypisuje się natce pietruszki? Co można z niej zrobić i do czego warto ją dodawać? W jaki sposób ją przechowywać, aby na dłużej zachowała swoje właściwości?

Natka pietruszki jest jednym z najbardziej znanych ziół w kuchni polskiej. Doceniają ją amatorzy kuchni tradycyjnej (część osób przecież nie wyobraża sobie rosołu czy zupy pomidorowej bez natki pietruszki), jak i bardziej nowoczesnej – świetnie komponuje się także z zupą rybną czy owocami morza. Czasem jest tylko dodatkiem powodującym, że danie nabiera zupełnie innego smaku, a czasem samodzielnym, głównym składnikiem (jak w przypadku pesto lub koktajlu z natki pietruszki). Bez wątpienia, poza aspektami smakowymi, należy ją także docenić w związku z jej niezwykłymi właściwościami prozdrowotnymi. 

Natka pietruszki – charakterystyka 

Natka pietruszki to liście dwuletniej rośliny z rodziny selerowatych: pietruszki zwyczajnej. Ma lekko gorzki, ostry i słony smak. Zastosowanie kulinarne mają liście dwóch odmian – pietruszki płaskolistnej oraz pietruszki kędzierzawej. Pierwsze są bardziej płaskie, miękkie i mają bardziej intensywny smak, drugie są mocno postrzępione, a ich smak i aromat jest zdecydowanie delikatniejszy. W związku z atrakcyjnym wyglądem pietruszki kędzierzawej często jest ona także wykorzystywana jako roślina ozdobna. Pietruszka uprawiana jest na całym świecie, a jej właściwości są znane i wykorzystywane w medycynie ludowej już od wielu stuleci. 

Zielona pietruszka a kolendra 

Natka pietruszki często mylona jest z podobnie wyglądającą i mającą lekko odmienny smak kolendrą. Świeża kolendra wyglądem przypomina natkę, ale ma charakterystyczny lekko anyżowy zapach i smak. Dawniej, kolendra była ulubionym ziołem w Ameryce Południowej, Azji i na Karaibach, a natka pietruszki opanowała Europę i Amerykę Północną. Obecnie coraz częściej nać pietruszki wypierana jest przez kolendrę, która staje się coraz bardziej modna także w Europie. Obydwa gatunki dobrze współgrają w daniach, są bardzo zdrowe i smaczne – warto je razem wprowadzać do diety. 

Natka pietruszki – wartości odżywcze, kalorie, indeks glikemiczny 

Jak większość warzyw i ziół natka pietruszki składa się przede wszystkim z wody, jest także niskokaloryczna i ma bardzo niski indeks glikemiczny. Dodatkowo dostarcza pewnych ilości potasu, wapnia i żelaza. Do diety mogą ją wprowadzać zarówno osoby chcące zdrowo się odżywiać, jak i osoby walczące z nadmiarowymi kilogramami – natka pietruszki nadaje się świetnie dla osób odchudzających się.

Właściwości natki pietruszki 

Zielona pietruszka pomaga zapobiegać niedokrwistości wynikającej z niedoboru żelaza. Połączenie żelaza, witaminy C oraz kwasu foliowego powoduje, że dodana do dania mięsnego lub spożyta samodzielnie znacząco zwiększy wchłanianie żelaza z diety. W związku z zawartością witaminy C oraz betakarotenu może świetnie wpływać na stan skóry i kondycję wzroku (szczególnie w połączeniu z tłuszczem roślinnym – wtedy betakaroten lepiej się wchłania). Pietruszka odświeża oddech, działając skuteczniej niż mięta w walce z nieprzyjemnym zapachem z ust. 

Dzięki właściwościom przeciwutleniającym regularne spożywanie natki może zapobiegać występowaniu nowotworów, obniżać poziom cholesterolu, uszczelniać naczynia krwionośne.  

Jej kolejną, niewątpliwie istotną zaletą jest atrakcyjny wygląd na talerzu – każde danie posypane zieloną pietruszką wygląda bardziej apetycznie. 

Zastosowanie natki pietruszki – do czego ją dodawać? Co można z niej zrobić? 

Natka pietruszki może być głównym składnikiem dania, nadając mu atrakcyjny smak i cudowny, jasnozielony kolor. Można ją wykorzystać do przygotowania polskiego pesto (wykorzystując ją zamiast bazylii) lub koktajlu z natki pietruszki, który stanowi istną bombę witaminową i dodatkowo ma smaczny, orzeźwiający smak. Jako dodatek w daniach mięsnych, rybnych i słonych dodaje chłodu i goryczki, równoważąc ich słono-słodki smak. Idealnie komponuje się z czosnkiem, grzybami, jajkami, owocami morza oraz ziemniakami. 

Inne zastosowanie natki pietruszki 

Natka pietruszki poza wzbogaceniem smaku znacząco uatrakcyjnia wygląd dania – wystarczy wyobrazić sobie tradycyjny, smutny rosół bez posypania go natką pietruszki oraz kiedy jego wierzch przyozdobiony jest zielonymi akcentami kontrastującymi ze złotym wywarem.

Natka pietruszki – jak ją przechowywać? Jak ją suszyć i mrozić? 

Natkę pietruszki kupić można w dwóch postaciach – pęczku z uciętymi liśćmi lub w doniczce. Jest ona bardzo łatwa w uprawie, wymaga tylko wody i nasłonecznionego parapetu.

Jeśli zbiory natki są bardzo obfite i nie ma możliwości wykorzystać jej na świeżo – można ją zamrozić lub ususzyć. Suszona natka pietruszki traci większość wartości prozdrowotnych oraz smak, lepiej więc posłużyć się działaniem niższej temperatury i umieścić ją w zamrażarce. Aby była maksymalnie zdrowa i przypominająca wyglądem oraz smakiem świeżą natkę pietruszki konieczne jest, aby ją umyć, osuszyć ręcznikiem papierowym, posiekać i przesypać do szczelnie zamykanego pojemniczka lub woreczka strunowego. Tak przechowywana natka może spędzić kilka miesięcy w zamrażarce, czekając na użycie. 

Natka pietruszki – przeciwwskazania 

Natka pietruszki spożywana w niedużych ilościach nadaje się do spożycia u większości osób. Większe ilości niewskazane będą dla osób z chorobami nerek – poza swoimi właściwościami prozdrowotnymi zawiera pewne ilości kwasu szczawiowego mogącego zwiększać ryzyko powstawania kamieni nerkowych. Pamiętać jednak trzeba, że nawet u osób z kamicą, szczypta natki dodana do rosołu nie powinna stanowić problemu.

Zdrowe przepisy z natką pietruszki 

Koktajl z natki pietruszki: 

Składniki: 

• duży pęczek natki pietruszki,
• 1 cytryna obrana z zewnętrznej skórki,
• 1 jabłko, 
• szklanka wody, 
• 1 łyżeczka miodu (opcjonalnie).

Wszystkie składniki umieść w blenderze i zmiksuj na koktajl. Spożywaj od razu po przygotowaniu, aby uniknąć utraty wartościowych witamin. Z podanej ilości otrzymasz około dwie szklanki koktajlu. Najlepiej wypić go blisko posiłku zawierającego duże ilości żelaza hemowego (np. obiady z mięsem), dzięki temu zwiększysz ilość przyswojonego mikroelementu. 

Pesto po polsku: 

Składniki: 

• 2 pęczki natki pietruszki,
• 1/4 szklanki nasion słonecznika,
• 2 łyżeczki soku z cytryny,
• 1 ząbek czosnku,
• 4 łyżki oleju rzepakowego zimno tłoczonego,
• odrobina soli i pieprzu (opcjonalnie),
• 1 łyżka parmezanu lub płatków drożdżowych (opcjonalnie).

Nasiona słonecznika podpraż lekko na suchej patelni (etap ten możesz pominąć) i przestudź. Wszystkie składniki umieść w wysokim, wąskim naczyniu dołączonym do blendera ręcznego i zblenduj na pastę z grudkami lub bez - zależnie jak wolisz.  

Można przechowywać kilka dni w lodówce - warto górę pesto zalać warstwą oleju, aby nie ciemniało. Używaj jako smarowidło na kanapki, sos do sałatki lub do makaronu. 

Kolorowa szakszuka (2 porcje): 

Składniki: 

• 1 łyżka oleju rzepakowego lub oliwy,
• 1 puszka pomidorów krojonych, 
• 1/2 niedużej cebuli, 
• 1–2 ząbki czosnku 4 jajka, 
• 1/2 pęczka natki pietruszki, 
• sól pieprz (opcjonalnie do smaku).

Na patelni rozgrzej tłuszcz, podduś pokrojoną w kostkę cebulę oraz przetarty lub posiekany drobno czosnek. Dodaj pomidory, odparuj lekko nadmiar płynu. Zrób w sosie pomidorowym cztery wgłębienia i wbij w nie jajka. Duś, aby białko się ścięło, pod koniec na moment przykryj pokrywką, uważając aby żółtko pozostało płynne. Podawaj posypane obficie natką pietruszki z razowym pieczywem.