Czy odporność zbiorowiskowa może ochronić nas przed koronawirusem?
Justyna Piekara

Czy odporność zbiorowiskowa może ochronić nas przed koronawirusem?

Nabycie odporności populacyjnej to kontrowersyjny pomysł strategii walki z pandemią COVID-19. Niektóre kraje zdecydowały się go wdrożyć. Czy faktycznie jest to uzasadnione działaniem w walce z SARS-CoV-2?

Czym jest odporność zbiorowiskowa?

Wiosną brazylijskie miasto Manaus zmagało się z poważnym wybuchem epidemii COVID-19. W okresie letnim, pomimo złagodzenia wymagań dotyczących dystansu społecznego, liczba zgonów zmniejszyła się z około 120 do zaledwie kilku przypadków dziennie. Po pewnym czasie od wybuchu epidemii wiele osób z tej społeczności miało już styczność z wirusem SARS-CoV-2 i wykształciła odporność. Wystarczająca liczba osób nie była już podatna na zakażenie, więc nowe potencjalne ogniska epidemii wygasały.

Można uznać, że dana populacja osiągnęła odporność zbiorowiskową (ang. herd immmunity) lub inaczej stadną, gdy jej wystarczająco duży procent uodpornił się na działanie patogenu. Kiedy to się stanie, zarażeni ludzie nie będą już w stanie przenosić choroby, a epidemia będzie wygasać.

Opinia epidemiologów

Koncepcja osiągnięcia odporności stadnej poprzez rozprzestrzenianie się patogenu w społeczności opiera się na nieudowodnionym założeniu, że ludzie, którzy przeżyją, są już trwale odporni. W przypadku SARS-CoV-2 po infekcji wydaje się następować pewien rodzaj odporności funkcjonalnej, ale, aby dobrze zrozumieć przebieg odpowiedzi układu odpornościowego, należy się jej przyjrzeć w dłuższej perspektywie.

Epidemiolodzy wielokrotnie odrzucali pomysł dopuszczenia do sytuacji, aby wirus rozprzestrzeniał się w niekontrolowany sposób. Pomimo powszechnej krytyki środowiska naukowego, pomysł ten zaaprobowali decydenci w krajach takich, jak Wielka Brytania, Szwecja czy USA.

Zdaniem Kristiana Andersena, immunologa z Scripps Research Instotute w La Jolla w Kaliforni, odporność stadna nie jest dobrą strategią przeciw SARS-CoV-2. Takie podejście nie przyspieszy powrotu do normalności, a może doprowadzić do niepotrzebnej śmierci wielu osób z grup najwyższego ryzyka. Ważne, aby dobrze zrozumieć, czym jest faktycznie ten rodzaj odporności i w jaki sposób powinno się odbywać jej nabywanie. 

Odporność stadną opisuje się jako pożądany wynik szeroko zakrojonych programów szczepień, przynoszący największe korzyści osobom, które nie mogą otrzymać szczepionki lub odpowiednio na nią zareagować, np. z powodu obniżonej odporności. 

„Szczepienie jest jedyną etyczną drogą do uzyskania odporności stadnej. Nie ma magicznej różdżki, której moglibyśmy użyć” – mówi Andersen. Do momentu powszechnej dostępności skutecznej szczepionki na COVID-19, dystansowanie społeczne, stosowanie maseczek ochronnych i przeciwwirusowych środków do dezynfekcji, a także testowanie i izolacja zidentyfikowanych przypadków choroby, to najbardziej rozsądne podejście funkcjonowania w dobie pandemii.

Odporność zbiorowiskowa – szacowanie progu

Epidemiolodzy mogą oszacować odsetek populacji, która musi zostać uodporniona, zanim zacznie działać tzw. odporność stadna. Obliczenia progu są bardzo wrażliwe na wartości R – wskaźnika reprodukcji wirusa. W zależności od tego, jak zaraźliwa jest infekcja, jest to 50%–90% populacji, aby uzyskać odporność zbiorowiskową. 

Kin On Kwok, epidemiolog chorób zakaźnych i modelarz matematyczny z Chińskiego Uniwersytetu w Hongkongu i jego zespół oszacowali ten współczynnik w ponad 30 krajach, wykorzystując dane dotyczące dziennej liczby nowych przypadków COVID-19. Następnie wykorzystali te wartości do obliczenia progu odporności stadnej w populacji każdego kraju. Liczby wahały się od 85% w Bahrajnie do zaledwie 5,66% w Kuwejcie, gdzie zastosowano wiele restrykcyjnych środków kontroli rozprzestrzeniania się SARS-CoV-2. Obliczenia odporności zbiorowiskowej są oparte na założeniach, które mogą nie odzwierciedlać w pełni prawdziwego życia i interakcji ludzi w społeczności. Odporność populacyjna jest czymś, co można zaobserwować, analizując dane z perspektywy czasu, a nie w czasie rzeczywistym.

Polecane dla Ciebie

Czy strategia odporności stadnej w walce z COVID-19 działa w praktyce?

Pomimo ekscytacji związanej ze spowolnieniem liczby przypadków zakażenia COVID-19 w Manaus, liczby zaczęły rosnąć, co wskazuje na to, że tamtejsza populacja finalnie nie osiągnęła odporności populacyjnej. 

Media twierdziły, że Szwecja realizuje strategię odporności stadnej, pozwalając ludziom żyć normalnie, ale według minister zdrowia i spraw społecznych Leny Hallengren ten pomysł jest „nieporozumieniem” a statystyki z Johns Hopkins University, pokazują, że w kraju odnotowano ponad dziesięciokrotnie większą liczbę zgonów z powodu COVID-19 niż w sąsiedniej Norwegii. Tylko około 7,1% kraju zaraziło się wirusem. To znacznie mniej niż szacowane 50%-67%, które wymagane jest teoretycznie do uzyskania odporności zbiorowiskowej.

  1. S. Albert, Opinion: targeting herd immunity from COVID-19 without a vaccine remains a deadly idea — here’s why, „marketwatch.com” [online] https://www.marketwatch.com/story/targeting-herd-immunity-from-covid-19-without-a-vaccine-remains-a-deadly-idea-heres-why-11603894515, [dostęp:] 23.11.2020.
  2. C. Aschwanden, The false promise of herd immunity for COVID-19, https://www.nature.com/articles/d41586-020-02948-4, [dostęp:] 23.11.2020.
  3. Coronavirus disease (COVID-19): herd immunity, lockdowns and COVID-19, “who.int” [online], https://www.who.int/news-room/q-a-detail/herd-immunity-lockdowns-and-covid-19, [dostęp:] 23.11.2020.
  4. R. M. Anderson, C. Vegvari, J. Truscot, What is herd immunity and how can we achieve it with COVID-19?, "Lancet" 2020, nr 396 (10263), s 1614-1616, https: //doi. org/10.1016/S0140-6736 org/10.1016/S0140–(org/10.1016/S0140-20)32318-7,[dostęp:] 23.11.2020.
  5. G. D’Souza, D. Dowdy, What is herd immunity and how can we achieve it with COVID-19?, „jhsph.edu” [online], https://www. jhsph.edu/covid-19/articles/achieving-herd-immunity-with-covid19.html,[dostęp:] 23.11.2020.
  6. Herd immunity and COVID-19 (coronavirus): what you need to know, „mayoclinic.org” [online], https://www.mayoclinic. org/herd-immunity-and-coronavirus/art-20486808, [dostęp:] 23.11.2020.
  7. L. Kadets, Herd immunity” is not an answer to a pandemic, “idsociety.org” [online], https://www.idsociety.org/news--publications-new/articles/2020/herd-immunity-is-not-an-answer-to-a-pandemic/, [dostęp:] 23.11.2020.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Probiotyki i kiszonki lekiem na halitozę

    Najnowsze badania nad problemem halitozy pokazują, że stosowanie probiotyków w formie bakterii Gram-dodatnich może pomóc w walce z tą przykrą przypadłością. Czy drobnoustroje probiotyczne rozwiązują problem raz na zawsze?

  • Dlaczego wciąż nie ma tabletek antykoncepcyjnych dla mężczyzn?

    Doustne tabletki antykoncepcyjne dla kobiet są używane od lat 60. XX wieku, być może też z tego powodu wciąż pojawia się pytanie – dlaczego nadal nie ma doustnych środków antykoncepcyjnych dla mężczyzn? Pomimo wielu lat obiecujących badań i wyników prób laboratoryjnych wydaje się, że świat nauki nie zbliżył się w sposób znaczący do osiągnięcia tego celu. Dlaczego?

  • Suplementy, które mogą zmniejszyć uczucie lęku – glicynian magnezu, szafran, witamina D (część 1.)

    Suplementy nie zastąpią kompleksowego leczenia zaburzeń lękowych, niemniej istnieją takie, którymi dobrze jest wspierać swój organizm podczas terapii – niezależnie od tego, jaką wybierzemy. Jeśli obserwujemy u siebie poważne objawy lęku, warto skonsultować się z lekarzem, psychologiem lub innym specjalistą, który pomoże opracować indywidualny plan leczenia, w tym ewentualne stosowanie suplementacji. Które suplementy mogą wesprzeć pacjenta w walce z zaburzeniami lękowymi?

  • Karmienie piersią – weganizm nie zmniejsza ilości niektórych składników odżywczych

    Naukowcy twierdzą, że mleko matki będącej na diecie wegańskiej zawiera wystarczającą ilość witaminy B2 i karnityny. Badania przeciwstawiają się wcześniejszym wynikom eksperymentów, które wykazały, że mleko mam weganek nie zawiera niektórych niezbędnych składników odżywczych. Eksperci uważają jednak, że matki na diecie wegańskiej nadal muszą się upewniać, że spożywają odpowiednią ilość kalorii, składników odżywczych oraz witamin i minerałów, które są niezbędne dla zdrowia niemowlęcia i ich samych.

  • Czy nanokryształy celulozy ochronią nas przed komarami?

    Komary są nosicielami wielu groźnych dla człowieka chorób, dlatego też naukowcy nie ustają w poszukiwaniu sposobów na ograniczenie ich rozprzestrzeniania się. Dostępne na rynku repelenty, choć odstraszają owady, nie mają stuprocentowej skuteczności. Być może już niedługo będziemy mogli korzystać z niezawodnych preparatów na komary zawierających nanokryształy celulozy. Dowiedz się, jak one działają.

  • Niedobór witaminy D związany ze zwiększonym ryzykiem rozwoju długiego COVID-19

    Wyniki najnowszego badania jasno wskazują, że osoby z niskim poziomem witaminy D, będące po hospitalizacji z powodu zakażenia koronawirusem, są bardziej narażone na długi COVID-19 w porównaniu do pacjentów bez niedoboru tej witaminy. Eksperyment został zaplanowany w taki sposób, aby usunąć jak najwięcej nieznanych zmiennych, które mogłyby wpłynąć na efekt końcowy. Dzięki temu wyniki analiz są dużo bardziej wiarygodne niż poprzednie badania prowadzone w tym zakresie. Niekontrolowane zmienne w badaniach nad witaminą D i długotrwałym COVID-19 są trudne do wyjaśnienia.

  • Jakie są alternatywy dla picia kawy?

    Kawa jest dla wielu ludzi pierwszym napojem, po który sięgają zaraz po przebudzeniu. Zdarza się, że kofeina zawarta w kawie wywołuje nerwowość i nadmierne pobudzenie, kłopoty z trawieniem lub bóle głowy, a to tylko początek często wymienianych minusów związanych z piciem tego popularnego napoju. Dla tych osób, które chciałyby spróbować zamienić kawę na coś innego, przygotowaliśmy zestawienie zdrowszych alternatyw.

  • Makroelementy – jaką rolę odgrywają w organizmie człowieka?

    Makroelementy to termin odnoszący się do składników odżywczych, których organizm potrzebuje w większych ilościach, aby funkcjonować prawidłowo. Należą do nich na przykład węglowodany, białka i tłuszcze. Są kluczowymi składnikami diety i pełnią istotne role. Inne ważne dla człowieka makroelementy to: magnez, potas czy wapń.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij