Tomografia komputerowa zatok – jak wygląda badanie? Ile kosztuje CT zatok?
Agata Pikulska

Tomografia komputerowa zatok – jak wygląda badanie? Ile kosztuje CT zatok?

Często nawracający i nasilający się przy pochylaniu ból głowy w okolicy czoła, czy też długotrwały, uporczywy katar, któremu towarzyszy gorączka, apatia i uczucia rozbicia to najczęstsze objawy zapalenia zatok. Pogłębiona diagnostyka tego schorzenia najczęściej opiera się na wykonaniu badań obrazowych, takich jak tomografia komputerowa zatok. Które choroby zatok można zdiagnozować dzięki temu badaniu, jak można wcześniej się do niego przygotować, ile kosztuje TK zatok? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

Tomografia komputerowa zatok to badanie radiologiczne, charakteryzujące się dużą czułością w diagnozowaniu tego obszaru. Wskazania do CT  (ang. Computed tomography) zatok obejmują przewlekły lub ostry stan zapalny zatok, a także podejrzenie wad wrodzonych, zmian nowotworowych i pourazowych. Tomografię komputerową wykonuje się również na etapie planowania operacji zatok oraz leczenia stomatologicznego.

Czym są i za co odpowiadają zatoki?

Zatoki są to przestrzenie pneumatyczne (wypełnione powietrzem), stanowiące uwypuklenia błony śluzowej nosa. Znajdują się one w kościach twarzoczaszki, od których mają także swoje nazwy. Wyróżniamy zatoki czołowe, szczękowe, sitowe i zatokę klinową. Zatoki pełnią kilka funkcji. Przede wszystkim zapewniają głosowi odpowiednie brzmienie, nawilżają i ogrzewają wdychane nosem powietrze oraz wspomagają odbieranie bodźców węchowych. Ponadto sprawiają, że czaszka jest lekka, a także chronią ją przed urazami. Aby zatoki prawidłowo funkcjonowały, muszą być odpowiednio upowietrznione oraz drożne. Nawet niewielkie przeziębienie może spowodować obrzęk błony śluzowej, który powoduje tzw. uczucie zatkanego nosa. W konsekwencji może nastąpić zaleganie wydzieliny, które skutkuje rozwojem stanu zapalnego. Pierwszym krokiem w diagnozowaniu chorób zatok jest badanie podmiotowe, polegające na palpacji głowy oraz szyi. Decyzję o skierowaniu pacjenta na tomografię komputerową podejmuje lekarz specjalista i najczęściej jest to laryngolog lub neurolog.

Tomografia komputerowa zatok – na czym polega badanie? Ile kosztuje? Jakie są skutki uboczne CT?

Tomografia komputerowa to badanie radiologiczne, wykorzystujące promieniowanie jonizujące do uzyskania obrazu zatok. Dzięki wysokiej rozdzielczości obrazu oraz dużej liczbie detektorów, czyli urządzeń odbierających wysłane przez lampę rentgenowską promieniowanie, CT ma znacznie większą zdolność do różnicowania tkanek niż badanie RTG.

W trakcie badania pacjent znajduje się w pozycji leżącej, wewnątrz ruchomego pierścienia aparatu. Badanie tomograficzne może zostać wykonane z użyciem kontrastu (środek kontrastowy/cieniujący), czyli substancji podawanej pacjentowi podczas badania radiologicznego, aby uwidocznić badane struktury. Po jego podaniu często odczuwa się uczucie ciepła, które jest często spotykaną i typową reakcją.  Wszelkie pozostałe objawy (nudności, bóle głowy, nadmierna potliwość) należy natychmiast zgłosić osobie wykonującej badanie. Tomografia komputerowa zatok trwa około 10–15 minut. Po badaniu, w którym użyto środka kontrastującego, wskazane jest, aby pacjent pozostał pod kilkudziesięcio minutową obserwacją, tak aby można było monitorować jego stan i ewentualne groźne dla zdrowia reakcje niepożądane. Jeśli jednak analiza odbyła się bez środka cieniującego, można od razu opuścić miejsce badania. Czas oczekiwania na wynik wraz z opisem wynosi zwykle od jednego do dwóch tygodni. Ile zatem kosztuje tomografia komputerowa zatok? Cena tomografii komputerowej zatok różni się w zależności od placówki i miasta, w którym została wykonana, przeważnie jednak mieszcząc się w zakresie od 150 do 350 złotych. Nie bez znaczenia dla kosztów jest także to, czy badanie zostało wykonane z kontrastem czy bez kontrastu.

Każde badanie diagnostyczne, w którym wykorzystuje się promieniowanie jonizujące, niesie za sobą ryzyko wystąpienia negatywnych dla zdrowia skutków, które występują w przypadku nadmiernej ekspozycji na to promieniowanie i tak też może się zdarzyć w przypadku CT. Ponadto tomografia komputerowa z środkiem cieniującym może okazać się szkodliwa dla pacjenta w sytuacji, gdy wykaże on reakcję alergiczną lub nadwrażliwość na podany środek. Z tego powodu badanie to wykonuje się wyłącznie na podstawie skierowania i tylko w uzasadnionych przypadkach.

Powiązane produkty

Kiedy należy wykonać i co wykrywa CT zatok?

Tomografia komputerowa zatok pozwala na dokładne zobrazowanie struktur kostnych, a także ewentualnych zmian patologicznych takich jak:

  • nowotwory,
  • wady wrodzone,
  • stany zapalne lub zmiany pourazowe.
Przeważnie wykonuje się tomografię komputerową bez kontrastu – wyjątek stanowi podejrzenie nowotworu zatok.

Głównym wskazaniem do wykonania CT zatok jest przewlekłe zapalenie zatok. Badanie to można również wykonać przy ostrym zapaleniu zatok w sytuacji, gdy choroba ma nietypowy przebieg lub powoduje powikłania. Analiza uzyskanych obrazów pozwoli lekarzowi na określenie przyczyn występowania stanów zapalnych albo wtedy, kiedy konieczna jest endoskopowa operacja zatok. Badanie tomografii komputerowej pozwala również na wykonanie rekonstrukcji skanów i uzyskanie obrazu 3D. Trójwymiarowy obraz jest szczególnie przydatny w diagnostyce zmian, które wystąpiły na skutek urazu twarzoczaszki i w razie konieczności umożliwia zaplanowanie ich leczenia. Pozwala on również na dokładną ocenę anatomii pacjenta i wykrycie ewentualnych wad wrodzonych. CT zatok wykonuje się również na etapie planowana leczenia stomatologicznego (szczególnie tego, w którym wykorzystywane są implanty zębowe), w celu oceny anatomii zatok szczękowych. Weryfikacja uzyskanych skanów pozwoli dentyście na ocenę, czy w ramach leczenia istnieje konieczność przeprowadzenia dodatkowych zabiegów. Oprócz zmian zapalnych, wad wrodzonych i zmian pourazowych, tomografię komputerową zatok wykonuje się przy podejrzeniu obecności zmian nowotworowych. Badanie pozwala na ocenę położenia oraz wielkości zmiany o podłoży onkologicznym.

Jak przygotować się do tomografii komputerowej zatok?

Przygotowanie pacjenta do tomografii komputerowej zatok zależy od tego, czy badanie jest rozszerzone o podanie środka cieniującego. Jeśli badanie ma zostać wykonane bez kontrastu, wówczas pacjent nie wymaga specjalnego przygotowania. Natomiast w sytuacji, gdy podanie środka kontrastowego będzie konieczne, pacjent na badanie powinien zgłosić się na czczo – czyli gdy od ostatniego posiłku minęło minimum 6–8 godzin (wyjątek stanowią tylko pacjenci w stanach nagłych). Ponadto wskazane jest, aby dobę przed badaniem pacjent wypił przynajmniej 2.5 litra niegazowanej wody. Na tomografię komputerową z kontrastem pacjent dodatkowo musi zabrać ze sobą wynik aktualnego badania stężenia kreatyniny w osoczu krwi. Jest on niezbędny do określenia prawidłowego funkcjonowania nerek, których zadaniem będzie sprawne wydalenie podanego środka cieniującego z organizmu. Przy tomografii komputerowej zatok należy unikać noszenia jakiejkolwiek biżuterii czy obecności wszelkich metalowych przedmiotów w obrębie głowy. Mogą one spowodować wystąpienie artefaktów (błędów, zakłóceń) w obrazie, co z kolei negatywnie wpłynie na jakość i wiarygodność uzyskanego wyniku badania. Do CT nie jest natomiast wymagane ściąganie odzieży. Na badanie pacjent powinien zabrać ze sobą dowód tożsamości, skierowanie na tomografię i jeśli posiada – wyniki poprzednich badań obrazowych danego obszaru ciała.

Przeciwwskazania do tomografii komputerowej.

Nie istnieją przeciwwskazania bezwzględne, czyli takie, które absolutnie wykluczają możliwość wykonania tomografii u danego pacjenta. Jest natomiast kilka przeciwwskazań względnych, które rozpatrywane są indywidualnie u każdego pacjenta. Przeciwwskazaniem do tomografii komputerowej, podobnie jak w przypadku wszystkich badań radiologicznych wykorzystujących promieniowanie jonizujące, jest ciąża. Wyjątek stanowi sytuacja, gdy pacjentka znajduje się w stanie zagrożenia życia, badanie to jest konieczne do postawienia diagnozy i nie ma możliwości wykorzystania innej metody obrazowania.

Ponadto, jeśli pacjentka jest umówiona na tomografię komputerową, a nie ma pewności, że nie jest w ciąży, to przed zgłoszeniem się na badanie powinna wykonać test ciążowy. Ciąża stanowi przeciwwskazanie do wykonania wszelkich badań wykorzystujących promieniowanie jonizujące.

Względnym przeciwwskazaniem do wykonania tomografii komputerowej z kontrastem jest nadczynność tarczycy. Jeśli taki pacjent koniecznie musi mieć wykonane CT z podaniem środka kontrastowego, wówczas oprócz skierowania należy również dostarczyć pisemną zgodę lekarza endokrynologa na podanie takiego środka. Warto również, żeby pacjent miał ze sobą aktualny wynik badania TSH. Przeciwwskazaniem względnym do podania kontrastu jest również wystąpienie w przeszłości reakcji alergicznej na podany środek cieniujący oraz niewydolność nerek. W razie konieczności wykonania tomografii komputerowej z kontrastem u tych pacjentów wskazane jest ich odpowiednie przygotowanie przez lekarza.  

  1. B. Pruszyński, Diagnostyka obrazowa: podstawy teoretyczne i metodyka badań, Warszawa 2016.
  2. Pruszyński B., i in,  Radiologia: diagnostyka obrazowa, RTG, TK, USG i MR, Warszawa 2014.
  3. A. Skawina i in., Anatomia prawidłowa człowieka, Kraków 2013.
  4. Wardas P. i in., Przegląd aktualnych wytycznych w zakresie diagnostyki i leczenia zapaleń zatok przynosowych z praktycznym komentarzem, ,,Forum Medycyny Rodzinnej", nr 4 (8) 2014.
  5. Michalik M. i in., Diagnostyka i leczenie zatok szczękowych w aspekcie leczenia implantologicznego, ,,Nowa Stomatologia", nr 1 2011,
  6. Wójcik G. i in., Obrazowe metody diagnostyki zapalenia zatok obocznych nosa u dorosłych, ,,Michalik M. i in., Diagnostyka i leczenie zatok szczękowych w aspekcie leczenia implantologicznego, ,,Nowa Stomatologia", 1, 2011
  7. http://www.neurocentrum.pl/dcten/wp-content/uploads/w%C3%B3jcik_g2p.pdf

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • TSH – normy, za wysokie, za niskie. Interpretacja wyników

    TSH (hormon tyreotropowy) jest produkowany przez przysadkę mózgową i stymuluje tarczycę do wydzielania hormonów – trójjodotyroniny (T3) oraz tyroksyny (T4). Oznaczenie poziomu TSH we krwi jest podstawowym badaniem, dzięki któremu można sprawdzić, czy tarczyca funkcjonuje prawidłowo. Co oznacza podwyższone TSH lub obniżony poziom tyreotropiny?

  • Klirens kreatyniny (GFR) – badanie, normy, wskazania

    GFR to parametr służący do oceny wydolności pracy nerek. Bez aktualnego wyniku badania wskaźnika czynności nerek nie możemy np. wykonać obrazowych badań diagnostycznych, w których niezbędne jest zastosowanie kontrastu (np. RTG) dla lepszego uwidocznienia oznaczanych struktur. Ponadto klirens kreatyniny jest niezbędnym miernikiem wydolności nerek w trakcie ich terapii. Dzięki niemu możliwa jest ocena skuteczności leczenia nefrologicznego i ewentualnej konieczności zastosowania poważniejszych kroków terapeutycznych, jak chociażby wdrożenie leczenia nerkozastępczego. Kto może skierować nas na badanie GFR, ile kosztuje i jak się do niego przygotować? Odpowiadamy w niniejszym artykule.

  • Cholesterol HDL – badanie, normy. Co oznacza obniżony poziom „dobrego cholesterolu”?

    Badanie poziomu cholesterolu HDL jest jednym z głównych oznaczeń zlecanych osobom, u których ryzyko wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych jest wysokie. Pacjenci chorujący na cukrzycę, po przebytym zawale serca, palacze oraz kobiety przyjmujące hormonalną terapię antykoncepcyjną, beta-blokery lub retinoidy powinni częściej oznaczać poziom dobrego cholesterolu i jego stosunek do LDL. Badaniami dodatkowymi, które zaleca się wykonać przy oznaczeniu HDL, są stężenia cholesterolu całkowitego, LDL i trójglicerydów. Jak należy się przygotować do oznaczenia poziomu HDL? Ile kosztuje badanie? Czy może być refundowane? Czy aby zbadać poziom cholesterolu HDL, trzeba być na czczo? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Cholesterol LDL – badanie, normy, podwyższony. Jak obniżyć zbyt wysoki poziom „złego cholesterolu”?

    Badanie poziomu cholesterolu LDL jest jednym z elementów tzw. lipidogramu, który zaleca się wykonywać minimum raz do roku, w ramach badań profilaktycznych. Przeprowadzenie tego oznaczenia ma na celu potwierdzenie wydolności lub dysfunkcji pracy wątroby. Na zaburzenia ilości „złego cholesterolu” wpływa szereg czynników, które są związane głównie z dietą i stylem życia. Jak wygląda badanie, jakie są normy cholesterolu LDL, ile kosztuje oznaczenie i czy na pobranie krwi trzeba być na czczo? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Wysokie ALT – czego jest objawem? Jakie są normy badania ALT?

    Prawidłowy zakres referencyjny dla aminotransferazy alaninowej zależy od wielu czynników i może różnić się w zależności od laboratorium, w którym wykonywane jest badanie. Oznaczenie poziomu ALT we krwi pozwala na wykrycie chorób wątroby i ocenę stopnia ich zaawansowania, jak również na różnicowanie określonych schorzeń wątroby między sobą. Jakie są normy ALT we krwi, jak wygląda badanie oraz czy do oznaczenia trzeba być na czczo?

  • Biorezonans – co to jest, jak działa i czy jest skuteczny w leczeniu chorób i nałogów?

    Biorezonans magnetyczny to jedna z metod wykorzystywanych przez osoby praktykujące niekonwencjonalne formy leczenia różnych chorób. Nie udało się dotychczas jednoznacznie rozstrzygnąć, czy terapia z użyciem biorezonansu jest skuteczna. Największym problemem jest brak rzetelnych badań naukowych, które potwierdziłyby słowa zwolenników tej metody dotyczące tego, czy i jak naprawdę działa biorezonans.

  • Badanie AMH (wskaźnik rezerwy jajnikowej) – normy, cena

    Badanie AMH, czyli hormonu antymüllerowskiego, jest jednym z kluczowych elementów oceny rezerwy jajnikowej kobiety. Pozwala na ocenę liczby pęcherzyków jajnikowych, które mogą być stymulowane w ramach procedury in vitro. Na czym polega to badanie? Czy warto je wykonać? Jak interpretować wyniki?

  • Badania na niepłodność dla kobiet – jak wyglądają? Jak się przygotować?

    Niepłodność to problem, który dotyka coraz większą liczbę osób na całym świecie. Szacuje się, że nawet 15% par boryka się z problemami z zajściem w ciążę. Spośród wszystkich przyczyn niepłodności w związku 40% leży po stronie mężczyzn, 40% po stronie kobiet, a w 20% przyczyny pochodzą od obojga partnerów. Wielu z nich zwraca się o pomoc do specjalistów, którzy oferują różne metody diagnostyki i leczenia niepłodności. Jakie badania na niepłodność warto zrobić?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

logo Telemedi

Usługę zdalnej konsultacji z lekarzem świadczy Telemedi.
Regulamin świadczenia usługi dostępny jest tutaj.