Jakie badania z krwi są najpopularniejsze? Które warto wykonywać regularnie?
Beata Turska

Jakie badania z krwi są najpopularniejsze? Które warto wykonywać regularnie?

Duże znaczenie w profilaktyce odgrywa regularność. Niezależnie czy dotyczy zdrowego żywienia, aktywności, czy badań kontrolnych. Jakie badania z krwi warto wykonywać regularnie (np. raz w roku), by prawidłowo monitorować stan swojego zdrowia?

Krew to świetny materiał do badań diagnostycznych i kontrolnych. Dostarcza bardzo wielu informacji, stosunkowo łatwo ją pobrać i choć jej badanie wymaga pewnych przygotowań (np. często warunkiem jest bycie na czczo), nie wiąże się z dużymi obciążeniem dla pacjenta. Najpopularniejsze badanie krwi? Większość z nas pomyśli – morfologia. To badanie podstawowe, ale ważnych informacji dostarczą nam również inne oznaczenia wymagające pobrania krwi.

Morfologia krwi – ogólne badanie krwi

Morfologia pozwala ustalić skład komórkowy krwi pod względem ilościowym i jakościowym, a dzięki temu umożliwia ocenienie ogólnego stan zdrowia i wykrycie ewentualnych problemów (np. infekcje, anemię, zaburzenia krzepnięcia krwi itd).

Co oznaczają skróty?

  • RBC – liczba krwinek czerwonych (erytrocytów),
  • HGB – zawartość hemoglobiny HGB,
  • HCT – hematokryt, stosunek objętości krwinek do całej objętości krwi,
  • MCV – średnia objętość krwinki czerwonej,
  • MCH – średnia masa hemoglobiny w krwince czerwonej,
  • MCHC – średnie stężenie hemoglobiny w jednostkowej objętości krwinek czerwonych,
  • WBC – liczba krwinek białych (leukocytów),
  • LYM – liczba limfocytów,
  • MONO – liczba monocytów,
  • PLT – liczba płytek krwi (trombocytów),
  • RDW – rozkład objętości krwinek czerwonych.

Wynik zawsze trzeba porównywać z normami podanymi przez laboratorium, w którym zostało wykonane badanie. Wynik morfologii krwi obwodowej dostarcza lekarzowi wielu cennych informacji o tym, co dzieje się w organizmie badanego. Na przykład zbyt mała ilość czerwonych krwinek może świadczyć o anemii (badanie pozwala nie tylko wykryć niedokrwistość, ale także określić, jak bardzo jest nasilona i jakie może mieć przyczyny). Zbyt duża ilość białych krwinek sugeruje stan zapalny, a podwyższony hematokryt zwykle wiążę się z odwodnieniem.

Choć w internecie znajduje się mnóstwo informacji dotyczących poszczególnych parametrów, sprawa jest o wiele bardziej skomplikowana, niż sugeruje „doktor Google” i łatwo wyciągnąć błędne wnioski. Dlatego interpretacje wyniku trzeba pozostawić lekarzowi, który bierze pod uwagę wiele dodatkowych czynników, między innymi wiek, ogólny stan zdrowia, tryb życia pacjenta, jego dolegliwości i ich objawy, wyniki innych badań, przyjmowane leki itd.

Krew najczęściej pobiera się w miejscu zgięcia łokciowego. Warto być na czczo (od ostatniej konsumpcji powinno upłynąć 12 godzin), dlatego badanie najlepiej wykonać rano – posiłki mogą w pewien sposób wpływać na wynik badań.

Lipidogram – kompleksowe badanie krwi sprawdzające poziom cholesterolu

Lipidogram, inaczej profil lipidowy, to badanie pozwalające sprawdzić, jak wygląda gospodarka lipidowa organizmu, a przez to ocenić ryzyko miażdżycy i innych chorób układu krążenia.

Kobiety powinny robić lipidogram po 45 roku życia, mężczyźni już po 35. Jeszcze wcześniej powinny zrobić go osoby z nadwagą, cierpiące na cukrzycę i palące papierosy.

W trakcie badania mierzy się:
 
    ▪    cholesterol całkowity,
    ▪    cholesterol LDL („zły”),
    ▪    cholesterol HDL („dobry”),
    ▪    trójglicerydy TG.

Ważne są nie tylko poszczególne wartości, ale też stosunek jednych do drugich, np. LDL do HDL. Podobnie jak w przypadku morfologii, wyników lepiej nie oceniać na własną rękę, bo łatwo o błędne wnioski. Badanie przeprowadza się na czczo, po 12 godzinach od ostatniego posiłku. Należy również odstawić alkohol na minimum 24 godziny przed oraz niektóre leki, jeśli zaleci tak lekarz. Kilka dni przed badaniem raczej nie powinno się objadać.

Polecane dla Ciebie

Badanie poziomu cukru we krwi

Badanie poziomu cukru we krwi można zrobić przy okazji morfologii krwi obwodowej, z tej samej próbki. Według autorów Diagnostyki laboratoryjnej – ze względu na powszechność cukrzycy – badanie przesiewowe w kierunku tej choroby, polegające na dwukrotnym oznaczeniu poziomu cukru na czczo, powinno być wykonywane przez wszystkich, którzy ukończyli 45 rok życia. Jeśli wynik jest prawidłowy, badanie warto powtarzać co trzy lata.

Wcześniej i częściej powinny je robić osoby:

  • z BMI powyżej 25,
  • mało aktywne,
  • mające bliskich krewnych z cukrzycą,
  • mające nadciśnienie.

Częściej powinny badać się także kobiety, które przeszły cukrzycę ciążową, urodziły dziecko ważące więcej niż 4 kg oraz cierpiące na zespół jajników wielotorbielowatych. Badanie poziomu cukru we krwi przeprowadza się na czczo.

  1. Diagnostyka laboratoryjna, pod red. A. Szutowicz, A. Raszeja-Specht, Gdańsk 2009.
  2. Domowy poradnik medyczny, pod red. K. Janickiego, Warszawa 2000.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Kortyzol – norma, badanie, objawy podwyższonego i obniżonego kortyzolu

    Kortyzol (hydrokortyzon) jest naturalnym hormonem steroidowym produkowanym w organizmie przez korę nadnerczy. Nazywany jest hormonem stresu. Wywiera bardzo duży wpływ na metabolizm, w tym na stężenie glukozy we krwi, podnosząc jej poziom w reakcji na stres. Stężenie kortyzolu jest zależne od pory dnia – w godzinach porannych jest najwyższe, a w godzinach wieczornych najniższe. Tę zależność należy wziąć pod uwagę podczas interpretacji wyników badania. Czy można zbadać poziom stresu, wykonując oznaczenie poziomu kortyzolu? Odpowiedź w artykule.

  • GGTP – skierowanie, refundacja, cena

    GGTP to enzym pomocny w diagnozowaniu między innymi chorób wątroby, trzustki czy nerek. Jego wysoki poziom obserwuje się również u osób z problemem nadużywania alkoholu. Istnieje szereg objawów towarzyszących chorobom wątroby i dróg żółciowych, które powinny skłonić pacjenta do oznaczenia poziomu gamma-glutamylotranspeptydazy. Uwagę powinno przykuć chociażby żółte zabarwienie skóry i błon śluzowych, obrzęki i świąd skóry czy ból po prawej stronie brzucha. Jak się przygotować do badania GGTP? Ile kosztuje to oznaczenie i czy do badania należy zgłosić się na czczo? Odpowiadamy w niniejszym artykule.

  • Cholesterol HDL – badanie, normy. Co oznacza obniżony poziom „dobrego cholesterolu”?

    Badanie poziomu cholesterolu HDL jest jednym z głównych oznaczeń zlecanych osobom, u których ryzyko wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych jest wysokie. Pacjenci chorujący na cukrzycę, po przebytym zawale serca, palacze oraz kobiety przyjmujące hormonalną terapię antykoncepcyjną, beta-blokery lub retinoidy powinni częściej oznaczać poziom dobrego cholesterolu i jego stosunek do LDL. Badaniami dodatkowymi, które zaleca się wykonać przy oznaczeniu HDL, są stężenia cholesterolu całkowitego, LDL i trójglicerydów. Jak należy się przygotować do oznaczenia poziomu HDL? Ile kosztuje badanie? Czy może być refundowane? Czy aby zbadać poziom cholesterolu HDL, trzeba być na czczo? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Cholesterol LDL – badanie, normy, podwyższony. Jak obniżyć zbyt wysoki poziom „złego cholesterolu”?

    Badanie poziomu cholesterolu LDL jest jednym z elementów tzw. lipidogramu, który zaleca się wykonywać minimum raz do roku, w ramach badań profilaktycznych. Przeprowadzenie tego oznaczenia ma na celu potwierdzenie wydolności lub dysfunkcji pracy wątroby. Na zaburzenia ilości „złego cholesterolu” wpływa szereg czynników, które są związane głównie z dietą i stylem życia. Jak wygląda badanie, jakie są normy cholesterolu LDL, ile kosztuje oznaczenie i czy na pobranie krwi trzeba być na czczo? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Badanie poziomu miedzi – wskazania, normy, interpretacja wyników

    Badanie poziomu miedzi we krwi może być przeprowadzone w celu wykrycia lub monitorowania chorób wątroby, niedoborów składników odżywczych, chorób genetycznych (takich jak choroba Wilsona) lub toksyczności miedziowej. Zwykle badanie to wymaga od pacjenta pobrania próbki krwi. Przed badaniem należy poinformować lekarza o jakichkolwiek lekach, suplementach diety lub innych czynnikach, które mogą wpłynąć na wyniki badania. Po otrzymaniu wyników lekarz omówi z pacjentem dalsze kroki, które będą konieczne, aby zapewnić zdrowie i dobre samopoczucie.

  • Cholesterol całkowity – badanie, norma i interpretacja wyników. Co zrobić, kiedy wynik wskazuje na podwyższony poziom?

    Badanie poziomu cholesterolu całkowitego to jedno z podstawowych badań, które ocenia ogólny poziom cholesterolu we krwi. Cholesterol całkowity to suma cholesterolu LDL (lipoproteiny o niskiej gęstości), cholesterolu HDL (lipoproteiny o wysokiej gęstości) oraz cholesterolu VLDL (lipoproteiny o bardzo niskiej gęstości).

  • Badanie poziomu serotoniny – normy, cena, interpretacja wyników

    Serotonina stanowi jeden z najbardziej znanych neurotransmiterów modulujących aktywność komórek nerwowych oraz szeroką gamę procesów neuropsychologicznych. Jako że większość puli serotoniny w organizmie zlokalizowana jest poza układem nerwowym, substancja ta ma również wpływ m.in. na funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego, pokarmowego i moczowo-płciowego. Może także regulować proces krzepnięcia i agregację płytek krwi. Oznaczenie poziomu serotoniny wykonywane jest m.in. w diagnostyce rakowiaków, czyli nowotworów wywodzących się z komórek neuroendokrynnych.

  • IgE całkowite – wskazania do badania poziomu immunoglobuliny typu E (IgE), normy, wyniki

    Przeciwciała klasy IgE, obok przeciwciał klasy IgG, IgM, IgA i IgD, należą do jednej z pięciu podklas immunoglobulin wytwarzanych przez komórki układu odpornościowego. Cząsteczki immunoglobulin klasy IgE wytwarzane są w odpowiedzi na alergeny i obecność pasożytów. Badanie poziomu IgE całkowitego wykonywane jest w przebiegu diagnostyki alergii, atopii i parazytoz (obecność pasożytów w organizmie). Poziom IgE całkowitego zależy od wieku pacjenta, najniższy jest u noworodków i niemowląt, a maksimum osiąga pomiędzy 10. a 15. rokiem życia pacjenta.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij