Jakie badania kontrolne warto wykonać po chorobie?

Czy warto robić badania kontrolne po infekcji wirusowej, bakteryjnej bądź po zatruciu pokarmowym? Zdecydowanie tak. Niektóre choroby, szczególnie nieprawidłowo leczone, mogą powodować komplikacje i powikłania, które nierozpoznane stanowią zagrożenie dla zdrowia i życia. Są to między innymi zapalenie płuc, zapalenie mięśnia sercowego czy gorączka reumatyczna.

Sprawdź, jakie badania kontrolne warto wykonać po chorobie.

Badania kontrolne po chorobie – przebyta grypa

Grypa to zakaźna choroba układu oddechowego wywoływana wirusem grypy. Najczęściej występuje sezonowo, w trakcie epidemii zachorowań. Nie należy jej mylić ze zwykłym przeziębieniem, bo w odróżnieniu od niego zaczyna się gwałtownie, zaś objawy choroby są bardzo ostre. W przebiegu grypy występują najczęściej: wysoka gorączka, dreszcze, bóle głowy, mięśni i stawów, ból gardła, suchy kaszel, ogólne rozbicie i osłabienie oraz brak apetytu.

Grypa może powodować wiele powikłań, między innymi zapalenie płuc, oskrzeli, a nawet zapalenie mięśnia sercowego, co w niektórych przypadkach doprowadza do śmierci. Warto zatem wykonać badania kontrolne po chorobie i sprawdzić czy w organizmie zakończył się proces chorobowy. Zalecane w pierwszej kolejności to morfologia krwi obwodowej z rozmazem oraz OB. Są tanie, proste i szybkie, a mówią wiele o funkcjonowaniu całego organizmu. Aby były miarodajne, należy odczekać około dwóch tygodni od zakończenia choroby, dając organizmowi czas na regenerację. Po przebytej grypie najlepiej zrobić EKG (elektrokardiogram) serca i – jeśli to konieczne – badanie USG (echokardiografię), by wykluczyć zapalenie mięśnia sercowego. Jest to zalecane szczególnie w przypadku, gdy wynik morfologii pokaże:

• podwyższoną liczbę leukocytów (białych krwinek) – mówiącą o stanie zapalnym,
• przyspieszone OB oraz podwyższony poziom CRP (białka C-reaktywnego, tzw. białka ostrej fazy) – świadczy o zaawansowaniu stanu zapalnego.

Jeśli lekarz będzie podejrzewał zapalenie mięśnia sercowego, zleci pewnie dodatkowe badania: RTG klatki piersiowej czy biopsję mięśnia sercowego.

Badania ogólne po przebytej anginie

Angina, czyli ostre zapalenie gardła i migdałków, jest infekcją bakteryjną wywoływaną paciorkowcami Streptococcus pyogenes. Choroba ma gwałtowny początek, rozpoczyna się bólem gardła, czerwonymi migdałkami z ropnymi czopami, powiększeniem węzłów chłonnych podżuchwowych, wysoką gorączką, dreszczami oraz ogólnym rozbiciem. Anginę leczy się antybiotykiem (najczęściej z grupy penicylin), a objawy zazwyczaj przechodzą po trzech-pięciu dniach. Powikłania nie występują często, choć mogą się zdarzyć, gdy choremu nie został podany antybiotyk lub był nieprawidłowo przyjmowany (szczególnie u dzieci). Należą do nich:

• powikłania ropne: ropień okołomigdałkowy, zapalenie zatok i zapalenie ucha środkowego,
• powikłania nieropne, związane z reakcją immunologiczną organizmu na infekcję paciorkowcami (rzadkie u dorosłych): gorączka reumatyczna i ostre oraz kłębuszkowe zapalenie nerek.

Gorączka reumatyczna to groźne powikłanie anginy – atakuje serce, stawy, skórę i tkanki podskórne. Jej symptomy pojawiają się zwykle dwa-trzy tygodnie po zakończeniu choroby. Są to zazwyczaj: zapalenie stawów, gorączka, zapalenie mięśnia sercowego, pląsawica, rumień czy guzki podskórne. Kłębuszkowe zapalenie nerek z kolei pojawia się w przeciągu jednego-trzech tygodni po anginie paciorkowej. Objawia się podwyższonym ciśnieniem krwi i obrzękami (szczególnie pod oczami).

W związku z powyższym badania kontrolne po chorobie najlepiej wykonać 7-10 dni po zakończeniu infekcji i należą do nich: OB, morfologia (kluczowe CRP) i EKG mięśnia sercowego, a dodatkowo:

• badanie ogólne moczu – wskaże czy białko oraz krwinki czerwone nie występują ponad normę,
• badanie ASO (odczyn antystreptolizynowy) – diagnozuje zakażenie paciorkowcami oraz możliwe powikłania, wyjątkowo wysokie stężenie zwykle świadczy o chorobie reumatycznej lub kłębuszkowym zapaleniu nerek.

Po każdej antybiotykoterapii, zwłaszcza jeżeli nie była pierwszą podczas ostatnich kilku miesięcy, warto zbadać stan flory bakteryjnej jelit – antybiotyki niszczą wszystkie bakterie w organizmie, również „dobre”. Badanie wykonuje się z kału i pozwala ono na celowaną probiotykoterapię, która pomoże odbudować mikrobiom i wzmocnić odporność organizmu po chorobie.

Warto zbadać poziom witaminy D₃, która wpływa na odporność organizmu – zbyt niskie stężenie powoduje częstsze zapadanie na wszelkiego rodzaju infekcje. Jak pokazują statystyki, większość Polaków ma niedobór witaminy D₃.

Jakie badania ogólne wykonać po zatruciu pokarmowym?

Zatrucie pokarmowe to bardzo częsta choroba przewodu pokarmowego, która objawia się wymiotami, biegunką, gorączką, bólem głowy i brzucha. Pochodzenie zatrucia może być bakteryjne, wirusowe lub grzybicze.

Zatrucia wirusowe, powszechnie nazywane grypą żołądkową, wywoływane są przez między innymi rotawirusy, adenowirusy, norowirusy czy astrowirusy. Najczęściej występują u dzieci.

Zatrucia grzybicze wywoływane są najczęściej przez zapleśniałą żywność, w której rozwinęły się grzyby produkujące mykotoksyny. To schorzenie ma zazwyczaj charakter przewlekły i może być groźne dla organizmu. Toksyny grzybów niekiedy doprowadzają nie tylko do zatrucia, ale i do alergii, chorób układu oddechowego, wrzodów żołądka, krwawień w jelitach oraz uszkodzenia wątroby. Badania kontrolne po chorobie są zdecydowanie wskazane.

Po zatruciu pokarmowym warto wykonać podstawowe badanie morfologii i OB, poziom elektrolitów (wymioty i biegunka mocno odwadniają organizm), badanie na stężenie kreatyniny i mocznika (wydolność nerek) oraz gazometrię krwi tętniczej (badanie monitoruje równowagę kwasowo-zasadową organizmu). W uzasadnionych przypadkach można wykonać wskaźniki wątrobowe bądź badanie ultrasonograficzne (usg) jamy brzusznej.