Zioła na cholesterol – jakie zioła stosować, aby obniżyć poziom cholesterolu we krwi?

W regulacji poziomu cholesterolu i trójglicerydów we krwi będą pomocne zioła, który zawierają substancje normalizujące metabolizm lipidów w organizmie. Dzięki nim można wesprzeć terapię farmakologiczną. Które zioła na cholesterol wybrać?

Podwyższony poziom cholesterolu i trójglicerydów jest jedną z głównych przyczyn miażdżycy. Przybliżają nas do tego: nieodpowiedni sposób żywienia, używki oraz brak aktywności fizycznej. Jaka będzie najlepsza dieta na obniżenie cholesterolu? Które zioła na cholesterol wybrać? 

Zioła na cholesterol – dlaczego podwyższony cholesterol jest groźny? 

Podwyższony poziom cholesterolu LDL (tzw. złego cholesterolu), zwany hipercholesterolemią, dotyka ponad 60% osób w Polsce, z czego tylko 6% jest skutecznie leczonych – wynika z Wieloośrodkowego Ogólnopolskiego Badania Stanu Zdrowia Ludności WOBASZ. 

Hipercholesterolemia jest podstępna i groźna, ponieważ w początkowej fazie nie boli i nie powoduje żadnych objawów. Gdy poziom cholesterolu LDL we krwi wzrasta, organizm nie jest w stanie go w pełni wykorzystać i nadmiar jest odkładany w postaci blaszki miażdżycowej w ścianach naczyń krwionośnych. W dłuższej perspektywie powoduje miażdżycę tętnic, która prowadzi do niewydolności serca i wielu groźnych chorób lub stanów zagrażających życiu, takich jak: zawał serca, niewydolność krążenia, choroby tętnic obwodowych, udar mózgu, a także niewydolność nerek.

Śmiertelność z powodu chorób układu krążenia stanowi poważny problem zarówno w Polsce, jak i na świecie, dlatego, oprócz zmiany stylu życia, korzystnie jest wprowadzić do codziennej diety naturalne produkty obniżające cholesterol. 

Jakie zioła na podwyższony cholesterol? 

Wiele roślin wykazuje właściwości obniżające cholesterol, wpływając korzystnie na układ krążenia oraz układ trawienny. Duża część z nich charakteryzuje się znaczną zawartością przeciwutleniaczy działających przeciwzapalnie. Zioła obniżające cholesterol wspierają terapię (podobnie jak suplementy diety na cholesterol) w przypadku pacjentów leczonych farmakologicznie. Sprawdzą się zarówno u osób w początkowym stadium choroby, jak i tych obciążonych rodzinnie.  

Zielona herbata, karczoch, imbir na podwyższony cholesterol 

Zielona herbata, dzięki dużej zawartości polifenoli, zwłaszcza katechin, jest napojem o szczególnych właściwościach zdrowotnych. Działa przeciwmiażdżycowo poprzez zmniejszenie stężenia cholesterolu LDL, agregacji (zlepianiu) płytek krwi, a także poprzez obniżenie ciśnienia tętniczego. Flawonoidy zawarte w zielonej herbacie hamują aktywność enzymów tworzących wolne rodniki, dzięki czemu zapobiegają tworzeniu reaktywnych form tlenu oraz usuwają je z krwi. Polifenole te aktywują syntezę prostacyklin (związków wytwarzanych przez ściany naczyń krwionośnych), wykazując działanie antyagregacyjne. Metaanaliza obejmująca 14 badań kontrolnych z randomizacją, w których łącznie wzięło udział 1136 osób, potwierdziła znaczący spadek cholesterolu LDL oraz trójglicerydów u osób pijących zieloną herbatę.  

Do naturalnych produktów obniżających cholesterol należy także karczoch zwyczajny. Surowcem leczniczym są liście lub ziele karczocha (naziemna część rośliny), z których wytwarzane są wyciągi płynne lub suche o gorzkim smaku. Roślina jest bogata w polifenole – cynarynę i luteolinę, zawiera także duże ilości inuliny. Dzięki tym składnikom karczoch jest od lat wykorzystywany w leczeniu niestrawności pokarmowych związanych z produkcją i przepływem żółci. Ma to również wpływ na obniżanie poziomu cholesterolu poprzez zwiększone jego wydalanie z żółcią oraz zwiększanie jego przemiany w kwasy żółciowe.

Wyciąg z karczocha działa także ochronnie na komórki wątroby, z uwagi na zawartość składników, które mają silnie antyoksydacyjny charakter. Dodatkowo ekstrakt z tej rośliny hamuje scalanie cząsteczek cholesterolu w wątrobie, dzięki czemu skutecznie obniża poziom cholesterolu we krwi. Za mechanizm ten odpowiada głównie luteolina, która blokuje stymulowanie biosyntezy cholesterolu przez insulinę.  

Wspomagająco na podwyższony cholesterol może również działać imbir. Zawiera on w swoim składzie wiele substancji biologicznie czynnych (m.in. gingerole nadające mu charakterystyczny smak), które odpowiadają za jego przeciwutleniające działanie. Reguluje i obniża poziom cholesterolu we krwi, zmniejsza utlenianie cząsteczek złego cholesterolu i przez to działa przeciwmiażdżycowo. 

Len zwyczajny, czarnuszka siewna, ostropest plamisty na obniżenie cholesterolu 

Przy podwyższonym cholesterolu sprawdzi się len zwyczajny (siemię lniane). Te niewielkie ziarenka można nazwać naszym polskim superfood. Siemię lniane jest jednym z najbogatszych roślinnych źródeł kwasów tłuszczowych omega-3, zawiera również kwasy tłuszczowe jednonienasycone (oleinowy i linolowy) i stanowi doskonałe źródło błonnika pokarmowego. Jest także źródłem witamin: C, E, B₁, B₂, B₃, B₅, kwasu foliowego oraz składników mineralnych, takich jak wapń, magnez, fosfor, miedź, potas czy cynk. 

Siemię lniane ma właściwości obniżające cholesterol głównie dzięki: 

• wysokiej zawartości kwasu alfa linolenowego (ALA) (należącego do kwasów omega-3),
• zawartości rozpuszczalnego i nierozpuszczalnego błonnika pokarmowego, 
• sporej zawartości lignanów wykazujących właściwości antyoksydacyjne i regulujące gospodarkę hormonalną. 

Czarnuszka siewna także może przyczynić się do poprawy profilu lipidowego krwi. Dzieje się to za sprawą występujących w jej składzie tłuszczów roślinnych omega-3 oraz fitosteroli, które skutecznie potrafią zmniejszyć poziom złego cholesterolu. 

W walce z LDL sprawdzi się ostropest plamisty. Surowcem leczniczym ostropestu są jego owoce, które zawierają kompleks flawonolignanów zwanych sylimaryną. Sylimaryna działa przeciwzapalnie, antyoksydacyjnie, przeciwwirusowo oraz odtruwająco, dzięki czemu chroni wątrobę przed uszkodzeniami. Jednak to nie jedyne możliwości lecznicze ostropestu – dzięki zawartości izoflawonów reguluje poziom cholesterolu całkowitego oraz obniża frakcję LDL i trójglicerydy. 

Dieta cholesterolowa – co jeść i pić, aby obniżyć cholesterol? 

Podstawą żywienia w diecie na cholesterol powinny być warzywa i owoce, produkty pełnoziarniste, ryby i owoce morza. Osoby zmagające się z tym schorzeniem powinny unikać nadmiernej ilości tłuszczów zwierzęcych, głównie cholesterolu pokarmowego oraz nasyconych kwasów tłuszczowych, a wprowadzić tłuszcze roślinne bazujące na jedno- i wielonienasyconych, kładąc nacisk na przeciwzapalne kwasy tłuszczowe omega-3 (ryby, siemię lniane, olej z czarnuszki). Wspomagająco warto zastosować zioła na cholesterol, takie jak zielona herbata, ostropest plamisty czy napary lub nalewki z imbiru.