Podwyższone stężenie cholesterolu w surowicy krwi -  dieta, objawy i przyczyny
Maria Brzegowy

Podwyższone stężenie cholesterolu w surowicy krwi - dieta, objawy i przyczyny

Cholesterol, w odpowiednim stężeniu, pełni w naszym organizmie wiele ważnych funkcji. Gdy jego wartość zaczyna jednak przekraczać normy, należy bezwzględnie podjąć odpowiednią interwencję leczniczą. Poznaj zalecenia żywieniowe w sytuacji gdy masz podwyższony poziom cholesterolu we krwi, czyli hipercholesterolemię.

Co dzieje się gdy stężenie cholesterolu we krwi jest za wysokie?

Choć cholesterol jest składnikiem ważnym dla naszego organizmu, jego nadmiar może prowadzić do wystąpienia szeregu powikłań zdrowotnych. Przykładowo, zbyt wysokie jego stężenie, zwiększa ryzyko wystąpienia chorób serca (np. zawału serca) i miażdżycy. Osoby z nieprawidłowym stężeniem lipidów we krwi są także o wiele bardziej narażone na ryzyko udaru mózgu.

Występowanie chorób sercowo-naczyniowych jest silnie związane z m.in. zwiększonym stężeniem cholesterolu całkowitego, a w szczególności cholesterolu frakcji LDL (tzw. „złego cholesterolu”) oraz ze zmniejszonym stężeniem cholesterolu frakcji HDL (tzw. „dobrego cholesterolu”). Do pozostałych czynników ryzyka należą: nadciśnienie tętnicze, otyłość brzuszna, palenie papierosów, zespół metaboliczny oraz cukrzyca.

Przyczyny hipercholesterolemii

Problemy z nieprawidłowym profilem lipidowym najczęściej mają osoby z nadwagą lub otyłe. Ich dieta jest zazwyczaj wysoko przetworzona, często korzystają oni z różnych gotowców, nie dbając o jakość spożywanych posiłków. Wysokie stężenie cholesterolu to także domena osób o siedzącym i stresującym trybie życia.

Spośród licznych czynników patogenetycznych, cholesterol frakcji LDL odgrywa najważniejszą rolę w powstawaniu blaszki miażdżycowej.

Przeczytaj także, jakie są normy cholesterolu, jak wygląda badanie.

Powiązane produkty

Czy dieta ma znaczenie dla podwyższonego poziomu cholesterolu? Czego unikać ?

Stężenie cholesterolu frakcji LDL w dużym stopniu zależy od naszego sposobu odżywiania się. Zdaniem specjalistów – wzrost poziomu „złego cholesterolu” to efekt diety bogatej w nasycone kwasy tłuszczowe, izomery trans kwasów tłuszczowych oraz cholesterol pokarmowy. Ich źródłem jest przede wszystkim wysoko przetworzona żywność – fast-foody, gotowe dania do odgrzania, zupy w proszku, tłuste przetwory mięsne, żółtka jaj, słodycze oraz słone przekąski (a ściślej – tłuszcze cukiernicze i smażalnicze używane do ich wyrobu). Korzystnie na nasz profil lipidowy wpływają natomiast wielonienasycone kwasy tłuszczowe, ograniczenie spożycia cholesterolu pokarmowego, wzrost spożycia błonnika pokarmowego, suplementacja diety w sterole i stanole roślinne, a także redukcja masy ciała.

Niewłaściwa dieta, to obok braku aktywności fizycznej, nadwagi bądź otyłości, jeden z głównych czynników pojawienia się problemów z nieprawidłowym stężeniem cholesterolu we krwi.

Dieta na obniżenie cholesterolu

Schudnij

Udowodniono, że już zaledwie 10% utraty nadmiernej masy ciała może znacząco obniżyć poziom cholesterolu we krwi. Odchudzać należy się stopniowo, stawiając przede wszystkim na poprawę codziennych nawyków. Powolna, acz stała, niedrastyczna redukcja (o ok. 0,5-1 kg / tygodniowo), pozwoli na poprawę nie tylko profilu lipidowego oraz ogólnego stanu zdrowia, ale i pomoże na dłużej utrzymać osiągniętą masę ciała.

Ogranicz spożycie „złych tłuszczów”

Ogranicz w swojej diecie mięso, zwłaszcza to czerwone i przetworzone (wędliny, kiełbasy, parówki, konserwy itp.). Nie wierz w to, że mięso jest w Twojej diecie niezbędne i jego brak doprowadzi do osłabienia organizmu. Jeśli umiejętnie je zastąpisz, odniesiesz same korzyści! Pomoże Ci w tym specjalista dietetyk. Jeśli nie potrafisz zrezygnować z jedzenia mięsa, spróbuj je chociaż ograniczyć. Swój cotygodniowy jadłospis planuj według zasady: 1-2 obiady mięsne, 2 obiady rybne, 3-4 obiady wegetariańskie (posiłki na bazie nasion roślin strączkowych – fasoli, soi, ciecierzycy, soczewicy i innych).

Sięgaj po wielonienasycone kwasy tłuszczowe

Znajdziesz je przede wszystkim w tłustych rybach morskich (łososiu, śledziu atlantyckim) oraz w tłuszczach roślinnych: oliwie extra vergine, siemieniu lnianym, orzechach i awokado.  

Jedz więcej warzyw i owoców

Ostatnie badania, ponad wszelką wątpliwość wykazały, że warzywa i owoce dostarczają organizmowi składników niezbędnych dla zachowania naszego zdrowia. Przynajmniej połowę tego co jemy, powinny stanowić właśnie warzywa i owoce. Z tego względu, aktualne zalecenia Instytutu Żywności i Żywienia mówią, że produkty te mają stanowić podstawę naszego żywienia (wcześniej, u podstawy piramidy żywieniowej znajdowały się produkty zbożowe). Owoce i warzywa to witaminy, składniki mineralne, jak również przeciwutleniacze, które chronią nas przed wystąpieniem wielu chorób cywilizacyjnych, w tym także chorób układu krążenia.

Sięgaj po produkty bogate w błonnik pokarmowy

Błonnik pokarmowy, w szczególności ten rozpuszczalny, pozwala na zmniejszenie stężenia cholesterolu frakcji LDL. Jego źródłem są produkty zbożowe, takie jak owies i jęczmień, nasiona roślin strączkowych, owoce cytrusowe oraz jabłka.

Jeśli w Twojej diecie dominuje białe pieczywo, makaron oraz słodzone płatki śniadaniowe, w celu poprawy swojego profilu lipidowego, powinieneś sięgać po produkty pełnoziarniste – chleb razowy, ciemny makaron ugotowany al. dente, grube kasze i płatki zbożowe.

Sięgnij po sterole i stanole roślinne

Zdaniem naukowców, sterole i stanole roślinne (tzw. fitosterole i fitostanole) pozwalają na zmniejszenie stężenia cholesterolu. Ich największe ilości znajdziemy w olejach roślinnych oraz orzechach. Ponieważ jednak ich podaż z codzienną dietą jest niewystarczająca, w sterole i stanole wzbogaca się niektóre produkty spożywcze – jogurty albo margaryny. Można je także suplementować w postaci kapsułek.

W diecie polegającej na obniżeniu zbyt wysokiego stężenia cholesterolu, zaleca się przede wszystkim możliwie jak największe ograniczenie tłuszczów zwierzęcych, zastąpienie ich roślinnymi, unikanie wysoko przetworzonej diety, zwiększenie spożycia błonnika pokarmowego, jak również redukcję masy ciała oraz regularną aktywność fizyczną.

Wybrane piśmiennictwo:
Dietetyka. Żywność, żywienie w prewencji i leczeniu, Instytut Żywności i Żywienia, prof. dr hab. n. med. Mirosław Jarosz, 2017, Warszawa

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Alergia kontaktowa – przyczyny, objawy i leczenie

    Alergia kontaktowa jest rodzajem nadwrażliwości, która występuje w wyniku bezpośredniego kontaktu skóry z substancjami wywołującymi reakcję alergiczną. Zjawisko to może powodować szereg nieprzyjemnych objawów – od łagodnych po ciężkie – i jest powszechnie spotykane wśród ludzi w różnym wieku.

  • Czym jest pokrzywka? Przyczyny, rodzaje, objawy i leczenie

    Pokrzywka jest niegroźnym schorzeniem skóry wywołanym najczęściej reakcją alergiczną. Objawia się swędzącymi bąblami na skórze, które przypominają ślady po poparzeniu pokrzywą. Jakie są jej przyczyny i co zrobić, gdy się pojawi? Na czym polega leczenie pokrzywki?

  • Zespół Dravet – objawy, diagnostyka, leczenie

    Zespół Dravet to rzadkie genetyczne schorzenie neurologiczne, które manifestuje się już we wczesnym dzieciństwie i znacząco wpływa na funkcjonowanie pacjentów przez całe życie. Charakteryzuje się opornymi na leczenie napadami padaczkowymi, które mogą prowadzić do licznych komplikacji, w tym do opóźnienia rozwoju i deficytów poznawczych.

  • Czy Tajlandia jest bezpieczna? Zagrożenia zdrowotne i najczęstsze choroby

    Tajlandia to kraj o egzotycznym uroku, przyciągający turystów z całego świata. Przed podróżą warto zapoznać się z potencjalnymi zagrożeniami zdrowotnymi występującymi w Azji Południowo-Wschodniej, żeby odpowiednio się przygotować i potrafić na nie reagować. Na co powinniśmy się zaszczepić przed wizytą w Tajlandii? Jakie choroby nam zagrażają? Co zrobić, jeśli ugryzie nas małpa?

  • Ośmiokrotny wzrost zachorowań na odrę w Polsce. Co jest powodem powrotu tej groźnej choroby?

    Liczba przypadków odry zarejestrowanych w 2024 roku w Polsce w systemie nadzoru epidemiologicznego wzrosła w porównaniu z rokiem 2023 ponad ośmiokrotnie – poinformował redakcję DOZ.pl Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego PZH – PIB. Odra wraca do Polski i staje się realnym zagrożeniem zdrowotnym, szczególnie dla dzieci i osób nieszczepionych. Choć przez lata choroba ta była praktycznie wyeliminowana, dziś – w wyniku malejącej liczby szczepień – znów pojawiają się nowe ogniska. Czym jest odra, jak się przed nią chronić i kto jest najbardziej narażony?

  • Ból nerek – objawy, leczenie i przyczyny. Jak złagodzić ból nerek?

    Ból nerek jest dolegliwością, która może być spowodowana różnymi czynnikami – od infekcji po choroby przewlekłe. Jeśli wystąpi, warto skonsultować się z lekarzem, aby zdiagnozować przyczynę i podjąć odpowiednie leczenie. Jakie badania wykonać, gdy bolą nerki? Co przyniesie ulgę w bólu?

  • Odleżyny – rodzaje i stopnie odleżyn oraz ich klasyfikacja

    Odleżyny to jedno z najpoważniejszych powikłań długotrwałego unieruchomienia, stanowiące istotne wyzwanie w opiece medycznej. Ich powstawanie związane jest z długotrwałym uciskiem na tkanki, które prowadzi do niedokrwienia i martwicy. Czym są odleżyny i jak powstają? Jakie plastry należy stosować w leczeniu odleżyn?

  • Uczulenie na komary. Jakie są objawy i przyczyny alergii na komary?

    Komary mają zdolność do przenoszenia niebezpiecznych chorób, takich jak malaria, wirus Zachodniego Nilu, wirus chikungunya czy wirus dengi. Stanowią więc zagrożenie zarówno dla ludzi, jak i zwierząt, jednak złą sławę zyskały głównie z powodu nieprzyjemnych ukąszeń. Kąsają wyłącznie samice komarów, wabione do skóry człowieka przez ciepło ciała, pot, zapachy oraz dwutlenek węgla. Podczas ukłucia samica wprowadza ślinę do krwiobiegu, aby zapobiec krzepnięciu krwi i umożliwić pobranie pokarmu. Kontakt trwający minimum sześć sekund może wywołać reakcję miejscową — zaczerwienienie, świąd i obrzęk.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl