Nawet niegroźne infekcje w czasie ciąży mogą zwiększać ryzyko zaburzeń u dziecka
Katarzyna Szulik

Nawet niegroźne infekcje w czasie ciąży mogą zwiększać ryzyko zaburzeń u dziecka

Kobiety w ciąży powinny stosować się do wielu zaleceń lekarskich, by zapewnić sobie zdrowie. Do długiej listy dołącza również zapobieganie powstawaniu zakażenia dróg moczowych. Zgodnie z wynikami badań opublikowanymi na łamach pisma JAMA Psychiatry, ta z pozoru niegroźna infekcja może zwiększać ryzyko wystąpienia depresji lub autyzmu u dziecka w późniejszym wieku.

Tezy postawione przez naukowców z Uniwersytetu w Goeteborgu nie są nowe. Już wcześniej zakładano istnienie relacji między zdrowiem psychicznym (w kontekście depresji) oraz warunkami neurorozwojowymi, z którymi wiąże się występowanie zaburzeń ze spektrum autyzmu (ASD) ze środowiskiem macicy. Wcześniej naukowcom udało się między innymi ustalić, że pora roku, w której noworodek przychodzi na świat, a co za tym idzie, prawdopodobieństwo zapadnięcia na grypę przez matkę, może mieć związek z postawieniem diagnozy o schizofrenii w późniejszym życiu. Ta teza nie została jednak jednoznacznie potwierdzona w badaniach. Inne analizy sugerowały, że niektóre infekcje weneryczne, takie jak opryszczka czy cytomegalia podczas ciąży, mogą z czasem powodować choroby psychiczne u dzieci. 

Mimo to, ewentualny wpływ bardziej ogólnego zakażenia na mózg nienarodzonego dziecka, jak dotąd nie był analizowany w sposób wystarczająco kompleksowy i szeroki. Tego zadania podjęli się naukowcy z Uniwersytetu w Goeteborgu, którzy przez kilkadziesiąt lat śledzili stan zdrowia niemal 2 mln Szwedów aż do roku 2014. Najstarszy z uczestników badania przyszedł na świat w roku 1973. 

Każda infekcja w ciąży może zagrażać potomstwu

Po pominięciu wpływu takich czynników, jak rok przyjścia na świat, wiek matki, stan jej zdrowia i czynniki wynikające ze stylu życia (palenie czy cukrzyca), naukowcy ustalili, że u dzieci ciężarnych kobiet, które były hospitalizowane z powodu dowolnego zakażenia, ryzyko wystąpienia zaburzeń ze spektrum autyzmu wynosi 79%, a depresji 41%. Wyliczenia są stosunkowe w porównaniu z dziećmi, których matki nie miały takich przypadłości. Co więcej, typ choroby nie miał znaczenia. Efekty były niezależne od tego czy leczenie dotyczyło sepsy, grypy, zapalenia płuc, opon mózgowych, czy niegroźnego zapalenia dróg moczowych

Badanie nie wykazało, jakoby przejście infekcji w czasie ciąży miało jakikolwiek wpływ na wzrost ryzyka wystąpienia schorzeń afektywnych dwubiegunowych lub pewnych odmian psychozy, takich jak schizofrenia. 

Zapobiegać zamiast leczyć

Analiza wprawdzie sugeruje istnienie pewnej korelacji, ale nie tłumaczy jej podłoża. Naukowcy wskazują jednak na badanie na modelu zwierzęcym, które pokazało, że zakażenie w organizmie matki wpływa na produkcję serotoniny w łożysku i rozwój neuronów serotoninergicznych u płodu. Lekarze przypuszczają, że niektóre proteiny stanu zapalnego mogą zmieniać ekspresję genów w komórkach mózgowych płodu. 

Jak tłumaczą autorzy badania, jego rezultaty nie wykluczają możliwości wystąpienia zwiększonego ryzyka schorzeń psychopatologicznych na podstawie istnienia dwóch czynników: uszkodzenia mózgu nienarodzonego dziecka w związku ze stanem zapalnym oraz towarzyszącej mu podatności genetycznej. Na tej podstawie można wysnuć wniosek, że zapobieganie infekcjom i właściwa profilaktyka w tym kierunku podczas ciąży, w formie np. szczepień przeciwko grypie, nie jest niezbędna, ale na pewno zalecana. 

Powiązane produkty

Nowe badanie, znany problem

Tezy naukowców ze Szwecji potwierdzają wnioski wyciągnięte przez międzynarodowy zespół badaczy z Cypru, Wielkiej Brytanii i USA w 2017 roku. Wówczas, pracując na modelu zwierzęcym (myszach i szczurach) sprawdzali, w jaki sposób odpowiedź immunologiczna organizmu matki wpływa na rozwój płodu. 

Do prowadzenia wspomnianych badań skłonił naukowców wybuch epidemii wirusa Zika, który u zainfekowanych nim kobiet w ciąży, groził narodzinami dziecka z mikrocefalią, charakteryzującą się mniejszą wielkością głowy i mózgu. 

W celu weryfikacji swoich tez, naukowcy analizowali aktywność genów w mózgu zwierząt po wstrzyknięciu ciężarnym myszom i szczurom substancji znanej jako lipopolisacharyd. Nie zawiera ona żadnych wirusów ani bakterii, więc nie powoduje choroby, ale wywołuje silną reakcję immunologiczną, która skutkuje wzmożonym wydzielaniem cytokin. Są to molekuły sygnałowe układu immunologicznego, mogące mieć duży wpływ na wzrost komórek mózgowych i połączenia między nimi.

Jak się okazało, aktywacja systemu immunologicznego w organizmach ciężarnych samic zmienia aktywność wielu genów oraz dróg przepływu sygnałów w mózgu płodu. Wiele z nich odgrywa ważną rolę w postępie autyzmu i jest kluczowa dla prawidłowego rozwoju mózgu na etapie płodowym. Zdaniem autorów badania, te wyniki mogą pomóc wytłumaczyć, dlaczego aktywacja układu immunologicznego matki niesie za sobą ryzyko (niewielkie) nietypowego neurorozwoju dziecka w późniejszym życiu. 

  1. D. Modzelewska, L. Rajagopal, R. Bernier i in., Long-term Risk of Neuropsychiatric Disease After Exposure to Infection In Utero, ,,JAMA Psychiatry” [online], https://jamanetwork.com/journals/jamapsychiatry/article-abstract/2727135, [dostęp:] 18.03.2019.
  2. E. Courchesne, T.D. Palmer, T. Pramparo i in., Maternal immune activation dysregulation of the fetal brain transcriptome and relevance to the pathophysiology of autism spectrum disorder, ,,Molecular Psychiatry”, nr 23, 2018.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Jakie są zagrożenia związane z późną ciążą? Jakie badania wykonać?

    W dzisiejszych czasach wiele osób decyduje się na potomstwo później, niż miało to miejsce jeszcze kilkanaście lat temu. Choć niesie to za sobą wiele korzyści, warto poznać również potencjalne zagrożenia takiej ciąży. Kiedy mówimy o późnej ciąży oraz jakie badania należy wykonać w trakcie jej trwania?

  • Badania prenatalne – kiedy je wykonać? Jak wyglądają i ile kosztują?

    Badania prenatalne są coraz częściej wykorzystywane w trakcie ciąży i stanowią nieoceniony wkład w opiekę nad kobietą ciężarną. Dzięki ich wykonaniu lekarze są w stanie z dużym prawdopodobieństwem określić dobrostan płodu oraz wykluczyć bądź potwierdzić potencjalne nieprawidłowości w jego rozwoju. Czym są badania prenatalne oraz jaki jest koszt ich wykonania?

  • In vitro – na czym polega? Przebieg, skuteczność, koszt

    Zgodnie ze stanowiskiem Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) problemy z płodnością ma ok. 12% populacji. Szacuje się, że w Polsce dotyczy to aż 20% osób w wieku reprodukcyjnym. Nadzieję na posiadanie potomstwa daje jednak metoda in vitro, która w dużej mierze jest finansowana z programów samorządowych.

  • Kangurowanie – czym jest i jakie może przynieść korzyści?

    Budowanie więzi z dzieckiem można rozpocząć już od pierwszych minut, w których malec pojawi się na świecie. Proces, który odbywa się w kontakcie skóra do skóry, nazywa się kangurowaniem. Może być wykonywane przez mamę, ale także przez tatę noworodka. Jak się przygotować do kangurowania i jak długo można je praktykować?

  • Jakie są objawy niedoczynności tarczycy w ciąży? Czy można ją leczyć? Normy badań

    Niedoczynność tarczycy w ciąży może zwiększyć ryzyko związane z poronieniem, odklejeniem łożyska, niedokrwistością, nadciśnieniem ciążowym czy krwawieniem poporodowym. Wyjątkowo newralgiczny moment to ten, kiedy niedoczynność wystąpi w pierwszym trymestrze ciąży. Jak diagnozować i leczyć niedoczynność tarczycy u kobiety w ciąży, tak aby terapia była skuteczna i nie zaszkodziła dziecku?

  • Jak sobie radzić z alergią w ciąży?

    Co piąta kobieta w ciąży cierpi na alergię, zwłaszcza na alergiczny nieżyt nosa i astmę alergiczną. W czasie ciąży może pojawić się także alergiczne zapalenie spojówek, ostra pokrzywka, alergia pokarmowa, alergia na leki, a nawet anafilaksja. Jak zatem radzić sobie z alergią w ciąży? Jakie leki można stosować na alergię w ciąży? Czy w ciąży można robić testy alergiczne? I czy alergia w ciąży szkodzi dziecku?

  • Krew pępowinowa – znaczenie, przechowywanie

    Poród to wyjątkowy moment w życiu kobiety. To również jedyna okazja do zabezpieczenia unikalnych komórek macierzystych z krwi pępowinowej. Ich wykorzystanie jest możliwe w leczeniu ponad osiemdziesięciu schorzeń onkologicznych i hematologicznych.

  • Czy kobieta w ciąży może przyjmować symetykon? Jak działają leki na nadmierne gazy?

    Wzdęcia to powszechny i uciążliwy problem dotykający wiele kobiet w ciąży. Często zupełnie niepotrzebnie uznawany za wstydliwy i pomijany w rozmowie z lekarzem, co utrudnia znalezienie skutecznych rozwiązań i zmniejszenie dyskomfortu u przyszłej mamy. Tymczasem istnieją dobre i bezpieczne sposoby, by złagodzić nieprzyjemne dolegliwości. Co może zastosować kobieta oczekująca dziecka i dlaczego w ciąży pojawiają się wzdęcia?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij