Nowe odkrycia w dziedzinie leczenia białaczki

Ostateczne wyniki badań naukowców wykazały, że stabilizacja proteiny kluczowej dla rozwoju białaczki, MLL, pozwala zahamować rozwój choroby. Dzięki tej wiedzy możliwe będzie opracowanie „superleku” na białaczkę, który będzie mógł zostać poddany badaniom klinicznym na ludziach.

Ćwierć wieku badań

Badania nad wynalezieniem wspomnianego leku trwają od 25 lat – tyle czasu zajęło naukowcom dokładne zbadanie molekularnej funkcji MLL w ramach kompleksu nazwanego COMPASS. Jak się okazało, jego składniki są jednymi z najczęściej identyfikowanych mutacji w nowotworach krwi. Postęp prac pozwolił na stworzenie leku, który – zgodnie z przewidywaniami naukowców – powinien zostać przekazany do badań klinicznych na przestrzeni najbliższych 3-5 lat. Ich zdaniem, jeśli lek okaże się bezpieczny, mógłby podnieść odsetek dziecięcych przeżyć w białaczce do 85 procent. W swoich badaniach naukowcy skupili się na dwóch postaciach choroby – ostrej białaczce szpikowej i ostrej białaczce limfatycznej.

Nadzieja dla dzieci i dorosłych

To odkrycie ma ogromne znaczenie dla dzieci dotkniętych białaczką powiązaną z proteiną MLL, w przypadku której odsetek przeżyć wynosi jedynie 30 procent. Ta postać choroby atakuje równocześnie krew oraz komórki szpiku kostnego. Dotknięci nią pacjenci mają bardzo niski odsetek czerwonych krwinek i około 80 razy więcej białych krwinek niż ludzie zdrowi. Organizmy dzieci nie są w stanie odeprzeć tak zmasowanego ataku, co skutkuje bardzo wysoką śmiertelnością maluchów w tej grupie.

Krople do oczu… na raka

Szansę na wynalezienie nowego leku na dziecięcą białaczkę dają również wyniki opublikowane przez naukowców z Wellcome Sanger Institute. We współpracy z firmą biotechnologiczną Exonate odkryli, że świetne wyniki w walce z białaczką daje lek w formie kropli stworzony z intencją leczenia choroby neowaskularnej siatkówki. Jak się okazało, wspomniane krople oddziałują na ten sam gen, SRPK1, który może wywoływać progresję ostrej białaczki szpikowej. Z wyników badań eksperymentalnych wynika, że wspomniany lek jest w stanie zahamować wzrost agresywnych komórek wywołujących białaczkę bez naruszania całkowicie zdrowych komórek.

Jak na razie nie wiadomo, kiedy lek białaczkowy mógłby wejść w fazę badań na ludziach; etap kliniczny analiz specyfiku okulistycznego jest planowany na rok 2020. Naukowcy upatrujący w nim również działanie przeciwbiałaczkowe przewidują, że potwierdzenie tych właściwości mogłoby wspomóc leczenie także innych form nowotworów, w tym raka piersi.

Witaminą C w białaczkę

Źródeł nowych leków na białaczkę naukowcy poszukują niemal wszędzie. Badacze z Perlmutter Cancer Center w NYU Langone Health sugerują, że włączenie dużych dawek witaminy C do terapii może pomóc w skutecznym zwalczaniu białaczki. Pretekstem do rozpoczęcia badań były wcześniejsze obserwacje naukowców sugerujące, że witamina C może stymulować działanie enzymu TET. Jego zadaniem jest przekształcanie zdrowych komórek macierzystych w komórki krwi. Gdy jednak jego wydzielanie jest zaburzone, dochodzi do niekontrolowanej produkcji komórek macierzystych szpiku, co z kolei wiąże się z wystąpieniem białaczki.

Odkrycie naukowców z Perlmutter Cancer Center potwierdza wcześniejszą tezę na temat roli witaminy C w leczeniu białaczki, postawioną przez badaczy ze Szpitala Uniwersyteckiego w Kopenhadze. Z ich badań wynika, że witamina C jest w stanie zwiększać skuteczność azacytydyny, leku przeciwnowotworowego stosowanego w terapii ostrej białaczki szpikowej i mielodysplazji szpiku. Jak sugerują badania laboratoryjne, kwas askorbinowy połączony ze wspomnianym lekiem hamuje wzrost komórek nowotworowych i stymuluje proces prowadzący do ich samozniszczenia. Autorzy badania sugerowali jednak, że potwierdzenie ich wyników wymaga przeprowadzenia badań klinicznych.