Herbata czarna czy ziołowa? Po jakie herbaty sięgać

Co jest herbatą?

Herbata to napar z pąków i liści roślin konkretnego rodzaju roślin - kamelia (Camellia). Jest to duża grupa roślin, które mają podobne cechy i są zaliczane do jednego gatunku - herbaty chińskiej (Camellia sinensis).

Rośliny, z których pozyskiwane są surowce na oryginalną herbatę uprawiane są nie tylko w Azji. Również w wielu krajach całej strefy zwrotnikowej. Pączki i liście, po zbiorze poddaje się suszeniu i fermentacji i w zależności od tego jaki proces obróbki zostanie zastosowany, takiej herbaty będziemy mogli skosztować.

Co herbatą nie jest?

Zwyczajowo w użyciu jest również pojęcie herbata lub herbatka ziołowa. Przyjęło się, że napary z ziół lub suszonych owoców lub ich mieszanki nazywamy herbatą. Nie jest to do końca poprawne. Herbatki ziołowe to tak naprawdę napary, odwary i można by nawet pokusić się o nazwę ogólną napoje, zawierające w swoim składzie wyciągi roślinne i ziołowe, inne niż oryginalna herbata. Nazwą herbata określa się również napary z różnych ziół czy suszu owocowego, dlatego w użyciu są określenia: herbata lipowa, jaśminowa, miętowa, rumiankowa, herbata z malin, żurawiny, dzikiej róży, bzu czarnego, pokrzywowa itp.

Rodzaje herbaty

Najbardziej podstawowym i jednocześnie prawidłowym podziałem jest ten, który dzieli herbaty ze względu na sposób i stopień utlenienia liścia herbaty. Rodzaj zastosowanych procedur i przygotowanie surowca ma odzwierciedlenie potem w kolorze uzyskanego naparu, ale również odbija się na zapachu i smaku.

Istnieje sześć podstawowych rodzajów herbat:

Herbaty zielone – herbata, która nie jest fermentowa. Liście w ten sposób mogą zachować swoją zieleń i właściwości świeżych liści herbacianych. 
Herbaty białe – bardzo delikatnie fermentowane. Do przygotowania tego rodzaju herbaty wykorzystuje się najmłodsze liście i nierozwinięte jeszcze pączki liściowe. Napar uzyskiwany z tych herbat jest delikatny, nie zawiera w smaku goryczy i kwaskowości.
Herbaty żółte – lekko fermentowane. Fermentacja częściowa następuje już podczas zwijania liści, wtedy też liść żółknieje. Są to najrzadsze herbaty, zwane też cesarskimi.
Herbaty oolong, zwane też półfermentowanymi – herbaty pośrednie pomiędzy zieloną, a czarną. Łączą właściwości herbaty zielonej ze smakiem zbliżonym do herbat czarnych lub czerwonych.
Herbaty czerwone (w Polsce i na zachodzie znane jako czarne) – poddane całkowitej fermentacji. Najpopularniejszy rodzaj herbaty na świecie. Pokutuje przeświadczenie, że czarna herbata to pozostałości i odpady po zielonej i czerwonej siostrze. Nie jest to jednak prawdą.
Herbaty ciemne (zwane Puerami, a w Polsce nazywane czerwonymi) – liście przygotowuje się początkowo tak jak herbatę żółtą. Potem jednak następuje jej dojrzewanie i przekształcenie w finalną formę herbaty czerwonej. Herbata ta ma specyficzny, ziemisty smak i czarny kolor.

Jak wybrać dobrą herbatę

Podstawowe zasady są trzy:

1. Jakość, zarówno herbaty jak i surowca ziołowego jest kumulatywna. Oznacza to, że wpływ na nią ma wiele różnych czynników od momentu uprawy, do obróbki, przez pakowanie, przechowywanie i transport. Wybierajmy więc takie herbaty, których pochodzenie jest jasno określone. Firmy często odsłaniają to, jak obchodzą się z surowcem, na swoich stronach internetowych lub folderach informacyjnych. Jeśli jakiś etap produkcyjny nas niepokoi nie powinniśmy wybierać takich herbat.
2. Zwróć uwagę na skład. Dyskwalifikować powinny barwniki, sztuczne aromaty, polepszacze i konserwanty. Poprawna obróbka herbaty przygotowuje ją do długiego przechowywania bez uszczerbku na jakości.
3. Jeśli mamy do czynienia z pyłem herbacianym, czyli najniższą kategorią jakościową herbaty, nigdy nie mamy pewności jaki jest skład. Pierwszy wybór powinien być skierowany w stronę herbat liściastych. Mamy wtedy pewność, że pijemy wyciąg z liści i pędów. Ta sama zasada powinna być wykorzystywana w stosunku do herbat ziołowych. Pewność miejsca pochodzenia surowca zagwarantuje poprawne działanie herbatki ziołowej.

Jak to działa?

Niezależnie od rodzaju herbaty, napój ten charakteryzuje się następującymi właściwościami:
- herbata chroni serce oraz wpływa korzystnie na ciśnienie krwi
- obecność przeciwutleniaczy przeciwdziała działalności wolnych rodników, które wpływają na procesy zapalne i starzenia się
- tanina działa przeciwbakteryjnie i przeciwzapalnie
- garbniki zawarte w herbacie działają ściągająco

Odmiennie sprawa się ma jeśli chodzi o herbatki ziołowe. W zależności od tego, jaki układ chcemy wspomagać, po taki napój będziemy sięgać. W tym przypadku warto pytać o porady farmaceutów, gdyż każdy produkt będzie inny i każdy może inaczej reagować, chociażby na leki, które są codziennie stosowane przez pacjenta.