Przez żołądek dla serca  – dieta wspomagająca pracę układu krążenia
Maria Brzegowy

Przez żołądek dla serca – dieta wspomagająca pracę układu krążenia

Choroby serca w zasadzie od zawsze były kojarzone raczej z wiekiem dojrzałym, rzadko mówiło się o nich w kontekście ludzi młodych. Tymczasem, w ostatnich latach obserwuje się znaczny wzrost zachorowań na schorzenia układu krążenia także wśród dwudziesto- i trzydziestolatków. Skąd takie zjawisko? Stresujący tryb życia, szkodliwe nałogi i zła, wysoko przetworzona dieta – to tylko niektóre z wymienianych przez specjalistów przyczyn. Czy można temu zaradzić? Oczywiście! Dziś porozmawiamy o diecie śródziemnomorskiej.

Choroby układu krążenia? Zapobiegajmy razem i na każdym etapie życia człowieka

Od lat obserwujemy bardzo wyraźny wzrost zachorowalności na choroby układu krążenia uznawane za epidemię współczesnej cywilizacji. Choroby te stanowią bowiem przyczynę prawie 50% zgonów tylko w samym naszym kraju! Czy tę smutną statystykę da się jakoś zmienić? Czy postęp techniczny, związany z nim wygodniejszy styl życia oraz rozwój wiedzy w zakresie przetwarzania żywności muszą iść w parze z pogorszeniem jakości naszego zdrowia? Niekoniecznie! Korzystając z szeregu badań i doświadczeń specjalistów z całego świata, można stwierdzić, że główną rolę w kierunku profilaktyki chorób układu krążenia stanowią odpowiednio wdrożone działania edukacyjne, fizyczne, psychologiczne i socjalne. Doświadczenie wielu krajów pokazuje, że właściwie prowadzona kampania społeczna minimalizuje częstość zachorowań i poprawia jakość funkcjonowania w społeczeństwie. Działania te powinny jednak objąć każdą płaszczyznę życia, zarówno młodego jak i starszego człowieka – m.in. jego aktywność fizyczną i sposób odżywiania.

Codzienna dieta, która zapobiega i leczy

W przeprowadzonym w latach 1958-1964 Badaniu Siedmiu Krajów (Seven Countries Study) (1958–1964), obejmującym Japonię, Grecję, byłą Jugosławię, Włochy, Holandię, Stany Zjednoczone i Finlandię, zaobserwowano dużą zależność umieralności z powodu choroby niedokrwiennej serca od sposobu żywienia mieszkańców. Stwierdzono, że to właśnie niewłaściwa dieta obfitująca m.in. w spore ilości tłuszczy zwierzęcych jest przyczyną tak wysokiej umieralności z powodu chorób układu krążenia. Odwrotną zależność zaobserwowano u mieszkańców spożywających dietę bogatą w warzywa, nasiona roślin strączkowych i ryby. Na tym fundamencie zbudowano podstawę tzw. diety śródziemnomorskiej.

Powiązane produkty

Dieta mieszkańców krajów śródziemnomorskich

Termin „dieta śródziemnomorska” do literatury medycznej wprowadził dr Ancel Keys — amerykański epidemiolog, który zajmował się tematyką żywienia. Nazwą tą określił zwyczaje żywieniowe wybranych populacji w regionie basenu Morza Śródziemnego, a które wiązały się u nich z bardzo rzadkim występowaniem chorób serca. Było to widoczne zwłaszcza u mieszkańców mniej zamożnych, który spożywali więcej warzyw, owoców i strączków obok 1-2 porcji mięsa tygodniowo, podczas gdy bogatsi mogli pozwolić sobie na większe jego ilości.

Dieta, która obniża poziom cholesterolu

Dla potwierdzenia swoich teorii, dr Ancel wraz ze swoją żoną Margaret wykonali szereg różnych badań u mieszkańców, w tym również pomiar stężenia cholesterolu we krwi. U większości z nich wartość ta była bardzo niska, co stało się kolejnym dowodem na to, że dieta śródziemnomorska faktycznie ma sens. Obserwacje te dały dr Ancelowi powody do przypuszczeń, iż faktycznie istnieje związek pomiędzy dietą, a stężeniem cholesterolu we krwi i tym samym – z częstością zapadania na chorobę niedokrwienną serca. Obecnie istnieje mnóstwo kontrowersji w tym temacie, zwłaszcza w obrębie eliminacji pewnych produktów z diety. Przeciwnicy są bowiem zdania, że spożywany z dietą cholesterol nie ma wpływu na jego stężenie we krwi. Profilaktycznie jednak, większość specjalistów, lekarzy i dietetyków, zaleca, aby jednak zwrócić uwagę na jego ilość w swoim żywieniu i wybierać raczej produkty pochodzenia roślinnego, aniżeli zwierzęcego.

Dieta, która trzyma masę ciała w ryzach

Badania potwierdzają, że dieta śródziemnomorska ma także korzystny wpływ na utrzymanie prawidłowej masy ciała. To z kolei – jak powszechnie wiadomo – również należy do profilaktyki chorób układu krążenia, których zapobieganiu nadmiar tkanki tłuszczowej nie służy, a wręcz przeciwnie. Mieszkańcy basenu Morza Śródziemnomorskiego, ograniczając mięso i tłuszcze zwierzęce spożywają po prostu znacznie mniej kalorii niż przykładowo przeciętny Europejczyk, co sprzyja utrzymaniu właściwej sylwetki.

Opartą na założeniach diety śródziemnomorskiej jest również dieta DASH (Dietary approaches to stop hypertension), która została opracowana w celu redukcji zbyt wysokiego ciśnienia tętniczego krwi. Po pewnym czasie stwierdzono jednak, że dieta ta sprzyja również obniżeniu poziomu „złego” cholesterolu (LDL), triacylogliceroli oraz wzrostowi stężenia „dobrego” (HDL). Dzięki temu, znalazła się w czołówce rankingu 32 diet najlepiej ocenianych przez amerykańskich naukowców i lekarzy. Jej reguły przypominają klasyczne, powszechnie przyjęte zasady zdrowego żywienia: spożywanie znacznych ilości warzyw, owoców, produktów zbożowych z pełnego przemiału i umiarkowanie - odtłuszczonego nabiału i mięsa.

Podstawowe założenia diety śródziemnomorskiej

Dieta śródziemnomorska to przede wszystkim dieta ograniczająca mięso i produkty mleczne i zastępująca je znaczniej bardziej wartościowymi produktami. Ważną częścią każdego posiłku są warzywa liściaste: różne odmiany sałaty, szpinaku, zielenina dodawana do zup i kanapek. Warzywa podaje się z dodatkiem najlepszej jakości oliwy z oliwek. Ważnym elementem diety śródziemnomorskiej są świeże ryby morskie będące najbogatszym źródłem kwasów omega-3 oraz nasiona roślin strączkowych. To właśnie te produkty mają zapewnić odpowiednią ilość białka w naszej diecie. Na deser należy wybierać świeże owoce, ciasta piecze się tylko z okazji większych świąt, zdecydowanie trzeba unikać jedzenia na co dzień słodyczy, a alkohol (głownie czerwone wino), wybierać z umiarem.

Choroby sercowo-naczyniowe rzadko występują w populacjach, które spożywają duże ilości ryb. Takie zjawisko zaobserwowano między innymi wśród Eskimosów. Specjaliści badający ich materiał sekcyjny nie stwierdzili żadnych zmian miażdżycowych.

Dieta śródziemnomorska? Jesteśmy na tak!

Publikacje, które od czasów dr Keysa pojawiają się na bieżąco w literaturze medycznej wciąż są zgodne – najlepszą dietą dla naszego serca jest dieta śródziemnomorska, a więc ta, nad którą badania prowadził dr Keys. Dieta śródziemnomorska to dieta, która obniża stężenie miażdżycorodnych lipidów w surowicy krwi, poprawia kondycję błony wewnętrznej tętnic, dzięki czemu zwiększa jej oporność na przenikanie „złego” cholesterolu do tętnic oraz pomaga utrzymać prawidłową masę ciała.

Podstawą diety śródziemnomorskiej jest:

  • spożywanie warzyw i owoców do każdego posiłku
  • wybór oliwy z oliwek jako podstawowego tłuszczu w kuchni (na zimno)
  • wybór produktów z pełnego przemiału
  • ograniczenie mięsa (zwłaszcza czerwonego), mleka i przetworów mlecznych na korzyść świeżych ryb morskich i nasion roślin strączkowych
  • unikanie słodyczy
  • umiarkowane spożycie alkoholu

Piśmiennictwo:

  1. Brzegowy M., Wszystko co powinieneś wiedzieć o cholesterolu, 2015, broszura informacyjna opracowana we współpracy z firmą ASA
  2. Cichocka A., Dieta śródziemnomorska w profilaktyce pierwotnej choroby niedokrwiennej serca, Endokrynologia, Otyłość i Zaburzenia Przemiany Materii, 2005, 1, 3, 30-39
  3. Kłosiewicz-Latoszek L., Znaczenie kwasów tłuszczowych omega-3 w profilaktyce chorób sercowo-naczyniowych, Żywienie Człowieka i Metabolizm, 2002, XXIX, 1/2

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Zdrowe żywienie ucznia, czyli dieta pomocna w nauce

    Wrzesień jest miesiącem, kiedy dla ucznia wszystko zaczyna się od nowa. Nowe podręczniki, obowiązki, czasami nowe przedmioty i nauczyciele, zajęcia dodatkowe. Czy pamiętamy o wszystkich jego potrzebach, w tym żywieniowych? Dowiedz się więcej!

  • Peskatarianizm – na czym polega?

    Obecnie coraz więcej osób postanawia zmienić swój sposób żywienia, decydując się na przejście na wegetarianizm i wykluczenie mięsa z diety. Modelem żywieniowym bazującym na diecie wegetariańskiej jest peskatarianizm, który zakłada wykluczenie mięsa czerwonego i białego, ale pozostawienie w menu ryb oraz owoców morza. Jakie są zasady diety peskatariańskiej i dla kogo będzie ona dobrym wyborem?

  • Co zabrać ze sobą na wakacje?

    Wakacje to wyjątkowy czas, na który czekamy przez cały rok. Aby jednak nasz urlop przebiegł tak, jak sobie wymarzyliśmy, konieczne jest podjęcie odpowiednich przygotowań. Sprawdź filmowy poradnik DOZ.pl dotyczący najpotrzebniejszych rzeczy, które należy zabrać ze sobą w podróż, aby wypoczynek upłynął nam bezpiecznie i spokojnie.

  • Dieta kapuściana (prezydencka) – na czym polega? Czy działa?

    Stale rosnąca liczba osób z nadwagą i otyłością sprawia, że diety odchudzające cieszą się nadal dużym zainteresowaniem wśród społeczeństwa. Jednym ze skutecznych sposobów na szybką utratę masy ciała jest dieta kapuściana, zwana również dietą prezydencką. Pomimo że przynosi szybkie efekty, to nie jest zalecana przez wykwalifikowanych dietetyków i lekarzy.

  • Skurczowe bóle menstruacyjne: czym są i jak sobie z nimi radzić?

    Bóle menstruacyjne, czyli skurczowe bóle w trakcie okresu (miesiączki), to dolegliwość, której doświadczyła większość kobiet1. Bóle menstruacyjne mogą pojawić się już przed miesiączką i mogą mieć duże natężenie. Zazwyczaj występują w podbrzuszu, ale mogą też rozprzestrzeniać się na górną część ud, nogi i plecy2,3. Mogą im również towarzyszyć nudności, wymioty, wzdęcia i biegunka3. Wszystko to, w połączeniu z utratą krwi i bólem, może powodować naprawdę kiepskie samopoczucie.

  • Maślanka – właściwości zdrowotne i przeciwwskazania. Czy maślanka jest zdrowa?

    Mleko oraz przetwory mleczne to ważna grupa produktów w żywieniu zarówno dzieci, jak i osób dorosłych. Produkty te zawierają duże ilości dobrze przyswajalnego wapnia, pełnowartościowe białko, witaminy oraz składniki mineralne. Jednym z najważniejszych wyrobów przemysłu mleczarskiego jest maślanka. Na co jest dobra maślanka? Jakie ma właściwości oraz kto powinien unikać jej spożywania?

  • Czy proteinowa dieta Dukana działa? Fazy diety i skutki uboczne

    Dieta Dukana jest znana inaczej jako dieta proteinowa, białkowa oraz Protal (z jęz. fr. protéines alternatives). Pomysłodawcą tej słynnej diety jest były francuski dietetyk Pierre Dukan, który w 2013 roku otrzymał zakaz wykonywania zawodu lekarza na terenie Francji. Mimo to dieta Dukana zyskała w ostatnich latach miano jednej z najpopularniejszych diet odchudzających na całym świecie i stanowi model żywienia dla wielu osób.

  • Kiwi – właściwości odżywcze, wartości

    Kiwi jest niezwykle popularnym owocem, który nazywany bywa również chińskim agrestem. Owoce kiwi są jagodami, a ich miąższ jest soczysty, galaretowaty i zasobny w brązowe lub czarne nasiona. Kiwi zawiera wiele różnych składników bioaktywnych (m.in. witamin, składników mineralnych, karotenoidów i polifenoli), dzięki czemu wywiera pozytywny wpływ na organizm człowieka.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij