Jak uniknąć zatrucia grzybami?

Podpowiadamy jak omijać zasadzki, a także obalamy mity dotyczące grzybobrania. Poznaj najgroźniejsze grzybowe toksyny. Podejrzewasz zatrucie? Tłumaczymy, co robić zanim przyjedzie lekarz.

W Europie można spotkać ponoć blisko pięć tysięcy gatunków grzybów, z czego 250 jest trujących. Większość z tych trucicieli występuje i w Polsce. To dlatego pewnie do polskich szpitali trafia co roku z objawami zatrucia cięższego, lub lżejszego, około 500 osób. Prawie wszystkie z tych groźnych, to grzyby blaszkowe, teoretycznie łatwe do odróżnienia.

Omijaj zasadzki - pamiętaj

• zbieramy wyłącznie dobrze znane, jadalne gatunki (atlas)
• unikamy zbierania grzybów zbyt małych (trudno rozpoznawać czy są blaszkowe, czy nie)
• zbierając grzyby wkładamy je do przewiewnych łubianek
• nie podajemy grzybów małym dzieciom
• nie przyjmujemy rad od przygodnych grzybiarzy
• nie dajemy wiary przesądom na temat łatwych środków rozpoznawania grzybów trujących (czernienie srebrnej łyżeczki, cebuli, gorzki smak)

Obalamy mity

• Wypicie alkoholu zapobiega zatruciu grzybami

NIE! Alkohol potęguje działanie trucizny. Objawy mogą wystąpić ze zdwojoną siłą

• Grzyb nadjedzony przez ślimaki, owady lub zwierzęta leśne jest zawsze jadalny.

NIE! Bywa niejadalny lub wręcz trujący. Tolerancja przez owady wynika z różnic w metabolizmie

• Grzyby o łagodnym smaku, niepiekące są jadalne.

NIE! Śmiertelnie trujące muchomory wcale nie są gorzkie

Zanim przyjedzie lekarz

• gdy zatruty jest przytomny

Jeżeli zatrucie grzybami lub roślinami nastąpiło drogą pokarmową należy usunąć resztki trucizny z przewodu pokarmowego pod warunkiem, że zatruty jest przytomny. W tym celu należy wywołać wymioty za pomocą silnie osolonej wody przegotowanej z dodatkiem węgla aktywnego. Nie podawać mleka! Po wymiotach ponownie podać zatrutemu węgiel leczniczy i podawać doustnie jak najszybciej.

• gdy zatruty jest nieprzytomny

Jeżeli zatruty jest nieprzytomny nie wolno wywoływać wymiotów. Należy go ułożyć w pozycji bezpiecznej na boku i okryć, zabezpieczając przed utratą ciepła (termofory, koce). W razie ustania akcji serca lub oddychania zastosować masaż serca i sztuczne oddychanie (8 uciśnięć mostka i 2 wdechy cyklicznie). Zatrutego należy jak najszybciej przetransportować do szpitala.

Najgroźniejsze grzybowe toksyny

Do najgroźniejszych grzybowych toksyn należą:

• A-amanityna - nawet jej nieznaczna dawka prowadzi do uszkodzenia wątroby. Jest najczęstszą przyczyną śmiertelnych zatruć. Występuje głownie w muchomorze sromotnikowym, a także w mniej u nas popularnej hełmówce obrzeżonej i czubajeczce kasztanowatej.
• Orellanina - powoduje przewlekłe zatrucia których następstwem bywa uszkodzenia nerek, występuje w zasłonaku rudym i spiczastym.
• Muskaryna - działa na układ nerwowy, krążeniowy i serce. Występuje w wielu grzybach, ale w ilościach zagrażających życiu zawierają ją niektóre strzępiaki, lejkówka odbielana, muchomor plamisty i czerwony i krowiak podwinięty zwany olszówką.
• Gyromityna - odkryta przed 20 laty ma działania podobne do A-amanityny; spotka się ją w piestrzenicy kasztanowatej
• Ołów, rtęć, kadm, metale ciężkie, zawierają grzyby zbierane przy drodze niebezpieczna jest pieczarka bulwiasta i czubajka kania.