Przyczyna bólu brzucha w zależności od jego lokalizacji

Każdy z nas niejednokrotnie cierpiał z powodu bólu brzucha, który czasami ustępował szybko, czasami jednak utrzymywał się dłużej i skłaniał nas do wizyty u lekarza. Za każdym razem, kiedy boli nas brzuch, zastanawiamy się, jaka może być tego przyczyna. Czy mamy się czego obawiać, czy to tylko przejściowa, zupełnie niegroźna dolegliwość? Jedno jest pewne - kiedy brzuch boli często, trzeba koniecznie poznać przyczynę uciążliwych dolegliwości i poddać się właściwej diagnostyce.

Jakie mogą być rodzaje bólów brzucha?

Ból ostry

Jednym z rodzajów bólów brzucha jest ból ostry. Jest to pojawiający się nagle silny ból brzucha, którego natężenie może narastać w ciągu kilku dni. Jest on dobrze ograniczony, zdecydowanie nasila się pod wpływem ruchu, w czasie kaszlu i oddechu oraz przy zmianie pozycji ciała. Ten rodzaj bólu jest najsilniej odczuwany w miejscu zmienionym chorobowo, może mu też towarzyszyć wzrost napięcia mięśniowego ściany jamy brzusznej (jest to tzw. obrona mięśniowa) i inne objawy otrzewnowe spowodowane zapaleniem otrzewnej. Zazwyczaj ostry ból brzucha jest objawem chorób o ostrym przebiegu, które mogą być niebezpieczne dla zdrowia lub nawet życia i wymagają włączenia szybkiego właściwego postępowania lekarskiego, w tym często również leczenia operacyjnego. Jakie mogą byc przyczyny ostrego bólu brzucha? Ostry ból brzucha może być wywołany chorobami żołądka i jelit (zapalenie wyrostka robaczkowego, niedrożność jelit, perforacja wrzodów żołądka, zapalenie lub perforacja uchyłków jelita grubego) oraz chorobami wątroby i dróg żółciowych (kolka żółciowa, ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego, ostre zapalenie dróg żółciowych). Ponadto ostry ból brzucha może być wywołany ostrym zapaleniem trzustki, pęknięciem śledziony, chorobami układu moczowo-płciowego (kamica nerkowa, odmiedniczkowe zapalnie nerek, zapalenie pęcherza moczowego, ostre zapalenie przydatków, ciąża pozamaciczna), chorobami metabolicznymi, chorobami naczyń, zatruciem czy też chorobami gruczołów wydzielania wewnętrznego.

Ból przewlekły

Innym rodzajem bólu brzucha jest ból przewlekły. Ból ten zwykle trwa miesiącami lub latami. Jest to ból tępy, słabo zlokalizowany, może narastać i ustępować stopniowo (jest to tzw. ból kolkowy), często towarzyszą mu objawy wegetatywne (nudności, wymioty, pocenie się) lub dyskomfort, często zlokalizowany jest symetrycznie po obu stronach linii pośrodkowej ciała, ten rodzaj bólu brzucha może nasilać się w czasie spoczynku. Jakie mogą być jego przyczyny? Przede wszystkim może mieć on związek z zaburzeniami czynnościowymi jelit, do których zalicza się zespół jelita drażliwego, dyspepsje czynnościową oraz przewlekły czynnościowy ból brzucha. Poza tym może mieć on związek z chorobą wrzodową żołądka i dwunastnicy, wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego i chorobą Leśniowskiego-Crohna, zapaleniem uchylków, celiakią, kamicą pęcherzyka żółciowego oraz dróg żółciowych oraz nowotworami narządów jamy brzusznej czy chorobami układu nerwowego (stwardnienie rozsiane, półpasiec, nerwoból).

Ból odniesiony

Jeszcze innym rodzajem bólu brzucha jest ból odniesiony, który odczuwany jest w miejscu odległym od uszkodzonych narządów wewnętrznych, powierzchownie, w obrębie skóry lub mięśni. Przykładem może być ból w okolicy pleców i prawej łopatki towarzyszący chorobom dróg żółciowych.

Poza tym, w sytuacji, kiedy zaczyna boleć nas brzuch, zaczynamy się zastanawiać, z ewentulaną chorobą jakiego narządu ma on związek.

Wstępnie można ustalić przyczynę bólu brzucha w zależności od jego lokalizacji:

Lokalizacja bólu w nadbrzuszu. Może mieć on związek z dyspepsją czynnościową, refluksową chorobą przełyku, chorobą wrzodową żołądka i dwunastnicy, polekowym uszkodzeniem błony śluzowej żołądka i dwunastnicy, nieżytem żołądkowo-jelitowym, chorobami dróg żółciowych, ostrym zapaleniem wątroby, zapaleniem lub torbielami rzekomymi trzustki, niedokrwieniem jelit, tętniakiem aorty brzusznej, zawałem serca czy też nowotworami złośliwymi żołądka, trzustki oraz jelita grubego.
Lokalizacja bólu w prawym górnym kwadrancie jamy brzusznej. W tym miejscu ból może mieć związek z zapaleniem pęcherzyka żółciowego lub dróg żółciowych, kolką żółciową, ostrym zapaleniem watroby, zapaleniem trzustki, zapaleniem przełyku, chorobą wrzododową żołądka i dwunastnicy, nieswoistymi zapaleniami jelit, niedrożnością jelit, zapaleniem wyrostka robaczkowego położonego zakątniczo, odmiedniczkowym zapaleniem nerek, ropniem podprzeponowym, zapaleniem dolnego płata płuca prawego.
Lokalizacja bólu w lewym górnym kwadrancie jamy brzusznej. Ból w tym miejscu może mieć związek z pęknięciem lub zawałem śledziony, zapaleniem i torbielami rzekomymi trzustki, kolką nerkową, odmiedniczkowym zapaleniem nerek, ropniem podprzeponowym czy też zapaleniem płata dolnego płuca lewego.
Lokalizacja bólu w śródbrzuszu prawym i lewym. W tym miejscu ból może mieć związek z kolką nerkową, odmiedniczkowym zapaleniem nerek, zawałem nerki, nieswoistymi zapaleniami jelit, niedrożnością jelit i przepukliną.
Lokalizacja bólu w okolicy pępka. W tym miejscu ból może wiązać się z wczesną fazą zapalenia wyrostka robaczkowego, nieżytem żołądkowo-jelitowym, niedrożnością jelit, nieswoistymi zapaleniami jelit, niedokrwieniem jelit, zapaleniem trzustki, tętniakiem aorty brzusznej oraz przepukliną.
Lokalizacja bólu w prawym dolnym kwadrancie jamy brzusznej. W tej okolicy ból może mieć związek z zapaleniem wyrostka robaczkowego, niedrożnością jelit, nieswoistymi zapaleniami jelit, wgłobieniem jelit, kolką nerkową, odmiedniczkowym zapaleniem nerek, zapaleniem przydatków, torbielą jajnika, skrętem jajnika, pęknięciem jajnika, ciążą pozamaciczną, ropniem miednicznym i lędźwiowym, ropnym zapaleniem stawu krzyżowo-biodrowego czy też przepukliną.
Lokalizacja bólu w podbrzuszu. Może mieć związek z zapaleniem wyrostka robaczkowego, nieswoistymi zapaleniami jelit, zapaleniem uchylków, zespołem jelita drażliwego, zapaleniem przydatków, zapalną chorobą narządów miednicy, kolką nerkową, zapaleniem pęcherza moczowego, ropniem miednicy, przepukliną.
Lokalizacja bólu w lewym dolnym kwadrancie jamy brzusznej. W tym miejscu ból często związany jest z ostrym zapaleniem uchyłków, chorobami infekcyjnymi, nieswoistymi zapaleniami jelit, wgłobieniem esicy, zespołem jelita drażliwego, kolką nerkową, odmiedniczkowym zapaleniem nerek, zapaleniem przydatków, torbielą jajnika, skrętem jajnika, pęknięciem jajnika, ciążą pozamaciczną, zapaleniem stawu krzyżowo-biodrowego.
Ból rozlany po całej jamie brzusznej zwykle ma związek z niedrożnością jelit, zapaleniem otrzewnej, zakażeniem układu moczowego oraz infekcyjnym i nieinfekcynym zapaleniem żołądka i jelit.

Każdy, powtarzający się ból brzucha lub nagły, silny i nieustępujący ból brzucha zawsze wymaga szybkiej konsultacji z lekarzem, bowiem może on być objawem groźnej, zagrażającej zdrowiu lub nawet życiu choroby!

Data publikacji: 23.07.2016

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi

Polecane artykuły

Jakie zagrożenia zdrowotne niesie powódź? Na co uważać w razie kataklizmu

Powódź to nie tylko dramatyczne obrazy zalanych domów i ulic. To także realne zagrożenie dla zdrowia – zarówno fizycznego, jak i psychicznego. Woda powodziowa niesie ze sobą nie tylko błoto czy gruz, ale także patogeny, toksyny, skażone ścieki i chemikalia. Jak się chronić? Na co zwrócić uwagę? Czy da się przygotować na powódź?

Czytaj dalej
Mutacje BRCA – refundowane badania dostępne bez skierowania do szpitala

Od 1 lipca 2025 r. weszły w życie kluczowe zmiany w dostępności do diagnostyki mutacji genetycznej BRCA1 i BRCA2. Ministerstwo Zdrowia umożliwiło przeprowadzanie refundowanych badań genetycznych w trybie ambulatoryjnym, dzięki czemu dotychczasowy obowiązek hospitalizacji został zniesiony. To istotny krok w kierunku skrócenia ścieżki diagnostycznej i zwiększenia dostępności terapii celowanych dla pacjentów onkologicznych.

Czytaj dalej
Inkontynencja latem. Jak radzić sobie z nietrzymaniem moczu w upały?

Inkontynencja, nazywana również nietrzymaniem moczu (NTM), polega na mimowolnym oddawaniu moczu, często w sposób niespodziewany. Dolegliwość ta powoduje duży dyskomfort, jest krępująca i może wpływać na pogorszenie jakości życia. Inkontynencja może stać się bardzo uciążliwa szczególnie podczas upałów. Jak poradzić sobie z nietrzymaniem moczu latem? Jak odpowiednio zadbać o higienę w upały?

Czytaj dalej
Nieprzyjemny zapach z pochwy – przyczyny, diagnostyka i leczenie

Naturalny zapach miejsc intymnych jest zjawiskiem całkowicie normalnym i świadczy o prawidłowym funkcjonowaniu organizmu kobiety. Jeśli jednak zapach pochwy staje się intensywny, nieprzyjemny lub zmienia swój charakter, może to wskazywać na rozwijające się zaburzenia zdrowotne takie jak infekcje czy stany zapalne. Warto poznać najczęstsze przyczyny niepokojących zmian zapachu, towarzyszące im objawy oraz skuteczne metody diagnostyki i leczenia, aby móc szybko i skutecznie zadbać o komfort oraz zdrowie intymne.

Czytaj dalej
Grzybica odbytu – objawy i leczenie. Czy domowe sposoby pomogą wyleczyć grzybicę okolic odbytu?

Grzybica odbytu to schorzenie, które mimo swojej powszechności wciąż bywa tematem wstydliwym. Wywoływana jest najczęściej przez drożdżaki z rodzaju Candida i objawia się przede wszystkim uporczywym świądem, pieczeniem oraz zaczerwienieniem skóry wokół odbytu. Przyczynami rozwoju grzybicy mogą być zarówno zaburzenia mikroflory jelitowej, jak i czynniki zewnętrzne takie jak niewłaściwa higiena czy noszenie nieprzewiewnej bielizny. Leczenie wymaga nie tylko zastosowania preparatów przeciwgrzybiczych, ale również zmiany nawyków oraz dbałości o higienę. W niniejszym artykule omówimy charakterystykę grzybicy odbytu, jej objawy, przyczyny oraz metody terapii, a także zwrócimy uwagę na specyfikę tej choroby u dzieci oraz najczęściej pojawiające się pytania pacjentów.

Czytaj dalej
Rabdomioliza – rozpad mięśni. Objawy, przyczyny i leczenie

Rabdomioliza jest poważnym zaburzeniem, w którym dochodzi do gwałtownego rozpadu mięśni szkieletowych i uwolnienia ich składników do krwiobiegu. Proces ten może prowadzić do poważnych komplikacji, takich jak ostra niewydolność nerek czy zaburzenia równowagi elektrolitowej, zagrażających życiu pacjenta. Dogłębna znajomość mechanizmów powstawania, charakterystycznych objawów oraz metod leczenia rabdomiolizy jest niezbędna zarówno dla specjalistów medycznych, jak i osób zagrożonych tym schorzeniem, ponieważ szybkie rozpoznanie i odpowiednia terapia znacząco poprawiają rokowanie i minimalizują ryzyko trwałych uszkodzeń.

Czytaj dalej
Wszawica – objawy i leczenie. Jak pozbyć się wszy?

Czym jest wszawica i jakie jej rodzaje można wyróżnić? Jak rozpoznać wszy i gnidy oraz jak je zwalczać? Czy choroba może mieć jakieś powikłania? Wyjaśniamy, jak rozpoznać i leczyć wszawicę oraz co zrobić, by zapobiegać jej w przyszłości.

Czytaj dalej
Liszaj płaski – objawy i przyczyny. Jakie są sposoby leczenia liszaja?

Liszaj płaski to choroba, która potrafi zaskoczyć swoją przewlekłością i różnorodnością objawów. Schorzenie to często utrudnia codzienne funkcjonowanie pacjentów. Choć zmiany skórne mogą wydawać się jedynie powierzchownym problemem, ich podłoże sięga głębokich zaburzeń immunologicznych, które wymagają precyzyjnej diagnozy i wieloaspektowego leczenia. Poznanie mechanizmów powstawania, charakterystycznych symptomów oraz dostępnych metod terapeutycznych pozwala nie tylko lepiej zrozumieć tę złożoną dermatozę, ale także skuteczniej z nią walczyć i poprawić komfort życia pacjentów.

Czytaj dalej