Szczepienia w aptece. Lista chorób zakaźnych, przeciw którym zaszczepi farmaceuta

Od 2025 roku farmaceuci w aptekach mogą wykonywać szczepienia ochronne dla osób dorosłych (powyżej 18. roku życia) przeciwko wybranym chorobom. Program szczepień w aptekach obejmuje zarówno szczepienia bezpłatne dla określonych grup, jak i odpłatne w całości lub częściowo dla pozostałych pacjentów.

1. Szczepienia w aptece i nie tylko - nowe uprawnienia farmaceuty
2. Szczepienia refundowane w aptece – na co może zaszczepić farmaceuta w ramach refundacji?
3. Pozostałe choroby zakaźne, przeciw którym można się zaszczepić w aptece
4. Ważne informacje odnośnie do szczepień w aptekach
5. Jakie uprawnienia ma farmaceuta, który może wykonać szczepienie w aptece
6. Szczepienia w aptece – podsumowanie

Szczepienia w aptece i nie tylko - nowe uprawnienia farmaceuty

Od 14 lutego 2025 roku farmaceuci w Polsce uzyskali rozszerzone uprawnienia do wykonywania szczepień ochronnych w aptekach ogólnodostępnych – mogą szczepić osoby dorosłe (powyżej 18. roku życia) przeciwko wszystkim 26 chorobom zakaźnym ujętym w wykazie szczepień zalecanych (art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r.).

Nowelizacja ustawy wprowadza także możliwość wystawienia tzw. recept farmaceutycznych, w tym również tych podlegających refundacji, na wszystkie szczepienia, które można wykonać w aptece osobie dorosłej (dotychczas farmaceuci mogli wystawić tylko recepty pełnopłatne w sytuacji zagrożenia zdrowia oraz na szczepionkę przeciwko grypie). Co istotne, szczepienie musi być wykonane w tej aptece, w której farmaceuta wystawił na nie receptę. Ponadto farmaceuta posiadający odpowiednie uprawnienia przeprowadza m.in. badanie kwalifikacyjne przed zalecanymi szczepieniami ochronnymi wykonywanymi w aptece, które są w całości lub w części finansowane ze środków publicznych.

Wyjątkową grupą w kwestii refundowanych recept farmaceutycznych na szczepionki przeciwko grypie są kobiety w ciąży.

Ponadto nadal nierozwiązana pozostaje kwestia seniorów powyżej 65. roku życia, którzy mają prawo do refundowanej szczepionki przeciw pneumokokom. W tym wypadku farmaceuta wciąż nie może weryfikować uprawnień seniorów do refundacji. Problem ten ma zostać jednak rozwiązany w tym sezonie szczepiennym.

Szczepienia refundowane w aptece – na co może zaszczepić farmaceuta w ramach refundacji?

Według nowelizacji ustawy w aptece można zaszczepić się przeciwko 26 chorobom, niemniej nie wszystkie preparaty szczepionkowe są refundowane. Zasada ta dotyczy także odpłatności za usługę samego szczepienia – nie zawsze będzie ona wynikała z ubezpieczenia pacjenta. Usługa szczepienia jest bezpłatna w przypadku szczepienia na COVID-19 dla wszystkich pełnoletnich pacjentów, a osoby powyżej 65. roku życia nie zapłacą także za zaszczepienie na grypę i pneumokoki. W pozostałych przypadkach będzie obowiązywała opłata za usługę szczepienia – między 15 zł a 40 zł.

Pozostałe choroby zakaźne, przeciw którym można się zaszczepić w aptece

1. Tężec, błonica, krztusiec (szczepionka skojarzona Tdap)
2. Cholera
3. Dur brzuszny
4. Gruźlica
5. Inwazyjne zakażenia Haemophilus influenzae typu b
6. Inwazyjne zakażenia Neisseria meningitidis (zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych)
7. Japońskie zapalenie mózgu
8. Kleszczowe zapalenie mózgu (KZM)
9. Ludzki wirus brodawczaka (HPV)
10. Odra, świnka (nagminne zapalenie przyusznic), różyczka (szczepionka skojarzona MMR)
11. Ospa wietrzna
12. Ostre nagminne porażenie dziecięce (poliomyelitis)
13. Wirusowe zapalenie wątroby typu A (WZW typu A)
14. Wirusowe zapalenie wątroby typu B (WZW typu B)
15. Wścieklizna
16. Zakażenia wywołane przez rotawirusy
17. Żółta gorączka
18. Zakażenia wirusem syncytialnym układu oddechowego (RSV)
19. Półpasiec (w określonych wskazaniach)

Ważne informacje odnośnie do szczepień w aptekach

• Szczepienia w aptekach mogą być wykonywane tylko przez farmaceutów posiadających odpowiednie uprawnienia.
• Szczepienia w aptekach są dostępne dla osób dorosłych (powyżej 18. roku życia).
• Dzieci i młodzież (poniżej 18. roku życia) mogą być szczepione wyłącznie w placówkach Podstawowej Opieki Zdrowotnej (POZ).
• Nie wszystkie apteki oferują szczepienia, dlatego przed wizytą warto sprawdzić, czy dana apteka ma podpisaną umowę na wykonywanie szczepień.

Jakie uprawnienia ma farmaceuta, który może wykonać szczepienie w aptece

Farmaceuci, którzy wykonują szczepienia w aptekach, muszą spełniać określone wymagania i mieć odpowiednie uprawnienia:

1. Zakończenie specjalistycznego kursu szczepień: Farmaceuta musi ukończyć kurs z zakresu wykonywania szczepień ochronnych, który obejmuje zarówno część teoretyczną, jak i praktyczną. Kurs ten jest akredytowany przez Ministerstwo Zdrowia i jest niezbędny do uzyskania uprawnień do przeprowadzania szczepień.
2. Rejestracja w systemie: Farmaceuta musi być zarejestrowany w odpowiednim systemie umożliwiającym dostęp do informacji o pacjencie, co pozwala na weryfikację dotychczasowych szczepień. Farmaceuta może wystawić refundowaną receptę zgodnie z opublikowaną przez MZ listą wskazań refundacyjnych, które można potwierdzić po udostępnieniu przez pacjenta IKP lub innej dokumentacji papierowej.
3. Posiadanie odpowiednich warunków lokalowych: Apteka, w której farmaceuta wykonuje szczepienia, musi być adekwatnie wyposażona – powinna zapewniać odpowiednie warunki sanitarno-epidemiologiczne do przeprowadzania takich usług.
4. Podpisanie umowy z NFZ: Apteka oferująca szczepienia musi mieć zawartą umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia (NFZ) w celu realizacji świadczeń refundowanych.
5. Przestrzeganie wytycznych i regulacji: Farmaceuta musi również przestrzegać regulacji prawnych dotyczących bezpieczeństwa szczepień i ochrony zdrowia pacjentów, a także dbać o odpowiednią dokumentację i raportowanie przeprowadzonych szczepień.

Szczepienia w aptekach to wygodne rozwiązanie, które przynosi korzyści zarówno pacjentom, jak i aptekom, ponieważ zwiększa dostępność usług zdrowotnych.

Szczepienia w aptece – podsumowanie

Szczepienia w aptekach w Polsce w 2025 roku – farmaceuci mogą przeprowadzać szczepienia ochronne dla dorosłych (18+) przeciwko 26 chorobom zakaźnym, w tym przeciw grypie, pneumokokom, HPV, wściekliźnie i wielu innym (również szczepienia związane z medycyną podróży).

Bezpieczeństwo i dostępność szczepień w aptekach – farmaceuci posiadający odpowiednie uprawnienia i certyfikaty wykonują szczepienia zgodnie z najwyższymi standardami, zapewniając wygodny dostęp do usług ochrony zdrowia.

Szczepienia refundowane i odpłatne w aptekach – w aptekach można skorzystać ze szczepień refundowanych (m.in. grypa, pneumokoki) oraz odpłatnych, dostępnych z receptą farmaceuty, co czyni apteki kluczowym punktem zdrowotnym w Polsce.